، باشگاه فوتبال راه‌آهن
در سال 1316 تاسیس شد. اولین مدیر باشگاه، مرحوم حسین صدقیانی بود راه‌آهن
در عرصه فوتبال به عنوان مهد بازیکن سازی فوتبال تهران شهرت دارد بسیاری
از بازیکنان تیم ملی در راه‌آهن رشد و پرورش یافته‌اند.
این تیم دوره‌های فراز و فرود بسیاری به خود دیده است ورق زدن تاریخ و آنچه به این تیم گذشته است گویای تمام دوره‌ها بوده است.
راه‌آهن
اولین بار در سال 1318 در مسابقات قهرمانی باشگاه‌های تهران شرکت کرد .در
این بازی که به عنوان اولین بازی رسمی راه‌آهن در تاریخ این باشگاه ثبت
شده است.
راه‌آهن مقابل تیم بازرگانی قرار گرفت و
با نتیجه 11 بر صفر پیروز بازی شد در سال 1319 برای دومین بار و در سال
1320 برای سومین و آخرین بار در این مسابقات شرکت کرد. پس از آن جنگ دوم
جهانی باعث تعطیلی فعالیت‌های ورزشی و همینطور باشگاه تازه تاسیس راه‌آهن
شد.
** آغازی تازه با رسول مدد نوعی و علی جباری
دهه
30، دهه‌ی مهمی برای تیم تازه‌پایی چون راه‌آهن بود تیمی که به نام پیروز
شناخته می‌شد و در زمین‌های خاکی اطراف ایستگاه راه‌آهن تمرین می‌کرد، تیمی
که بازیکنان آن را فرزندان، کارکنان راه‌آهن تشکیل می‌داندف همان تیم
راه‌آهنی بود که در سال 1333 با حضور رسول مدد نوعی و علی جباری شکل
تازه‌ای به خود گرفت.
این تیم جدید در سال 1336
موفق به صعود از دسته دوم به دسته اول شد اما قانون جدید فوتبال مبنی برعدم
حضور باشگاه‌های خصوصی( وابسته به سازمان‌های دولتی) باعث فروپاشی این تیم
شد.
** تولد تیم‌های پاس و عقاب
سال
1341 فرصت خوبی برای بازگشت راه‌آهن به بازی‌ها بود در این سال مقررات
تازه‌ای وضع شد که باشگاه‌های اختصاصی با نام جدید و دریافت پروانه
می‌توانستند در مسابقات باشگاه‌های تهران شرکت کنند.
در
این راستا باشگاه‌هایی مثل پاس و عقاب تاسیس شدند اما راه‌آهن مجبور شد
دوباره از دسته‌ی دوم شروع کند. با یان حال با تلاش‌های مداوم توانست به
دسته‌ی اول صعود کند.
پس از آن در اولین حضور در
دسته‌ی اول تهران به مقام هشتم رسید و سال بعد در رتبه‌ی پنجم قرار گرفت در
سال 1348 و در مسابقات باشگاه‌های تهران، راه‌آهن در مرحله‌ی یک‌چهارم
نهایی پس از دو بار تساوی مقابل شهربانی، به حکم سکه حذف شد.
** لیگ تخت جمشید
دهه‌ی
50 روزهای عجیبی را با خود به همراه آورد فراز و فرودهای بسیار، سرتاسر
این دهه را در برگرفت و این چنین این ده سال نیز در تاریخ باشگاه راه‌آهن
ماندگار شد.
با راه‌اندازی یکی از تیم‌های تهرانی
بود که در لیگ پذیرفته شد و به مقام هفتم دست پیدا کرد. در فصل 53 رتبه
نهم و در فصل 54 رتبه پانزدهم را از آن خود کرد و این چنین به دسته‌ی دوم
سقوط کرد با این همه راه‌آهن تیمی نبود که از پای بنشیند و دوباره به لیگ
تخت جمشید بازگشت. در همین سال و در اولین دوره جام حذفی کشور بود که شگفتی
بزرگ را آفرید.
راه‌آهن به عنوان یک تیم دسته دومی تا مرحله‌ی یک چهارم نهایی پیش رفت اما در آن مرحله بازی را مقابل پاس واگذار کرد.
بهتاش
فریبا، از بازیکنان قدیمی راه‌آهن در مورد اولین حضورش در تیم راه‌آهن به
خبرنگار باشگاه گفت: اولین بار زمین چمن را در سال 55 و از طریق تیم
راه‌آهن تجربه کردم آن زمان 12 سال داشتم و بازی در زمین چمن حس خیلی خوبی
به من داد.
آن زمان همه در زمین‌های خاکی و
آسفالت بازی می‌کردند و من بعد از بازی در زمین چمن، شب از شدت خوشحالی
خوابم نمی‌برد در آن سال‌ها اردشیر لارودی و امیر ابوطالب سرمربی‌های من
بودند.
فریبا در مورد راه‌آهن آن روزها گفت:
راه‌آهن آن موقع همه‌چیز بود. اگر به دوره‌های مربوط به دهه‌های 40،50 و 60
نگاه کنید می‌بینید 95 درصد بازیکنانی که به تیم ملی راه پیدا کردهاند
ابتدا از تیم راه‌آهن و سپس از تیم بانک ملی بوده‌اند.
راه‌آهن
همیشه از نوجوان‌های خودش برای تیم‌اش استفاده می‌کرد، کاری که تیم‌های
دیگر انجام نمی‌دادند. راه‌آهن در فصل 56 ضعیف‌ترین حضور خود را در لیگ به
دنیای فوتبال نشان داد و از 30 بازی فقط 11 امتیاز به دست آورد و با عنوان
آخرین تیم جدول بار دیگر در سرازیری سقوط افتاد و به دسته‌ی دوم بازگشت.
راه‌آهن در لیگ دسته دوم سال 1357 پیشتاز بود که مسابقات به دلیل وقوع انقلاب اسلامی تعطیل شدند.
** گربه سیاه وارد می‌شود
اولین
دوره مسابقات رسمی پس از پیروزی انقلاب با نام جام شهید اسپندی برگزار شد
که راه‌آهن در این دوره مقامی به دست نیاورد در سال 59 و در مسابقات
انتخابی باشگاه‌های تهران راه‌آهن با مربیگری ناصر ابراهیمی دوباره به
دسته اول صعود کرد.
در بین 112 تیم حاضر در این
مسابقات، راه‌آهن تنها تیمی بود که در 7 بازی گلی دورازه‌اش را باز نکرد در
بهمن همین سال و در مسابقات جام حذفی تهران، راه‌آهن هر دو تیم استقلال و
پرسپولیس را از مسابقات خارج کرد و با این عمل، لقب "گربه‌ی سیاه" را از
سوی تماشاگران به دست آورد.
امیر حاج‌رضایی، از بازیکنان قدیمی
راه‌آهن در مورد تیم‌های استقلال و پرسپولیس آن روزها به خبرنگار باشگاه
گفت: آن روزها استقلال و پرسپولیس تیم‌های تازه‌پایی بودند و به وسعت و
تعدد امروز نبودند.
راه‌آهن را باید از نظر ژانر و
نوع کار، از باشگاه‌های دیگر جدا بدانیم. راه‌آهن فوتبالیست‌ها را شناسایی
می‌کرد و به باشگاه‌های بزرگ معرفی می‌کرد.
می‌توانم بگویم باشگاه‌های بزرگ از دسترنج جریان راه‌آهن به سود رسیدند و بسیاری از بازیکنان خود را از طریق این تیم جذب کردهاند.
موفقیت‌های
راه‌آهن در سال‌های اوایل دهه 60 ادامه یافت و در باشگاه‌های تهران به
مقام پنجم دست یافت که بهترین مقام این تیم در دهه شصت بود گربه‌ی سیاه اگر
چه سال بعد در مسابقات جام حذفی، استقلال را شکست داد اما در فینال مغلوب
پرسپولیس شد.
** قطار راه‌آهن از ریل خارج می‌شود
از
سال 63 دوران انحطاط آغاز می‌شود و شاهد آن اتفاقاتی است که پیش روی این
تیم قرار می‌گیرد. راه‌آهن قبل از تعطیلی مسابقات در رتبه‌ی هجدهم قرار
گرفت. تنها نقطه‌ی اوج افتخارآفرینی این تیم در دهه‌ی 60، در سال 67 و کسب
مقام هفتم بود گربه سیاه در نهایت در سال 69 با قرار گرفتن در رتبه‌ی
هفدهم به دسته دوم باشگاه‌های تهران سقوط کرد و دو فصل را در سراشیبی و
دسته‌ی پایین‌تر گذراند.
در سال 72 با خرید
امتیاز تیم بنیاد شهید دوباره به دسته‌ی اول بازگشت پس از آن در سال 73
نایب قهرمان تهران و یکی از نمایندگان تهران در لیگ مناطق شد.
سال‌های
74 تا 83 سال‌های حضور در لیگ دسته‌دوم آزادگان برای راه‌آهن بود. در فصل
74 با موفقیت در مسابقات زیرگروه مناطق، به دسته‌ی دوم لیگ آزادگان راه
یافت و در اولین فصل حضورشان در کنار تیم‌هایی مثل ذوب‌آهن، نفت آبادان،
شاهین بوشهر و پارس خودور، نتایج قابل قبولی گرفتند.در فصل 76 تا آستانه‌ی
صعود پیش رفتند اما در مرحله‌ی نهایی موفق به قرار گرفتن در جمع چهار تیم
شدند.
** راه‌آهن، راه‌آهن باشکوه
تا
سال 83 نتایج روز به روز ناامید‌کننده‌تر می‌شدند تا اینکه با حضور فیروز
کریمی در فصل 83 لیگ آزادگان با شکوه فراوان به مرحله نهایی مسابقات راه
یافت و پس از تیم قندی یزد به عنوان دومین تیم به لیگ برتر صعود کرد تا پس
از 27 سال دوباره در جمع بزرگان فوتبال ایران قرار بگیرد.
پس از
این فرصت دوباره‌ای به دست آمد تا راه‌آهن به روزهای خوب گذشته‌اش بازگردد
در اولین فصل حضور در لیگ برتر در رتبه سیزدهم قرار گرفت که مقام خوبی برای
یک تیم تازه وارد بود. اما شادی‌ها دیری نپایید دومین فصل حضور در لیگ
برتر ناامیدکننده بود به طوری که راه‌آهن تمام فصل را در قعر جدول به سر
برد و در نهایت به مسابقات پلی‌آف سقوط کرد.
با پیروزی مقابل
شهرداری بندرعباس در فینال پلی‌آف مقابل فولاد قرار گرفت و در یک تلاش
بی‌وقفه‌ی 120 دقیقه‌ای موفق شد عنوان قهرمانی را از آن خود کند و به این
ترتیب در لیگ برتر ماندگار شد.
بهترین مقام
راه‌آهن در لیگ برتر رتبه یازدهم بود که در فصل 87-86 به دست آمد راهیابی
به مرحله‌ی یک‌چهارم نهایی جام حذفی، پیروزی‌های متوالی در لیگ برتر و چند
پیروزی با ارزش خارج از خانه از جمله موفقیت‌های راه‌آهن در این فصل بود
این باشگاه در فصل 88-87 در رتبه یازدهم، در فصل 89-88 در رتبه چهاردهم
قرار گرفت.
فصل 89-90 را با تصرف جایگاه پانزدهم و فصل 91-90
را با تصرف جایگاه یازدهم به پایان رساند نتیجه‌ی فصل 92-91 جایگاه هشتم،
فصل 93-92 جایگاه دوازدهم و فصل 94-93 مشابه فصل دوازدهم بود.
** تیمی که همواره برای بقا می‌جنگد
بهتاش
فریبا در مورد راه‌آهن امروزی گفت: امروزه در سطح دنیا شاهد جوانگرایی در
میان مربی‌های باشگاه‌ها هستیم و از این لحاظ انتخاب یک مربی جوان برای
راه‌آهن خوب است همچنین مهدی تارتار را به عنوان یک مربی جوان قبول دارم و
معتقدم برای هر تیمی می‌تواند نتایج خیلی خوبی به دست آورد اما بر
کنار‌کردن فرهاد کاظمی اشتباه بود.او اگر می‌ماند نتایج بهتری برای تیم
حاصل می‌شد.
امیر حاج رضایی نیز در این باره گفت:
راه‌آهن باید باشد راه‌آهن تیمی است که همواره برای بقا می‌جنگد اما
هیچ‌وقت بازی دلاورانه و روحیه‌ی جنگجویشان از منظر رسانه‌ها دیده نمی‌شود.
وی
در زمینه‌ی کم‌کاری رسانه‌ها افزود: بازی‌های راه‌آهن و امثال این تیم،
همیشه مظلوم می‌ماند. چرا هیچ‌وقت از زمان‌های ده نفره‌شدن راه‌آهن حرفی به
میان نمی‌آید اما همین که بازیکنی از استقلال یا پرسپولیس ماشین‌اش را عوض
می‌کند تیتر می‌شود؟ رسانه‌ها هم به دنبال منافع شخصی خودشان هستند و حق
مطلب را در مورد راه‌آهن و تیم‌های این چنینی ادا نمی‌کنند.
بازیکن قدیمی راه‌آهن در مورد بازی این تیم با استقلال گفت: داور مسابقه اشتباهات فاحشی داشت و من از تماشای این داوری، دردمند شدم.
** کوچ از تهران به شهر ری
راه‌آهن
در روز 20 مرداد 1387 به شهر ری منتقل شد این تصمیم محمد حسن انصاری‌فر،
مدیر عامل وقت باشگاه بود که راه‌آهن را تیمی از شهر ری بداند تا جلوی
انتقال آن به سایر شهرستان‌ها گرفته شود. در آن زمان به اصرار سازمان
تربیت‌بدنی، هیچ شهری نمی‌توانست بیش از دو باشگاه داشته باشد و چون تهران،
استقلال و پرسپولیس را داشت، راه‌آهن در آستانه‌ی انتقال به شهرستانی دیگر
قرار داشت به شهر ری این باشگاه قدیمی عملا در تهران ماند.
در
سال 91 مالکیت باشگاه به قیمت 4 میلیارد و 100 میلیون تومان به شرکت
هواپیمایی فراز قشم واگذر شد پس از دستگیری بابک زنجانی به عنوان مالک
هلدینگ سورنیت قشم، این باشگاه نیز مانند سایر اموال وی چند ماهی در اختیار
دادستانی قرار گرفت و بالاخره به هلدینگ یزدان کیان‌آرا واگذار شد و نام
باشگاه به راه‌آهن کریستال تغییر یافت.
** راه‌آهن همچنان بازیکن‌ساز است
حاج
رضایی در مورد وضعیت بازیکن سازی راه‌آهن گفت: هنوز اثرات سازندگی را در
این تیم می‌بینیم. دوقلوهای محمدی، نشانه‌ای از همین بازیکن‌سازی هستند اگر
چه راه‌آهن امروز با راه‌آهن زمان من فاصله دارد اما من همواره به عنوان
یک باشگاه محترم که فوتبالیست‌های لایقی را به این عرصه معرفی کرده است
نگاه کنیم.
راه‌آهن در ذهن من حالتی نوستالوژی دارد و هرچه از آن
به یاد دارم خوبی و خاطرات شیرین است. امیر حاج رضایی در مورد مشغولیت این
روزهایش گفت: سال‌های زیادی است که سرمربیگری نمی‌کنم و شاید علت آن این
باشد که نمی‌توانم فشارهای این کار را تحمل کنم اکنون دغدغه‌ی من در مطالعه
و تحقیق، فوتبال، سینما و همکاری با برنامه‌های فوتبالی تلویزیون خلاصه
می‌شود.
به قول سرمربی سابق بایرن‌مونیخ، حالا که نمی‌توانم روی
نیمکت بنشینم با قلم خدمت می‌کنم تیم راه‌آهن ملقب به لوکوموتیورانان،این
روزها در حال بازی در لیگ 95-94 است. مهدی تارتار، سرمربی جدید این تیم که
در 28 شهریورماه 1394 جایگیزین فرهاد کاظمی شد، در تلاش است تا پایانی خوب
در لیگ این فصل برای راه‌آهن رقم بزند.
انتهای پیام/