به گزارش خبرنگار
دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ پدافند هوایییک اصل مهم در جنگ‌های امروزی است که دارای ویژگی‌های به هم پیوسته است. این ویژگی‌ها را می‌توان از هشدار زود هنگام تا هواپیماهای رهگیر دوربرد (برتری هوایی)، شکاری‌های نقطه‌ای، موشک‌های ارتفاع پایین و سرانجام توپ‌های ضدهوایی دانست.
موشک‌های پدافند کوتاه برد شانه پرتاب در این زنجیره در آخرین حلقه این زنجیره می‌باشد که وظیفه مقابله با جنگنده‌ها و بالگردهای در حال پرواز در ارتفاع پایین را دارد. اگرچه بسیاری معتقدند که این نوع سلاح‌ها توانایی چندانی در مقابله با جت‌های سریع به دلیل دارا بودن سرجنگنده، کوچک نیستند ولی باید توجه داشت که این سلاح‌ها به نیروهای پیاده این امکان را می‌دهند که به رزم وسایل پرنده دشمن بروند.
شاید پرآوازه‌ترین موشک پدافندی شانه پرتاب جهان FIM92 استینگر باشد که دارای شهرت زیادی در جهان غرب است. این موشک در اواخر دهه 60 میلادی به درخواست نیروی هوایی آمریکا برای به خدمت گرفتن موشک پدافند هوایی برای جایگزینی موشک FIM42 توسعه پیدا کرد.
اولین شلیک آزمایش این موشک در سال 1973 انجام شد، ولی به دلیل پاره‌ای از مشکلات فنی این آزمایشات تا سال 1975 متوقف شد. ولی سرانجام با رفع مشکلات فنی موجود این موشک طی قراردادی با کمپانی جنرال الکتریک در سال 1978 به تولید انبوه رسید. سرانجام اولین سری این موشک‌ها در سال 1981 با کد FIM92A در ارتش امریکا عملیاتی شد.
از آنجایی که این موشک‌ها دارای سرجنگنده‌های کوچک بودند کمپانی‌های سازنده این نوع سلاح‌ها تصمیم به افزایش شانس انهدام هدف توسط این موشک‌ها گرفتند. از این رو کمپانی بوئینگ دست به توسعه سیستم اونجر گرفت. "اونجر" یک سیستم پدافند هوایی کوتاه برد متحرک ساخت بوئینگ است که در اواخر دهه 80 میلادی برای نیروی دریایی آمریکا توسعه پیدا کرد.
اونجر در واقع ترکیپ جیپ مشهور هاموی و موشک‌های شانه پرتاب فروسرخ موفق استینگر است.
این سیستم این امکان را به کاربر می‌دهد که تعداد زیادی موشک استینگر را به طرف هدف در حال پرواز شلیک کند تا از این رو شانس انهدام هدف بیشتر شود. این چنین سیستم‌هایی قبلا نیز در ارتش‌های دیگر امتحان شده است. موشک سام 8 را باید اولین سیستم عملیاتی اینچنینی در جهان نامید که شامل 4 موشک فرو سرخ نصب شده بر روی یک خودروی زرهی بود.
قبل از نمونه‌های دو تایی و سه تایی موشک استینگر برای نصب بر روی خودروهای زرهی یا توپ های ضد هوایی هدایت راداری وجود داشت. ولی این بار کمپانی بوئینگ با ارائه این مدل، سیستمی مشابه چاپارل ر ابه نیروی دریایی ارائه داده است. به احتمال زیاد اونجر نیز جایگزین چاپارل در نیروی هوایی آمریکا خواهد شد. این سلاح بین سال های 1989 تا 1992 آزمایشات خود را کامل کرد و در سال 1992 نیروی دریایی آمریکا خواهان به خدمت گرفتن 679 اونجر شد. اونجر را می‌توان بر ضد تمامی اهداف پایین پرواز همچون بالگردها و هواپیماها بکار برد.
این سیستم همچنین دارای یک سیستم جلو نگار فرو سرخ FLIR می‌باشد که این امکان را به کاربر می‌دهد که به صورت غیر فعال هدف پرنده را کشف کند. از آنجایی که "اونجر" فاقد رادار می باشد از اهمیت بسیاری برخوردار است. این FLIR به "اونجر" این کمک را می رساند که هدف را به وسیله سیستم فروسرخ کشف و اطلاعات هدف به کامپیوتر به صورت خودکار لانچر را به طرف هدف برگردانده و در زمان مناسب بعد از قفل شدن موشک‌ها بر روی هدف موشک را به طرف هدف شلیک می‌کند.
لازم به ذکر است که کاربر می‌تواند این اعمال را به صورت دستی و غیر خودکار انجام دهد. در این روش به کارگیری اونجر چندان با بکارگیری موشک استینگر تفاوتی ندارد. هنگامی که اپراتور یک هدف پرنده را مشخص می‌کند سر لانچر را به طرف منطقه هدف بر می‌گرداند. این روند شامل به کار انداختن جستجوگر فروسرخ نصب شده بر روی موشک است که این جستجوگر با کاوش منطقه پیش روی خود منبع گرمایی موثق را که خروجی موتور یک هواپیما و یا یک بالگرد است را کشف و بر روی آن قفل می کند.
بعد از آن موشک با یک صدای زوزه مانند به کاربر در مورد قفل شدن بر روی هدف اطلاع می‌دهد. بعد از آتش موشک توسط کاربر موشک به وسیه موتور راکتی کوچک خود (خرج پرتاب) از لوله لانچر پرتاب می‌شود. این موشک مانند تمامی موشک‌های شانه پرتاب دارای یک راکت دو مرحله‌ای سوخت جامد می‌باشد. مرحله اول راکت دارای سوخت کمی است به طوری که سوخت موشک در همان درون لانچر پرتاب تمام می‌شود. بعد از اینکه موشک از لوله لانچر بیرون آمد و به اندازه کافی از شلیک‌کننده دور شد راکت اصلی یا خرج پرواز روشن شده و موشک را به پیش می‌برد.
در جدید ترین تغییرات در اونجر ،بوئینگ دست به نصب موشک هلفایر بر روی این سامانه به جای یکی از پرتاب‌گرها زده تا بتوان از اونجر در نقش ضد زره نیز استفاده کرد. این یک ارتقاء بهینه برای افزاش کارایی اونجر در میدان نبرد است.
موشک دارای بالچه‌های تا شده در انتهای بدنه برای هدایت خود است که بلافاصله بعد از خروج از لوله باز می‌شود. موشک بعد از به کار افتادن راکت اصلی در عرض 2 ثانیه به سرعت 2 ماخ (معادل 660 متر بر ثانیه) می‌رسد و تا 2.6 ماخ به پرواز در می‌آید. در صورتی که موشک تا 17 ثانیه بعد از شلیک نتواند هدف خود را مورد اصابت قرار دهد دست به خودکشی می‌زند (به صورت اتوماتیک منفجر می شود).
این موشک را می‌توان بر ضد اهدافی تا برد 8 کیلومتر و ارتفاع 3100 متر مورد استفاده قرار داد. گرچه به طور معمول این موشک را بر ضد اهدافی بین 1000 تا 6000 متر مورد استفاده قرار می‌گیرد. موشک‌ها را می‌توان به صورت تکی و یا با تعداد زیاد شلیک کرد. موشک‌های این سیستم از نوع FIM-92D استینگر هستند که از سال 1992 به تولید رسیده اند و در واقع نوع پیشرفته FIM-92C می‌باشد که از دو طول موج متفاوت فروسرخ و فرابنفش برای تفکیک هدف‌های واقعی از طعمه‌های گرم استفاده می‌کند. این موشک دارای 3 کیلوگرم مواد منفجره قوی در کلاهک خود می‌باشد. موشک استینگر در جنگ‌های بسیاری به صورت عملیاتی استفاده شده است که از جمله می‌توان به درگیری مجاهدان افغان با نیروهای شوروی در افغانستان در دهه 80 میلادی اشاره کرد.
گفته می‌شود تاکنون از این موشک در حدود 70000 فروند ساخته شده است و در حدود 300 فروند بالگرد و هواپیما را مورد هدف قرار داده است.
"اونجر" همانطور که گفته شد شامل دو لانچر پرتاب موشک استینگر به ظرفیت هر لانچر 4 موشک سوار بر یک خودروی "هاموی" است. این دو لانچر بر روی یک سکوی متحرک قابل چرخش نصب شده است که 360 درجه قابلیت چرخش دارد. کاربر پشت یک صفحه شیشه‌ای در بین دو لانچر قرار می‌گیرد و توانایی چرخش برحک متحرک که به وسیله نیروی برق کار می‌کند را دارد. می‌توان بعد از شلیک موشک‌ها، در عرض 4 دقیقه، 8 موشک دیگر را بارگزاری کرد.
کابین این جیپ دارای نمایشگرهای رنگی برای نشان دادن تصاویر سیستم فرو سرخ جلونگر به کاربر می باشد. دوربین دید در شب برای خدمه، مسافت یاب لیزری، سیستم تعقیب خودکار هدف از جمله تجهیزات الکترونیک "اونجر" هستند.
جیپ "هاموی" که جیپ اصلی ارتش آمریکا می‌باشد و به طور گسترده‌ای مورد استفاده است، یک جیپ 4*4 است که از یک دستگاه موتور v8 با 135 اسب بخار استفاده می‌کند. سرعت این خودرو بر روی جاده 96 کیلومتر بر ساعت است و دارای برد 486 کیلومتر می باشد. (سرعت "هاموی" در این مدل با لانچر موشک استینگر در این اندازه است.) خودرو در قسمت جلو از یک دستگاه مسلسل 12.7 میلی متری M3 با 200 گلوله مجهز است.
این سیستم برای استفاده تنها به دو نفر خدمه نیازمند است. این سیستم در سال 1991 در صحرا در جریان جنگ خلیج فارس 1 مورد استفاده قرار گرفت. البته در این هیچ جنگ هیچ موشکی در مرحله رزمی از این سیستم شلیک نشد. در جریان حوادث 11 سپتامبر نیز این سیستم وظیفه حفاظت از آسمان واشنگتن را بر عهده گرفت.
از سال 2003 میلادی با حمله آمریکا به عراق این سیستم در عراق مستقر شد. به غیر از ارتش آمریکا، تایوان با 70 سیستم و مصر با 75 سیستم از جمله خریداران "اونجر" هستند.
انتهای پیام/