به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازتبریز؛ دکتر محمد ابراهیم رمضانی افزود:در شهرها اگر بخواهیم یک کارکرد درستی در امور سیاست گذاری، برنامه ریزی و حتی در امور اجرایی داشته باشیم، لازمه اش اینست که برای موضوع نگاه سیستمی داشته باشیم. با این نگرش هر شهری بعنوان یک سیستم دارای ورودی و خروجی است، موادی همچون آب، غذا، انواع انرژی و سایر مواد بعنوان ورودی ها هستند که در آن با توجه به فرایندها، نگرش ها و تصمیم گیری ها مصرف شده و به شکل انجام کار یا آنتروپی یا خروجی سیستم مانند پسماند ها، آلودگی ها و پساب ها از آن خارج می شوند و روی کارکرد این سیستم، دانش، آگاهی و نگرش و اقدامات و تصمیات شهروندان و نمایندگان آنها اثرگذار هست.
دبیر ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی شهرداری تبریزادامه داد: در این سیستم از لحاظ عناصر مدیریت شهری مهمترین موضوعی که می تواند در توسعه پایدار و تحقق اقتصاد مقاومتی تاثیر گذار باشد، توجه به موضوع برنامه ریزی و بودجه، ارزیابی عملکرد و بهبود روشها است که اینها در حیطه نظارت شوراهای اسلامی شهرها است و شهروندان با انتخاب درست و شایسته سالاری بصورت غیر مستقیم نقش تعیین کننده در این عملکردها و توسعه پایدار شهر دارند.
معاون برنامه ریزی و توسعه شهرداری تبریز تاکید کرد :باید نگاه ویژه ای به جایگاه مدیریت برنامه و بودجه در مدیریت شهری بنگریم. در این نگاه سیستمی تمام نقاط قوت و ضعف، تهدیدات و فرصت ها و تمام ظرفیت های شهر مدنظر و مورد ارزیابی قرار می گیرد، یعنی عملا شهر را مجموعه ای از سیستم ها که در کنار هم یک شهر به عنوان سیستم بزرگ تر تشکیل می دهد تا اهداف خاصی در آن محقق شود هر شهری با محیط پیرامون خود در ارتباط بوده و با آن کنش و واکنش دارد. برنامه و بودجه می تواند پس خورهای مثبت را تعدیل و و سیستم را در مسیر رسیدن به اهداف و چشم انداز ساماندهی کرده و ابزار و امکانات و فعالیت ها را در طول برنامه مشخص و تبیین و بکارگیری نماید.
وی بیان کرد : با نگرش سیستمی شهروندان بعنوان اصلی ترین اجزا شهرهستند. اگر در یک سیستم اجزا در کنار هم و با هم و در راستای هدف مشترک کار نکنند، این سیستم ناپایدار بوده و موفق به استمرار حیات نخواهد شد. در یک شهر بعنوان یک سیستم، همدلی و همزبانی و هماهنگی، از اصلی ترین مبانی پیشرفت و توسعه پایدار و تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی به شمار می آید و این هم در سایه مشارکت شهروندان امکان پذیر هست.
رمصانی اظهار کرد : بنابراین اولین ویژگی برای یک شهر پایدار و مناسب برای زندگی، همان ویژگی اصلی یک سیستم یعنی هماهنگی و همدلی جزای آن، با توجه به چشم انداز و استراتژی های توسعه پایدار شهر به عنوان هدف مشترک شهروندان آن خواهد بود. اگر این هماهنگی وجود نداشته باشد، سیستم شهری ما کم کم رو به انحطاط و قهقرا خواهد رفت و با گذشت زمان اعتماد و وفاق افراد جامعه کم رنگ خواهد شد. پس این اولین و اصلی ترین دلیل است که ما نیاز داریم در شهرها، یک شورای شهر و مدیریت شهری کارآمدی با هدف متعالی و مترقی با ترجیح منافع عام بر منافع خاص یا جناحی داشته باشیم. به همین دلیل برای توسعه پایدار و تحقق اقتصاد مقاومتی در شهرها، نیاز به وجود شوراهای شهر کارآمد است. با این توضیح که طرح این مسائل و دیدگاه صرف نظر از نقد یا ارزیابی عملکرد شورا در یک شهر خاصی است.
رمضانی افزود: برای رسیدن به این مهم نیاز هست که شهروندان مسئولیت پذیر و آگاهی داشته باشیم. اگر ما دنبال یک شهر خلاق و یک شهر زندگی هستیم، نیاز به چنین شهروندانی داریم و این بخش از سیستم شالوده توسعه پایدار شهر به حساب می آید. در کنار این، ما باید توان زیست محیطی شهر خودمان را بررسی کنیم. باید بدانیم شهر ما در چه زمینه هایی توان لازم برای پیشرفت و توسعه را دارد و ظرفیت برد شهر و پیرامون آن چگونه است. موضوع فوق در بحث آمایش سرزمین نیز مورد تاکید هست.
محمد ابراهیم رمضانی یادآور شد: علت اینکه در بعضی از شهرها توسعه متوازن نداریم و برنامه هایمان بعضی وقت ها از آن کارکرد لازم برخوردار نیست، و دلیل اینکه در شهر ها حاشیه نشینی و سایر مشکلات را از گذشته داریم، این است که برنامه ای برای توسعه پایدار شهر نداریم و این موضوع جایگاه لازم را هنوز پیدا نکرده است.
به گفته معاون برنامه ریزی و توسعه شهرداری تبریز در حال حاظر شهرداری تبریز از ظرفیت بالقوه ای برای تدوین برنامه توسعه پایدار برخوردار است مهمترین دلیل آن وجود نیروی انسانی متخصص و تعدادی از مدیران کارآمدی هستند که به این موضوع اهمیت می دهند و هم اکنون تخصص لازم برای تدوین چنین برنامه ای در چهاررکن و پایه توسعه پایدار، محیط زیست و اکولوژیکی، اموراقتصادی، اجتماعی و فرهنگ و پایه نهادی و ساختاری فراهم شده است. با ابلاغ ضوابط جدید وزارت کشور، ساختار جدیدی برای شهرداری تبریز در حال طراحی است که در آن با واگذاری مدیریت منابع انسانی به معاونت برنامه ریزی و توسعه، ارتقای جایگاه اقتصادی و ایجاد مدیریت محیط زیست و توسعه پایدار در شهرداری تبریز، آینده خوبی از این نظر قابل تصور و پیش بینی است. همچنین بازنگری در ساختار سازمانی شهرداری تبریز در راستای اقتصاد مقاومتی بمنظور کاهش هزینه ها، افزایش کارآمدی و بهبود عملکرد و سایر منافع مدیریت در شهرداری تبریز در این راستا است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تبریز با بیان اینکه به واسطه همین چهار ظرفیت، اقدامات خوبی برای رسیدن به توسعه پایدار در تبریز در حال انجام است، گفت: یکی از کارهای مهمی که معاونت توسعه برنامه ریزی شهرداری دنبال می کند، تدوین برنامه 5 ساله چهارم شهرداری تبریز است. ویژگی و اولویت مهم این برنامه تاکید روی شاخص ها و ارتقاء آن ها در تمام حوزه های کاری در این شهر است. بطوریکه مشخص می کنیم در طول برنامه حوزه های کاری مختلف، تا چه حد توسعه خواهد داشت. این برنامه پنجساله با 64 راهبرد، 224سیاست اجرایی، 29 شاخص عمومی و 965 شاخص تخصصی، تدوین برنامه و فعالیت ها، شهرداری تبریز را در مسیر چشم انداز توسعه پایدار قرار می دهد. البته تحقق چنین برنامه ها و فعالیت های با مطالبه و مشارکت شهروندان، عنایت و خواست اعضای محترم شورای شهر و سعی و تلاش و اهتمام و تعهد مدیریت و منابع انسانی شهرداری امکان پذیر است.
وی عنوان کرد : دومین اقدامی که در این ارتباط معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری تبریز دنبال می کند، بحث تهیه برنامه بلند مدت ( (CDSبرای توسعه این شهرمی باشد، سومین اقدام قابل توجه معاونت در ارتباط با توسعه پایدار و اقتصاد مقاومتی، فعالیت های است که برای گسترش آموزش ها و بهبود فرآیند ها و روش ها می باشد، بازنگری در روشها برای کاهش هزینه های و انجام کارها و اموری که کارآمدی سیستم بیشتر شود. در کنار این ها برنامه های دیگری مثل تدوین برنامه یک ساله هوشمند، بحث برندینگ، برنامه های مرتبط با تبریز 2018 و توسعه شبکه مجازی می باشد.
معاون برنامه ریزی و توسعه شهرداری تبریز اظهار کرد : یکی از مهمترین اولویت های ما نیز بسط و معرفی سیستم مناسب برای اخذ نظرات و پیشنهادات شهروندان است. سامانه نظام جامع پیشنهادات برای جلب و افزایش مشارکت تمام ذینفعان شهر خصوصا" شهروندان خلاق در سیاست سازی، برنامه ریزی و مسائل اجرایی است. در این خصوص استفاده از فضای مجازی، بعنوان ابزار لازم و مناسب و مورد نظر معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری تبریز برای افزایش و توسعه مشارکت شهروندان می باشد.
رمضانی ادامه داد: وجود رسانه ها و شبکه های مجازی امکان خوبی برای همین موضوع خواهد بود. در این میان گاها مشاهده می شود نحوه استفاده از شبکه مجازی در بعضی از گروه ها، شبکه ها و کانال ها عمدتا به جای گسترش آموزش های شهروندی، تنویر افکار عمومی برای بسط مشارکت مردی، مطالبه گری و افزایش مسئولیت پذیری و...، صرفا" برای بیان نقاط ضعف و حتی تخریب مخالفین تمرکز دارد. این در حالی است شبکه مجازی می تواند نقش بسزایی در افزایش همدلی و همزبانی و افزایش مشارکت و ارائه راهکارهی برای توسعه شهر بازی کند. بعبارت دیگر در بحث افزایش مشارکت مردمی، شبکه مجازی یک ابزارمفیدی است اما هنوزشکل و وضعیت استفاده از آن چندان اثر بخشی و کارکرد مثبت ومناسبی درافزایش ظرفیت سازی و توسعه شاخص های توسعه پایدار و آموزش و گسترش مشارکت مردمی در امور برنامه ریزی و مدیریت شهری تبریز ایفا ننموده است.
وی افزود: دومین موضوعی که در خصوص توسعه پایدار شهر تبریز و نقش شبکه مجازی می توان مطرح و خواستار شد این است که منِ شهروند باید از وظایف و حق و حقوق شهروندی خودم آگاه بوده و بخواهم تعامل و همکاری با دیگر شهروندان و سازمان های مدیریت شهری و خدمات رسان داشته باشم..
وی در ادامه گفت: سومین بحثی که می تواند توسط این شبکه ها می توان پیگیری کرد و بسیار مهم و تاثیر گذار باشد، اطلاع رسانی و درخواست برای افزایش تعداد تشکل ها مردمی تخصصی است. متاسفانه در این زمینه علی رغم پتانسیل بالایی که داریم، هنوز فعال نیستیم. ما باید تشکل هایی داشته باشیم که روند پیشرفت و اتفاقات شهر ها به صورت غیر انتفاعی دنبال و بررسی، هدایت و نظارت نمایند.
معاون برنامه ریزی و توسعه شهرداری تبریز افزود: در همین ارتباط بعنوان چهارمین موضوع مطرح کرد، پرهیز از هر گونه جوسازی و بزرگنمایی نارسایی هاست. هر شهری یک سری نقاط ضعف و قوت و تهدید و فرصت دارد. انتظاری که من به از دوستان دارم، همین موضوع است که در شبکه های مختلف و فضای مجازی، در کنار نقاط ضعف، نقاط قوت و در کنار تهدید ها، فرصت ها را نیز مطرح کنند، مهم تر از همه اینها، بهتر خواهد بود که راهکار ارائه شود و مشارکت فعال داشته باشیم.
وی ادامه داد: اگر همه تمرکز ما روی بزرگنمایی مشکلات باشد، به جایی نخواهیم رسید. حتی هستند کسانی که روی همه مسائل اظهار نظر می کنند بدون آنکه متخصص یا کارشناس آن موضوع باشند، ما باید از اظهار نظر در موضوعات تخصصی که اطلاعی از آن ها نداریم، دوری کنیم. آن انرژی و زمانی که روی طرح مسائل و مشکلات می گذاریم، یک چهارم آن را نیز صرف ارائه راهکار و حل مشکلات شهر خود بگذاریم.
پایه گذار تشکل ها زیست محیطی و رشته ها تخصصی محیط زیست دراستان آذربایجان شرقی معتقد است : پایه و رکن اصلی برنامه ریزی استراتژیک و توسعه پایدار، بحث های مدیریت محیط زیست شهرها هست. از طرف دیگر تخصص هایی که می توانند در تشکل های مردمی و شوراها مفید باشند، متخصصین آمایش سرزمین، برنامه ریزی اقتصادی، امور نهادی و ساختاری، فرهنگی، اجتماعی و سایر موضوعات مرتبط هستند.
رمضانی در ادامه با اشاره به اینکه در مدیریت شهرها، به سه سطح مدیریت و برنامه ریزی نیاز داریم، ادامه داد: اولین سطح تخصصی مورد نیاز، برنامه ریزان استراتژیک یا راهبردی در امور مختلف مدیریت توسعه پایدار و مدیریت شهری هستند که دارای تخصص و تجربه لازم بوده و حضور اینها در شورا های شهر اهمیت دارد. در یک سطح پایین تر، شهرها نیاز به مدیران ارشد اجرایی و طراحان دارد. طراحان از میان مهندسین و کارشناسان در حوزه های تخصصی مختلف و مرتبط با مدیریت شهری و در حوزه های کاری مختلف شهرداری هاهست و سومین سطح تخصصی مورد نیاز در شهر ها مجریان یا مدیران پروژه ها می باشد، این کارشناسان یا مدیران مسئولیت مستقیم در اجرای برنامه ها و طرح ها و پروژه ها و فعالیت ها دارند.
وی ادامه داد: باید توجه کرد که فردی که در سطح سوم حضور دارد، تمام شرایط و ویژگی های لازم را ندارد که بیاید و در سطح اول فعالیت کند. باید سالیان سال کار تخصصی انجام دهد و کسب تجربه کند. کسانی می توانند از ابتدا در سطح اول قرار بگیرند که تخصص برنامه ریزی داشته و تجربه لازم را داشته باشند. با این توضیح که در برنامه ریزی و مدیریت شهری به تخصص های زیادی نیاز هست به عنوان نمونه، مهندسی سیستم ها به عنوان یکی از شاخه های مهندسی صنایع هم در تمام سه سطح فوق نیاز است. شهرها نیاز به افراد متخصص و معتمدی در سطح اول دارد که بتوانند در حوزه های اقتصادی، فرهنگی، زیست محیطی و نهادی ساختاری برنامه ریزی، هدایت و نظارت شایسته و موثر داشته باشند.
در نهایت اینکه برای تحقق اقتصاد مقاومتی و حرکت در مسیر تعالی و توسعه پایدار بجای نگرش تک بعدی، ضرورت دارد در جامعه مطرح نماییم " در شهرها و مدیریت آن بدلیل آنکه با یک سیستم پیچیده و گسترده ای مواجه هستیم لذا نیازمند حضور مجموعه ای از متخصصان برای سیاستگذاری، تصمیم گیری برنامه ریزی مدیریت و اجرای امور تحت عنوان اعضای شوراهای اسلامی شهر و مدیران، کارشناسان و پرسنل شهرداری شایسته، لایق، توانمند و مخلص هستیم و این مهم تنها با حضورفعال و آگاهانه و هوشمندانه و مسئولیت پذیری تک تک شهروندان و انتخاب شایسته آنها امکان پذیر است.