زهرا فاطمی‌مقدم ادامه داد: سندهای «صورت هزینه‌ها و دستور‌العمل برگزاری مراسم عید فطر و مجلس سلام، 1310 ق.»، «گزارش روزهای تعطیل مکتب‌خانه اطفال ایتام السادات و میرزا ابوالحسن در ماه شوال» و «گزارش روزانه جمع و خرج صاحب جمعان آستان قدس بخش حویج‌خانه(محل نگهداری وسایل آشپزی) به صاحب جمعی محمد سمیع حویج‌دار در ماه شوال، 1102 ق.» از دیگر اسناد این مجموعه است.
وی با تأکید بر اینکه برگزاری مراسم ویژه عید فطر در این بارگاه مطهر در دوره‌های مختلف تاریخی با تفاوت‌هایی همراه بوده است، گفت: بر طبق اسناد موجود در دوره صفویه و افشاریه به مناسبت این عید، مجلس جشنی در حرم مطهر رضوی برپا شده و در آن، با غذا، شیرینی و شربت از حاضران پذیرایی شده است.
فاطمی‌مقدم گفت: اسناد مرتبط با هزینه‌های صاحب‌جمعان شربت‌خانه، خبازخانه، قصاب‌خانه و حویج‌خانه، در روز نخست ماه شوال این امر را تأیید می‌کند. البته دادن خلعت به برخی کارکنان و تعطیلی برخی مستغلات در این روز، از دیگر مواردی است که در اسناد مرتبط با عید فطر آستان قدس رضوی ذکر شده است.
وی با اشاره به برگزاری مفصل جشن‌های عید فطر حرم مطهر رضوی در دوره قاجار، گفت: در این روز مجلس سلام در ایوان طلای صحن عتیق با حضور متولی باشی، والی خراسان و سایر صاحب منصبان آستانه برپا شده است و در آن شربت، شیرینی و حلویات توسط تحویلداران تهیه و برای پذیرایی در اختیار پیشخدمت آستانه قرار داده شده است.
کارشناس مسئول بخش نمایه‌سازی مدیریت امور اسناد آستان قدس رضوی افزود: تعطیلی مکتب‌خانه، چراغانی حرم و روشن نگاه داشتن چراغ‌های هر دو صحن (قدیم و جدید) تا صبح نیز از سنت‌های رایج در شب عید فطر در این دوره بوده است.
وی از نقاره‌زنی به عنوان یکی از برنامه‌های ویژه این عید نام برد و گفت: از زمان شکل‌گیری تشکیلات اداری آستان قدس رضوی در دوره صفویه، برگزاری مراسم جشن و سرور به مناسبت‌های مختلف، در اعیاد مذهبی و موالید ائمه اطهار(ع)، در جوار بارگاه منور حضرت رضا(ع) مرسوم بوده است.
فاطمی‌مقدم گفت: در بین اعیاد، عید فطر از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و با آداب و رسوم خاصی این روز مبارک، گرامی داشته شده است. زیرا عید فطر، عید بازگشت به خدا و جشن اطاعت و تسلیم در برابر الهی و عمل به فریضه روزه است.
وی مدیریت امور اسناد آستان قدس رضوی را بزرگترین مرکز اسناد شرق کشور دانست و گفت: بیش از 500 هزار برگ سند تاریخی مربوط به تشکیلات آستان قدس رضوی از دوره صفویه تا پایان دوره قاجار در بخش نمایه‌سازی این مدیریت با هدف تسهیل دسترسی به انبوه اطلاعات اسنادی نمایه‌سازی شده است.
انتهای پیام//