به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،اين روزها، سوپرماركت‌ها و فروشگاه‌ها پر شده از اجناس خارجي. انواع و اقسام خوراكي‌ها، از تنقلات گرفته تا مايحتاج روزانه، همگي با بسته‌بندي‌هاي جذاب و رنگارنگ و با قيمت پايين هر روز با يك برند تازه وارد بازار مي‌شوند.
كافي است تا سري به سوپرماركت محله‌تان بزنيد تا قضيه دستتان بيايد. مشتريان اين موادغذايي روزبه‌روز بيشتر مي‌شوند و با تصور اينكه كالاي خارجي مصرف مي‌كنند، توجهي به نداشتن مجوز بهداشتي آنها ندارند. اين در حالي است كه بخش عمده مواد غذايي خارجي نه از مرزهاي رسمي كشور بلكه به روش قاچاق وارد مي‌شود كه هيچ نظارتي بر سلامت آنها وجود ندارد.
اين نوع رفتارها تنها مختص به خريد پوشاك و وسايل صوتي و تصويري نيست بلكه خورد و خوراك مردم نيز تحت تاثير همين فرهنگ مرغ همسايه غاز است، قرار گرفته است. اين قضيه را مي‌شود از حجم بالاي قاچاق مواد غذايي خارجي فهميد!
*خارجي هايش مشتري دارد
وارد سوپرماركت كه مي‌شوم، تمام قفسه‌ها مملو از موادغذايي و مواد شوينده خارجي است. از انواع كمپوت، روغن زيتون و روغن هسته انگور گرفته تا صابون و گازپاك‌كن و تنقلات كه طرفداران بيشتري دارد. برخي از آنها برچسب وزارت بهداشت را دارند اما در برخي ديگر هيچ نشاني از تاييد مراجع بهداشتي ديده نمي‌شود.
فروشنده مي‌گويد: «برخي از اين مواد غذايي برندهاي معروف خارجي هستند كه مردم بدون توجه به برچسب وزارت بهداشت و حتي تاريخ توليد و انقضاء آنها را خريداري مي‌كنند.» در اين بين يك خانم ميانسال پاكت خريد خود را روي ميز فروشنده مي‌گذارد. وقتي از او مي‌پرسم، چگونه به كالايي كه از مبادي قانوني كشور وارد نشده، اعتماد مي‌كنيد، مي‌خندد و مي‌گويد: «طعم اين سس‌هاي خارجي بسيار خوشمزه است و بچه‌هايم خيلي دوست دارند، در ضمن اقوام ما هم استفاده مي‌كنند، تا حالا مشكلي پيش نيامده است! علاوه بر سس‌ها، بچه‌ها شكلات‌هاي خارجي را هم بيشتر دوست دارند.»
پسر جواني در حالي كه يك بسته چيپس خارجي در دست دارد، مي‌گويد: «اين چيپس يك برند معروف آمريكايي است كه خيلي خوشمزه است و در عين حال نمك كمي دارد، بنابراين من تا حالا به نداشتن برچسب آن توجه نكرده‌ام.» فروشنده توضيح مي‌دهد: «برخي از مواد غذايي فقط نوع خارجي آن مشتري دارد، مثل روغن زيتون و روغن هسته‌انگور بنابراين ما هم انواع خارجي آن را براي فروش مي‌آوريم كه بيشتر آنها برچسب وزارت بهداشت را ندارد.»
*برخورد بي‌فايده است، مرزها كنترل شود
اگر دقت كرده باشيد، موادغذايي خارجي فاقد برچسب وزارت بهداشت، بدون هيچ محدوديت و ممنوعيتي در سوپرماركت‌ها عرضه مي‌شود و انگار نه انگار كه اين مواد قاچاق و غيرقانوني هستند.
رييس اداره نظارت بر بهداشت اماكن و موادغذايي وزارت بهداشت در اين باره مي‌گويد: «حجم اين مواد غذايي قاچاق آنقدر زياد است كه هر چه مأموران بهداشتي آنها را از مراكز عرضه جمع مي‌كنند، باز هم فروخته مي‌شود، علاوه بر آن براساس قانون، مأموران بهداشتي ما براي جمع‌آوري اين موادغذايي قاچاق نياز به حكم قضايي دارند بنابراين اين كار زمان‌بر است.»
مهندس رضا غلامي حرف‌هايش را با بيان يك اتفاق، ادامه مي‌دهد: «در فروردين ماه امسال مأموران بهداشتي ما در سراسر كشور مستقر بودند. براساس گزارش آنها، در آذربايجان شرقي، چند نفر از هم‌وطنان، به دليل مصرف يك نوع زيتون تركيه‌اي دچار مسموميت شدند.»
معاون مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت، مي‌افزايد: «براي مبارزه با عرضه مواد غذايي قاچاق لازم است مرزهاي ورودي بيشتر كنترل شود و مسوولان نظارت ويژه‌اي بر ورود محصولات غذايي از مرزهاي غيررسمي داشته باشند.» غلامي تاكيد مي‌كند: «اگر مردم از خريد اين محصولات غذايي خودداري كنند و اگر مواردي ديدند به ما گزارش كنند، قاچاق آن كاهش پيدا مي‌كند.»
مدير نظارت بر بهداشت اماكن و موادغذايي وزارت بهداشت با اشاره به قيمت پايين اين مواد تصريح مي‌كند: «بسياري از مردم قيمت مناسب اين موادغذايي و همچنين بسته‌بندي مناسب آن را دليل تمايل خود براي مصرف آن مي‌دانند، غافل از آنكه، اين محصولات سلامت آنها را به خطر مي‌اندازد.»
*نظارت بر عهده ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز نيست
سالانه حجم بالايي موادغذايي خارجي از مبادي قانوني وارد كشور مي‌شود و تحت بررسي و آزمايش قرار مي‌گيرد و با تاييد مراجع ذيربط وارد بازار مي‌شود. اما مشخص نيست بسياري از اين اقلام خوراكي كه باركد وزارت بازرگاني و مهر تاييد وزارت بهداشت را ندارند، چگونه با اين وسعت وارد كشور مي‌شوند.
بنابر اعلام مديركل امور دستگاه‌هاي اقتصادي و پيشگيري ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز، ميزان كشفيات مواد غذايي قاچاق در سال گذشته
29 ميليارد بوده كه نسبت به سال 88، 230 درصد افزايش داشته است و انواع نوشيدني‌ها در صدر مواد غذايي قاچاق هستند كه از مرزهاي جنوبي كشور وارد مي‌شوند.
مولوي‌دوست، مدير كل روابط عمومي ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز، نظارت بر ورود اين قبيل كالاها را وظيفه ستاد نمي‌داند و مي‌گويد: «ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز، مجموعه هماهنگي‌ها براي سياست‌گذاري، نظارت و برنامه‌ريزي دستگاه‌هاي ذيربط را انجام مي‌دهد و دستورالعمل‌هاي ويژه‌اي براي مبارزه با قاچاق در سطح عرضه دارد.»
وي توضيح مي‌دهد: «ستاد بازرسي اصناف در زمينه مبارزه با قاچاق موادغذايي فعال است و اقدامات خوبي را در اين زمينه انجام داده.»
از سوی دیگر موضوعی که همواره مسوولان حوزه سلامت کشور را نگران می‌کند، بحث تقلب و قاچاق در محصولات غذایی است. بطوریکه وزیر بهداشت اقدام به تقلب در این حوزه را به نوعی راهزنی تشبیه کرده و می‌گوید: موضوع غذا بسیار نگران کننده است و باید به این حوزه توجه ویژه‌ای داشته باشیم؛ چراکه ارتباط مستقیم غذا و سلامت انکارناپذیر است.
در عین حال مسوولان وزارت بهداشت بارها از عدم تناسب میان احکام قضایی با جرم متقلبین و متخلفین حوزه غذا در کشور گلایه کرده‌اند و دستگاه قضایی را در برخورد با متخلفین حوزه سلامت غذا در بسیاری از موارد غایب دانسته‌اند. بطوریکه وزیر بهداشت بارها اعلام کرده است که "باید درباره سلامت غذا به صورت قاطع برخورد کنیم؛ چرا که اگر برخوردمان بازدارنده نباشد کاری از پیش نمی‌بریم. بنابراین حتما باید احکام صادره بازدارنده باشند و با کسی که تقلب می‌کند و به مواد غذایی سم اضافه می‌کند، به صورت قاطع برخورد شود."
هاشمی همچنین به صراحت گفته" برخی دستگاه‌های نظارتی به جای اینکه به ما کمک کنند، سنگی هم به پای سازمان غذا و دارو می‌بندند. از طرفی به نظر می‌رسد که اگر احکام صادر شده برای متخلفین متناسب با جرم باشد، طبیعی است که سلامت مردم بیشتر حفظ می‌شود."
در عین حال وزارت بهداشت تنها در ایستگاه نقد عملکرد قوه قضاییه و سایر دستگاه‌های نظارتی، در این حوزه متوقف نمانده است، بلکه با تلاش یکی از بازوهای مهم اجرایی‌اش دست به کار شده و جهت کنترل قاچاق و تقلب در این حوزه بحث سامانه رهگیری و کنترل اصالت را پیش می‌برد. در این زمینه سازمان غذا و دارو وعده داده که تا پایان امسال این سامانه در حوزه محصولات و فرآورده‌های غذایی هم به سرانجام برسد.
*مواد غذایی قاچاق در سوپری‌های شمال شهر تهران
بهروز جنت، مدیرکل نظارت بر فرآورده‌های غذایی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو در همین زمینه اظهار می‌کند: اما در برخی محصولات و مواد خوراکی در بعضی مناطق می‌بینیم که تقلبی هستند. مثلا دیده می‌شود که در برخی سوپر مارکت‌های شمال شهر تهران محصولات قاچاق زیادی وجود دارد؛ چرا که از نظر فرهنگی در این مناطق تمایل به مصرف محصولات خارجی وجود دارد. از طرفی هم سازمان غذا و دارو در زمینه واردات برخی محصولات سختگیرانه عمل می‌کند. مثلا تنقلات در این موارد جای دارد که به همین دلیل میزان قاچاقش زیاد است.
وی درباره بالا بودن تقلب در روغن‌ها، بویژه روغن زیتون نیز می‌گوید: در رستوران‌های اتحادیه اروپا دو برابر تولید زیتون در دنیا، روغن زیتون مصرف می‌شود. این موضوع یعنی اینکه نیمی از این روغن‌ها تقلبی است. حالا چرا در زیتون این اتفاق می‌افتد؟. زیرا از نظر فرهنگی مردم می‌گویند زیتون ماده‌ای مفید بوده، قیمت و تفاوت قیمت آن نیز بالا است. در عین حال می‌بینیم که روغن بکر و ممتاز زیتون ممکن است لیتری ۴۰ دلار باشد، اما روغن پومیس (تفاله زیتون) هفت دلار است. حال این اختلاف قیمت انگیزه جعل و تقلب را زیاد می‌کند. از سوی دیگر هر چه محصولات بهم نزدیک می‌شوند، شناسایی جعل و تقلب در آنها دشوارتر می‌شود. مثلا زمانیکه روغن زیتون را با پومیس مخلوط می‌کنند شناسایی آن دشوار می‌شود.
وی در ادامه صحبت‌هایش می‌افزاید: ما در سال گذشته به گمرک پیشنهاد دادیم که تعرفه برخی محصولات مانند روغن زیتون بکر و ممتاز را به صورت فله کاهش دهد تا بتوانیم تولید داخل‌مان را حمایت کنیم و حداقل بسته‌بندی این محصول در ایران انجام شود. در این صورت هم نظارت ما بیشتر می‌شود و هم قابلیت ردیابی‌مان بهبود می‌یابد.
*تیم‌های بازرسی از داروخانه‌ها، سوپرمارکت‌ها و واحدهای صنعتی کالاهای سلامت‌محور فعال می‌شوند
ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و سازمان های مرتبط با کالای سلامت محور در جلسه مشترکی بر تشکیل و فعالیت تیم‌های بازرسی از داروخانه‌ها، سوپرمارکت‌ها و واحدهای صنعتی کالاهای سلامت‌محور در ۱۵ روز آینده تاکید کردند.
درجلسه راهکارهای پیشگیری از قاچاق دارو، لوازم آرایشی و بهداشتی، مواد خوراکی و آشامیدنی و انواع مکمل‌ها که در ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز تشکیل شد ، تصمیم گیری در مورد تشکیل و آغاز به کار تیم‌های بازرسی از داروخانه‌ها، سوپرمارکت‌ها و واحدهای صنعتی کالاهای سلامت‌محور انجام شد.
در این جلسه که به ریاست «علیرضا بیات »معاون برنامه‌ریزی ستاد برگزارشد، مقررشد: وزارت بهداشت با همکاری تعزیرات به بازرسی مستمر از نگهداری و فروش کالاهای قاچاق در واحدهای صنفی اقدام و نسبت به جلوگیری و برخورد قانونی اقدام قانونی را به عمل خواهند آورد.
معاون برنامه‌ریزی ستاد با اشاره به حجم بالای قاچاق اقلام دارویی، مکمل‌ها، داروهای توان بخشی و لوازم آرایشی و بهداشتی که نوعاً به صورت تقلبی و فاقد اثربخشی و در شرایط بسیار نامطلوب وارد کشور می‌شوند،گفت : این داروها جان صدها نفر را در معرض خطر قرار داده است در نتیجه عزم جدی ستاد و وزارت بهداشت برخورد شدید قانونی با این معضل است.
وی افزود: مردم نباید چوب سوداگری عده‌ای فرصت طلب را بخورند در نتیجه اجازه نخواهیم داد با جان مردم بازی شود.
بیات از وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف ایران خواست به وظایف قانونی خود در مورد کنترل واحدهای صنفی عرضه کننده محصولات بهداشتی – آرایشی و خوراکی عمل کنند.
وی در عین حال از وزارت بهداشت خواست که بازرسین مجرب خود را موظف با برخورد با قاچاق کالاهای سلامت‌محور کند.
بیات تاکید کرد: ظرف 15 روز آینده تیم‌های بازرسی اقدامات خود را شروع خواهند کرد.
انتهای پیام/