فرهاد امینی رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی در گفتگو با خبرنگار
گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص تالاب بین‌المللی گاو خونی اظهار داشت: یک قسمت‌هایی از تالاب بین‌المللی گاو خونی بعد از 15سال وضعیت نامطلوب در سال 84 تا حدودی آبگیری شده و با بارش‌های تابستانه 94 و بهار 95 وضعیت بهتری پیدا کرد.
وی افزود: اما به دلیل تبخیر زیاد و عدم ورود جریانات آبی دوباره خشک شده و در حال حاضر تنها سطح نیزارها از رطوبت آبی برخوردار است.
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی تصریح کرد: در حال حاضر در تالاب گاو خونی هیچ گونه آبی وجود ندارد، اما به دلیل بارندگی‌های آبی سال94، میزان رطوبت خاک تالاب به گونه‌ای است که فعلاً از مبدل شدن بستر آن به کانون گرد و غبار جلوگیری می‌کند.
امینی ادامه داد: وضعیت شرح داده شده تالاب بین‌المللی گاو خونی، امکان حضور مجدد پرندگان مهاجری که سال ها این مکان را ترک کرده بودند، مهیا ساخته و در سال 94 و بهار امسال شاهد حضورشان در سطح تالاب بوده‌ایم.
وی افزود: حضور یک سری از گونه‌هایی که تا کنون به این تالاب نیامده، شمارش 74 الی 150رأس از فلامینگو و مشاهده تخم‌گذاری آنها از دیگر دلایل بهبود وضعیت تالاب بین‌المللی گاو خونی است.
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی با اشاره به در حال انقراض بودن ماهی گورخری که گونه بومی زاینده رود و تالاب گاو خونی است، گفت: امسال وضعیت حضور این گونه نسبت به قبل بنا به شرایط تالاب بین‌المللی گاو خونی با افزایش قابل توجهی مواجه بوده است.
امینی در خصوص وضعیت پوشش گیاهی این تالاب نیز بیان داشت: پوشش گیاهی نیزارهای تالاب که به خاطر خشکی چند سال اخیر رو به نابودی بودند، با بارندگی‌های سال گذشته از این حالت خارج و اکنون وضعیت مناسبی پیدا کرده‌اند.
*بارگذاری بیش از حد تحمل جمعیت در حوزه زاینده رود
وی با اشاره به اینکه آب تالاب بین‌المللی گاو خونی از آب زاینده رود تأمین می‌شود، در خصوص دلایل خشک شدن آن گفت: بارگذاری بیش از حد تحمل جمعیت، در حوزه زاینده رود یکی از مهمترین دلایل خشکی این تالاب بین‌المللی است.
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی ادامه داد: افزایش جمعیت کل کشور، بعد از انقلاب به ویژه در کل استان اصفهان و مهاجرت ساکنان استان‌های جنگ زده و همجوار برای کار و زندگی نمونه‌ای از بارگذاری بیش از حد ظرفیت در حوزه آبی زاینده‌رود بوده که از میزان حقابه طبیعی زاینده رود کاسته است.
*توسعه نامتوازن و نامتعادل در اصفهان
امینی بیان داشت: توسعه نامتوازن و نامتعادل صنعت و کشاورزی، به خصوص صنایع بزرگ که یا احداث شده و یا بزرگتر شده‌اند، یکی دیگر از دلایل خشکی تالاب بین‌المللی گاو خونی است.
وی ضمن انتقاد از این توسعه، تصریح کرد: بخشی بودن سیاست‌های توسعه صنایع، عدم آینده‌نگری این بخش به کل حوزه آبریز و کشور و نبود آمایش سرزمین در احداث و توسعه آنها در رشد بی‌رویه منجر به گرفتن حقابه‌های زاینده‌رود و گاوخونی و خشکی آنها شده است.
*بدقولی آب منطقه‌ای در تخصیص حقابه تالاب گاو خونی
وی گفت: با اینکه قرار بوده زهاب زمین‌های کشاورزی و پساب‌های تصفیه‌خانه‌ها در حدودی به میزان 2متر مکعب بطور دائمی وارد زاینده‌رودو تالاب بین‌المللی گاو خونی شود، اما این اقدام تنها به چندماه خلاصه شده و دیگر ادامه پیدا نکرد.
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی تصریح کرد: ریشه تخصیص این حقابه به طور عمده با شرکت آب منطقه‌ای است.
*انتقال آب زاینده رود به یزد
وی گفت: انتقال آب زاینده رود به شهرهای دیگر استان اصفهان و یزد از دیگر عوامل نرسیدن آب به تالاب گاوخونی و خشک شدن آن است.
*وقتی تالاب بین‌المللی گاو خونی کاون ریزگردهای آلاینده می‌شود
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی با بیان اینکه از زمان ایجاد توسعه، بستر تالاب مذکور با ورود زهاب‌های کشاورزی، پساب‌های صنعتی و فاضلاب‌های شهر مواجه بوده، افزود: هر چند فاضلاب‌ها تصفیه شده و با رسیدن به حد استاندار وارد تالاب شده‌اند اما عاری از آلاینده‌ها نبود و تنها درجه خطرناک بودن آن کاسته شده است.
امینی ادامه داد: بنابراین آلاینده‌هایی که طی سالیان سال در بستر تالاب بین‌المللی گاوخونی رسوب گذاری شده، با خشک شدن تالاب، محدوده مذکور را به کانون ریزگردهای آلاینده در سطح محلی و بین‌المللی تبدیل خواهد کرد.
وی بیان داشت: طبق بررسی‌های انجام شده، پیش‌بینی می‌شود که تا شعاع 150کیلومتری اطراف تالاب گاوخونی با خشک شدن آن، در معرض ریزگردهای حاوی آلاینده قرار بگیرند، ریزگردهایی که عادی نیستند.
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی افزود:آلاینده‌های رسوب گذاری شده به همراه ریزگردهای بستر تالاب کل محیط، حیات وحش، گیاهان وانسان‌ها را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
*نابودی حیات وحش و چرخه زیستی پرندگان مهاجر
امینی گفت: تالاب گاوخونی به دلیل اهمیت بین‌المللی و ارزش اکولوژیکی، به عنوان کمک به حفظ چرخه زندگی پرندگان مهاجر در سال1975 در کنوانسیون رامسر تالاب بین‌المللی معرفی شده است.
وی افزود: بنابراین خشک شدن تالاب مذکور، کارکرد حفظ حیات وحش و کمک به پرندگان مهاجر این منطقه را که در حفظ محیط زیست جهانی نقش سزایی دارد، از بین می‌برد.
*حذف تعدیل هوا و حفظ گیاهان
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی در خصوص دیگر تبعات خشک شدن تالاب گاو خونی بیان داشت: تالاب گاوخونی با تبدیل هوا منجر به رشد و حفظ تالاب گاوخونی با تعدیل هوا منجر به رشد و حفظ مراتع گیاهان اطراف خود شده و آب و هوای روستا‌های مجاور در خود تأثیر می‌گذارد که متاسفانه وضعیت نامطلوب آن این امر را دچار اختلال کرده است.
*تپه‌های شنی در معرض فرسایش بادی
امینی با اشاره به وجود تپه‌های شنی در غرب تالاب گاوخونی می‌گوید: با حذف تالاب گاوخونی، رطوبت هوا و گیاهان، بافت تپه‌های سنی به راحتی در معرض فرسایش باید قرار می‌گیرند که این وضعیت در دراز مدت مناطق کشاورزی، شهری و روستایی تأثیر خواهد گذاشت.
*از توقف کشاوزی وخدمات شهری تا مهاجرت مردم
وی در خصوص آخرین مورد از تبعات خشک شدن تالاب گاوخونی بیان داشت: با خشک شدن زاینده‌رود و به تبع آن تالاب بین‌المللی گاوخونی، کشاورزی و خدمات شهری متوقف شده و به دلیل بروز بحران‌های اقتصادی و اجتماعی، مهاجرت مردم به سمت شهرهای اطراف شروع خواهد شد که اکون نیز این اتفاق به طور محدود و با سرعت کم درحال وقوع است.
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی تاکید کرد: اگر بخواهیم عوامل ذکر شده از تبعات منفی خشک شدن تالاب گاوخونی را کنترل کنیم باید زاینده رود را دوباره احیا کنیم.
#یک قدم تا مرگ زاینده رود و تالاب گاوخونی
امینی گفت: در سال 78 اولین کلیک خشک شدن تالاب بین‌المللی گاو خونی زده شده و به دنبال بی‌توجهی، همانند یک سرطان با سرایت به شرق اصفهان به شهر اصفهان رسیده و بعد از آن با پیشروی به سمت غرب اصفهان باعث خشک شدن بالادست زاینده رود شد.
وی تاکید کرد: اگر این روند ادامه پیدا کند، زاینده‌رود و به تبع آن تالاب بین‌المللی گاوخونی از دست خواهیم داد.
*اقدامات انجام شده برای احیای تالاب گاوخونی
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی در خصوص اقدامات انجام شده برای احیای تالاب مذکور و زاینده رود، گفت: محیط زیست استان، در درجه اول، توجهات محلی و ملی را جلب کرده و با برگزاری همایش‌های روز جهانی تالاب‌ها در اصفهان و دعوت از دبیر کل کنوانسیون رامسر در خصوص نشان دادن اهمیت و حساسیت تالاب بین‌المللی گاوخونی و زاینده رود باری احیای آنها تلاش کردهایم.
امینی ادامه داد: در خصوص پیگیری حقابه و مشخص شدن میزان آن یک طرحی را قبلا ارائه داده و طرح جدیدی را نیز آماده کردهایم.
وی افزود: در جلسات مجامع اسلامی با انجام فعالیت‌هایی موضوع را مطرح و اهیمت و حساسیت تأمین حقابه را روشن کردهایم.
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی گفت: تشکیل ستاد احیای تالاب بین‌المللی گاو خونی در اواخر پاییز سال 94به ریاست استاندار و برگزاری جلساتی که همچنان ادامه دارد از دیگر اقدامات محیط زیست استان اصفهان است.
امینی با بیان اینکه ستادی را در سطح استان راه‌اندازی کرده‌اند، افزود: آن دسته از مردم و جوامع محلی که تلاش‌های قابل توجهی را در حفظ و احیای تالاب گاوخونی و زاینده‌رود به عمل آورده‌اند، حمایت کرده و به آنها و سازمان‌های غیردولتی (سمن‌ها و ان جی او ها) مشارکت داشته‌ایم.
وی با اشاره به راه‌اندازی دبیرخانه مدیریت زیست بومی استان‌ها و فعالیت‌های مختلف آنها در زمینه زاینده‌رود و تالاب گاوخونی، افزود: این دبیرخانه به دلیل عدم هماهنگ کننده و پیگیری کننده با بخش‌های مختلف، ادارات، دانشگاه‌ها، جوامع محلی، اصناف، کشاورزی صنعت و متخصصان و صاحب نظران مشعول به انجام مهترین کاری است که در کشور، برای تبیین برنامه مدیریت زیست بومی تالاب‌ها برنامه ریزی شده است.
رئیس دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب بین‌المللی گاو خونی در پایان گفت: حدود 50الی 60 درصد کار انجام شده و امیدواریم تا پایان سال برنامه فوق تدوین، تصویب و ابلاغ شود تا هرچه سریعتر به احیای تالاب گاوخونی و و زاینده رود دست یابیم و از تبعات منفی و مخرب آن خودداری کنیم.
انتهای پیام/