به گزارش
حوزه تئاتر گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ نصرالله قادری؛ نویسنده، مترجم، منتقد و كارگردان تئاتر؛ در حاشیه برگزاری كارگاه نمایشنامه‌نویسی منطقه یك مركز هنرهای نمایشی حوزه هنری در یزد، آموزش را نیاز اساسی تئاتر خواند و بر لزوم آشنایی نمایشنامه‌نویسان و نویسندگان با فرهنگ غنی ایرانی اسلامی به ویژه فرهنگ بومی تأكید كرد.
این مدرس دانشگاه با اشاره به وجود مراكز متعدد آموزش نمایشنامه‌نویسی در كشور مانند خانه تئاتر، كانون نمایشنامه‌نویسان، دانشگاه با گرایش ادبیات نمایشی و ... افزود: اساتید و افراد بسیاری نمایشنامه‌نویسی تدریس می‌كنند اما ما، هم سال‌ها از دنیا عقب هستیم و هم این كه هیچ شناختی از فرهنگ خودمان نداریم. به همین دلیل است كه به هر جشنواره سراسری ایران بیش از دو تا سه هزار نمایشنامه می‌رسد ولی از بین آن‌ها حتی پنج نمایشنامه كه قابلیت ارائه در سطح جهان را داشته باشد، نداریم كه یكی از دلایل مهم آن فقدان آموزش درست است.
وی با تأكید بر اینكه آموزش باید گام‌به‌گام و مستمر ادامه داشته باشد، اظهار داشت: برخی از اساتید ما چون تكنیك‌ها را نمی‌شناسند معتقدند هنرجو باید چیزی را بنویسد و آن‌ها در كلاس متن را اصلاح كنند. این یك شوخی است كه اگر بخواهید به كسی شنا یا رانندگی آموزش بدهید او را به قسمت عمیق هل دهید و بگویید خودش دست و پا می‌زند یاد می‌گیرد یا كسی كه پشت فرمان خودرو قرار می‌گیرد از همان ابتدا مربی بدون پیش زمینه و آموزش بگویید شروع كن. ابتدا باید با ارائه نظریه و آموزش گام‌به‌گام تكنیك‌ها را به او یاد داد.
این نمایشنامه‌نویس ادامه داد: ما عمدتاً می‌گوییم شروع كنید به نوشتن و كاری به آن تكنیك‌ها نداریم. از طرف دیگر متأسفانه به دلیل جو روشنفكرزدگی و نه روشنفكری، داریم ادای 500 سال قبل غرب را در می‌آوریم. بر فرض محال اگر بتوانیم در فكرهایی كه آن‌ها اصلش را دارند موفق شویم، كپی آن را از ما نخواهند خرید.
قادری به توفیق تعزیه ایرانی در دنیا اشاره كرد و گفت: اگر تعزیه ما همچنان در دنیا خریدار دارد نه به عنوان یك اثر هنری موزه‌ای بلكه به عنوان اثری است كه قابل دیدن است و تكنیك دارد و كارگردان‌های بزرگی مثل پیتر بروك می‌توانند از آن آموزش بگیرند.
این كارگردان افزود: متأسفانه ما در قسمت عمل و نوشتن تعزیه با نبود آموزش مواجهیم و حتی بلد نیستیم آن را بخوانیم. اگر یك نسخه تعزیه را به ما به عنوان معلم نمایشنامه‌نویسی بدهند نمی‌دانیم خواندن این نسخه را از كجا شروع می‌كنند. نمی‌دانیم كجا گوشه است. نمی‌دانیم نسخه‌خوان با معین البكاء چه فرقی دارد.
نویسنده كتاب «آناتومی ساختار درام» اظهار داشت: عدم شناخت ما از فرهنگ خودمان باعث شده نمایشنامه‌نویسی ما در دنیا مطرح نباشد. اما «وله سوینكا» نیجریه‌ای كه با فرهنگ بومی خودش می‌نویسد در سطح دنیا شناخته شده است.
این منتقد تئاتر افزود: توصیه من به نویسندگان و نمایشنامه‌نویسان این است كه ابتدا فرهنگ خودشان را بهتر بشناسند و بر آن مسلط باشند. ببینند می‌توانند كتاب‌های شاهنامه، حافظ، تاریخ بیهقی را از رو بخواند یا خیر؟ به این دلیل اولین توصیه‌ام به نویسندگان این است كه كتاب «پنج استاد» را بخوانند تا با دستور زبان فارسی آشنا شوند و سپس فرهنگ عمیق ایرانی را مطالعه كنند تا به واژگان بسیار زیادی مسلط باشند.
اصلی‌ترین و مهم‌ترین توصیه این مدرس نمایشنامه‌نویسی به نویسندگان و نمایشنامه‌نویسان، خواندن قرآن كریم بود. وی در همین رابطه اظهار داشت: قرآن خواندنی است. قرآن تمام آنچه را كه می‌خواهد بگوید از طریق داستان بیان می‌كند و زیباترین شكل داستان‌گویی را دارد. اگر بتوانیم تكنیك‌های آن را چه به لحاظ فنی و چه به لحاظ تكنیكال (از ساحت شكل) یاد بگیریم، بسیار به ما كمك می‌كند و بدون تردید بر اثر مغناطیسی كه در آن وجود دارد به ما الهام هم خواهد داد.
نصرالله قادری افزود: نوشتن چه نزد موحدین چه ماتریالیست‌ها، الهام است. اگر آن الهام صورت بگیرد در حقیقت نوشته است كه نویسنده را می‌نویسد و نویسنده نیست كه نوشته را می‌نویسد. آن كسی كه می‌نویسد صنعت است. اگر نمایشنامه یا رمان شما را بنویسد هنر می‌شود این بسته به این است كه آن اتفاق، سوژه، موضوع، كاراكتر و آن چیزی كه می‌نویسید چقدر باورش داشته باشید و چقدر آن بتواند به شما كمك كند.
این نویسنده با بیان اینكه من عمدتاً با نقطه شروع وضعیت می‌نویسم، گفت: در نقطه شروع وضعیت، شما نمی‌دانید چه اتفاقی می‌افتد، اما باید یك درد مشترك بشری باشد آنگاه اتفاق، خود‌به‌خود خواهد افتاد و این امر در ناخودآگاهی صورت می‌گیرد. به طور مثال داعش تصمیم می‌گیرد حرم حضرت زینب (س) را ویران كند این خبر را همه ما می‌شنویم. این اتفاق روی یكی تأثیر می‌گذارد و بر دیگری تأثیر نمی‌گذارد. كسی كه این اتفاق روی او تأثیر گذاشته برای دفاع از حرم می‌رود و توانش در آن حد بوده و این الهام را این گونه دریافت كرده است. یكی هم كه فقط قلم دارد اگر این الهام را این‌گونه دریافت كند، باید بتواند به وسیله نوشتن آن را ارائه دهد. پس او نیست كه تصمیم می‌گیرد به آن فكر كند. اتفاق خود‌به‌خود برای او اتفاق می‌افتد.
وی درخصوص برگزاری كارگاه نمایشنامه‌نویسی منطقه یك كه در سه مرحله و طی 9 ماه برگزار می‌شود، اظهار كرد: در پایان كارگاه نمایشنامه‌هایی تولید و به حوزه هنری تحویل داده می‌شود كه مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
گفتنی است مرحله اول كارگاه نمایشنامه نویسی منطقه یك مركز هنرهای نمایشی حوزه هنری با حضور 18 هنرمند از استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی، یزد، كرمان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان از 6 تا 8 آبان‌ماه در حوزه هنری استان یزد برگزار شد.
انتهای پیام/