به گزارش حوزه میراث فرهنگی
باشگاه خبرنگاران؛
پل بابا رکن الدین یا پل خواجو، در شهر اصفهان و بر روی رودخانه
زایندهرود در شرق سی وسه پل قرار دارد. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با
شمارهٔ ثبت ۱۱۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
نام
این
پل را پل شاهی و بابا رکن الدین و شیراز و حسن آباد هم نامیدهاند و از
بناهای شاه عباس دوم صفوی است که در سال ۱۰۶۰ هجری قمری بنا شدهاست.
درازای پل ۱۳۳ متر و پهنای آن ۱۲ متر است. این پل را به نامهای دیگری نیز
خواندهاند ولی به سبب قرار گرفتن در محله خواجو به پل خواجو بنام است.
تخریب شده ها
به گفته برخی قبلاً در زمان قاجاریه طبقه دیگری روی پل بوده که توسط حاکم آن زمان قاجار که نامش نا معلوم است تخریب شده است.
ویژگیها
پل
خواجو به خاطر معماری و تزئینات کاشیکاری آن از دیگر پلهای زاینده رود
مشهورتر است. این پل که در دوران صفوی یکی از زیباترین پلهای جهان به شمار
میرفت، بیشتر به منزله سد و بند بودهاست. در میان هریک از دو ضلع شرقی و
غربی پل ساختمانی بنا شده که شامل چند اتاق مزین به نقاشی است. این ساختمان
که (شاه نشین) نامیده میشود در آن دوره جایگاه بزرگان و امیرانی بوده که
برای تماشای مسابقات شنا و قایقرانی بر روی دریاچه مصنوعی به این مکان
فراخوانده میشدند.
در
گوشههای ضلع شرقی پل خواجو دو شیرسنگی وجود داردکه ظاهراً" نماد سپاهیان
بختیاری محافظ اصفهان و زاینده رود هستند. این پل دارای ۲۴ دهانهاست که از
مکعبهای به دقت تراشخورده ساخته شده و در بخش میانی، با سدهای چوبی برای
گرفتن جلو رودخانه مسدود گردیدهاست.
با
اینکه در حفاظت و مرمت آثار تاریخی، اصلی به نام حفظ اصالت و سندیت طرح و
ماده تشکیلدهنده اثر وجود دارد ولی دستاندرکاران جمهوری اسلامی در سال
۱۳۸۸ با تعویض سنگهای قدیمی پلهها با سنگهای جدید به اصلیت این بنای
اصیل ایرانی آسیب زدند.
در اشعار و نوشتههاشعرای
اصفهان درباره پل خواجو اشعار زیبایی سروده و در این سرودهها زیباییهای
آن را ستودهاند. از جمله این سرودهها قصیده بلند صائب تبریزی در وصف یکی
از روزهای جشن و چراغانی در کنار این پل است. به نوشته تاریخ نگاران و
پژوهشگرانی که درباره سلسله صفوی بررسی کردهاند، هدف شاه عباس دوم از
ساختن پل خواجو پیوند دادن دو محله خواجو و دروازه حسن آباد با تخت فولاد و
راه شیراز بودهاست. گردشگران و جهانگردانی که در دورههای گوناگون به
اصفهان آمدهاند، زیباییهای پل خواجو را ستوده، آن را در زمره شاهکارهای
جاودانه معماری ایرانی و اسلامی به شمار آوردهاند.