به گزارش خبرنگار
گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ سال‌های زیادی است که جمع آوری زباله ها در سطح شهر به صورت مکانیزه انجام می شود و همین دلیلی شده تا دیگر صدای آژیر خودروی شهرداری در ساعت 9 شب به گوش هیچ شهروندی نرسد. امروزه همه شهروندان زباله های خود را در مخازنی که در کوچه ها و یا خیابان ها جانمایی شده است، می ریزند و همین امر سبب شده که دیگر شاهد سطل آشغال های رنگارنگ در کوچه و خیابان های شهر نباشیم.
وقتی قدم به کوچه پس کوچه های شهر می اندازی غیر ممکن است که زباله ای را در گوشه ای مشاهده نکنی و این امر که به دلیل بی توجهی برخی شهروندان اتفاق می افتد، دلیلی می شود که جانوران موذی در شهر افزایش پیدا کنند. نمی‌دانیم چرا این روزها که همه چی مدرن و امروزی شده، عده ای هنوز در قدیم جا مانده اند و کمکی برای پیشرفت خود نمی کنند.
امروزه کلانشهر تهران با بیش از 10 میلیون نفر جمعیت با مشکلات عدیده ای روبه رو است که بی شک برای رفع آن مسئولان شهری و شهروندان باید با یکدیگر همکاری کنند.
حسین جعفری مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران گفت: برای موفقیت اجرای طرح تفکیک از مبداء لازم است حتما مردم مشارکت داشته باشند.
سال‌هاست که طرح تفکیک پسماند از مبداء در شهر تهران و دیگر شهرهای ایران آغاز شده اما هنوز هم به صورت کامل اجرایی نشده چراکه بیشتر زباله های موجود در شهر تفکیک نشده در مخازن رها می شوند.
محمد حقانی عضو کمیسیون سلامت ، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار ما ؛ با بیان اینکه طرح تفکیک از پسماند در شهر تهران با شکست رو به رو شده است، اظهار داشت: بهترین قانون در سال 83 برای تفکیک پسماند به تصویب رسید اما تاکنون در تهران اجرایی نشده است.
وی افزود: قانون تفکیک پسماند در سال 83 بعد از 7 سال در سه مجلس به تصویب رسید و در سال بعد این آیین نامه اجرایی شد.
عضو کمیسیون سلامت ، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران اضافه کرد: بر اساس قانون تا سال 90 تمام زباله ها باید از مبداء تفکیک و به محله های مورد نظر فرستاده می شدند اما این کار در حال حاضر تنها از مخازن انجام می شوند.
مدت زمان زیادی است که مخازن موجود در شهر راه درآمدی برای برخی از افراد جامعه شده و آن‌ها با تفکیک کردن پسماند مایحتاج زندگی خود را تامین می کنند.
حسین جعفری مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با اشاره به اینکه مخازن در مشاعات و پیاده روها باعث تداخل در عبور و مرور شهروندان است، افزود: باید به سمت حذف این مخازن حرکت کنیم، چراکه فرد دیگری زباله را تولید کرده و به شهر تحمیل می کند و در نهایت شهروند و رهگذر دیگری از این موضوع آسیب می بیند. ضمن اینکه با اجرای این طرح زباله دزدها نیز از سطح شهر جمع آوری شده و به مرور زمان حذف می شوند.
حقانی با بیان اینکه در حال حاضر کودکان کار و برخی از افراد دیگر جامعه در کنار خیابان ها، زباله ها را از داخل مخازن ها تفکیک می کنند، تاکید کرد: برای رفع این امر تنها شهرداری تهران مسئول نیست و همه ی مردم باید با شهرداری مشارکت داشته باشند.
وی اضافه کرد: مدیران شهری باید با سیاست های تشویقی و تنبیهی مردم را در تفکیک زباله از مبداء مشارکت دهند و مانند کشورهای قدرتمند مردم را تشویق کنند که زباله را به صورت تفکیک شده تحویل دهند.
حسين جعفری با بيان اينكه برای جمع‌آوری پسماندهای خشك و تر به‌صورت جداگانه برنامه‌ريزی شده، گفت: جمع‌آوری پسماندهای خشك به 2شيوه ثابت و سيار انجام می‌شود كه در شيوه ثابت شهروندان می‌توانند پسماندهای خشك ارزشمند خود را در ازای دريافت وجه نقد يا اقلام بهداشتی و تشويقی به غرفه‌های بازيافت (كه اين مراكز ثابت بالغ بر 400نقطه است) تحويل دهند.
حقانی یادآور شد: برای اجرایی شدن قانون تفکیک پسماند از مبداء به حضور مردم نیازمند هستیم و تا زمانی که آن‌ها مشارکت نداشته باشند شهرداری مجبور است که زباله ها را از مرکز دفن جداسازی کند.
عضو کمیسیون سلامت و محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با بیان اینکه در شهری مانند کرمانشاه تفکیک پسماند از مبداء به خوبی صورت می گیرد، افزود: برای محقق شدن هر کاری باید کیفیت و نظارت در آن به درستی مطرح باشد.
وی تاکید کرد: در قانون پسماند شهرداری موظف به جمع آوری زباله های خانگی و اداری در شهر است و موظف نیست که زباله های خطرناک بیمارستانی را جمع آوری کند.
عضو کمیسیون سلامت و محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در خصوص جداسازی زباله های بیمارستانی تصریح کرد: وزارت بهداشت و درمان و بیمارستان های تحت پوشش موظف هستند که زباله های بیمارستانی را بی خطر سازی کنند و بعد با پیمانکار و یا شهرداری برای جمع آوری آن‌ها قراردادی ببندند.
حقانی با تاکید بر اینکه زباله های بیمارستانی بسیار خطرناک هستند، گفت: این زباله ها توسط وزارت بهداشت باید به پسماند عادی تبدیل شوند.
وی با بیان اینکه وزارت صنعت، جهاد کشاورزی و غیره هر کدام مسئول جمع آوری زباله های خود هستند، افزود: صدا و سیما و وزارت آموزش و پرورش نقش مهمی در آگاه سازی مردم دارند.
خانمی 55 ساله که پسماندهای خانه اش را تفکیک شده به شهرداری تحویل می دهد، می گوید: من باور دارم که طرح تفکیک از پسماند در تهران شکسته خورده است چراکه از میان 50 خانواده ای که در این کوچه زندگی می کنند من و همسایه کناریمان زباله هایمان را تفکیک می کنیم اگر در هر کوچه ای همین را میانگین بگیریم این طرح را شکست خورده می‌بینیم.
عضو کمیسیون سلامت و محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران گفت: طرح تفکیک از پسماند در شهر تهران با شکست رو به رو شده است.
اطلاعات موجود نشان می دهد هر فرد تهرانی به طور متوسط سالانه شش برابر وزن خود زباله تولید می کند. همین اطلاعات نشان می دهد متوسط سرانه زباله تولید شده در شهر تهران 320 کیلوگرم و ارزش روزانه زباله تولید شده در شهر تهران 1800 میلیون ريال است. سرانه تولید روزانه زباله در جهان 250 تا 300 گرم است که در ایران 600 گرم و در شمال تهران 1200 گرم است.
سرانه تولید زباله در مناطق مختلف شهرداری تهران طی یک دوره یک ساله به ازای هر نفر از 21 کیلوگرم در مناطق شهر تهران تا 883 گیلوگرم در منطقه 20 بوده است. به طور کلی در مناطق مرکزی شهر تهران، به ویژه در منطقه 20 که فعالیت عمده تجاری در آن صورت می گیرد، بالاترین توليد زباله را دارا است.
امروزه آمار نشان می دهد در مناطق تجاری شهر تهران، زباله بیشتری تولید می شود که ميزان زباله ارزشمند آن نيز بالا است. در مناطق شرقی تهران، تولید زباله ارزشمند کمتر است. تولید زباله ارزشمند در مناطق مرکزی شهر تهران، به دلیل فعالیت های تجاری، بیشتر است. زباله های حاصل از فعالیت بسته بندی تجاری در این مناطق بیشتر و ارزشمندتر است.
میزان تولید پسماندهای جامد در مناطق شهری تهران طی سال های 1380 تا 1385 رشدی نزدیک به 1/1 درصد داشته است. زباله تولید شده در شمال شهر تهران طبق مطالعات انجام شده حداقل دو برابر میانگین آن در سطح کشور و چهار برابر استاندارد جهانی است. تعداد دفعات جمع آوری زباله در تهران دو تا سه بار در روز است که اين مقدار در کشورهای جهان 2 تا 3 بار در هفته است. اطلاعات موجود نشان می دهد در سال 1385 سرانه تولید زباله ارزشمند در مناطق شهرداری تهران از 4 تا 238 کیلوگرم در نوسان بوده است.
در عين حال تحلیل فضایی سرانه تولید زباله در شهر تهران نشان می دهد بیشترین میزان تولید زباله در محور شمالی - جنوبی از تجریش تا شهر ری صورت می گیرد. این محور بر محور تاریخی شهر تهران منطبق است که کارکردی تجاری دارد. بنابراین، تولید زباله عمدتا بر اثر فعالیت های تجاری صورت می گیرد و مصرف خانواده های معمولی در تولید زباله سهم کمتری را به خود اختصاص می دهد.
میزان تولید زباله در اجتماعات شهری و از جمله در شهر تهران، به شیوه زندگی مردم ساکن و نوع فعالیت در مناطق مختلف شهری ارتباط دارد، تحلیل شیوه های زندگی خانوارهای ساکن بر حسب مناطق شهرداری می تواند علت های تولید زباله را تفسیر کند. درصد خانوارهای شهری با حداقل مصرف گاز طی سال 1385 عمدتا در مناطق 8، 9، 14، 15 و 17 ساکن بوده اند. با توجه به این که میزان حداقل مصرف گاز نسبت مستقیمی با میزان درآمد خانوار دارد، میزان تولید زباله در این مناطق کمتر از مناطق شمالی شهر تهران است. همچنین، میزان تولید زباله بستگی به الگوی مصرف مواد غذایی و آشامیدنی بسته بندی شده، دارد.
امروزه با توجه به اینکه میزان مصرف این مواد در مناطق شمالی شهر تهران بسیار بیشتر از مناطق جنوبی است، بديهی است که تولید زباله ناشی از این نوع الگوی مصرف، در شمال تهران بیشتر باشد. نمونه بارز آن را می توان در میزان مصرف آب بسته بندی شده در مناطق 1 و 3 ذکر کرد که خیلی بیشتر از مناطق جنوبی شهر تهران است.
در حال حاضر با توجه به بالابودن نسبت استفاده از دستگاه حرارت مرکزی در مناطق شمالی تهران در مقايسه با مناطق جنوبی شهر، تهیه سوخت برای مناطق شمالی آسان تر از ساکنین مناطق جنوبی شهر است. با توجه به اين که به طور معمول میزان مصرف نیز در مناطق شمالی شهر بیش از مناطق جنوبی است، بنابراین میزان تولید زباله در مناطق شمال شهر بیشتر از آن در مناطق جنوب شهر است.
تحلیل فضایی تولید پسماند ارزشمند نیز در سال 1386 در دو محور شمالی- جنوبی و محور شرقی - غربی که بر محور فعالیت های اقتصادی و تجاری شهر تهران منطبق است، صورت می گيرد. لازم به ذکر است که زباله ارزشمند عمدتا یکی از پسماندهای فعالیت های بسته بندی است که در کنار فعالیت های تجاری عمده، بیشترین زباله را تولید می کند.
جمع آوری، انتقال و تفکیک زباله در شهر تهران توسط سازمان بازیافت صورت می گیرد که به این منظور شبکه ای از ایستگاه ها در تهران مستقر شده است. فرآیند جمع آوری زباله و انتقال آن از ایستگاه های بازیافت کوچک تر که در فضاهای شهری مستقر هستند، به ایستگاه های بزرگ تر صورت می گیرد.
حسین جعفری مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در گفت و گو با خبرنگار ما، با اشاره به اینکه میزان زباله در منطقه 4 با 9 ناحیه بیشترین (حدود 700 تن در روز) است، گفت: منطقه 9 با 2 ناحیه کمترین (حدود 140 تن در روز) پسماند شهری تولید می کنند.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران بر این باور است که هزینه سالانه جمع آوری، حمل و دفع بهداشتی پسماند حدود ۳۸۰میلیارد تومان است. بنابراین تفکیک از مبداء پسماند برای کاهش هزینه‌ها موثر خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه زباله درون مخازن موضوعی برای افزایش یا کاهش زباله دزدها و زباله گردهاست، بیان کرد: برای مقابله با مشکل زباله دزدی در شهر تهران لازم است تا شهروندان در طرح تفکیک از مبداء مشارکت موثر داشته باشند.
جعفری ادامه داد: ریختن زباله در مخازن در ساعاتی غیر از ساعات جمع آوری و همچنین عدم توجه به تفکیک زباله ها موضوعی است که افراد سودجو بیشترین منفعت را می برند. اگر مردم به صورت داوطلبانه در تفکیک از مبدا همراه فعالیت های اجرایی شهرداری تهران شوند، به نتایج قابل قبولی خواهیم رسید.
وی با بیان اینکه اگر سطح همکاری مردم افزایش یافته و پیمانکاران بخش خصوصی قبل از مراجعه این افراد زباله ها را جمع آوری کنند دیگر شاهد موارد زباله دزدی نخواهیم بود، افزود: هزینه سالانه جمع آوری حمل و دفع بهداشتی پسماند حدود ۳۸۰ میلیارد تومان است. بنابراین این کار برای کاهش هزینه ها موثر خواهد بود.
عده ای از مردم و مسئولان بر این باور هستند که طرح تفکیک زباله از مبداء همانند برخی از طرح های دیگر شهرداری امروزه با شکست مواجه شده و همکاری نکردن شهرداری و شهروندان با یکدیگر، بی شک دلیل اصلی این شکست است. حال باید منتظر ماند و دید چه زمانی این طرح به صورت جدی در شهر تهران اجرایی خواهد شد.
برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید.
انتهای پیام/