به گزارش
خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران؛ ارز چند سالی است که نقل همه ی محافل عمومی و خصوصی شده و کمتر کسی است که از بازار ارز و نوسانات آن صحبت نکند.
در این چند سال اخیر نوسانات ارز برای بسیاری مثبت و برای خیل عظیمی موجب بروز زیان های اساسی شد که از عمده دلایل این شکست ها می توان به عدم آگاهی دقیق و گرفتاری در چرخه سفته بازی های ارزی اشاره کرد.
وابستگی شدید تولید، کشاورزی و خدمات زیر بنایی کشور به ارز، سرنوشت این "کالا" را از اهمیت ویژه ای برخوردار می کند که متاسفانه به دلایلی همچون عدم مدیریت صحیح در بازار پولی و مالی، وجود تحریم ها و البته جولان افرادی سودجو و دلال در بازار موجب بروز مشکلات عدیده ای در این زمینه شد که تاثیر منفی آن بر اقتصاد کشور و معیشت مردم خودنمایی میکند.
بر اساس این گزارش؛ حدود دو سال پیش که نوسانات ارزی به اوج خود رسیده بود، کارشناسان و فعالان این عرصه پیشنهاد ایجاد بازار جدیدی برای عرضه و مبادلات ارز را ارائه کردند که البته با اقبال چندانی مواجه نشد، اما دوباره چند وقتی است که بحث ایجاد این بازار جدید تحت عنوان "بورس ارز" مطرح و به قدری داغ شده که گویا در راه رسیدن به مجلس برای ارزیابی و بررسی بیشتر است.
ایجاد بورس ارز و ورود فعالان بازار به معاملات و تثبیت قیمت آن برای زمان مشخصی، موجب به حداقل رسیدن ریسک از محل نوسانات احتمالی نرخ ارز و انجام مبادلات با خیالی آسوده و به دور از تشنج می شود.
اما این طرح از طرفی موافقانی دارد که معتقدند این اقدام موجب شفاف سازی روند واردات و صادرات خواهد شد و از سویی دیگر مخالفانی هستند که معتقدند ایجاد بورس ارز نه تنها به تک نرخی شدن این کالا کمک نمی کند بلکه موجب سه نرخی شدن ارز هم خواهد شد.
اما با تمام تفاسیر تا کنون بانک مرکزی نظر خود را در این خصوص اعلام نکرده است.
با ورود ارز دولتی به بورس مخالفمدر همین خصوص
ابوذر ندیمی نایب رییس اول کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران گفت: تا کنون طرحی به نام بورس ارز به کمیسیون اقتصادی مجلس ارائه نشده است.
وی با بیان اینکه بورس ارز را می توان از یک دیدگاه "تامین کننده" و از دیدگاه دیگر "محل تعیین قیمت" دانست، اظهار داشت: از دید تامینی چون بیشتر ارز را دولت تامین میکند این روش از جهت اقتصادی به ضرر دولت است و به دلیل اینکه ارز کالای انحصاری دولت محسوب می شود با این روش در واقع در معرض حراج قرار داده شده است.
نایب رییس اول کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه گفت: اما اگر اقتصاد تغییر پیدا کند و به تعبیر دیگر از حالت کارفرمایی دولت به حالت کارفرمایی بخش خصوصی و تعاونی و نه مجموعه‌های شبه دولتی تغییر پیدا کند در این صورت این طرح توجیه خواهد داشت.
ندیمی تاکید کرد: اما هم اکنون آن چه که به نظر می‌رسد این است که چون دولت بیشتر ارز را تامین میکند به این ترتیب خودش را در معرض تبانی وسائل مربوط به حوزه خرید قرار می‌دهد و طبیعی است که وقتی کالا انحصاری شد، قیمت گذاری توسط مشتری به ضرر صاحبان آن خواهند شد اما به دلیل اینکه صاحب آن عمومی است و منافع و مضار آن به عامل برمی‌گردد باید به نحوی مدیریت شود که به ضرر اقتصاد ملی نباشد.
این نماینده مجلس افزود: ارتباطی بین صادرات، واردات و بورس ارز وجود ندارد زیرا ارز از طریق درآمدهایی وارد کشور می‌شود که آن درآمدها باید به خزانه ریخته شود و کاملا شفاف است زیرا در آمدهای دولت طبق اصل قانونی اساسی نمی‌تواند خارج از خزانه شود و اگر هم مازادی باشد آن هم مشمول قانون است و نکته حایز اهمیت این است که درآمدهای دولت کاملا شفاف است و نیازی به اینکه بورس درآمدهای دولت را مدیریت کند احساس نمی شود.
وی در خصوص احتمال اجرای این طرح گفت: تا وقتی که جهت اقتصاد به تامین درآمد ارزی با منشاء غیر دولتی تعریف نشود این کار به ضرر اقتصاد کشور است و ما با اجرای آن موافق نیستیم مگر آنکه اصل 44 نه به شکل کنونی بلکه به شکل واقعی پیاده شود در آن صورت این احتمال وجود دارد که ما بتوانیم بر اساس همین عنوان در راستای مباحث مربوط به حوزه ارز فعالیت داشته باشیم.
ندیمی تصریح کرد: در کل با اجرای این طرح مخالف نیستم اما با ورود به طور خاص ارز دولتی به بورس ارز مخالف هستم.
مخالفین به دلیل شفافیت درآمدها علاقه ای به ایجاد چنین بازاری ندارنددر ادامه
همایون دارابی کارشناس بازار سرمایه در ارتباط با بورس ارز به
خبرنگار باشگاه خبرنگاران گفت: از نظر من این طرح اقدام مثبتی است اما به نظر نمی‌رسد که اراده‌ای برای انجام آن وجود داشته باشد یعنی اقداماتی نظیر ایجاد بازارهای پیشرفته، بازار ارز، بازار بورس ارز، بورس نفت و ... و مسائل اینچنینی که وابسته به موضوعات دولتی است و دولت نقش مهمی در آن دارد متاسفانه در مجموعه دولت ارادهی قوی برای ایجاد چنین بازارهایی وجود نداشته تا به این وسیله معاملات شفاف شود و از نظر من درحال حاضر هم ارادهی قوی برای چنین بازاری وجود ندارد.
دارابی اظهار داشت: بورس ارز به شفاف شدن معاملات کمک میکند و قطعا مخالفین به دلیل همین شفافیت از ایجاد چنین بازارهایی گریزان هستند رانت بسیار سنگینی درمعاملات ارز خصوصا ارز دولتی وجود دارد که شفاف سازی آن خیلی به نفع عده‌ای نیست در صورتی که بازاری که شفاف باشد قاعدتا فقط یک نرخ خواهد داشت و مسئله چند نرخی فقط در بازارهای بدون بررسی به وجود می‌ِآید اما در بازار پیشرفته‌‌ای مثل بورس ارز در واقع به یک قیمت عادلانه و شفاف و مبتنی بر سود دوطرف خریدار و فروشنده منجر خواهد شد.
وی در خصوص احتمال مخالفت نمایندگان مجلس برای ورود ارز دولتی به بورس گفت: ارز دولتی بیت‌المال است و وظیفه دولت به گونه‌ای است که باید به بهترین نحو و مناسب‌ترین قیمت بفروشد و از حقوق همه‌ی مردم با فروش مناسب ارز دفاع کند.