حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان - نسرین خدایاری
؛ این روزها اگر نگاهی به پیشخوان کتاب‌فروشی‌ها بیندازیم شاهد وفور مجموعه شعرهایی خواهیم بود که اگرچه ظاهری دل‌فریب و زیبا دارند اما در کیفیت حرفی برای گفتن نداشته و لنگ می‌زنند. این مجموعه‌ها همان کتاب‌هایی هستند که همچون قارچ‌هایی سمی در بوستان کتاب آبیاری شده و رشد کرده‌اند لیکن ثمره‌ای جز مسموم کردن کل باغ ندارند و جان سایر درختان را نیز خواهند گرفت.
بنابراین گزارش؛ علل این اتفاق چیزی به جز غفلت مسئولان و چشم‌پوشی ناشران به روی ارزش معنوی کارشان نبوده و نیست. ناشران ما گرچه به تازگی روی به فعالیت‌های تخصصی آورده‌اند اما تجارت را جایگزین فرهنگ کرده و اجر معنوی کار خود را از بین برده‌اند، این‌ها همان کسانی هستند که بستر تخریب شعر را فراهم کرده و آن را به هوای خود رها کردند. در اینجا باید گفت که بر اساس تجارب گذشته هر چه که به هوای خود رها شده و رشدی خارج از حد معمول داشته باشد همچون توموری بدخیم به نابودی خودش منجر می‌شود. ما نیز با دیدن این اوضاع بر آن شدیم تا جویای حال و احوال شعر از شاعرانی شویم که همچون پاسداران به حراست این حوزه‌ی ادبی پرداخته‌اند:
*سرعت چاپ شعر در روزگار ما زیاد است
حمیدرضا شکار‌سری، شاعر در خصوص وضعیت کتاب‌های شعر حال حاضر به ما گفت: سرعت چاپ شعر در روزگار ما زیاد است. امروزه سرعت چاپ شعر فرصت را از منتقد گرفته و علی‌رغم آنچه که فکر می‌کنیم تعداد منتقدانمان نسبت به کتاب‌های منتشر شده کم است.
این شاعر اظهار داشت: هم‌اکنون با توجه به نبود تناسب کافی میان منتقدان کتاب‌های شعر و تعداد آثار منتشر شده اکثر کتاب‌ها از زیر دست منتقدان در می‌روند.
شکار‌سری در پایان به ارائه راهکار پیشنهادی خود برای بهبود وضعیت چاپ کتاب‌های شعر اشاره کرده و گفت: به نظر من باید تعادل و تناسبی میان تعداد کتاب‌های ارائه شده و منتقدان به وجود بیاید.
*وسواس بیشتری در چاپ آثار به خرج داده شود
همچنین عباس براتی‌پور، شاعر و داور بخش شعر سیزدهمین جایزه قلم زرین در خصوص وضعیت فعلی انتشار کتاب‌های شعر گفت: جوان‌ها در حال حاضر به انتشار زودهنگام مجموعه‌های شعرشان مشتاق شده‌اند و گاهی هم در طول یک سال اقدام به چاپ و انتشار 2 مجموعه‌ی شعر می‌کنند.
وی با اشاره به افزایش تعداد ناشران کتاب‌ها اظهار داشت: به هر جهت در چاپ آثار باید وسواس بیشتری به خرج داده شود و کتاب‌ها به شرط اخذ تأییدیه‌ی کارشناس منتشر شوند.
این شاعر ادامه داد: گروهی می‌خواهند با انتشار چندین مجموعه‌ی شعر در طول یک سال مشهور شوند و بگویند ما شاعریم.
براتی‌پور تصریح کرد: انتشار پیش از تولید کتاب‌های شعر باعث می‌شود که به دلیل افت کیفیت این مجموعه‌ها و کاهش استقبال مردم از آن‌ها شاعران مجبور به اهدای کتاب‌هایی شوند که در آینده‌ی نزدیک به دور انداخته می‌شوند.
*غم نان نمی‌گذارد که نقد کنیم
همچنین علی آبان، شاعر در مورد آنچه که منتقدان و کارشناسان صاحب نظر را از نقد و بررسی آثار آماده‌ی چاپ باز می‌دارد، گفت: متأسفانه منتقدان و شاعران صاحب نظر در پی غم نان مجالی برای نقد و بررسی آثار آماده‌ی چاپ ندارند و ناشران سطحی‌اندیش همچنان می‌تازند.
وی افزود: چاپ بی‌شمار کتاب‌های شعر امتیازات و خطراتی دارد و امتیاز آن این است که از میان شاعرانی که کتاب چاپ می‌کنند ممکن است که گروهی ضمن رسیدن به خودباوری و اعتماد به نفس به سمت شعر خوب بروند اما در وصف خطرات چاپ بی‌شمار مجموعه‌های شعر نیز باید گفت که در صورت تبدیل خودباوری شاعران جوان به غرور شاعر شدن و دست کشیدن آن‌ها از به خرج دادن خلاقیت، این شاعران درجا می‌زنند و از پیشرفت باز می‌مانند.
این شاعر اظهار داشت: دومین خطر متوجه مخاطبان است، به این شکل که آن‌هایی که همیشه کتاب‌های نازل و بی‌کیفیت را در مقابل خود می‌بینند فکر می‌کنند که شعر همین است و به مرور از شعر و شاعری زده می‌شوند.
آبان ادامه داد: متأسفانه شاعرانی که با زبان و مفاهیم سطحی جوان پسندانه و احساسی مورد توجه کاذب همایش‌ها و جشنواره‌ها قرار گرفته‌اند، با همان آثار نه چندان استخوان دار و کم مایه کار خود را ادامه می‌دهند و آثاری مملو از غلط‌ها، ساده انگاری‌ها و مفاهیم سطحی را ارائه می‌دهند.
وی تصریح کرد: ناشران ما نیز رفته‌رفته تبدیل به تاجر شده‌اند و به جای کیفیت آثار به تجارت فکر می‌کنند و برای آن‌ها فرقی نمی‌کند که کیفیت آثار چگونه است و هم این که کتابی پر فروش باشد برای آن‌ها بس است.
این شاعر خاطرنشان کرد: بسیاری از شاعران سطحی بدون هیچ‌گونه فیلتر ادبی و عملی با پرداخت هزینه کتاب چاپ می‌کنند. در نتیجه باید گفت که وجود تعداد مناسبی از منتقدان همواره به بهبود کیفی کتاب‌های منتشر شده کمک کرده اما در سال‌های اخیر با صدور بیش از پیش مجوز کار برای ناشران تخصصی حوزه‌ی شعر، کتاب‌های این حوزه به سرعت منتشر شده و با ایجاد ترافیک فرهنگی از دست منتقدان در رفته و خارج از نوبت منتشر می‌شوند.
لازم به ذکر است که افزایش آمار مجموعه‌های شعر منتشر شده اگرچه به بالا رفتن آمار عناوین منتشر شده‌ی کتاب‌ها در طول یک سال کمک می‌کند اما باعث کم شدن اعتماد مخاطبان به چرخه‌ی چاپ و نشر کشورمان و افت درصد مطالعه‌ِ سالانه‌ی جامعه می‌شود.
انتهای پیام/