اما موسسه‌اى كه پول را دريافت كرده يكى از بيشمار شركت هاى كمربندى نيست كه هرساله به نمايندگى از دولت هاى خارجى در آمريكا به لابى گرى اشتغال دارند.
*** تمام موسسات مورد اعتماد در امریکا توسط تزریق پول سیاستهای خود را تغییر می دهند
اين مركز توسعه جهانى است. اين سازمان تحقيقاتى غيرانتفاعى، يا انديشكده، يكى از چندين گروه مشابه در واشنگتن است كه قانونگذاران، دولتمردان، و رسانه هاى خبرى در تهيه تحليل هاى مستقل و تحقيقات به آنها تكيه مى كنند.
يافته‌هاى يك تحقيق نيويورك تايمز نشان مى دهد كه در سال هاى اخير بيش از دوجين از گروه هاى تحقيقاتى برجسته واشنگتن در حالى به مقامات ايالات متحد به منظور پذيرش سياست هايى جهت مى داده اند كه ده ها ميليون دلار پول از دولت هاى خارجى دريافت كرده اند. اين سياست ها اغلب بازتاب دهنده اولويت هاى سياسى دولت هاى اهدا كننده كمك مالى بوده است.
پول به سرعت در حال تبديل انديشكده هاى جهانى مستقل به بازوى قدرتمند دولت هاى خارجى براى لابى گرى در واشنگتن است. و اين امر پرسش‌هاى غامضى را درباره آزادى هاى روشنفكرى برانگيخته است: به گفته برخى از محققان، دولت هاى سرمايه گذار آنها را بر سر رسيدن به نتيجه دلخواه تحت فشار قرار مى دهند.
براساس گزارش تايمز، انديشكده ها مفاد توافقنامه ميان خود و دولت هاى خارجى را فاش نمى سازند. و آنها موسسه خود را به عنوان نماينده دولت اهدا كننده كمك مالى مستقر در ايالات متحد ثبت نمى كنند، كه بنابر نظر چند حقوقدان آشنا به مفاد توافقنامه ها، اين امر ناقض قوانين فدرال آمريكا محسوب مى‌شود.
در نتيجه سياست گذارانى كه براى تحقيقات خود به چنين انديشكده هايى اتكا دارند غالبا از نقش دولت هاى خارجى در سرمايه گذارى در طرح هاى تحقيقاتى بى‌خبرند.
*** راهکارهای ارائه شده برای اتخاذ سیاستهای خارجی با پول قابل تغییر است
بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران ساختار تصمیم گیری در آمریکا بر این عقیده اند که سیستم تصمیم گیری و قدرت در آمریکا برپایه سه ضلع قرار دارد که عبارتند از سرمایه داران بزرگ و لابی های قدرتمند، انديشكده ها و نهادهای رسمی تصمیم گیرنده همچون دولت و کنگره. نقش این انديشكده ها این است که مسائل مهم مرتبط با سیاست های داخلی و خارجی را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و ضمن ارائه جمع بندی در مورد موضوعی خاص، به ارائه راهکارها و راهنمایی های عملیاتی می پردازند. این نهادها نوعاً به مدیران اجرایی و دستگاه‌های تصمیم گیری متصل هستند و بعضاً هم افراد عضو يك انديشكده در هیئت حاکمه نیز حضور داشته و عنصر تاثیرگذاری در ساختار تصمیم گیری نظام آمریکا به حساب مى‌آيند.
"جوزف سندلر"، حقوقدان و كارشناس اساسنامه گروه هاى لابى گرى دولت هاى خارجى، مى گويد كه قرار و مدارهاى ميان كشورها و انديشكده ها پنجره اى كاملا تازه به روى جنبه خريد تاثيرگذارى در واشنگتن گشوده كه تا پيش از اين در معرض ديد قرار نداشته است.
"سندلر" مى افزايد: اين امر بويژه از اين جهت وحشتناك است كه از يك موسسه حقوقى و يا لابى گرى انتظار مى رود وكالت عده اى را برعهده داشته باشند اما به گمان من انديشكده ها داراى نوعى بیطرفی و عینیت علمى هستند كه حالا اين جنبه آنها به خطر افتاده است.
اين قرار و مدارها پاى تاثيرگذارترين انديشكده هاى واشنگتن از جمله موسسه بروكينگز، مركز مطالعات بين المللى و راهبردى و شوراى آتلانتيك را نيز به ميان كشيده است. هركدام از اين دريافت كننده هاى كمك هاى مالى خارجى، وظيفه اش تهيه مقاله، ميزبانى نشست ها، و سازماندهى جلسات توجيهى خصوصى براى مقامات ارشد دولت ايالات متحد است كه هركدام در حمايت از برنامه خاص يك دولت خارجى انجام مى پذيرد.
*** عربستان از طریق پول سیاستهای خود را در خاورمیانه توسط آمریکا پیاده می‌کند
بيشتر اين پول ها از جانب كشورهاى اروپا، خاورميانه و چند كشور آسيايى و كشورهاى توليدكننده نفت مانند قطر، امارات متحد عربى و نروژ تامين مى شود. امارات متحد عربى، حامى اصلى مركز مطالعات بين المللى و راهبردى، به صورت پنهانى بيش از يك ميليون دلار بابت احداث ساختمان مركزى شيشه اى و پولادين تازه اين مركز در نزديكى كاخ سفيد اهدا كرده است. قطر، كشور كوچك اما ثروتمند خاورميانه، سال گذشته نسبت به پرداخت ١٤/٨ ميليون دلار در مدت چهار سال به منظور كمك مالى به يك موسسه وابسته به بروكينگز در قطر و پروژه اى درباره روابط ايالت متحد و جهان اسلام موافقت كرده است.
وظيفه مرکز بروکینگز دوحه در قطر انجام تحقیقات مستقل سیاست محور در مورد موضوعات اجتماعی و اقتصادی و ژئوپلیتیکی است کشورها و جوامع غالباً مسلمان با آنها روبرو هستند. این مركز توسط شیخ حامد بن جاسم بن جبر آل ثانی، نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر در ۱۷ فوریه ۲۰۰۸ به صورت رسمى گشوده شد.
به گفته برخی از محققان دريافت چنين کمک های مالی نوعى توافق ضمنی است كه گروه های تحقیقاتی نسبت به عملكرد دولت هاى اهدا كننده انتقاد نخواهند كرد.
"سليم على"، كه به عنوان محقق ميهمان در مركز دوحه موسسه بروكينگز در قطر فعاليت مى كرده و به گفته وى در خلال مصاحبه شغلى به او تفهيم شده بود كه قادر نيست در مقام انتقاد از دولت قطر برآيد، مى گويد: اگر يكى از اعضاى كنگره آمريكا از گزارش هاى بروكينگز بهره مى برد بايد آگاه باشد كه تمام داستان در اختيارش قرار نمى گيرد. آنها شايد اطلاعات اشتباه دريافت نكنند اما مسلما داستان كامل نيز در دسترس شان نخواهد بود.
مديران ارشد انديشكده ها طى يك مصاحبه قويا در مقام دفاع از قرار و مدارها برآمده و گفتند كه پول هرگز استقلال و صداقت تحقيقات سازمان متبوعشان را به خطر نخواهد انداخت. به گفته ايشان تشابه ديدگاه هاى محققان و اهدا كنندگان كمك هاى مالى امرى كاملا تصادفى است.
"مارتين اينديك" نايب رييس و مدير برنامه سياست خارجى در موسسه بروكينگز، يكى از با سابقه ترين و معتبرترين انديشكده هاى واشنگتن، مى گويد: کسب و کار ما تاثيرگذاشتن بر سیاست به شيوه تحقيقات علمی و مستقل، بر اساس معیارهای عینی است و به همين منظور نياز به تعامل با سیاست گذاران وجود دارد.
در گزارش برترین اندیشکده های جهان در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ که از سوی دانشگاه پنسیلوانیا منتشر شد، بروكينگز به عنوان بانفوذترین اندیشکده جهان معرفی شد.
"فردريك كمپ" مدیر اجرایی شورای آتلانتیک مى گويد: اعتبار ما پشتوانه ما است. بيشتر دولت هايى كه به سراغ ما مى آيند، متوجه لابى گر نبودن ما مى شوند. شوراى آتلانتيك یک مرکز تحقیقات به سرعت در حال رشد با تمركز ويژه بر امور بین المللی است كه از سال ٢٠٠٨ ميلادى به اين سو دستكم از ٢٥ کشور كمك مالى دريافت داشته است. ما نهادى متفاوت هستيم و آنها با مقاصدى كاملا متفاوت با ما كار مى كنند.
در قراردادها و اسناد داخلى اما دولت هاى خارجى غالبا انتظاراتشان از گروه هاى تحقيق صريح و روشن است.
یک گزارش داخلی تهيه شده توسط وزارت خارجه نروژ به منظور ارزيابى کمک مالی اين كشور بيان مى دارد: در واشنگتن، دسترسى يك كشور كوچك به سياستمداران، بوروكرات ها و كارشناسان قدرتمند بسيار دشوار است. سرمایه گذاری در اندیشکده هاى قدرتمند یکی از راه های به دست آوردن چنین امكانى است، و برخی از اين انديشكده ها در واشنگتن اين امر را كه آنها تنها قادر به خدمت به آن دسته از دولت های خارجی بوده که کمک های مالی ارايه مى دهند را آشكارا تفهيم مى‌كنند.
وابستگى انديشكده ها به كمك هاى مالى خارجى تا حدودى به دليل وجود رقابت شديد در اين حوزه است: در سال هاى اخير شمار اين گروه ها چند برابر شده، در حاليكه كمك هاى مالى بخش پژوهش دولت ايالات متحد كاهش يافته است.
مقامات خارجی این روابط را به اهرمى برای برنده شدن بر روی صحنه آشفته واشنگتن تشبيه مى كنند، صحنه اى که در آن صدها كشور برای جلب توجه دولت ایالات متحد تقلا مى كنند. قرار و مدارها متفاوت است: برخى كشورها مستقيما با انديشكده ها كار كرده و قراردادهايى مى بندند كه حوزه و مسير تحقيقات را مشخص مى كند. دیگران به انديشكده ها کمک های مالی ارايه مى دهند، و سپس گروه هاى لابی گرى و مشاوران روابط عمومی را جهت فشار آوردن به انديشكده ها برای ترویج نيات و مقاصد خود استخدام مى‌كنند.
"ماساتو اوساكا"، سخنگوى سفارت ژاپن، در پاسخ به اين پرسش كه چرا كشور متبوعش كمك هاى مالى سنگينى به گروه هاى تحقيق ارايه مى دهد، گفت: ژاپن لزوما جذابترين موضوع در سطح جهان نيست. آهنگ رشد اقتصادى ما آهسته تر شده است. به گمان من حضور ما كمتر از پيش احساس مى‌شود.
تعيين گستره تامین مالی خارجی انديشكده هاى آمریکا بسيار دشوار است. براساس اطلاعات فاش شده توسط نهادها و اسناد دولتی اما از سال ٢٠١١ ميلادى، دستكم ٦٤ دولت خارجی، نهاد و یا مقام دولتی به یک گروه متشكل از ٢٩سازمان تحقیقاتی بزرگ مستقر در ایالات متحده كمك مالى ارائه كرده اند. اطلاعات کمی سازمان ها به صورت داوطلبانه در مورد كمك هاى مالى خود منتشر كرده اند به همراه پرونده های عمومی و گزارش هاى لابی ها و مقامات آمریکایی نشان می دهد طى چهار سال گذشته انديشكده ها دستكم ٩٢ میلیون دلار کمک و یا تعهد مالى دولت هاى خارجى دريافت كرده اند. مجموع اين ارقام قطعا بيشتر خواهد بود.
پس از مطرح شدن پرسش هاى نشريه تايمز، برخى از گروه هاى تحقيق موافقت خود را با ارائه اطلاعات بيشتر درباره روابطشان با كشورهاى خارجى ابراز كردند. در بين اين گروه ها نام مركز مطالعات راهبردى و بين المللى نيز به چشم مى خورد. اين مركز كه دستور كارش بيشتر بر سياست خارجى متمركز است براى انتشار فهرست ١٣ كشور ارائه دهنده كمك هاى مالى از آلمان تا چين موافقت كرد. البته اين سازمان زير بار افشاى جزئيات قراردها و ميزان مبالغ اهدايى نرفت.
براساس تحقيقات نيويورك تايمز، دولت هاى و نهاد هاى وابسته به آنها در سال هاى اخير ده ها ميليون دلار به انديشكده هاى آمريكايى كمك كرده اند كه قسمتى از آن چنين است:
*** شوراى آتلانتيك - مبلغ دريافتى: نامشخص
اين انديشكده از سال ٢٠٠٨ ميلادى تا كنون از بيش از دو جين از كشورها كمك هاى مالى دريافت كرده است. اين واقعيت در سال ٢٠١٣ ميلادى پس از آنكه سناتور چاك هيگل، رياست وقت شوراى آتلانتيك، به سمت وزارت دفاع ايالات متحد برگزيده شد توجهات زيادى را به خود جلب كرد. براساس اعلام رياست شوراى آتلانتيك، دولت هاى خارجى اهدا كننده طى سال هاى اخير بين ٥ تا ٢٠ درصد از بودجه ساليانه اين شورا را تامين كرده اند.
*** موسسه بروكينگز - مبلغ دريافتى: ٤١ ميليون دلار
موسسه بروكينگز از معتبرترين انديشكده هاى جهان حدود ١٢ درصد از بودجه ساليانه خود را از محل كمك هاى خارجى تامين مى كند. در ميان كشورهاى اهدا كننده كك هاى مال ى به اين موسسه نام كشورهاى سرشار از نفت مانند قطر، نروژ و امارات متحد عربى به چشم مى خورد.
*** مركز توسعه جهانى - مبلغ دريافتى: ١٧ ميليون دلار
حوزه فعاليت اين گروه تحقيق درباره چگونگى تاثير سياست ها و اعمال افراد ثرتمند و صاحب قدرت بر مردم فقير كشورهاى در حال توسعه و تمركز بر موضوعاتى همچون سياست هاى بهداشت جهانى و چگونگى مصرف كمك هاى مالى خارجى بصورت موثرتر بوده است. اما پولى كه اين مركز از نروژ دريافت كرده صرف تلاش براى فشار آوردن بر دولت ايالات متحد به منظور پذيرش سياست هاى شده كه مورد پسند دولت نروژ است.
*** مركز مطالعات راهبردى و بين المللى
بيشتر فعاليت هاى اين مركز بر سياست خارجى و مسايل دفاعى متمركز بوده و شمار زيادى از اهدا كنندگان كمك هاى مالى به اين مركز را كشورهاى آسيايى از جمله چين تشكيل مى دهند. اين مركز برنامه هايى با محوريت موضوعاتى از قبيل توافق هاى بازرگانى با ايالات متحد و مسايل دفاعى برگزار مى كند كه مورد علاقه بسيارى از اين كشورها است، بويژه در زمانى كه تنش ها ميان ژاپن و چين بالا گرفته است.
*** موسسه خاورميانه - مبلغ دريافتى: تنها بخش محدودى فاش شده است
موسسه كه در سال ١٩٤٦ بنيان گذاشته شده بر موضوعات داغى همچون ظهور و سقوط اخوان المسلمين در مصر مى پردازد. اين موسسه هدف خود را افزايش شناخت خاورميانه در ميان شهروندان آمريكايى عنوان كرده است. اما پول اهدايى جهت انجام اين كارها از جانب همان كشورهايى تامين مى شود كه اين موسسه درباره شان مى نويسد؛ كشورهايى چون امارات متحد عربى، كويت، عربستان سعودى و عمان.
*** بنياد جرمن مارشال ايالات متحد - مبلغ دريافتى: نامشخص
اين بنياد و انديشكده بواسطه هديه دولت آلمان كه به عنوان سپاسگزارى از كمك هاى ارائه شده توسط ايالات متحد در دوران پس از جنگ دوم جهانى اهدا شده بود، تاسيس شد. اين انديشكده همچنان كمك هاى قابل ملاحظه اى از جانب كشورهاى اروپايى دريافت مى كند.
*** مركز استيمسون - مبلغ دريافتى: نامشخص
انديشكده استيمسون عمدتا بر روى مسايل نظامى و امنيتى متمركز است و از طرف بسيارى از متحدان نظامى آمريكا در سراسر جهان پول دريافت مى كند، كشورهايى كه از تعهدات و هزينه هاى نظامى آمريكا سود مى برند.
منابع:
http://www.nytimes.com/interactive/2014/09/07/us/politics/foreign-government-contributions-to-nine-think-tanks.html
http://inthecapital.streetwise.co/2014/09/08/how-foreign-governments-run-the-show-at-dcs-think-tanks/
http://www.nytimes.com/2014/09/07/us/politics/foreign-powers-buy-influence-at-think-tanks.html?_r=0
https://nonprofitquarterly.org/policysocial-context/24785-foreign-gov-t-funding-threatens-independent-think-tanks-impartiality.html
http://www.huffingtonpost.com/till-bruckner/think-tanks-funding_b_5797832.html