به گزارش
خبرنگار حوزه فن‌آوری‌های نوین گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ الیاسی دبیر ستاد سیاست‌گذاری و راهبردی معاونت علمی عصر امروز در مراسم رونمایی از گزارش مرور سیاست‌های علم و فن‌آوری در معاونت علمی با اشاره به گزارش آنکتاد اظهار داشت: موسسه اقتصادی سازمان ملل در خصوص پیشرفت فن‌آوری در کشورها برنامه مدونی را دنبال می‌کند و ما با مطالعه تجربیات و سیاست‌های علم و فناوری کشورها سعی در ارتقای سطح علم و فن‌آوری کشور داریم.
وی بیان کرد: این مراسم برای بار چهارم برگزار می‌شود و هدف آن بررسی سیاست‌ها، چالش‌ها و ارزیابی کشور در حوزه علم و فناوری است و این کار کمک بزرگی به کشورهای در حال توسعه می‌کند.
الیاسی ادامه داد: استفاده از تجربیات سازمان های بین‌المللی با هدف انتقال دانش و تکنولوژی با هدف رتبه‌بندی واقعی صورت می‌گیرد.
لزوم تقویت تجارت الکترونیک ایران
در ادامه مراسم سمیکا شیرما عضو سازمان بین‌المللی آنکتاد گفت: مرکز سیاست‌های تکنولوژی در دنیا به وسیله گزارش‌های آنکتاد در حوزه فناوری صورت می‌گیرد و این گزارش بار اول در سال 2005 و همچنین در سال 2015 با هدف بررسی دقیق و منصفانه از روند سیاست‌های فناورانه و نوآوری در ایران انجام شده است.
وی بیان کرد: این گزارش به بررسی چالش‌ها و ظرفیت‌های علم و فناوری ایران می‌پردازد و به مجموع پیشنهادات با هدف توانمندسازی بخش خصوصی در ایران معطوف می‌شود.
شیرما ادامه داد: در سال 2015 با حضور متخصصان آنکتاد گزارش‌های اجرایی به تصویب رسیده و قرار است گزارش بعدی در سال 2017 ارائه شود.
وی با بیان اینکه گزارش 2005 پایه و اساس گزارش سال 2015 قرار گرفته است، افزود: در جهت تقویت و پیشرفت فناوری، علم و نوآوری کشور ایران علی‌رغم داشتن منابع وسیع نفت و گاز بسیار رشد داشته و همواره سعی کرده است وابستگی اقتصادی را از این منابع طبیعی کاهش دهد و ایران از توانمندی‌های زیادی در عرصه فناوری برخوردار است.
وی ادامه داد: برای توسعه علم و فناوری در بحث صنعت ایران باید از ظرفیت و پتانسیل بخش خصوصی و شرکتهای دانش‌بنیان استفاده کرد و سایر بخش‌های اقتصادی این کشور نیازمند تقویت بیشتری در عرصه‌های مختلف علم و فناوری است.
وی با بیان اینکه تشکیل ساختاری به عنوان معاونت علم و فناوری یک کار مفید در این کشور است، تصریح کرد: ترسیم نقشه جامع علم و فناوری یکی از کارهای خوب ایران است و سرمایه‌گذاری در شرکتهای کوچک باید گسترش یابد و زیرساخت‌هایی در حوزهای حمل و نقل برای رشد سطح علم و فناوری بسیار موثر است.
پتانسیل بالای ایران در نوآوری و ایجاد خلاقیت
در ادامه مراسم مایکل لمون معاون توسعه علم و فناوری آنکتاد گفت: ایران ظرفیت زیادی در زمینه گزارش الکترونیکی دارد و این کشور در آستانه صعود به اقتصاد دانش‌بنیان است که در این زمینه باید هر چه سریعتر زیرساخت‌ها تقویت شود و آموزه‌هایی در اختیار سایر اقتصادهای نوظهور قرار گیرد.
وی ادامه داد: در سال 2005 پیشرفت‌های خوبی در حوزه فناوری صورت گرفته و موضوعات آن باید در محورهای توسعه قرار گیرد.
در ادامه به برخی از این محورها اشاره شده است:
1. تأکید رهبری برای پرداختن به مسئله علم و فناوری همیشه مانند نقشه جامعی برای کشور بوده است.
2. از سال 2005 تا به امروز تمرکز بر روی نوآوری رعایت شده و به طور کلی کشور ایران در مرحله نوآوری از پیشرفت قابل توجهی برخوردار بوده است.
3. با ایجاد 16 ستاد فناوری راهبردی روش‌های خوبی را برای حمایت از شرکتهای دانش بنیان راه‌اندازی کرده است و صندوق‌های نوآوری و شکوفایی، صندوق‌های خطرپذیر، پارک‌های فناوری و مراکز رشد سبب بروز پیشرفت در ایران شده است.
4. سیاست‌های کلان اقتصاد مقاومتی، سیاست‌های کلی علم و فناوری، ترسیم نقشه جامع علمی کشور، قانون حمایت از سیاست‌های دانش بنیان، قانون حمایت از حداکثر توان داخلی، قانون حمایت از پیوست تکنولوژی و همزمانی با توسعه صادرات کالاهای دانش بنیان، تقویت قابل ملاحظه در پژوهش آموزش عالی رخ داده است.
لمون یادآور شد: اختراعات کشور ایران افزایش یافته است و نیروی انسانی این کشور از ظرفیت بالایی برخوردار است و در حوزه‌های ریاضیات علوم پایه و مهندسی می‌تواند در حوزه نوآوری بهتر عمل کند.
وی برخی از چالش‌های موجود در کشور ایران را به شرح زیر خواند:
1. هم‌راستا نبودن در حوزه علم و فناوری با تجارت سرمایه گذاری خارجی که این کار با سیاست‌های علمی همخوانی ندارد.
2. برخی از موسسات در حوزه اقتصاد قدرتمند بوده ولی در نوآوری فعالیت خوبی ندارند.
3. نرخ رشد بهره‌وری پایین است و فضای کسب و کار نیازمند اقدامات بیشتری است و بخش خصوصی باید توسعه یابد.
4. زیرساخت‌ها برای ایجاد رقابت باید تقویت و حمل‌ونقل پیشرفت کند. در زمینه تأمین مالی فعالیت‌های نوآوری از رشد قابل توجهی برخوردار است اما این حوزه نیازمند کار و پژوهش بیشتری است.
5. برخی از صنایع ایران به اندازه کافی در نوآوری درگیر نشده‌اند و همکاری‌های بین‌المللی باید گسترش یابد.
6. نرخ بیکاری در میان تحصیل‌کرده‌ها بسیار بالا است و مدیریت حقوق مالکیت فکری باید بهبود پیدا کند تا چالش‌های زیست محیطی ایجاد نشود.
7. سطح پایین سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه‌های غیرنفتی سبب می‌شود تا سرمایه‌گذاران برای توسعه کشور مشارکت نکنند.
لمون موارد زیر را نیز به چالش‌های بالا اضافه کرد:
1. افزایش هم راستایی بین سیاست‌های توسعه‌ای و بخش‌های مختلف باید به صورت رقابتی، تجارت و آموزش باشد و مدیریت علم و فناوری در تقسیم کار، شفاف‌سازی و ارتقا یابد.
2. کشور باید یک هدف قابل دسترسی برای خود با هدف تمرکز بر بنگاه‌های کوچک ایجاد کند تا عملکرد محور بودن بودجه‌های مراکز پژوهشی و دانشگاهی فضای رقابتی را بهبود ببخشد.
3. تدابیری برای ارزیابی برخی از مراکز باید صورت گیرد.
4. اتخاذ یک استراتژی جامع برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی در جهت بهبود جریانات تکنولوژی باید صورت گیرد.
5. ارتقای کاربردی بودن نظام مالکیت فکری کشور که تمام فرآیندها را تحت تأثیر داشته باشد.
6. بهبود پیشبرد اهداف اقتصاد دانش بنیان از حالت سنتی به مدرنیته همزمان با حمایت از ستاد دانش بنیان باید در کشور صورت گیرد.
وی ادامه داد: ایران پتانسیل زیادی داردو در حال حاضر فرصت خوبی برای این کشور دست یافته است و سیاست‌گذاران در حال اصلاحات مفیدی در حوزه علم و فناوری هستند.
رشد شاخص‌های علم و فناوری در کشور
در ادامه مراسم زین‌الدین معاون تجاری سازی معاونت علم و فناوری و نوآوری گفت: این گزارش یک نگاه بیرونی به ارزیابی کشور است و به صورت مشخص به وسیله سازمان بین‌المللی صورت گرفته است.
وی بیان کرد: کارهای خوبی برای توسعه حوزه علم و فناوری و به اشتراک گذاشتن تجربیات خود در کشور در حال ایجاد است و سه موج توسعه آموزش عالی، پژوهش و نوآوری از پیشرفت قابل توجهی برخودار بوده است.
زین‌الدین ادامه داد: طبق گزارش سازمان آنکتاد کشور مراحل توسعه آموزش عالی و پژوهش به خوبی رد کرده است و امروز در حال گذر از موج نوآوری است.
وی گفت: برخی از شاخصه‌ها به صورت مقایسه‌ای از رشد قابل ملاحظه‌ای برخوردار بوده است و تلاش برای توسعه پایدار کشور در حال انجام است.
لمون ادامه داد: ایران با رشد سریع کشورهایی چون مالزی، چین، برزیل، تایوان، سنگاپور، کره جنوبی قابل قیاس است و این کشور از اقتصاد نوظهور و با رشد بالایی برخوردار است و با کشورهای در حال ظهور مقایسه می‌شود.
الیاسی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر معافیت مالیاتی شرکتهای دانش بنیان گفت: معافیت مالیات، تأمین مالی شرکتهای دانش بنیان به شرطی به نفع کشور است که محصولات آنها در بازارهای داخل و خارج به فروش برسد و در این زمینه تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری در حوزه فناوری باید شفاف‌سازی شود.
وی گفت: ما باید در حوزه زیست فناوری از ظرفیت‌های شرکتهای دانش بنیان استفاده کنیم و در جهت توسعه شرکتهای نفتی و تجهیزات آن برای پیشرفت علم و فناوری با تأمین مالی پروژه زیست فناوری و شرکتهای دانش بنیان تابعه همکاری‌های ما گسترش یابد.
انتهای پیام/