شفیع پور رئیس مرکز بین الملل و امور کنوانسیون های محیط زیست در ابتدا در پاسخ به سوال اول مجری برنامه پیرامون توافقنامه پاریس گفت: توافقنامه پاریس در 22 آذر سال گذشته مورد پذیرش 193 کشور عضو سازمان ملل قرار گرفت.
وی تصریح کرد: بر اساس پیش بینی صورت گرفته یک بازه زمانی یک ساله از اول اردیبهشت سال جاری در اختیار دبیر کل سازمان ملل متحد قرار گرفت تا کشورها تمایل خود را برای پیوستن به این سند اعلام کنند.
شفیع پور با اشاره به اینکه 177 کشور با اعزام سران خود به مقر سازمان ملل ابراز تمایل نسبت به پیوستن به این توافقنامه را اعلام کردند ادامه داد: تمایل به الحاق توافقنامه پاریس رسما از سوی جمهوری اسلامی ایران با اعزام وزیر خارجه به مقر سازمان ملل اعلام شد لذا ما متعهد به کنوانسیون تغییر آب و هوا هستیم.
رئیس مرکز بین الملل و امور کنوانسیون های محیط زیست با اشاره به اینکه، این سند در هیات وزیران به تصویب رسید و سپس لایحه آن تقدیم مجلس شد گفت: این سند حدود سه هفته پیش به تصویب مجلس رسید البته باید به تصویب شورای نگهبان هم نیز برسد.
وی با تاکید بر اینکه عملا توافقنامه پاریس ابزار حقوقی برای ارتقاء و اجرای بهتر کنوانسیون تغییر آب و هوا است عنوان کرد: در کنوانسیون های سالانه تغییر آب و هوا که در سال 2013 برگزار شد مقرر گردید کشور های عضو برنامه های مشارکت داوطلبانه خود را در نیل به اهداف کنوانسیون پاریس اعلام کنند لذا این برنامه ها تحت عنوان سند از سوی جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب هیات وزیران رسیده است.
وی با اشاره به اینکه عملا امکان کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، ضرورت ها و نیاز های جمهوری اسلامی ایران برای انتقال و توسعه فن آوری اعلام شده است بیان کرد: توافقنامه پاریس ضمیمه دیگری ندارد و خود کشور ها برنامه های مشارکت داوطلبانه را بیان می کنند.
شفیع پور با اشاره به اینکه، ما آمادگی مشارکت جهانی خود را با پیش شرط اعلام کرده ایم ادامه داد: باید از انتشار هفت نوع گاز گلخانه ای جلوگیری کنیم.
در ادامه برنامه امامی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق با اشاره به اینکه، موضوع معاهده پاریس تغییرات اقلیمی است اما متاسفانه به نام تغییرات آب و هوایی ترجمه شده اظهار داشت: معاهده پاریس در رابطه با تغییرات اقلیم است و ربطی به آلودگی هوایی که مردم ادراک می کنند ندارد.
وی تصریح کرد: لازم به ذکر است که آلاینده های هوا با آنچه که در موضوع معاهده پاریس آمده تفاوت دارد لذا، این معاهده برای مدیریت تغییرات آب و هوایی مطرح شده است.
امامی با اشاره به اینکه، گاز co2 باعث گرمایش و تغییرات زمین و اقلیم شده است عنوان کرد: نظریه های متفاوتی در مورد گرم شدن زمین وجود دارد به طوری که برخی تغییر قطب های مغناطیسی را سبب گرمایش زمین می دانند.
این عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق با بیان اینکه، بسیاری از مجموعه ها در دنیا با این معاهده مخالف هستند و آن را بی فایده اعلام کرده اند افزود: 95 درصد گاز های گلخانه ای بخار آب و 4 درصد دی اکسید کربن و یک درصدش بقیه گاز ها است، در خصوص این 4 درصد از گازهای گلخانه ای صحبت می کنیم.
وی با بیان اینکه، 4 درصد گاز های گلخانه ای توسط انسان ساخته می شود ادامه داد: ما می خواهیم با دستکاری co2 ای که حدود 4 الی 5 درصد کل گازهای گلخانه ای است گرمایش زمین را به تعویق بیندازیم لذا بسیاری این امر را غیر ممکن دانسته اند.
امامی با بیان اینکه، گاز co2 آلاینده نیست گفت: هر فعالیت انسانی از کشاورزی گرفته تا سایر صنایع تولیدی گاز co2 تولید می کنند. هم اکنون سرانه تولید گاز co2 در ایالات متحده به ازای هر نفر در سال ۱۶/۱۵ تن است این در حالی است که سرانه تولید این گاز به ازای هر نفر در کشورمان ۶/۹۶ تن است.
وی در ادامه به علت این میزان اختلاف در تولید گاز co2، اشاره کرد و گفت: هر چه کشورها توسعه یافته تر می شوند، صنایع بیشتر و کشاورزی گسترده تری دارند که البته همه آنها مستلزم تولید co2 است بنابراین وقتی می گوییم co2 کمتر انتشار پیدا کند بدین معنی است که صنایع و بخش کشاورزی رشد خود را متوقف کند.
**توافقنامه پاریس یک معاهده حقوقی است
در ادامه این بحث پیری استاد دانشگاه نیز در خصوص ماهیت معاهده پاریس اظهار داشت: توافقنامه پاریس یک معاهده حقوقی است که تمامی عناصری که یک معاهده در حقوق بین الملل برای لازم الاجرا شدن و الزامی کردن تعهدات برای کشورها می تواند داشته باشد را در خود دارد و در کشور ما نیز پروسه ای که تعریف شده و فرآیندی مطابق قانون اساسی برای تصویب معاهدات بین‌المللی در نظر گرفته شده است.
**توافقنامه پاریس یک معاهده الزام آور است
وی افزود: ساز و کار اصلی و ماهیت معاهده از منظر حقوقی یک معاهده الزام آور است اما معاهده پاریس از آن دسته معاهداتی است که در برگیرنده تعهدات الزام آور و غیر الزام آور است و از آن دست از معاهداتی نیست که مفاد آن صرفا الزام آور باشند بلکه برخی از مصادیق آن با فرآیندهایی که در متن معاهده ذکر شده قابلیت الزام آور شدن را دارند و برخی از آنها نیز به صورت داوطلبانه و پیرو همکاری کشورها، تبادل اطلاعات و مصادیقی از این دست می توانند قابلیت اجرایی شدن داشته باشد.
پیری ادامه داد: در مورد معاهداتی که در خصوص تغییرات اقلیمی تصویب شدند ابتدا کنوانسیون تغییرات اقلیمی و پس از آن پروتکل کیوتو را داشتیم و نهایتا امروز به توافق پاریس رسیدیم.
این استاد دانشگاه یادآور شد: در پروتکل کیوتو کشورهای توسعه یافته متعهد بودند و عمدتا کشورهای در حال توسعه تعهدات لازم الاجرای معینی نداشتند اما در توافقنامه پاریس اجماع جهانی بر این شد که دولت ها با توجه به شرایط اقتصادی و توسعه ای کشورشان اقدام کنند بنابراین ارائه برنامه از سوی این کشورها یک امر الزام آور است.
پیری اضافه کرد: این که ماهیت و مفاد برنامه چه باشد در اختیار خود کشورها قرار داده شده اما اگر این کشورها برنامه مشارکتی معینی را با روش هایی که خودشان تعیین می کنند ارائه کنند به اجرای آن متعهد هستند لذا زمانی که کشور ما نیز برنامه مشارکت ملی را اعلام می کند تبعا متعهد به اجرای آن می شود.
وی افزود: اگر در متن توافقنامه دقت کنیم توجه بسیار زیادی به بحث توسعه پایدار و فقر زدایی شده است به این معنی که درست است کشورها براساس این توافقنامه متعهد هستند که در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه ای تلاش کنند اما این تعهد نباید به منزله توقف برنامه های توسعه ای آن ها باشد.
پیری تصریح کرد: بنابراین indc که ما ارایه می دهیم ممکن است منجر به توقف برنامه های توسعه ای مان شود با توجه به اینکه نوع فعالیت های توسعه ای ما عمدتا برمبنای صنایع نفت و گاز است.
شفیع پور نیز در بخش دیگری از اظهاراتش بیان داشت: براساس ابلاغ سیاست های اصلاح الگوی مصرف از سوی مقام معظم رهبری، دولت می بایست تمام برنامه های خود را، سمت و سویی بدهد که تا پایان برنامه پنجم مصرف انرژی را به نیم و تا پایان برنامه ششم به سی درصد ابلاغ مصوبات برسانیم.
شفیع پور پور یادآور شد: براساس آمار سال ۲۰۱۰ سران تولید گاز co2 برای هر ایرانی نزدیک به ۹/۵ تن رسیده است که این رقم در ایالات متحده ۲۱/۵ تن است.
اجرای توافقنامه پاریس، متقارن با آغاز برنامه هفتم توسعه است
رئیس مرکز بین الملل و امور کنوانسیون های محیط تاکید کرد: توافقنامه پاریس یک رژیم حقوقی است که از ابتدای سال ۲۰۲۰ - ۲۰۲۱ و در تقارن با آغاز برنامه هفتم توسعه ما آغاز می شود لذا از نظر زمانی، صنایع و سایر بخش های مختلف ما یک بازده زمانی ۵ ساله را برای نوسازی و استفاده بهتر از انرژی دارند.
وی با بیان اینکه در توافقنامه پاریس هیچ گونه تعهدی برای هیچ یک از کشورها وجود ندارد و یک اقدام داوطلبانه است تاکید کرد: روح حاکم بر توافقنامه پاریس اصل مسئولیت مشترک اما متفاوت و متناسب با ظرفیت ها و توانمندی های کشورهای عضو است.
در بخش دیگری از این برنامه امامی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) گفت: بحث آلاینده های شهری را نباید به معاهده پاریس گره بزنیم چراکه این معاهده مربوط به گازهای گلخانه ای است.
توافقنامه پاریس کاملا لازم الاجرا است
وی ضمن رد داوطلبانه بودن اجرای تعهدات مندرج در معاهده پاریس گفت: زمانی که تعهد خود را اعلام و امضا می کنیم این تعهد کاملا لازم الاجرا است، ضمن اینکه طبق این معاهده لازم است که هر پنج سال یکبار تعهداتمان را ارتقا بدهیم.
امامی افزود: وقتی تعهدات اولیه ما زیاد است، تعهدات بعدی ما نیز طبق متن باید بیشتر تعهد اولیه باشد و به عبارتی باید در این مسیر پیش رونده باشیم.
در بخش پایانی این بحث پیری استاد دانشگاه نیز اظهار داشت: ماده ۳ توافقنامه پاریس که به تعهد کشورها در خصوص ارایه indc اشاره دارد یک تعهد شکلی است که براساس آن زمانی که متعهد می شویم که indc را اعلام کنیم یک اقدام الزام آور است.
وی افزود: در ماده ۶ این توافقنامه به بحث داوطلبانه بودن اقدامات کشورها اشاره شده که داوطلبانه بودن طبعا در مقابل یک تعهد الزام آور مطرح می شود وگرنه نیازی نبود که اقدامات داوطلبانه دولت ها در یک ماده متمایز دیگری ذکر شود بنابراین تعهد به ارایه indc ، باتوجه به برنامه هایی که خودمان اعلام می کنیم تعهدی الزام آور است.
ارائه INDC و اجرای آن یک بحث الزام آور است/ امکان خروج از توافقنامه پاریس امکان پذیر است
این استاد دانشگاه تصریح کرد: وقتی ما تعهداتی از این دست که یک شروط کلی دارند را می پذیریم به تبع تصمیمات بعدی که در این حوزه اتخاذ می شوند نیز برای ما لازم الاجرا است البته خروج از توافقنامه پاریس نیز با شرایطی که در آن ذکر شده امکان پذیر است.
انتهای پیام/