به گزارش
مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، بی‌توجهی به بهداشت و استفاده نادرست، دندان‌ها را در معرض خطر پوسیدگی قرار می‌دهد. سیگارکشیدن و خردکردن برخی مواد غذایی با دندان از جمله عواملی است که سلامت آنها را تهدید می‌کند.
علاوه بر این موارد، برخی مواد غذایی نیز تأثیر منفی روی دندان‌ها بر جا می‌گذارد. همچنین علاوه بر مسواک‌زدن، نخ دندان نیز باید استفاده شود و سالی دو بار برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کرد، اما در واقع این کارها کفایت نمی‌کند و باید بیش از اینها مراقبت دندان‌ها بود.
مسواک بعد از غذا ممنوعهمواره شنیده‌اید متخصصان دهان و دندان توصیه می‌کنند روزانه سه بار و پس از هر وعده غذایی دندان‌های خود را مسواک بزنید، اما این کار نباید بلافاصله پس از صرف غذا صورت گیرد، زیرا اسیدی‌شدن محیط دهان پس از خوردن غذا، مینای دندان را نرم کرده و ممکن است باعث ساییده شدن و از بین رفتن آن شود. پزشکان هشدار می‌دهند بهترین زمان برای مسواک‌زدن دندان‌ها، 30 تا 60 دقیقه پس از صرف غذاست. در این فاصله زمانی، اسیدیته دهان به حالت خنثی درآمده و مینای دندان حفظ می‌شود. همچنین مسواک‌زدن با مسواک خیلی سخت و نیز محکم مسواک‌کردن دندان‌ها می‌تواند نابودی مینا را به همراه داشته باشد. بهتر است از مسواک‌هایی نرم با برس‌های گرد استفاده شود.
نخ دنداناستفاده از نخ دندان برای تمیزی دندان‌ها و زیر لایه لثه باعث سلامت و حفظ بهداشت لثه می‌شود ولی گاه محکم مسواک‌زدن و استفاده نادرست از نخ دندان، التهاب لثه ایجاد می‌کند که در نهایت به پوسیدگی دندان‌ها منجر می‌شود. از سوی دیگر، شما باید بعد از هر بار مصرف مواد غذایی مسواک بزنید، زیرا هر چه تماس دندان با مواد خوراکی بیشتر باشد، احتمال فساد و پوسیدگی بیشتر می‌شود.
معاینه فراموش نشوددندانپزشکان معمولا توصیه می‌کنند افراد هر شش ماه برای معاینه دهان و دندان به متخصص مراجعه کنند ولی بسیاری از مردم به این توصیه‌ها بی‌توجه هستند. همین مسأله به مرور زمان باعث ایجاد پلاک و جرم روی دندان‌ها می‌شود که در نهایت، پلاک عمیقی به وجود می‌آید. تشکیل جرم روی دندان پس از مدتی ساختارهای حمایتی دندان مانند استخوان‌های این ناحیه را سست کرده و موجب پوسیدگی می‌شود.
دندان ابزار نیستبرخی تصور می‌کنند فقط مواد شیرین عامل خرابی دندان‌ها است غافل از این که برخی مواد مصرفی هم که بافت سفتی دارد می‌تواند مخرب باشد. به عنوان مثال یخ به دلیل سختی بافتی که دارد، ممکن است باعث دندان درد، ترک خوردن یا حتی شکستن دندان‌ها شود. تکه‌کردن آبنبات و یخ، بازکردن در بطری یا گره طناب، باز کردن کیسه‌های پلاستیکی یا کاغذی با دندان و هزاران کار عجیب و غریبی که گاه افراد با دندان‌های خود انجام می‌دهند، از جمله مواردی است که بی‌احتیاطی در این زمینه می‌تواند تبعات بدی برای دندان‌های شما همراه داشته باشد. برخی کودکان عادت دارند هنگام درس‌خواندن و برای تمرکز بیشتر، سر مداد و خودکار خود را بجوند. فشاری که هنگام این کار به دندان‌ها وارد می‌شود، آسیب‌های بدی به همراه خواهد داشت
ورزشکاران مراقب باشندورزشهایی از قبیل فوتبال، بسکتبال، کشتی، بوکس، دوچرخه‌سواری و انواع دیگری از رشته‌های ورزشی ممکن است به دلیل خطراتی که برای ورزشکار به همراه دارد، باعث آسیب به دندان‌ها و شکستگی آنها شود. متخصصان توصیه می‌کنند بهتر است این افراد هنگام ورزش از محافظ دندان و لثه استفاده کنند تا کمترین آسیب ممکن به دندان‌ها وارد شود.
دندان قروچهبرخی افراد عادت دارند هنگام خستگی یا در شرایط پراسترس یا حتی خواب، دندان‌هایشان را روی هم فشار دهند که به آن دندان قروچه اطلاق می‌شود. این کار معمولا باعث از بین رفتن سطح بالایی مینای دندان، شکستگی و پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.
بهداشت دندان سن و سال نمیشناسدهیچ وقت برای حفظ سلامت دندان‌ها دیر نیست و از دوره نوزادی تا مرگ باید این روند را ادامه داد. والدین نباید اجازه دهند نوزادان در حالی که شیشه شیر داخل دهانشان است، بخوابند زیرا باقی ماندن شیر یا حتی آب میوه داخل دهان در طول شب دندان‌ها را در معرض پوسیدگی قرار می‌دهد. بهترین راه، دور نگهداشتن شیشه شیر از دسترس کودکان هنگام خواب است.
سیگار کشیدن ممنوعسیگار کشیدن به اندازه سایر فرآورده‌های تنباکو، دندان‌ها را زرد کرده و باعث بروز برخی بیماری‌های لثه می‌شود. تنباکو همچنین خطر ابتلا به سرطان دهان، لب و زبان را افزایش می‌دهد.
مواد خوراکی، عامل خرابی دندانمواد غذایی را شاید بتوان یکی از شایع‌ترین دلایل خرابی و پوسیدگی دندان‌ها برشمرد. نوشابه‌های گازدار و نوشیدنی‌های ورزشی حاوی مقادیر بالایی مواد قندی یا مواد اسیدی است. آبمیوه نیز به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی قند می‌تواند باعث پوسیدگی دندان‌ها شود، ولی نسبت به نوشیدنی‌های گازدار گزینه مناسب‌تری است.
معمولا زمانی که سطح دندان‌ها رنگی می‌شود، به دلیل جذب بیشتر باکتری‌ها، احتمال پوسیدگی را افزایش می‌دهد. به همین دلیل مصرف زیاد چای و قهوه که جزو مایعات رنگی است، به مرور باعث زردشدن دندان‌ها و فساد آنها می‌شود. همچنین مواد غذایی سرد و گرم، دردهای دندانی ناگهانی ایجاد می‌کند.
تمام مواد خوراکی شیرین خطر پوسیدگی را افزایش می‌دهد؛ به عنوان مثال، پاستیل به دلیل شیرین و نرم بودن به دندان چسبیده و باعث ترشح اسیدهایی می‌شود که در تماس مستقیم با مینای دندان قرار می‌گیرد. همچنین مواد غذایی نشاسته‌ای مانند سیب‌زمینی سرخ کرده زمانی که روی دندان باقی می‌ماند، باکتری‌هایی تولید می‌کند که پس از حدود 20 دقیقه موجب پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.
مواد اسیدی و قندی موجود در مواد غذایی مختلف عامل پوسیدگی دندان‌ها محسوب می‌شود. مواد قندی بویژه ساکاروز منبع تغذیه میلیون‌ها باکتری داخل دهان است. باکتری‌ها باعث ایجاد پلاک‌های دندانی بوده و اسید لاکتیک تولید می‌کند که به مرور موجب پوسیدگی دندان‌ها می‌شود. ساکاروز بدترین نوع مواد قندی است که بسختی به دندان چسبیده و حتی موقع مسواک‌زدن نیز خیلی دشوار از دندان جدا می‌شود.
اسید نیز به طور طبیعی در بسیاری از مواد غذایی مانند میوه‌ها تولید می‌شود. مواد اسیدی بدون نیاز به باکتری‌ها نیز می‌تواند پوسیدگی دندان را به دنبال داشته باشد. معمولا بسیاری از اسیدهای تولید شده را با نوشیدن آب می‌توان خنثی کرد و از بین برد. بنابراین مسواک‌زدن بلافاصله پس از صرف غذا، به دلیل تولید اسید در داخل دهان می‌تواند خطر نابودی مینای دندان و پوسیدگی آنها را افزایش دهد.
به دلیل وجود فرورفتگی‌های زیاد روی دندان ها، مسواک‌زدن آن را نرم کرده و نسبت به اسید تحریک‌پذیر می‌کند. علاوه بر مواد قندی و اسیدی، باقی‌ماندن اضافه مواد غذایی به مدت طولانی در میان دندان نیز از جمله عوامل مخرب به شمار می‌رود. هر چه باکتری‌ها زمان بیشتری برای تولید اسید داشته باشند، آسیب‌های جدی‌تری به دندان وارد می‌کنند.