تب کنگو بیماری ویروسی مشترک بین انسان و دام است که از طریق ویروس CCHF از جنس نایرو و ویروسها منتقل میشود. این بیماری نه تنها تهدید مهم برای بهداشت عمومی است بلکه تاثیر قابل توجهی بر پرسنل بهداشت و درمان به ویژه در کشورهای فقیر گذارد.
حیوانات میزبان اصلی تب کنگو
انواع گستردهای از حیوانات وحشی و اهلی مانند گاو، گوسفند و بز میزبان ویروس CCHF هستند. در مقابل پرندگان در برابر این ویروس مقاوماند اما نکتهی جالب این است که شیوع این بیماری از کشتارگاه شترمرغ در آفریقای جنوبی آغاز شده است. و در حالی که شترمرغها به هیچ بیماری آشکاری مبتلا نشده بودند.
عامل اصلی انتقال این بیماری کنهها هستند. پس از گذشت یک هفته از اصابت نیش کندهی آلوده به حیوان مستعد، عفونت ایجاد میشود و پس از نیش زدن کنهی دیگر به حیوان آلوده این ویروس به کنه منتقل میشود. به این ترتیب چرخهی کنه- حیوان- کنه برقرار میشود.
آیا این بیماری از حیوان به انسان نیز سرایت میکند؟
ویروس CCHF توسط گزش کنه به انسان منتقل می شود. اما تماس با خون یا بافت حیوان آلوده در هنگام ذبح با بعد از آن راه مهم انتقال این بیماری به شمار میرود. اکثر موارد در افراد درگیر در صنعت دام مانند کارگران کشاورزی، کارگران کشتارگاه و دامپزشکان بروز میدهد.
انتقال این بیماری از انسان به انسان نیز انتقال میافتد که ناشی از تماس نزدیک با خون، ترشحات یا دیگر مایعات بدن با فرد آلوده است.
در بیمارستانها نیز به علت استریل نامناسب تجهیزات پزشکی، استفادهی مجدد از سرنگ و آلودگی تجهیزات پزشکی، عفونت ایجاد می شود.
تب کریمه کنگو در ابتلا علائمی همچون علائم سرماخوردگی دارد
علی مجید پور متخصص بیماریهای عفونی در رابطه با نشانه های این بیماری گفت: شروع بیماری تب کنگو با تب و لرز و یا سرفه همراه است اما با پیشرفت بیماری خونریزی از مخاط نیز ظاهر می شود. این خونریزی ها به علت افت تعداد پلاکت های فرد بیمار رخ می دهد.
به طور کلی این بیماری با تب، درد عضلانی، سرگیجه، حساسیت چشم به نور، درد شکم و نوسانات خلقی همراه خواهد بود.
سایر علائم بالینی عبارتند از ضربان قلب شدید و بزرگی غدد لنفاوی است. معمولاً با گذشت زمان فرد مبتلا ناتوانی کبد و ریه و تخریب سریع کلیه را تجربه می کند.
طول دورهی نهفتگی تب کنگو به طریقه ی انتقال و ویروس بستگی دارد. پس از عفونت با گزش کنه، دورهی نهفتگی بیماری معمولاً یک تا سه روز است و حداکثر به 9 روز میرسد.
در صورت آلوده شدن از طریق تماس با خون یا بافت آلوده معمولا دورهی نهفتگی پنج تا شش روز است و امکان دارد به 13 روز هم برسد.
تشخیص بیماری با تستهای آزمایشگاهی
عفونت و ویروس CCHF ممکن است با چند تست مختلف آزمایشگاهی تشخیص داده شود.
مجید پور اظهارداشت: با آزمایش خون و بررسی تعداد پلاکتها می توان متوجه بروز این بیماری شد و درمانهای مراقبتی را آغاز کرد.
روشهای دیگر تستهای آزمایشگاهی شامل تست آنزیم متصل به ایمونو سورنبت(ELISA) " تشخیص آنتی ژن ها" و "بررسی واکنش زنجیره ای پلیمر معکوس و جداسازی ویروسها با استفاده از کشت سلولی" میشوند. اما فرد مبتلا به این ویروس در روزهای ابتدایی بیمای معمولا پاسخی به آنتی بادیها نمی دهند. بنابراین تشخیص در این افراد توسط آشکارسازی ویروس یا RNA در نمونه های خون یا بافت ها صورت میگیرد.
از بین بردن کنهها، واقع بینانه ترین راه درمان است
مراقبتهای حمایتی همراه با درمان علائم، رویکرد اصلی برای کنترل CCHF در مردم است.
پیشگیری و کنترل عفونت تب کریمه کنگو در حیوانات و کنهها بسیار مشکل است و معمولا درمورد حیوانات خانگی عفونت ظاهری نیست.
مجیدپور معتقد است بهترین راه درمان، جلوگیری از تماس با موارد مشکوک است. اما درصورت ابتلا، اگر فرد در مراحل اولیهی بیماری باشد می توان با اصلاح پلاکتها و درمانهای مراقبتی این عفونت را درمان کرد. اما اگر آلودگی در بدن فرد گسترش باید، درمان قطعی وجود ندارد و فرد به سمت مرگ پیش می رود.
مجید پور اعلام کرد: اگر بیمار در روزهای ابتدایی اقدام به پیگیری کند یک الی دو درصد احتمال مرگ برای او وجود دارد اما با پیشرفت بیماری، این احتمال به سی الی بیست و پنج درصد می رسد.
وضعیت تب کنگو در کشور
ضعف نظارت و کنترل کافی بر کشتار دام و واردات غیر کارشناسی و غیر مجاز دام موجب شیوع تب کریمه در کشورمان شده است و با توجه به آمارهای اعلام شده احتمال افزایش شمار مبتلایان به این بیماری بسیار زیاد است به طوری که از زمان اعلام اولین آمار مبتلایان این بیماری که 4 نفر بود موارد ابتلا به شش و سپس نه نفر رسید و در آخرین آمار مبتلایان به CCHF بیست و هفت نفر گزارش شده است.
انتهای پیام/