حوزه تئاتر گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران - عطیه آقابابایی؛ نمایشهای آیینی و سنتی این روزها اوضاع خوبی ندارد و صرفاً محدود به برگزاری جشنوارهی آیینی سنتی شده در واقع متولی این نوع نمایشها هم تنها دبیرخانهی جشنواره سنتی محسوب میشود درحالی که نمایشهای آیینسنتی نیازمند یک متولی به غیر از جشنواره است. متأسفانه در طول سال هم با اجرای اینگونه نمایشها کمتر مواجه میشویم حتی هنرمندان حرفهای این عرصه نسبت به سالها گذشته کمکار شدند و شنیده شده نمایشهای آیینی و سنتی به دلیل نبود سالن و بیتوجهی مسئولان در کشورهایی چون تاجیکستان، ارمنستان و آذربایجان آثار خود را به روی صحنه میبرند.
در واقع آنها استقبال بسیاری از اجرای نمایشهای آیینی سنتی دارند. این مسائل هشداردهنده باعث شد تا در خصوص وضعیت نمایشهای آیینی سنتی با هنرمندان این حرفه گفتگو کنیم تا شاید آنها علت این اتفاق را مطرح کنند.
کیارش زارعطلب کارگردان «نمایش تهمینه» که تاکنون چندین آثار در عرصهی نمایشهای آیینی سنتی به روی صحنه برده در خصوص وضعیت این نمایشها گفت: نمایشهای آیینی اقتباسی به دل مردم نمینشینند و در واقع حس نوستالژی را برای تماشاگر ایجاد نمی کند. همچنین عینیت بخشیدن به آثار آیینی از مشکلات دیگر این نوع نمایشها محسوب میشود.
وی ادامه داد: یکی دیگر از مسائل نمایشهای آیینی کمبود سالن است. تهران فقط سالن سنگلج را برای اجرای اینگونه آثار دارد که متأسفانه در چند سال اخیر از اجرای این نمایشها فاصله گرفته است.
زارعطلب افزود: این را همه باید بدانیم که نمایشهای آیینی با نمایشهای مذهبی متفاوت است این مسائل درحالی است مردم از آثار آیینی استقبال بسیاری میکنند.
وی با ابراز نارضایتی از تقسیمبندی آثار مدرن، آیینی عنوان کرد: نباید تئاتر را تقسیمبندی کرد، به نظر من نمایشهای آیینی هم تئاتر به حساب میآید و باید مورد توجه قرار گیرد اما نکتهی دیگر آن است که امروز تئاتر به تفریح هنرمندان تبدیل شده است.
زارعطلب در ادامه گفت: اکنون تئاتر شغل محسوب نمیشود چراکه حمایتی نمیشود به همین ترتیب نمایشهای آیینی بدون متولی و خواستگاه روزگارش را میگذراند. با این وضعیت دیگر کسی همچون مرشد ترابی در تئاتر متولد نمیشود که بتواند نمایشهای آیینی و سنتی را آنچنان که باید و شاید زنده نگه دارند.
سرویس همتی بازیگر نمایش آیینی سنتی «بوقلمون» در سی و سومین جشنواره تئاتر فجر در خصوص بیتوجهی مرکز هنرهای نمایشی و مدیران اظهار داشت: چنانچه جشنوارهی آیینی سنتی برگزار میکنیم باید مرکز هنرهای نمایشی خود را ملزم کند تا آثار این جشنواره به اجرای عموم برساند که در سالهای گذشته این کار انجام نشده است.
وی ادامه داد: نمایش «بوقلمون» در سی و سومین جشنواره تئاتر فجر به عنوان اثر آیینی به روی صحنه رفت و در چندین بخش برگزیده شد اما هنوز اجرای عموم به این اثر داده نشده چراکه مدیر مجموعه تئاترشهر صلاح نمیداند نمایش ملی و بومی کشورمان در این مکان اجرا شود.
همتی افزود: حمایت آنچنانی از تئاتر آیینی و بومی کشورمان وجود ندارد و هنرمندان این عرصه وقتی میبینند مسئولان نسبت به این گونه نمایشها بیتفاوت هستند بنابراین رغبت نمیکنند به سمت نمایشهای آیینی بیایند.
وی خاطرنشان کرد: متأسفانه تماشاخانهی سنگلج نیز که تنها سالنی برای اجرای نمایشهای آیینی است امروز ماهیت خود را از دست داده و کمتر اثر آیینی در آنجا اجرا میشود اما به مدیریت جدید این مجموعه امیدوار هستیم.
علی نرگسنژاد دیگر کارگردان تئاتر اوضاع نمایشهای آیینی را تنها محدود به جشنواره خواند و عنوان کرد: به جای اینکه تئاتر آیینی را محدود به جشنواره کنیم و بر روی جشنواره سرمایهگذاری کنیم باید در طول سال برای اجرای این نمایشها سرمایه گذاری کرد. به نظر من بدترین حالت همین بسنده کردن به جشنوارهی آیینی و سنتی است.
وی افزود: دردآور است از آیینها حرف بزنیم ولی هیچکاری برای تئاتر بومی خود نکنیم درحالی که هر کشوری هزینه های بسیاری برای حفظ آیینهای خود می کند.
نرگسنژاد تصریح کرد: کشوری چون تاجیکستان که همانند ما فارسی زبان است برای حفظ سنتهایشان حتی پوشیدن لباس آیینی ار اجباری کرده است اما مسئولان فرهنگی ما هیچگونه دغدغهی دراین رابطه ندارند.
وی در پایان گفت:به نظر من همهی کسانی که به گونهای به عنوان مسئول فرهنگی فعالیت می کنند باید توجه بیشتری به آیینها به خصوص نمایشهایی آیینی چون تخت حوضی و تعزیه داشته باشند.
انتهای پیام/