"
سیروس ناصری" در گفتگو با خبرنگار
سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، با اشاره به اظهارات اخیر اوباما مبنی بر اینکه توافق نهایی احتمالی با ایران یک معاهده رسمی نخواهد بود، اظهار داشت: ممکن است نظر اوباما این باشد که توافقنامه احتمالی از نظر حقوقی الزام‌آور نخواهد بود.
عضو پیشین تیم هسته‌ای ایران گفت: موضع آمریکا از ابتدای مذاکرات این بوده که یک تفاهم سیاسی با ایران داشته باشد، نه یک تفاهم حقوقی و اوباما نمی‌خواست توافق را به تصویب کنگره برساند، زیرا به رای کنگره اطمینانی نداشت.
وی افزود: اگر هم تفاهم حقوقی باشد، براساس قوانین داخلی آمریکا، اوباما ناچار می‌شود، تایید کنگره را برای اجرایی شدن آن بگیرد. اوباما این کار را نخواهد کرد و مصوبه‌ی اخیر کنگره هم دست او را برای اجرائی شدن تعهدات آتی نبسته است.
ناصری تصریح کرد: اصولا در تفاهمات و معادلات بین‌المللی اینکه یک توافق تا چه میزان از نظر حقوقی تعهدآور باشد، اول به نیت و خواست طرفین و دوم به محتوای آن توافق بستگی دارد.
عضو پیشین تیم هسته‌ای ایران بیان داشت: تفاهمی که بین ایران و 1+5 در حال شکل‌گیری است، در هر صورت، به دلیل اینکه یک سلسله اقدامات نسبتا عمده‌ای از جانب طرفین شامل می‌شود، تعهدات روشن و مشخصی را بری دو کشور ایجاد می‌کند.
ناصری اضافه کرد: اینکه این تعهدات در حدی است که به آنها صفت الزام‌آور حقوقی تعبیر شود یا نه بستگی به‌خواست دو طرف و محتوا دارد.
وی ادامه داد: بعد از مصوبه اخیر مجلس نمایندگان آمریکا که قرار است برای تأیید نهایی به سنا برود، احتمال دارد این موضع واشنگتن تا حدی تعدیل شود، زیرا به هر حال کنگره تا حدودی در این موضوع نقش پیدا کرده، البته نه در حدی که بخواهد توافقنامه نهایی را تصویب کند بلکه حقی را که برای رد کردن این توافق داشت، را برای خود تصریح کرده، بنابراین ممکن است از این به بعد شاهد یک تغییر موضعی در این مورد از طرف هیئت آمریکایی باشیم.
عضو پیشین تیم هسته‌ای در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا اوباما حاضر شده، این طرح کنگره را بپذیرد، اظهار داشت: رئیس جمهور آمریکا مدت زیادی در مقابل کنگره مقاومت کرد و اجازه نداد که در موضوع مذاکرات مداخله کنند.
ناصزی افزود: ولی به‌دنبال تحولات سیاسی که اخیرا شکل گرفته و بعضی از اعضای سرشناس حزب دموکرات مانند شومار( کسی که قرار است رهبری دموکرات‌ها را در سنا بعد از رید به عهده بگیرد و یا معاون پلوزی که او هم گرایش به مخالفت با تفاهم‌نامه سیاس داشت)با طرف مقابل یعنی جمهوری‌خواهان در مورد این که می‌بایستی در کنگره نسبت به این توافق نظر داشته باشد، هم موضع شدند.
وی تصریح کرد: بنابراین اوباما به دنبال راه‌حلی بود که هم اختیارات خود را حفظ کند و هم مطمئن باشد، این تفاهم در صورتی که تحصیل شود، دچار خدشه و اشکال نشود و هم به نحوی مجموعه دموکرات‌ها و حتی بعضی از جمهوری‌خواهان را با خود هم‌صدا کند. این‌ها دلیل اصلی است که اوباما به این کار تن داد.
ناصری با اشاره به تأثیر این مصوبه برای ایران گفت:تا آنجایی که به کشورمان مربوط می‌شود، طرف مذاکره دولت و نظام آمریکاست و هر تعهدی که دولت آمریکا می‌کند و می‌بایستی نسبت به آن متعهد باقی بماند.
این عضو ارشد و سابق تیم هسته‌ای افزود: از نظر من این مصوبه از چند جهت برای ایران چندان نامطلوب نیست.
وی تصریح کرد:این مصوبه به مناقشات طولانی که نسبت به این تفاهم مطرح می‌شد را تا حدود زیادی پایان می‌دهد و مواضع تند بسیاری از مخالفین را که معتقد بودند به ایران نمی‌بایست حق غنی‌سازی داده می‌شد را تا حدود زیادی تحت شعاع قرار می‌دهد.
عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران تأکید کرد:این موضوع در عمل وقتی که تحریم‌ها رفع می‌شود، می‌تواند فضا را برای بازگشت بنگاه‌های اقتصادی بزرگ و بانک‌ها به ایران را مناسب‌تر و مساعدتر کند، زیرا در واقع با خاتمه بحث کنگره در این مورد مانع عمده‌ای که بر سر راه عادی‌سازی روابط دنیا با ایران بود، منتفی می‌شود.
ناصری گفت: کنگره با طرح این موضوع و ارائه نظر نسبت به این موضوع در واقع قوت این توافقنامه را بیشتر کرده و تعهدات آمریکا را مهمتر و سنگین‌تر و فضا را برای اینکه ایران بتواند در شرایط مختلف نسبت به نقض احتمالی آمریکا نسبت به تعهداتش اعتراض داشته باشد، را بیش از گذشته فراهم کرده است.
وی تأکید کرد: نکته خیلی مهم این است که این مصوبه تحت قانون انرژی اتمی آمریکا تصویب شده و این قانون موضوعش همکاری با کشورهای دیگر در زمینه هسته‌ای است، بنابراین شاید به طور غیرمستقیم موضع آمریکا یک لایه فراتر از موضع قبلی حل مسئله با ایران رفته و در واقع مقدمه‌ای را حتی برای همکاری متقابل در زمینه‌های صلح آمیز هسته‌ای فراهم کرده است .
این عضو سابق تیم هسته‌ای در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا این طرح ممکن است باعث شکست مذاکرات شود، اظهار داشت: هیئت ما حتما در مذاکرات آتی از آمریکایی‌ها در این مورد توضیحات مفصلی خواهد خواست و قاعدتا با اطمینان از اینکه آمریکا به تعهداتش عمل خواهد کرد، هم سازوکار جلوگیری از نقض تعهدات را تقویت خواهیم کرد و هم رسیدگی و حل و فصل اختلافات را و همچنین در بحث تحریم خیلی جزئی‌ترو دقیق‌تر از آمریکا تعهداتی‌را خواهیم داشت.
ناصری تأکید کرد: از طرفی با 5 کشور دیگر نیز می‌بایستی، در این زمینه رایزنی‌هایی صورت گیرد، زیرا این یک توافق چند جانبه است نه صرفا یک توافق بین ایران و آمریکا و همه طرف‌های درگیر در مورد آن نظر و جایگاه دارند.
وی تصریح کرد: به‌طورکلی به نظر من این مصوبه کنگره درحدی نیست که توافق نامه را به شکست برساند.
این عضو ارشد ادامه داد: شما حتما توجه کرده‌اید، که کنگره قرار نیست وارد محتوای این توافق شود و حتی قرار نیست به این توافق رای دهد.
ناصری تأکید کرد: کنگره صرفا حق دارد اگر با توافق نهایی مخالف است با رأی خودش این توافق را رد کند که در این صورت هم رئیس جمهور آمریکا می‌تواند این رد توافق را وتو کند.
عضو پیشین تیم هسته‌ای گفت: من خطری را متوجه آینده این تفاهم نمی‌بینیم همچنان تفاهم آتی موکول به‌این است که ما مطئمن شویم آمریکا تعهدات روشن و قابل اتکایی در این توافق به‌خصوص در بخش رفع تحریم خواهد داد.
وی گفت: مسئله مصوبه کنگره نقش ناچیزی در این موضوع خواهد داشت.
ناصری در پاسخ به سوال دیگری مبنی براین‌که ایران با 1+5 مذاکره می‌کند چه‌طور سنای یک کشور می‌تواند تصمیم‌گیرنده اصلی باشد، آیا این نقص از سازمان ملل نیست، اظهار داشت: سنای آمریکا قطعا نمی‌تواند نسبت به تعهدات پنج کشور دیگر نظر دهد و صرفا براساس قوانین داخلی آمریکا و اختیاراتی که دارد، می‌تواند در قبال رئیس‌جمهور و دولت خود اعمال کند.
وی تاکید کرد: دولت آمریکا در نهایت نسبت به این توافق متعهد باقی خواهد ماند و با ترتیباتی که اتخاذ شده و این که این توافق به تایید سازمان ملل خواهد رسید، در مقابل این سازمان هم متعهد باقی خواهد ماند.
ناصری تاکید کرد: بنابراین هر آیینه در آتیه مصوبه کنگره باعث شود كه دولت آمریکا نتواند یا نخواهد تعهداتش را اجرا کند این به منزله نقص تعهد خواهد بود و تبعاتی را که در این توافق پیش‌بینی شده و هم چنین تبعات سیاسی را برای دولت آمریکا باقی خواهد داشت.
وی در پایان خاطر نشان کرد: اگر مصوبه سنا به نقطه‌ای برسد که مانع از اجرای تعهدات آمریکا شود این کشور از نظر سیاسی و حقوقی دچار دشواری‌های عمده‌ای خواهد شد و حتما حمایت متحدین خود را در اروپا از دست خواهد داد.
انتهای پیام/