بهروز خان محمدي كارشناس ارشد باستان‌شناسي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري آذربايجان غربي در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: این بنای تاریخی می‌تواند به عنوان یکی از آثار مطرح و معروف ارومیه مورد توجه گردشگران و ایرانگردان قرار گیرد و استعدادهای ذاتی مردم را در گذشته به هموطنانمان بشناساند.
خان محمدی افزود: یخچال قدیمی 9پله در خیابان عسگرخان و در محله ای به همین نام واقع شده است، این بنا در كنار نهر كوچكی به نام دره چای قرار گرفته است كه پیش از گسترش شهر اروميه به صورت فعلی، اهالی ارومیه برای انجام مراسم چهارشنبه سوری به كنار این رودخانه می‌آمدند و در محلی حوضچه مانند كه آب نهر به آن می ریخت و حدود 40 متر با یخچال فاصله داشت، چهارشنبه سوری را جشن می‌گرفتند.
وي خاطرنشان كرد: امروزه این مكان قدیمی در كنار خیابان عسگرخان و یكی از كوچه‌های منشعب آن قرار گرفته است و با تغیر و تحولات شهرسازی تعدادی از منازل مسكونی اطراف آن به خیابان تبدیل می‌شود و این اثر در محوطه فضای سبز قرار خواهد گرفت.
وي تصريح كرد: این بنا شامل یك فضای ورودی و یك سالن انبار یخ است، فضای داخلی بنا (سالن اصلی) به دلیل تناسب خاص و كشیدگی ارتفاع و دقت در آجرچینی سقف دارای شكوه و گیرایی خاصی است و بنای یخچال قدیمی دوقوزپله از آجر و سنگ ساخته شده و از پی تا محل شروع پاكار قوس‌ها از سنگ های تراشدار خاكستری و سقف پوششی آن به صورت طاق و چشمه از آجر انتخاب شده است كه در محل شروع پاطاق‌ها و پاكارسقف بنا شكاف های مدوری كه احتمالا محل نصب تیرهای چوبی بوده است، وجود دارد و عملیات ساختمانی بنا با دقت انجام شده است و بنا استحكام خوبی دارد.
كارشناس ارشد باستان‌شناسي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري آذربايجان غربي گفت: از این مكان قدیمی به عنوان محل تهیه و انبار یخ مورد نیاز شهر ارومیه استفاده می شد كه با رواج كارخانه های ماشینی متروكه مانده بود که پس از مرمت به عنوان نمایشگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد و با توجه به عملكرد یخچال هیچ نوع آرایشی در بنای آن به كار نرفته، اما دقت در چیدن سنگ‌ها و آجرهای نمای داخلی ساختمان ظرافت خاصی به آن داده است. این اثر تاریخی هرساله به ویژه در ایام تابستان و تعطیلات نوروزی پذیرای خیل عظیمی از گردشگران است بنا یك بنای عمومی و عام المنفعه و نوع مالكیت آن دولتی است که در سال 1380 با خان محمدی افزود: شماره 4788 در فهرست آثار ملی كشور ثبت شد.
با توجه به شکل ساختمان و پلان مربوطه این مكان قدیمی یكی از آثار باقیمانده از دوره قاجار است و از نظر تكنیك خاص معماری و نوع مصالح به كار رفته سالم است و صدمه زیادی به آن وارد نشده است.
وي خاطرنشان كرد: در حال حاضر نیز با توجه به اهمیت آن و موقعیت مناسب جغرافیایی به عنوان موزه آبگینه ونقاشی و محل نمایش آثار و تولیدات صنایع دستی مورد استفاده قرار می گیرد.
از مشکلاتی که بنای تاریخی دوقّوز پله با آن مواجه است سد معبر میوه‌فروشان در جلوی این مکان تاریخی و گردشگری است که سبب دیده نشدن بنا به طور کامل شده‌اند بنابراین این مشکل را نیز می‌توان به کمک شهرداری و یا به مساعدت میراث فرهنگی حل کرد.
انتهای پیام/س