روزنامه اعتماد در گزارشی، نوشت: روز دوشنبه، دونالد ترامپ که در کاخ سفید میزبان نمایندگان ١٤ کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد برای یک ناهار کاری بود، قبل از شروع این جلسه در پاسخ به خبرنگارانی که در مورد تحولات اخیر افغانستان سوال کردند، گفت: «نمیخواهیم با طالبان مذاکره کنیم، باید کاری را که باید یکسره شود، یکسره کنیم، کاری که هیچ کس نتوانستهبود یکسره کند. »
ترامپ تاکید کرد: «هیچ گفتوگویی پیشبینی نمیکنم، فکر نمیکنم که الان برای مذاکره آماده باشیم، آنها چپ و راست آدم میکشند. » اظهارات اخیر ترامپ با طرح پیشین او بر اساس استراتژی جدید در افغانستان که مبنی بر فشار بر طالبان برای آمدن پای میز مذاکره بود، کاملا متناقض است. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در واکنش به اظهارات اخیر رییسجمهور امریکا گفته است که اصولا طالبان قرار نبود هیچگاه در مذاکرات با امریکا شرکت کند و تحول جدیدی در این زمینه ایجاد نشده است. شاه حسین مرتضوی، سخنگوی رییسجمهور افغانستان هم هر چند حاضر به اظهارنظر در مورد گفتههای رییسجمهور امریکا نشده است اما با بیان اینکه طالبان خط قرمزها را رد کرده است، تاکید کرد دولت کابل برنامهای برای گفتوگو با طالبان ندارد.
به گزارش رویترز، مرتضوی گفته است: «طالبان با حملات اخیر از خط قرمز عبور کرد و تمام بختهای ممکن برای صلح را از بین برد. از این به بعد ما در میدان جنگ به دنبال صلح میگردیم، باید آنها را کاملا به حاشیه برانیم.»
**تناقض استراتژیک
آنچه ترامپ در ضیافت ناهار دوشنبه کاخ سفید به خبرنگاران گفت، با تمام مواضعی که مقامهای امریکایی بعد از اعلام استراتژی جدید امریکا در افغانستان طی ماههای اخیر گرفته بودند، تفاوت ماهوی داشت. اظهارات ترامپ و پس از آن اظهارنظر دولت افغانستاننشان میدهد که بعد از حملات تروریستی جدید در خاک افغانستان، این ایده که امکان تفوق نظامی برای طالبان بدون استفاده از ابزار گفتوگو و دیپلماسی وجود دارد، تقویت شده است.
اظهارات ترامپ در پاسخ به خبرنگاران مبنی بر امتناع گفتوگو با طالبان بلافاصله با تعجب تحلیلگران و کارشناسانی مواجه شد که از تابستان تحولات مربوط به اجرای استراتژی جدید امریکا را دنبال کردهبودند. کوین بارون، خبرنگار حوزه دفاعی بلافاصله بعد انتشار این خبر در حساب کاربری توییتر خود نوشت: «همین دو روز گذشته بود که ما با فرمانده سنتکام، ژنرال ووتل در افغانستان بودیم و تک تک فرماندهان ارتش به ما گفتند که از استراتژی جدید در آسیای جنوبی، به ویژه هدف فشار بر طالبان برای حضور در گفتوگوهای آشتی خوشحال شدهاند. »
اظهارات ترامپ، نه تنها با سخنرانی خودش در معرفی استراتژی جدید افغانستان تناقض داشت بلکه با مواضع تمام اعضای دولتش از جمله جیم متیس، وزیر دفاع، رکس تیلرسون، وزیر خارجه و جوزف ووتل، فرمانده سنتکام در مورد آینده افغانستان طی هفتههای گذشته نیز متناقض بود. تمام مقامهای بلندپایه دولت پیش از این تاکید کردهبودند که هدف نهایی استراتژی جدید افزایش فشار بر طالبان برای بازگشت به میز مذاکره است.
تیلرسون ماه اوت در بین خبرنگاران در مورد استراتژی امریکا توضیح دادهبود: «تمامی تلاشهای ما با این هدف است که فشار بر طالبان را افزایش دهیم، میخواهیم به آنها بفهمانیم که پیروزی در میدان جنگ برایشان امکانپذیر نیست. ممکن است ما پیروز نشویم، اما شما هم نمیتوانید. در نتیجه لازم است در یک نقطه همه ما سر میز مذاکره بیاییم و همهچیز را پایان دهیم.»
متیس هم همزمان با اعلام استراتژی جدید، ضمن تاکید بر همین موضوع گفتهبود که اعزام ٣٠٠٠ نیروی جدید به افغانستان «برای تقویت این پیام است که تنها راه کسب مشروعیت سیاسی طالبان، از طریق مذاکرات صلح امکانپذیرخواهد بود.»
**شدت گرفتن عملیات امریکا همزمان با تشدید شکستها
ایالات متحده امریکا طی یکسال حضور گذشته، شعله جنگ در افغانستان را بیش از هر زمان دیگری در ٥ سال گذشته افزایش داده است، اما نتیجه این افزایش هزینه و نیروی نظامی، چیزی جز افزایش مشکلات در افغانستان نبود. بازرس کل ویژه بازسازی افغانستان، یک نهاد مستقل ناظر بر عملیات نظامی امریکا، اعلام کرده است که طی سال ٢٠١٧ تعداد نیروهای امریکایی مستقر در خاک افغانستانبه بیشترین میزان از سال ٢٠١٢ تاکنون رسیده است و بیش از ١١ هزار نیروی امریکا به خاک افغانستان اعزام شدهاند.
جان اسپوکو، بازرس کل ویژه بازسازی افغانستان (SIGAR) همزمان با انتشار گزارش سه ماهه وضعیت نیروهای نظامی امریکا در افغانستان، در نامهای سرگشاده بهشدت از رفتار بیسابقه پنتاگون در سانسور اطلاعات قابل انتشار برای عموم انتقاد کرده است. در این نامه آمده است که با وجود غیرمحرمانه بودن تمام دادههای استفاده شده در گزارش، وزارت دفاع امریکا برای اولینبار جلوی انتشار بخشهایی از این گزارش را گرفته است. نهاد نظارتی بازرسی کل ویژه بازسازی افغانستان گزارش سه ماهه جدید خود را سهشنبه در اختیار کنگره امریکا و وزارتخانههای دفاع و خارجه قرار داده است.
بر اساس گزارش این نهاد نظارتی از تابستان سال جاری تاکنون سرزمینهای تحت تسلط طالبان در افغانستان نه تنها کاهش پیدا نکرده بلکه از ٤٠ درصد مساحت افغانستان به ٤٣ درصد افزایش یافته است. در عین حال رقم تلفات نیروهای امریکا در افغانستان نیز طی یک سال گذشته افزایش چشمگیری پیدا کرده است و طی سال ٢٠١٧ به دو برابر سالهای ٢٠١٥ و ٢٠١٦ رسیده است.
بر اساس گزارش SIGAR طی یازده ماه سال ٢٠١٧ دست کم ١١ نظامی امریکایی در افغانستان کشتهشدهاند که دو برابر کشتهشدگان طی دو سال قبل از آن در همین مدت است. این گزارش اضافه میکند که بمباران هوایی مواضع شبهنظامیان طی ماههای اخیر بهشدت افزایش یافته و تنها در طول ماه اکتبر ٦٥٣ بمب توسط جنگندههای امریکایی انداخته شده که بیش از هر زمان دیگر طی ٥ سال گذشته است و نسبت به ماه اکتبر سال قبل از آن (٢٠١٦) سه برابر شده است. این گزارش در عین حال اضافه میکند که با وجود اختصاص ٨ میلیارد و ٧٠٠ میلیون دلار بودجه برای مبارزه با مواد مخدر در افغانستان، طی یک سال گذشته تولید تریاک در افغانستان ٨٧ درصد افزایش یافته و زمینهای تحت کشت خشخاش ٦٣ درصد بیشتر شدهاند، که بالاترین رکورد از زمان آغاز جنگ در ١٦ سال پیش محسوب میشود.
*منبع: روزنامه اعتماد؛ 1396،11،11