تحریم های بین المللی که به منظور محروم کردن برنامه هسته ای ایران از منابع مالی و فناوری علیه این کشور اعمال شد، موجب کاهش شدید صادرات نفت ایران شده است. مذاکرات ایران و قدرت های بزرگ جهان که در صورت نتیجه موفقیت آمیز ممکن است به کاهش تحریم ها منجر شود، در لوزان سوئیس در حال برگزاری است.
فهرست تحریم هایی که آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل تاکنون علیه این کشور اعمال کرده اند به شرح زیر است:
تحریم های آمریکا
-تحریم های اولیه پس از حمله دانشجویان ایرانی به سفارت آمریکا در تهران و گروگان گرفته شدن دیپلمات های آمریکایی در سال 1970 علیه ایران اعمال شد
- به موجب یک تحریم تجاری آمریکا که به آن زمان باز می گردد، محصولات ایرانی به جز هدیه های کوچک، مواد غذایی، وسائل ارتباطی و برخی فرش ها را نمی توان به آمریکا وارد کرد.
- در سال 1995، بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت آمریکا با صدور دستورهای اجرایی شرکت های آمریکایی را از سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز ایران، و معاملات تجاری با این کشور منع کرد. همان سال، کنگره قانونی تصویب، و تحریم هایی علیه شرکت های خارجی اعمال کرد که بیش از 20 میلیون دلار در سال در بخش انرژی ایران سرمایه گذاری می کنند.
- به موجب تحریم های فعلی، آمریکا حق معاملات تجاری مستقیم یا غیرمستقیم با بخش نفتی ایران، دولت ایران، افراد مرتبط با بخش نفت این کشور یا هر گونه حمایت مالی از آن را ندارند. شرکت های آمریکایی نیز از سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز ایران یا معاملات تجاری با این صنایع منع شده اند.
- تحریم های ایران همچنین می تواند شرکت یا اتباع خارجی را که با بخش انرژی ایران معاملات تجاری دارند، هدف قرار دهد و کشورهایی که واردات نفت خود را از ایران کاهش می دهند، از این تحریم ها مستثنی می شوند.
- تحریم های آمریکا همچنین می تواند نهادهای مالی را هدف قرار دهد که در معاملات با شرکت های ایرانی و نهادهای دولتی از جمله بانک مرکزی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، شرکت ملی نفت ایران، و شرکت تابعه آن یعنی شرکت «نفتیران اینترترید» معاملات تجاری دارند.
- شرکت ها یا افرادی که تحریم ها را نقض کنند با جریمه های سنگین، مسدود شدن دارایی های خود، خطر قطع ارتباط با نظام بانکی بر مبنای دلار یا حتی تحریم شدن رو به رو خواهند شد.
- دیگر تحریم های آمریکا، اتباع آمریکایی را از معامله با مجموعه ای از صنایع ایران، از جمله معامله فلزات گرانبها، و بخش کشتیرانی و بنادر منع می کند.
- برخی از تحریم ها با فعالیت های هسته ای ایران مرتبط است، و برخی از تحریم ها نیز به علت آنچه که واشنگتن نقض حقوق بشر، حمایت از تروریسم و مداخله در امور عراق و سوریه می داند، علیه این کشور اعمال شده است.
تحریم های اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا که متشکل از 28 کشور اروپایی است، از سال 2007 در پاسخ به نگرانی ها درباره فعالیت های هسته ای ایران به تدریج تحریم های سختگیرانه تری علیه این کشور اعمال کرد.
- ممنوعیت صادرات و واردات سلاح.
- ممنوعیت صادرات و واردات کالاها و فناوری های مرتبط با غنی سازی اورانیوم یا سامانه های تسلیحاتی هسته ای.
- ممنوعیت صادرات اقلام مرتبط با برنامه های هسته ای، نظامی و موشکهای بالستیک ایران یا اقلام مرتبط با صنایع تحت کنترل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
- ممنوعیت سرمایه گذاری اتباع و شرکت های ایرانی در معادن اورانیوم و تولید مواد و فناوری هسته ای در کشورهای عضو اتحادیه اروپا.
- ممنوعیت واردات نفت خام، فرآورده های نفتی و گاز طبیعی از ایران ، و همچنین ممنوعیت حمایت مالی و پوشش بیمه مرتبط با این بخش. هیچ نفت یا نفت کشی نباید در اختیار ایران قرار گیرد ( تحریم های مربوط به پوشش بیمه و انتقال نفت خام ایران به موجب توافقنامه موقت هسته ای بین ایران و قدرت های جهان به حال تعلیق درآمد.)
- ممنوعیت واردات فرآورده های نفتی از ایران ( به موجب توافقنامه موقت به حال تعلیق درآمد) .
- ممنوعیت واردات و صادرات کالاها و فناوری هایی که کاربرد نظامی و غیرنظامی دارند.
- ممنوعیت سرمایه گذاری در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ایران.
- هیچ تعهدات جدیدی توسط کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای حمایت مالی از تجارت با ایران مطرح نشد.
- کشورهای عضو اتحادیه اروپا از اعطای وام های بلاعوض یا وام های عادی جدید به دولت ایران منع شدند. ممنوعیت ارائه خدمات بیمه به دولت ایران و شرکت های ایرانی.
- تجارت طلا، فلزات گرانبها و الماس با نهادهای دولتی ایران و بانک مرکزی این کشور ممنوع شد( تحریم های اعمال شده برای تجارت طلا و فلزات گرانبها به موجب توافقنامه موقت به حال تعلیق درآمد.)
- اسکنانس ها و سکه های متعلق به ایران به بانک مرکزی ایران بازگردانده نشد.
- ممنوعیت مبادلات مالی با بانک های ایرانی، مگر اینکه از پیش مجوز ویژه صادر شود. پرداخت ها در موارد معین همچون برای مواد غذایی و دارو مجاز است ( این پرداخت ها نیز به موجب توافقنامه موقت مجاز شد).
- ممنوعیت بانک های ایران برای گشایش شعبه یا سرمایه گذاری مشترک در کشورهای عضو اتحادیه اروپا. نهادهای مالی اتحادیه اروپا نیز حق گشایش شعبه یا افتتاح حساب بانکی در ایران ندارند.
- ممنوعیت صدور اوراق قرضه دولتی ایران یا معاملات تجاری با دولت، بانک مرکزی و بانک های ایران با اوراق قرضه دولتی این کشور.
- هواپیماهای باری متعلق به شرکت های هواپیمایی ایران یا هواپیماهای باری با مبدا ایران ، اجازه دسترسی به فرودگاههای کشورهای عضو اتحادیه اروپا را ندارند.
- هیچ گونه خدماتی برای استفاده نفت کش ها یا کشتی های باری ایرانی از پرچم کشورهای دیگر ارائه نمی شود.
- ممنوعیت تامین تجهیزات اصلی برای ساخت کشتی و نگهداری آن در ایران.
-ممنوعیت صدور روادید برای افراد معرفی شده توسط سازمان ملل یا افرادی که با فعالیت های هسته ای ایران یا توسعه سامانه های انتقال تسلیحات هسته ای مرتبط هستند.
- مسدود کردن دارایی های نهادهای مرتبط با فعالیت های هسته ای ایران یا تولید سامانه های انتقال تسلیحات هسته ای.
تحریم های سازمان ملل
- شورای امنیت چهار دور تحریم علیه ایران اعمال کرده است ( در دسامبر 2006، مارس 2007، مارس 32008، ژوئن 2010)
- دور نخست تحریم ها مربوط به مواد مهم هسته ای بود و به موجب آن دارایی های افراد و شرکت های ایرانی مرتبط با برنامه هسته ای این کشور مسدود شد.
- دور دوم تحریم ها شامل تحریم های مالی و تسلیحاتی بود.
- به موجب دور سوم تحریم ها که سال 2008 علیه ایران اعمال شد، محدودیت های مالی و مسافرتی علیه افراد و شرکت های ایرانی افزایش یافت ممنوعیت تجارت اقلامی که کاربرد نظامی و غیرنظامی دارند افزایش یافت و فروش چنین فناوری هایی به ایران ممنوع شد.
- به موجب قطعنامه شورای امنیت که نهم ژوئن 2010 تصویب شد، تدابیر جدیدی علیه بانک های ایرانی خارج از کشور در صورت سوء‌ظن به ارتباط داشتن آنها با برنامه های هسته ای و موشکی ایران اعمال شد. به موجب این قطعنامه، تحریم تسیلحاتی سازمان ملل علیه ایران افزایش یافت. همچنین در این قطعنامه، سازمان ملل خواستار ایجاد یک رژیم بازرسی از محموله های باری شده است.
- در حال حاضر 43 نفر و 78 نهاد و گروه در فهرست تحریم های سازمان ملل قرار دارند و مشمول مسافرتی و مسدود شدن دارایی ها شده اند.
انتهای پیام/