به اتکای ماده یک قانون هیئت منصفه که سال 83 به تصویب شورای نگهبان رسیده است، «رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی علنی است و با حضور هیئت منصفه در دادگاه صالحه صورت می‌گیرد از این رو هیئت منصفه در دادگاه‌های تحت نظر قوه قضائیه طبق این قانون تشکیل می‌شود.»
اعضای این هیئت از بین اصناف و گروه‌های مختلف اجتماعی نظیر روحانیون، اساتید دانشگاه، دانشجویان، پزشکان، مهندسان، کارگران، کشاورزان، نویسندگان، روزنامه‌نگاران، معلمان، وکلای دادگستری، کارمندان، هنرمندان، پیشه‌وران و تجار برای مدت چهار سال انتخاب می‌شوند.
اعضاء هیئت منصفه مطبوعات باید دارای شرایط زیر باشند:
1 ــ تابعیت جمهوری اسلامی ایران
2 ــ مسلمان بودن
3 ــ التزام عملی به قانون اساسی
4 ــ حداقل 30 سال سن
5 ــ عدم محرومیت از فعالیت‌های اجتماعی
6 ــ داشتن حداقل مدرک دیپلم متوسطه یا معادل آن در علوم حوزوی
براساس ماده پنجم این قانون، تعداد اعضای هیئت منصفه در استان تهران 500 نفر و در استانهای با جمعیت بیش از یک میلیون نفر، 250 نفر و در استانهای با جمعیت کمتر از یک‌میلیون نفر، 150 نفر است ، هیئت منصفه هر محکمه براساس قرعه در تهران 21 نفر و در سایر مراکز استانها 14 نفر انتخاب می‌شود.
براساس ماده هفتم همین قانون، در تهران دادگاه با حضور حداقل 11 نفر و در استانها با حضور 9 نفر از اعضاء هیئت منصفه تشکیل شده و رسمیت خواهد یافت، ملاک تصمیم‌گیری هیئت منصفه، آراء اکثریت حاضران خواهد بود.
در سال 84 قانونگذار با تصویب ماده واحده‌ای تحت عنوان «قانون فعال کردن هیئت منصفه مطبوعات» نحوه انتخاب آن را اینگونه بیان داشته است:
هر 2 سال یک بار در مهرماه برای تعیین اعضای هیئت منصفه در تهران به‌دعوت رئیس قوه قضائیه یا نماینده وی و با حضور ایشان یا نماینده وی و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس شورای اسلامی شهر، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و نماینده شورای سیاستگذاری ائمه جمعه سراسر کشور و در مرکز استان به‌دعوت نماینده رئیس قوه قضائیه و با حضور وی و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس شورای شهر مرکز استان، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و امام جمعه مرکز استان یا نماینده وی تشکیل می‌شود.
البته قانونگذار در سال 1387 با تصویب یک ماده واحده دیگر در قالب تعیین تکلیف هیئت منصفه مطبوعات، قانون هیئت منصفه سال 1382 را لغو و انتخاب هیئت منصفه در تهران را مشروط به دعوت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور رئیس دادگستری کل استان تهران و ترکیب از پیش گفته و در سایر استانها به دعوت مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و با حضور وی و رئیس کل دادگستری استان و ترکیب پیش‌گفته مربوط به استان کرده است.
انتهای پیام/