سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

در گفتگوي ويژه خبري مطرح شد:

ورود داروهاي پيوند كليه از سوي هلال احمر از اول مرداد/ افزایش مراکز عرضه داروی بیماران خاص ظرف 10 روز آینده

معاون داروي سازمان غذا و دارو از پرداخت یارانه داروی بیماران خاص و صعب العلاج به سازمان های بیمه گر از ابتدای مردادماه و افزایش مراکز عرضه داروی بیماران خاص ظرف 10 روز آینده خبر داد.

به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران، دکتر شمسعلی رضازاده، معاون  دارو سازمان غذا و  دارو با حضور در گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما با بیان اینکه بحث ترخیص دارو از حدود 45 روز پیش با تفاهمات بانک مرکزی برای ترخیص ارز و گمرکات برای ترخیص دارو اتفاق افتاد به صورت جدی آغاز شد گفت: با توجه به اینکه انبارهای شرکت های پخش خالی شده بود و داروخانه ها ذخایرشان را از دشت داده بودند در این فضا خود را نشان نمی داد؛ ولی ادامه سیر ترخیص و تولید داخل بعد از 45 روز خودش را نشان داد و الان شاهد هستیم که انبار شرکت های پخش انباشته از داروهای مورد  نیاز و شرکت های تولید داخل انبارهايشان پر از مواد اولیه برای تامین داروهای ضروری و مورد نیاز است.

 وی با بیان اینکه همه انواع داروهای مورد نیاز از قبیل داروی های عمومی همچون داروهای ضد درد، استامينوفن ضد تب، داروی های قلبی، مثل وارفارین، داروهای بیماران خاص ترخیصشان کامل می شود، افزود: در بخشی که مربوط به تولید داخل بود نیز مواد اولیه آن ها ترخیص شده است .

 رضازاده با اشاره به اینکه در چند ماه گذشته دچار کمبود شدیم به یک سال پیش بر می گردد ادامه داد : یک سال پیش که بحث مبادله ارز بین کشور ما با کشورهای خارجی دچار اشکال  شد بود شرکت های دارویی امکان انتقال پول را از دست داده بودند و برای همین خرید دارو متوقف شده بود و ما از ذخایر استراتژیک و موجودی های قبلی استفاده کردیم و به کمبود دچار شدیم، ولی خوشبختانه الان  این فضا از بین رفته و مشکلات کمبود رفع شده و تامین دارو بطور رایج در حال انجام است.

تامین ذخایر دارویی تا 6 الی 15 ماه آینده
معاون داروي سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت با بیان اینکه هر دارویی که مورد نیاز است به نحو اینکه درخواست برای تامین صادر شود، مجوزهای ارجاع آن صادر می شود و اگر شرکت های وارد کننده مشکل مالی نداشته باشند بلافاصله دارو ترخیص خواهد شد گفت: در موارد خاص که مشکل مالی نیز وجود دارد و با پرداخت مابه التفاوت نرخ ارز مرجع و مبادله ای که شرکت ها باید درسال پرداخت می کردند در موارد اورژانسی ، همکاری بین گمرکات ایران و سازمان غذا و دارو منجر به این شد که این داروها در گمرکات متوقف نشود و از جمله این ها می توان به فاکتور 8 و داروهای بیماران هموفیلی اشاره کنیم که علی رغم اینکه هنوز از سمت گروه بانكي تایید نشده بود با تعهد و تخصیص سازمان غذا و دارو و موافقت گمرکات ترخیص انجام شده است.

رضازاده با بیان اینکه با توجه به اقلام مختلف ذخایر متفاوت است افزود: در ارتباط با واردات دارویی ذخایر از 3 ماه تا 6 ماه و بیشتر است و در بحث تولید داخل متناسب ذخیره بیش از 6 ماه و برخی از اقلام تا پایان سال است که علی رغم این ها ما شرکت ها را تشویق و ترغیب کردیم که نیازهایشان را حداقل برای 15 ماه آینده ارائه کنند و ما مجوزهای آن را ارائه دهیم.

وی بیان اینکه ما از بدو  ورود به حوزه به سازمان هلال احمر به عنوان کمک اصلی و اجرایی نگاه می کردیم و در حوزه های مختلف از آن استفاده می کنیم و  تعاملمان خوب است، اظهار داشت: در حوزه تامین واکسن مننژیت، منجر به این شد کمبودی برای تامین دارو حاجی ها و حجاج نداشته باشیم و برای اقلام مختلف، لذا سازمان هلال احمر را به عنوان سازمان  کمکی برای تامین دارو است این سازمان ماموریت جاری داشته باشد تا در مواقع بحران از این سازمان بهره مند شویم.

 وی با بیان اینکه مواد اولیه بحث اصلی تولید داروی داخل کشور محسوب می شود گفت: در بخش مواد اولیه و بحث تولید داخل و مسیر واردات تامین می شود را قائل می شویم که بیش از 60 درصد مواد مصرفي از طریق تولید داخل است.

 رضازاده در ادامه افزود: برای اینکه مواد اولیه به راحتی تولید شوند با تمهیداتی كه در نظر گرفته شد از جمله موارد حد واسطه ها، اعطا مجوزها را و همچنين در جاهایی که نیاز به هماهنگی با گمرکات بوده انجام شده است و تامين ارز مورد نياز نيز صورت گرفته است که این امر منجر به رشد چرخه تولید مواد اولیه تولید داخل با سرعت بیشتری انجام شود و نگرانی هم در این باره نداریم.

 وی با بیان اینکه برای واردات نیز همین تمهیدات انجام شده است ادامه داد: در این رابطه ارزش افزوده بیشتری برای کشور وجود دارد، چرا که قیمت دارو و درمان را کاهش می دهد، بنابراین ما در حوزه تولید و تامین مواد اوليه تولید داخل توجه زیادی داریم و تلاش می کنیم هزینه تامین آن ها را کاهش دهیم.

 معاون داروي سازمان غذا و دارو با بیان اینکه با تکمیل فرایند واردات و تکمیل ارز معطلی در فضای انتقال را کاهش می دهیم اظهار داشت: فرایند تامین مواد دارو این است که شرکت تولیدی درخواستی را به ما عرضه می کند و زمانی که استاندارد و منبع تامین مشخص شود بلافاصله مجوز تامینشان صادر می شود.

 رضا زاده با بیان اینکه محصولات تولیدات داخلی تقریبا هزینه درمان و دارو را یک پنجم و یک سوم  محصولات وارداتی را کاهش  می دهد گفت: لیست تخصیص ارزی که به بانک مرکزی از حدود دو ماه پیش ارائه کردیم بحث مواد اولیه و واردات تولیدات محصول نهایی بیان شد و اعلام کردیم که مواد اولیه در اولویت اول ما است.

انجام پايش بازار از 45 روز توسط معاونت برنامه ريزي
معاون داروي سازمان غذا و دارو با بيان اينكه معاونت برنامه ريزي اين سازمان وظيفه دارد بازار را پايش كند تا ما نيازمندي را احداث كند و به شركت ها و مجموعه هاي توليدي و وارداتي برنامه را تعميم دهد گفت:از ابتداي سال 92 سه سري بازخواني شركت هاي توليدي و وارداتي را انجام داديم و اكنون سري سوم آن آغاز شده است كه ما نيازهاي كشور را در حوزه هاي مختلف مي دانيم و مي دانيم از هر دارو چقدر نيازمان است و شركت هاي توليدكننده وارد كننده داروها را نيز داريم.

وي ادامه داد: اين شركت ها را فراخوان داديم و الان شروع شده تا توانايي و برنامه دارويي شان را تا پايان سال به ما اعلام كنند. مجموع آنها را جمع بندي مي كنيم و نهايتا به اين نتيجه مي رسيم كه اين دارو را بايد سفارش بيشتري براي توليد يا وارداتش داشته باشيم و يا اينكه در برخي مواقع احساس مي كنيم توليد داخل نمي تواند نياز ما را برآورده كند كه بايد از محل واردات تأمين كنيم كه اين برنامه ريزي بصورت 45 روز تا 2 ماه انجام مي شود.

رضازاده افزود: ما با شركت هاي پخش اين تعامل را داريم و انبارهاي آنها را دائما رصد مي كنيم كه نتيجه آن است كه هر دارويي الان قابل پيش بيني است مي دانيم تا چه اندازه توليد و توزيع كنيم و براساس نيازمندي تا پايان سال به شركت هاي توليدكننده و واردكننده سفارش دهيم كه اين مقدار را تأمين كنند.

عدم توجه به پايش بازار، مشكل كمبود دارو را ايجاد كرد
وي ادامه داد: يكي از دلايلي كه به مرحله بحران و كمبود دارو رسيديم در سال گذشته عليرغم بحث كمبود ارزي و مشكلات انتقال ارز، عدم توجه به اين حوزه بوده كه در معاونت برنامه ريزي مغفول مانده بود و خود تنظيمي بازار اتفاق افتاد.

رضازاده گفت: خود تنظيمي بازار با تأمين كالاي اساسي قابل اتكا نيست و ما بايد دائما پايش كنيم و مطمئن باشيم كه اين كالا به موقع تأمين مي شود و اين جزو سياست هاي اصلي ماست و دائما آن را پايش و پيگيري مي كنيم.

وي ادامه داد: اشتباهي است كه معمولا در شرايط وفور اتفاق مي افتد و مشكلاتي كه پيش رو داريم را معمولا فراموش مي كنيم. چندين سال وفور دارو بوده است، شركتها خودشان تنظيم و وارد مي كردند و در جايي كه كمبود بوده، تأمين مي شد و در شرايطي كه تأمين دارو با مشكل مواجه شد، چون پيش بيني انجام نشده بود كه اگر اين اتفاق افتاد چه بايد كرد، با مشكلات كمبود دارو مواجه شديم؛ همچنين خيلي وقت ها تغييرات سريع مديريت ها باعث مي شود بعضي نكات در اين جابجايي انتقال پيدا نكند و خلاءهاي مديريتي ايجاد شود.

تخصيص بيش از 50 درصد ارز مورد نياز دارو
معاون داروي سازمان غذا و دارو با بيان اينكه از حدود دو ماه پيش تفاهماتي را با بانك مركزي با حضور رئيس بانك مركزي و وزير بهداشت انجام داديم، گفت: يكي از بندهاي اين تفاهم نامه اين بود كه تخصيص ارز دارو در اولويت اول خواهد بود،‌ هميشه هم اينطور بوده است،
بانك مركزي در شرايطي كه يك ميزان ارز در اختيار دارد اگر تقاضا براي تأمين دارو وجود داشته باشد اول ارز به دارو اختصاص پيدا مي كند.

رضازاده با بيان اينكه امروز هم در جلسه اي كه با معاون ارزي بانك مركزي داشتيم،‌ اين موضوع تأكيد شد، افزود: تاكنون حدود بيش از 50 درصد ارز موردنياز دارويي كشور تخصيص داده شد و بخش عمده اي از دريافت و انتقال آن به شركت هاي تأمين كننده نيز صورت گرفته است.

افزايش مراكز عرضه داروهاي خاص ظرف 10 روز آينده
معاون داروي سازمان غذا و دارو با بيان اينكه يكي از سياستهاي اصلي اين است كه دارو رساني بصورت تفكيك شده در اختيار مردم قرار بگيرد و مردم صف هاي طولاني را براي دريافت دارو طي نكنند،‌ گفت: بايد مراكز مشخصي وجود داشته باشد، لذا يكي از مشكلاتي كه در همان مرحله كمبود با آن مواجه بوديم اين بود كه مراكز عرضه محدود بود و تعداد مراجعان زياد و صف هاي طولاني داشتيم و تخليه دارو در آن مراكز سريع اتفاق مي افتاد و مردم با كمبود دارو مواجه مي شدند.

رضازاده با بيان اينكه سازمان غذا و دارو اعتقاد دارد كه انجمن صنفي و مراكز غيرانتفاعي به ما مي تواند كمك كند، ادامه داد: از اين رو طي جلسه اي كه با انجمن داروسازان ايران، انجمن پخش دارو،‌ معاونت هاي سازمان غذا و دارو داشتيم مقرر شد ما تعداد مراكز عرضه داروهاي خاص و داروهايي كه عرضه محدود دارند را افزايش دهيم.

وي با بيان اينكه معرفي و انتخاب اين داروخانه ها با انجمن داروسازي است، اظهار داشت: براساس داوطلب بودن داروخانه و مراكز عرضه اين اتفاق مي افتد و شركت هاي پخش،‌ ارزيابي دوم مراكز را با توجه به توانمندي مراكز در تأمين مالي و عملياتي كه در اين عرصه،‌ انجام مي دهند و نهايتا دانشگاه هاي علوم پزشكي از نظر توانمندي پزشكي و مطابقت فعاليت ها با مقررات آنها را ارزيابي مي كنند كه انشاالله ظرف 10 روز آينده تعداد مراكر عرضه داروهايي كه عرضه محدود دارند را به منظور دسترسي سريع مردم به اين داروها افزايش خواهيم داد.

وي با بيان اينكه اين موضوع را از دو هفته گذشته آغاز كرديم، ادامه داد: مرحله اول كار انجام شده و انجمن داروسازان ليست را به شركت هاي پخش دارو داده است و فردا و پس فردا به دانشگاه ها ارائه مي شود.

واريز يارانه نقدي بيماران ظرف يك هفته آينده
معاون داروي سازمان غذا و دارو با بيان اينكه يارانه دارو در دو بخش انجام شده است، گفت: يك بخش آن بصورت نقدي است كه تاكنون مجموعه اي از بيماراني كه ما به تفاوت پرداخت كرده بودند، صورت حسابهايشان استخراج شده و مبلغ پرداختيشان مشخص گرديد و در حال تكميل شماره حساب آنها هستيم كه مبلغ يارانه مربوطه آنها جدا شده است و به محض اينكه اطلاعات حساب ها تكميل شود ظرف يك هفته الي 10 روز آينده به حساب بيماران واريز مي شود.

واريز يارانه به حساب سازمان هاي بيمه گر
دكتر رضازاده با بيان اينكه براي اينكه بتوانيم از سرگرداني بيماران پرهيز كنيم بايد يك محل تأمين يارانه داشته باشيم،‌ گفت:‌براي همين با سازمان هاي بيمه گر توافق كرديم كه پول به حساب سازمان هاي بيمه گر منتقل شود و براساس نرخ پرداختي كه از طريق سازمان غذا و دارو اعلام مي شود،‌ آنها پوشش بيمه اي دهند كه توافق نامه آن تنظيم شده است و نهايتا يك الي دو روز آينده ميان دو وزارتخانه بهداشت،‌ درمان و آموزش پزشكي، تعاون، كار،‌ رفاه و تأمين اجتماعي امضاء مي شود.

پرداخت يارانه دارو بيماران خاص و صعب العلاج از يك مرداد
وي در پايان اظهار داشت: يارانه مربوط به دارو براي بيماران خاص و صعب العلاج به حساب سازمانهاي بيمه گر واريز مي شود تا بيماران بتوانند بر مديريت بيماريشان تمركز كنند نه تأمين هزينه ها.

معاون داروي سازمان غذا و داروي وزارت بهداشت در پايان خاطر نشان كرد: ‌اين واريز از ابتداي مرداد ماه با يكي دو روز تأخير اجرايي مي شود. 

نیاز داروهای تک نسخه ای تا 3 ماه آینده مرتفع مي شود

در ادامه، ظاهر رستمی، مدیر عامل تدارکات پزشکی جمعیت هلال احمر با بیان اینکه امروز با پیگیری فرایندی که در راستای واردات داروهای تک نسخه ای داشتیم و جلساتی که با سازمان غذا و دارو انجام دادیم توانستیم داروهای ms، فامپيرا و تاي سبزي را وارد داروخانه هلال احمر كنيم گفت:البته فامپيرا  امروز وارد شد اما تاي سبزي از روی شنبه وارد داروخانه و پخش می شود که نیاز جامعه هدف را می تواند مرتفع کند.
 
وی با بیان اینکه توزیع این دارو براساس نیاز انجمن ام اس و براساس درخواست وزارت بهداشت و معاونت غذا و دارو شکل گرفته است افزود: الحمدا... در یک پروسه بسیار کم با ظرفیتی که در وجود جمعیت هلال احمر است و همیشه به عنوان كمك كننده دولت حضور پیدا می کند توانستیم داروها را وارد کشور کنیم و تا 3 ماه آینده نیاز جامعه هدف داروهای تک نسخه ای را مرتفع کنیم که از فردا پیگیر کارهای توزیعی  داروهای هیومیرا نیز هستیم.

 وی با بیان اینکه براساس مراجعات و نسخه بیماران ام اس توزیع دارو داریم ادامه داد: با بررسی انجام شده در خصوص فامپيرا نزدیک به 30 هزار تا پایان سال نیاز داریم و تاي سبزي نیز نزدیک به 2 هزار عدد نیاز داریم در صورتیکه وزارت بهداشت نیاز داشته باشد و درخواست کند ما بلافاصله وارد خواهیم کرد.

 رستمی با بیان اینکه جمعیت هلال احمر همواره در کنار بحران بوده است چرا که هدفش تکریم آلام بشری است اظهار داشت: قبل از اینکه نبود دارو مشاهده شود اگر از ما درخواست کنند ما می توانیم طی تعریف یک پروسه ای وارد کنیم تا از این به بعد شاهد این نباشیم که  مردم سرگردان دارو باشند چون مردم درد گرانی، درد مریضی دارند و نباید درد دوندگی و بروکراسی داشته باشند.

 وی ادامه داد: در جلساتی که با معاونت غذا و دارو داشتيم احساس شد که ما می توانیم داروهای تک نسخه ای را تامین کنیم و طبق قولی که این معاونت  داد ما در این راستا گام بر می داریم و این جزو وظیفه ما است و هلال احمر به سود نگاه نمی کند بلکه به اقدامات بشر دوستانه می اندیشد.

 تولید 100 داروی شیمیایی و 120 عصاره گیاهی توسط جمعیت هلال احمر

 مدیر عامل تدارکات پزشکی جمعیت هلال احمر با بیان اینکه ظرفیت جمعیت هلاي احمر برای خیلی از بخش های کشور ناشناخته است گفت: جمعیت هلال احمر در زمان دفاع مقدس در کنار رزمندان خدمات بی نظیری ارائه داد و در دوران سازندگی دولت بودجه ای برای ساخت تولید دارویی به جمعیت هلال احمر اختصاص داد و در حال حاضر شرکت های تولیدات دارویی، تجهیزات پزشکی را در جمعیت هلال احمر  داریم.

 وی با بیان اینکه ما 100 قلم داروهای شیمیایی نیاز جامعه و 120 عصاره گیاهی را تولید می کنیم گفت: یک زمانی در کشور كلمه نایاب و كمياب وجود داشته است که ما با تولیداتی که در بخش تولیدات داروهای شیمیایی در حوزه مایعات و جامدات داشتیم و وارد بازار کردیم و پوشش خوبی می توانیم داشته باشیم و در حال حاضر از ظرفیت های لازم تولیدات شیميايی و گیاهی خوبی برخوردار هستیم.

وی با بیان اینکه  در بخش تجهیزات پزشکی بزرگترین مرکز را داریم که تولید سرنگ های مصرفی متعلق به جمعیت هلال احمراست افزود: صد درصد بازار سرنگ را داریم و ظرفیت 500 الی 800 میلیونی نیز داریم، اما با رعایت چند نکته از جمله رعایت حال تولیدات سرنگ های داخل کشور زیرا جمعیت هلال احمر نگاه به سود تجهیزات پزشکی ندارد بلکه نگاهش این است که بتواند مشکلات مردم را مرتفع کند.

وی ادامه داد: همچنین به کشورهای تاجیکستان و عراق این سرنگ ها صادر می شود و در خاورمیانه تولید سرنگ هلال نمونه از کیفیت خوبی برخوردار است.

وی با بیان اینکه در تولید  صافی دیالیز در سال دو میلیون تولید داریم، گفت: ما در بخش واردات قدم بر نمی داریم مگر اینکه در هنگام بستن تفاهم نامه بعد از خرید 6 ماه الی یک سال وارد مراکز شویم تا بتوانیم تکنولوژی که وجود دارد را وارد کنیم تا بتوانیم با استفاده از منابع انسانی خودمان در تجهیزات پزشکی خدمات مثبتی برداریم و ان شاءا... با همکاری سازمان خبرهای خوبی را تا پایان سال 92 در حوزه تجهیزات پزشکی به مردم ارائه کنیم.

كمبودي در زمينه دارو نداريم
مدير عامل سازمان تداركات پزشكي جمعيت هلال احمر با بيان اينكه امروز از نظر مكان، سخت افزار و منابع انساني كمبود نداريم، گفت: جمعيت هلال احمر به سوي استقلال توليدات پزشكي در سطح سلامت كشور حركت مي كند و اميدواريم بتوانيم گام هاي مؤثري را در اين راستا بردارد.

رستمي با بيان اينكه انجمن MS يك انجمن پويا، فعال و پايه كار است كه بانك اطلاعاتي خوبي را نسبت به بيماران ام اس دارد كه اين مشكلي را ايجاد نمي كند، افزود: براساس مجوزي كه وزارت بهداشت داده است، دارو وارد كرديم و براساس نياز انجمن MS و براساس نسخه اي كه پزشك اين بيمار تهيه مي كند، ما دارو تحويل مي دهيم.
اين موضوعات را كاملا رصد و پيگيري مي كنيم و در آينده خيلي نزديك در تمامي داروخانه هاي جمعيت هلال احمر سيستم پورتال را نصب خواهيم كرد.

وي ادامه داد: از طريق اين سامانه دارو را از زمان ورود به داروخانه تا زمانيكه بدست مراجعه كننده برسد دنبال مي كند كه براي اين موضوع نظارتي كامل وجود دارد و مشكل خاصي نيست و بصورت عددي پاسخگو به وزارت بهداشت هستيم. همچنين پزشك حتما داروي موردنياز را بايد بنويسد و كاملا مشخص است چون تمامي افراد ام اس داراي پرونده هستند.

بزودي داروهاي پيوند كليه وارد مي شود
مدير عامل سازمان تداركاتي پزشكي هلال احمر با بيان اينكه تأمين دارو مربوط به وزارت بهداشت است و سازمان تداركاتي پزشكي جمعيت هلال احمر در كنار آن قرار دارد، گفت: داروي بيماران كليوي تاكنون به داروخانه 29 فروردين اختصاص پيدا كرده بود كه از ابتداي مرداد اين موضوع را وزارت بهداشت تشخيص دادند ما نيز در وارد كردن داروهاي پيوند كليه وارد شويم.

كمبود در زمينه واكسن مننژيت نداريم
وي با بيان اينكه ما از 5 درصد ظرفيت سازمان تداركات پزشكي استفاده مي كنيم كه 95 درصد ظرفيت اين سازمان خالي است، افزود: در بخش هاي مختلف هيچ ادعايي نداريم اين به دليل اين است كه اقدامات ما بشردوستانه است و در حقيقت پيگيري، مذاكراتي كه ما خارج از مرز داريم با ما راحتتر است ما مي توانيم هر نوع دارويي را با دو شرط قرار گرفتن بهنگام ارز و صدور بلافاصله مجوز واردات، وارد كنيم و وظيفه جمعيت هلال احمر است كه در ركاب سلامت كشور حركت كند.

رستمي با بيان اينكه واردات واكسن برعهده وزارت بهداشت است و ما مسئول پخش واكسن در كشور هستيم، ادامه داد: اما مردم ما را مي شناسند وقتي كمبود بوجود مي آيد در داروخانه هاي جمعيت هلال احمر مورد اعتراض قرار مي گيرد و فرقي هم ندارد و ما همه عضو يك خانواده هستيم؛ و يك هفته اي با اين مشكل مواجه شديم، اما نقطه كور و پيچيدگي كار كه در بخش واردات واكسن داشتيم با جلسات مختلفي كه با سازمان غذا و دارو داشتيم، وارد شديم و توانستيم به اندازه كافي وارد كنيم.

توليد واكسن چهار ظرفيتي در كشور 
وي در ادامه افزود: در حال حاضر در انبارهاي ما موجود است و با برنامه ريزي كه انجام گرفته در آينده هم مشكلي نخواهيم داشت بشرطي كه آن تفاهم نامه و مذاكراتي كه با وزارت بهداشت داشتيم بتواند به موقع در اختيار ما قرار دهد.

مدير عامل سازمان تداركاتي جمعيت هلال احمر در پايان اظهار داشت: اگر دولت مساعدت كند و وزارت بهداشت، سازمان تداركات پزشكي را حمايت كند، زير 17 ماه توليد واكسن چهار ظرفيتي داشته باشيم و ديگر وابسته به خارج نباشيم./ح

تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.