آیت الله خامنه ای رهبر ایران در آخرین سخنرانی خود اعلام کرد مذاکرات هسته ای و توافق احتمالی تجربه و آزمونی است که در صورت موفقیت می‌توان در مسائل دیگر ادامه پیدا کند.
اما بدون توافق و یا با توافق ایران قدرتی است که باید در منطقه خاورمیانه روی آن حساب کرد.
کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نگران هستند که در توافق هسته ای با ایران فروخته خواهند شد، و نیز توافق احتمالی فضای بیشتری برای نفوذ و مانور ایران در منطقه می دهد. به ویژه برای عربستان سعودی که این موضوع با تحولات داخلی اخیر و نیز تحولات منطقه که برای آنها مساعد نبوده ترکیب شده است. ایران در لبنان نفوذ غالب را دارد، بشار اسد را در سوریه حفظ کرده است و دلیلی برای حضور در عراق دارد، به دلیل تهدید داعش. در واقع، در حالی که باقی منطقه تعلل می‌کنند، تهران به صورت فعال در حال مبارزه با داعش است.
همزمان با آنکه متحدان آمریکا در منطقه بر جلوگیری از توافق هسته‌ای با ایران تمرکز کرد‌ه‌اند، ایران به تقویت دستاوردهایش در منطقه ادامه می دهد.
توافق هسته‌ای چیزی نیست که جایگاه منطقه‌ای ایران را تعیین کند، ایران هم اکنون یک قدرت برتر در خاورمیانه است. ایران کشوری پهناور، با منابع فراوان، و به صورت بالقوه یک شریک قدرتمند در منطقه ای بی ثبات است. جمعیت ایران نیز زیاد است و دو برابر جمعیت عربستان است. اما شاید مهمتر از آن، چه در داخل و چه خارج از منطقه این است که قادر است یک برنامه جدی بین المللی را پیگیری کند.
امروز، منافع راهبردی آمریکا و ایران در برخی موضوعات کلیدی از جمله جنگ علیه داعش و ماموریت پس از جنگ در افغانستان هم سو شده است. پدیدار شدن داعش در کشور همسایه عراق نشان داد ایران به سرعت با شرایط جدید انطباق می یابد و برای کنترل این گروه به سرعت مشارکت کرد. امروز ایران تنها بازیگری است که در صورت نیاز وبه خطر افتادن عراق می تواند نیروی زمینی اعزام کند.
در افغانستان، عربستان یکی از 3 کشوری بود که طالبان را به عنوان دولت به رسمیت شناخت، اما ایران همانند آمریکا برحذف طالبان از صحنه سیاسی افغانستان تاکید کرده و می کند.
هیچ کدام از این استدلال ها پیشنهاد نمی کند که آمریکا می تواند به سیاست خود قبل از انقلاب با ایران برگردد. اما دو کشور زمانی که منافع ملی آنها همسو می شود باید با یکدیگر همکاری کنند. موفقیت مبارزه علیه داعش در تکریت آزمونی است برای هماهنگی محدود ایران و آمریکا.
بالاخره، یک توافق هسته‌ای نهایی این هماهنگی را تسهیل می کند. خوب یا بد، هر‌گونه تعهد بیشتر ایران مبتنی بر حل و فصل موضوع هسته ای است. اما در وضعیت فعلی، تهران نیازی به توافق ندارد تا قدرتمند شده و جای پایش در منطقه تقویت شود. در حالی که بازیگران منطقه ای سرگرم تلاش برای خارج کردن مذاکرات هسته ای از ریل و تضعیف ایران هستند، تهران حضور و نفوذ خود را در منطقه محکم می کند.