به گزارش
خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران، در شهریور ۱۳۳۹، در حالی که بحران اقتصادی کشور را فرا گرفته بود "جعفر شریف امامی" به نخست وزیری رسید.
سرپرستی وزارت راه، عضویت در شورای عالی برنامه، مدیر عاملی سازمان برنامه و سناتوری از سمت‌هایی بودند که شریف امامی در آن‌ها به ایفای نقش پرداخته بود.
شریف امامی یک مهندس راه آهن بود که در دهه ۱۳۲۰، به دلیل همکاری با نازی‌ها، طعم زندان متفقین را چشیده بود. وی به هنگام نخست وزیر شدن، مشکلات عدیده‌ای را پیش روی داشت از بحران اقتصادی و فساد لجام گسیخته درباریان تا چالش‌های بین‌المللی.
شريف‌امامي و چالش‌هاي داخلي و خارجي نخست وزیر شدن "شریف امامی" همزمان شده بود با سال‌های نخستین زمامداری "خروشچف" در شوروی. "خروشچف" که استالین با نقاب انسانی بود، تمام تلاش خود را معطوف بازسازی چهره تخریب شد کمونیسم در جهان کرده بود؛ پیام تبریکی که خروشچف برای شریف امامی فرستاد، تا حدودی یخ روابط اتحاد جماهیر شوروی با رژیم پهلوی را ذوب کرد.
اما برخلاف نخست وزیر که به سبب ایجاد رابطه با همسایه قدرتمند شمالی، خرسند به نظر می‌رسید، شاه نیز توجه چندانی به شوروی نداشت و بیشتر حواس خود را معطوف به انتخابات آمریکا کرده بود.
"اردشیر زاهدی" سفیر پهلوی در واشنگتن اخبار لحظه به لحظه رقابت انتخابات "کندی" دموکرات و "نیکسون" جمهوری‌خواه را به سمع و نظر شاه می‌رساند. پیروزی "کندی" در انتخابات آمریکا به معنای پایان مغازله پهلوی دوم با یانکی‌ها بود؛ چرا که "کندی" مخالف حمایت آمریکا از دیکتاتور‌هايي همچون پهلوي دوم بود. علاوه بر چالش‌های روز افزون بین‌المللی، بحران اقتصادی فراگیر در داخل نیز عملا دولت شریف امامی را فلج کرده بود.
دولت شریف امامی برای مقابله با بحران، سیاست تثبیت اقتصادی را در پیش گرفت که براساس آن، افزایش مالیات‌ها، صرفه جویی در هزینه‌های عمومی، تسهیل سرمایه‌گذاری در امور تولیدی و تاسیس شرکت‌های تعاونی، موازنه در پرداخت‌های ارزی، کاهش بدهی به بانک‌ها و کنترل واردات در دستور کار قرار گرفت. نخست‌وزیر "دکتر سجادی" را به عنوان نایب خود و وزیر بازرگانی منصوب کرد و عملاً اختیار اداره تیم اقتصادی دولت را به او سپرد.
انتخابات مجلس بيستم و تقلب گسترده انتخابات دور بیستم مجلس شورای ملی از دیگر دغدغه‌های "شریف امامی" بود، وی بدین منظور دست به دامن "سپهبد علوی مقدم" شد.
"علوی مقدم" که پس از حوادث ۳۰ تیر ۱۳۳۱ بازداشت شده بود، پس از تصدی وزارت کشور با تقلبی آبرومند‌تر نسبت به انتخابات‌های پیشین، کمک کرد تا چهره‌های مورد وثوق دربار به پارلمان راه یابند.
وقتی اخبار تقلب گسترده در انتخابات ایران در عرصه بین المللی پیچید، سکانداران دمکرات کاخ سفید، به متحد خاورمیانه‌ای خود یعنی پهلوی هشدار دادند که کمک‌های آن‌ها در گروی ایجاد اصلاحات درایران است. آمریکایی‌ها بدین منظور "هریمن" از دیپلمات‌های کارکشته خود را در اواخر سال ۱۳۳۹ به تهران فرستادند. حرف‌های درگوشی "هریمن"، پهلوی دوم را به شدت ترساند و شاه برای حفظ تاج و تختش به پیاده سازی الگوی آمریکایی‌ها مبادرت کرد.
سال ۱۳۴۰ در شرایطی آغاز شد که خبر فوت "آیت الله العظمی بروجردی"، مرجع عالیقدر تشیع ،ایران را سیاه پوش کرده بود که این امر موجب شد تا دربار پهلوی الگوهای دیکته شده آمریکا و اصلاحات ارضی را با خیالی راحت‌تر اجرا کند.
شریف امامی که با روی کارآمدن مجلس فرمایشی بیسیم با خاطری آسوده در حال توسعه روابط خارجی از جمله با شوروی بود، هرگز گمان نمی‌کرد که بودجه انقباضی سال ۱۳۴۰ همچون آوار بر سر دولتش خراب شود.
بحران بودجه انقباضي
براساس این بودجه، سقف حقوق کارمندان دولت در سال جدید افزایش چندانی نمی‌یافت، همین امر موجب شد تا زمزمه اعتصاب کارمندان در فضای کشور بپیچد.
در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۰، تجمع معلمین در مقابل مجلس شورای ملی به خشونت کشیده شد و یکی از معلمین در این درگیری کشته شد. دو روز پس از این حادثه شریف امامی در مجلس حاضر شد و از پذیرش مسئولیت کشته شدن یک معلم توسط نیروهای انتظامی، شانه خالی کرد.
سرانجام مشاجره لفظی نمایندگان مجلس با شریف امامی پیرامون لایحه بودجه و عتاب "سردار فاخر حکمت" رئیس مجلس به نخست وزیر، موجب شد تا در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۴۰، شریف امامی از نخست وزیری استعفا دهد.
شريف‌امامي و دولت دوم5 شهريور 1357، تاريخي بود كه شريف امامي بار ديگر رداي نخست وزيري را بر تن كرد، شريف امامي، اين بار مسئوليت تشكيل كابينه را با اكراه پذيرفت و براي چيدمان كابينه آزادي عمل زيادي را از دربار مطالبه كرد.
ماموريت شريف امامي در دولت جديد خود اين بود كه مسير انقلاب اسلامي را منحرف كند، وي بدين منظور دولت خود را آشتي ملي ناميد و براي فريب افكار عمومي به انجام يك سري اقدامات اصلاحي مبادرت ورزيد.
بازگشت تاريخ رسمي كشور به هجري شمسي، بركناري هويدا از وزارت دربار و بستن مراكز فساد و فحشا از جمله اقدامات شريف امامي براي مذهبي و متشرع جلوه دادن كابينه اش بود.
امام خميني كه در نجف به سر مي برد با صدور اعلاميه اي، مردم ايران را نسبت به فريب رژيم پهلوي آگاه ساخت و از امت مسلمان ايران خواست تا در دام ظاهرسازي شريف امامي اسير نشوند.
يك هفته پس از تصدي دولت توسط شريف امامي، مردم مسلمان ايران در روز عيد فطر تظاهراتي مليوني را برگزار كردند و به نخست وزير مزور فهماندند كه در دام رياكاري و سالوس بازي او گرفتار نشده اند و گوش به فرمان امامشان هستند.
دولت آشتي ملي شريف امامي، در روز 17 شهريور 1357، دست به كشتاري زد كه "جمعه سياه" نام گرفت، رژيم پهلوي ماشين سركوب و كشتارش را دوباره راه انداخته بود.
امام خميني با اعلاميه هاي خود از نجف موجبات دلگرمي مردم انقلابي ايران را فراهم مي كرد، رژيم پهلوي با برقراري رابطه دوستي با رژيم بعث عراق، باعث شد تا رژيم عراق فشار و نظارت خود بر بيت امام را افزايش دهد.
سفر امام به پاريس، توجه تمام رسانه‌هاي دنيا را معطوف نوفل‌لو‌شاتو كرد. "شاه بايد برود" اين ترجيع بند تمام مصاحبه هاي امام خميني در پاريس بود.
13 آبان 1357، بار ديگر شريف امامي دسته گل به آب داد و تظاهرات دانشجويان و دانش آموزان را در دانشگاه تهران به خاك و خون كشيد. پهلوي دوم كه پايه هاي حكومتش را لرزان تر از هميشه مي ديد براي جلوگيري از وقوع انقلاب، شريف امامي را بركنار كرد و متوسل به يك دولت نظامي شد.
انتهاي پيام/