هنگام سخن گفتن یا جواب دادن ، چه چیزهایى را باید مراعات كنیم؟

 به گزارش خبرنگار قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران متن پرسش مطرح شده وپاسخ از حجت الاسلام قرائتی بدین شرح است:

چه چیزهایى را باید هنگام سخن گفتن یا جواب دادن به دیگران مراعات كنیم؟

1. اگر نمى‏ دانیم، با صراحت بگوییم نمى‏ دانم. «قل ان ادرى»(جنّ، 25.)
2. به همه‏ى سخن‏ها جواب ندهیم. «قل انّما علمها عند ربّى»( اعراف، 187.)
3. در جواب، به نقاط مهم توجه شود. از پیامبر مى‏ پرسند: چه چیزى انفاق كنیم؟ پیامبر اكرم‏ صلى الله علیه وآله به جاى بیان آن چیز، مى‏ فرماید: هرچه مى‏دهید اول به والدین و بستگان و نزدیكان بدهید. «ما انفقتم من خیر فللوالدین»( بقره، 215.)
4. كوتاه گفتن. «خیر الكلام ما قَلّ و دَلّ»(مدارك العروة، ج 23، ص‏3.)
5. رسا گفتن. «قولاً بلیغا»( نساء، 63.)
6. نرم گفتن. «قولاً لیّنا»( طه، 44.)
7. بهترین كلام را بكار بردن. «یقول الّتى هى احسن»(اسراء، 53.)
8. با كرامت سخن گفتن. «قولاً كریما»( اسراء، 23.)

9. توجه به بازتاب سخن داشتن. به یك ماجرا توجه كنید: هنگام سخنرانى پیامبر مسلمانان به آن حضرت مى‏ گفتند: «راعنا» یعنى رعایت حال ما را بكن و شمرده‏تر سخن بگو. این تعبیر در عرف یهود نوعى دشنام تلقّى مى‏شد و برخى از یهودیان این كلمه را دستاویز قرار داده و از آن سوءاستفاده مى‏ كردند. آیه نازل شد كه به هنگام سخن‏گفتن و حرف‏زدن، به انعكاس حرف‏ها و برداشت دیگران نیز توجه داشته باشید و با ملاحظه سخن بگویید و به دیگران فرصت سوءاستفاده ندهید.

ممكن است افراد در حرف و سخن خود حسن نیت داشته باشند؛ ولى بازتاب سخن نیز مهم است؛ زیرا ممكن است سخن بازتابى منفى داشته و باعث ضربه زدن به دین، اعتقاد، رهبرى و جامعه اسلامى شود.

افرادى كه در عزادارى‏ ها به عشق امام حسین‏ علیه السلام قمه مى ‏زنند باید به بازتاب عمل خود توجه داشته باشند. تلویزیون‏ ها و ماهواره‏هاى دنیا بدن خونى آنان را نشان مى‏ دهد و بدخواهان این صحنه‏ها را مكرر نشان مى‏دهند تا از اسلام و مسلمانان سیماى وحشتناكى نشان دهند.
آیا عقل و شرع ما اجازه مى‏دهد جورى عزادارى كنیم كه بدخواهان اسلام آن را دستاویز قرار داده و بر ضد مكتب و مسلمانان پخش كنند و تحلیل كنند كه شیعیان یك مرض روانى دارند و آن خودآزارى، خودزنى و خودكشى است و در دنیایى كه توجیه نیستند ایجاد تردید و وحشت كنند؟