تأکید دولت‌های عرب بر رقابت با توانایی‌های هسته‌ای ایران

به گزارش سرویس بین‌الملل باشگاه خبرنگاران، روزنامه نیویورک تایمز در وب‌سایت خود مطلبی درباره نشست امروز اوباما با سران کشورهای عرب شورای همکاری خلیج فارس منتشر کرده است. در این مطلب آمده است: وقتی باراک اوباما رئیس جمهور (آمریکا) دفاع از تلاش برای توافق هسته ای با ایران را با هدف به تاخیر نداختن دستیابی آن به سلاح هسته‌ای آغاز کرد، اولین استدلال وی این بود که یک ایران مجهز به سلاح هسته‌ای منجر به اشاعه (هسته ای) عنان گسیخته در کشورهای عربی خواهد شد.

وی در سال 2012 گفته بود: تقریبا بطور قطع دیگر بازیگران در منطقه احساس خواهند کرد دستیابی به تسلیحات هسته ای برای شان یک ضرورت است.

اکنون وی در حالیکه رهبران عرب را برای مراسم شام چهارشنبه در کاخ سفید و تدارک اجلاس روز پنجشنبه در کمپ دیوید گرد هم آورد، با یک نتیجه نابهنجار مواجه شد. عربستان سعودی و بسیاری از دولت‌های کوچکتر عرب اکنون تاکید دارند با هر میزان توانایی غنی سازی که اجازه حفظ آن به ایران داده شود، رقابت می کنند.

روز دوشنبه یکی از رهبران عرب که برای ملاقات با اوباما آماده می شد،‌ در مصاحبه ای گفت: در حالیکه به ایران اجازه داده می شود بخش زیادی از توانایی اش را حفظ کند و به تحقیقاتش ادامه دهد، نمی توانیم بی تفاوت بمانیم. این مقام عرب خواست تا زمانی که این مسئله را مستقیما با اوباما در میان نگذاشته است، نامش فاش نشود. شاهزاده ترکی بن فیصل، رئیس 70 ساله اسبق اطلاعات سعودی نیز بر این مسئله تاکید داشته است. وی اخیرا در کنفرانسی در سئول پایتخت کره جنوبی گفت: هر چه ایرانیان داشته باشند ما هم خواهیم داشت.

گری سیمور، مشاور هسته ای ارشد اوباما در دور اول و مدیر اجرایی کنونی مرکز بلفر برای علوم و امور بین الملل در هاروارد می گوید: با توافق یا بدون توافق، تلاشهایی در جهت اشاعه هسته ای در خاورمیانه جریان خواهد داشت، مسئله به توانایی های لازم مربوط می شود...سعودیها بدون کمک خارجی چطور قادر به چنین کاری خواهند بود؟

درواقع دولتهای عرب ممکن است دریابند این مسئله به این سادگی که بنظر می رسد، نیست. اعضای گروه تامین کنندگان هسته ای ( تشکلی از کشورهایی که اجزای اصلی انرژی هسته ای و پروژه های تسلیحاتی را می سازند)، فهرستی طولانی از اجزایی دارند که به خاورمیانه ارسال نخواهند کرد. برای سعودیها و دیگر دولتهای عرب فقط کره شمالی و پاکستان، دو کشوری که ظاهرا بر غنی سازی هسته ای مسلط هستند، به عنوان منابع احتمالی باقی می مانند.

جای تردید دارد متحدان آمریکا که این هفته میهمان اوباما هستند، به کره شمالی روی آورند؛ گرچه این کشور اجزاء یک رآکتور هسته ای سوریه را که رژیم صهیونیستی در سال 2007 نابود کرد، تامین کرده بود. اما پاکستان موضوع دیگری است. سعودیها طبیعتا نسبت به این فناوری ادعایی هر چند اذعان نشده دارند. آنها تامین کننده هزینه بخش زیادی از کارهای عبدالقدیر خان دانشمند هسته ای پاکستان بودند که تجهیزات هسته ای اش سر از کشورهای خارجی در آورد. در سطحی وسیع، تصور بر این است که پاکستان، اگر به عربستان سلاح هسته ای هم ندهد، این فناوری را در اختیار آن قرار خواهد داد.

دولت سعودی در دهه گذشته بودجه ای را صرف طرح های تحقیقات هسته ای کرده است؛ اما هیچ مدرکی دال بر تلاش آن کشور برای ساخت یا خرید تاسیساتی از نوعی که ایران برای تسلط بر چرخه سوخت، تولید مستقل اجزای یک سلاح (هسته ای)، در اختیار دارد وجود ندارد. با اینحال برای سعودیها موضوع تسلیحات هسته ای چیزی بیش از یک اندیشه گذرا است. آنها در دهه هزار و نهصد و هشتاد یک نوع موشک چینی موسوم به دی اف - سه خریداری کردند که عملا فقط برای پرتاب سلاح هسته ای قابل استفاده است؛ چون این موشکها بسیار بزرگند و برای اهداف دیگر دقت لازم را ندارند. مقامات آمریکایی و در صدر آنها رابرت گیتس مدیر وقت سیا به این مسئله اعتراض کردند.

اوباما روز چهارشنبه با شاهزاده های سعودی- محمد بن نایف ولیعهد و محمد بن سلمان جانشین ولیعهد- در دفترش در کاخ سفید ملاقات کرد. شاهزاده های سعودی به احتمال زیاد در صحبت مستقیم با رئیس جمهور، انتقادهایشان را تعدیل کرده‌اند. احتمال می رود اوباما در صحبت با آنها و دیگر دولتهای عرب موضوع تضمین های امنیتی را به میان آورد؛ البته نه از نوع تضمین های صریح و الزام آوری که پشتیبان متحدان آمریکا در پیمانها است: از ناتو گرفته تا ژاپن و کره شمالی. به هر حال، برای اوباما فائق آمدن بر سوء ظنهای عمیق سعودیها و دیگر رهبران عرب درباره توافق هسته ای ایران دشوار خواهد بود.

انتهای پیام /