سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

امروز در تاریخ؛

از مرگ مؤسس سلسلۀ قاجار تا پایان زندگی سیاسی «ناپلئون»

مرگ «آغامحمدخان قاجار» اولین پادشاه قاجاریه، پایان زندگی سیاسی «ناپلئون»، اعلام جمهوری در کشور مصر، روز عشاء رباني و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 28 خرداد 1392 خورشیدی برابر با 9 شعبان 1434 هجری و 18 ژوئن 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

مرگ «آغامحمدخان قاجار» اولین پادشاه خونخوار قاجاریه در گرجستان (1176 ش)
آغامحمدخان قاجار فرزند بزرگ محمدحسن خان قاجار قوانلو از اهالی استرآبادِ گرگان در مازندران بود. وی در کودکی مقطوع النسل گردید. آغامحمدخان به محض اطلاع از بیماری شدید وکیل الرُّعایا زند، از شیراز گریخت و برای تشکیل حکومت و کسب قدرت، وارد عرصه جنگ و مبارزه شد. وی نیرومندترین رقیب خود یعنی لطفعلی خان زند را به زحمت شکست داد. وی در صدد ایجاد حکومتِ مرکزی مقتدر، از هیچ جنایتی فروگذار نکرد و حتی برادرانش را نیز به قتل رساند.

آغامحمدخان قاجار در طول هفده سال، تمام مدعیان سیاسی خود را از میان برداشت و با قساوتی تمام، منظور خود را عملی ساخت. آغامحمدخان پس از گذشت سال‌ها از کسب قدرت، در سال 1174 ش به طور رسمی در تهران تاجگذاری کرد و با اعلام تاسیس سلسله پادشاهی قاجار خود را پادشاه ایران نامید، ولی هنوز مدتی از سلطنت رسمی وی نگذشته بود که طی لشگرکشی جدیدی که به قفقاز و گرجستان داشت توسط دو تن از خدمتکارانش به قتل رسید و زندگی ننگین وی در 63 سالگی به پایان رسید.

اولتیماتوم «محمدعلی شاه» به مجلس برای تبعید چند تن از رهبران مشروطه (1287 ش)
پس از آن که محمدعلی شاه قاجار خود را برای وارد ساختن ضربه نهایی بر پیکر مشروطه آماده ساخت و برای حمله به مجلس تدارک دید، با اولتیماتومی به مجلس شورای ملی، خواستار دستگیری فوری هشت تن از رهبران و سخنوران مشروطه شد. ملک المتکلّمین که از خطبای مشهور بود و به هر مناسبتی در سخنان خود به سرزنش محمدعلی شاه و اقدامات وی می‌پرداخت؛ میرزا جهانگیر خان شیرازی که با انتشار روزنامه صور اسرافیل با شاه در افتاده بود؛ سید محمد رضامساوات که در روزنامه‌اش به محمد علی شاه به شدت انتقاد می‌کرد، سید جمال الدین واعظ نیز که سابقه طولانی در تهییج مردم و ایراد سخنان کوبنده و ضد استبدادی داشت و چند نفر دیگر، از جمله افرادی بودند که محمدعلی شاه خواهان دستگیری و تبعید آنان شده بود. به هرحال، مجلس از پذیرفتن اخطار شاه سرباز زد و بدین ترتیب، شاه که بهانه لازم را برای انهدام کامل مجلس و مشروطه به دست آورده بود، دستور تهیه مقدمات انهدام ساختمان مجلس را که نماد آزادی و حکومت مشروطه بود صادر کرد و این ماجرا پنج روز بعد، در دوم تیر 1287 اتفاق افتاد.

رحلت فقیه برجسته و عالم مجاهد آیت اللَّه «سید احمد خسروشاهی» (1356 ش)
آیت اللَّه سید احمد حسینی خسروشاهی در سال 1291 ش (1330 ق) در تبریز به دنیا آمد. در سال 1314 ش، پدرش به علت مخالفت با ماجرای کشف حجاب و دیگر اقدامات ضد دینی رضاخان پهلوی، به اتفاق عده‌ای از روحانیون مبارز تبریز، به سمنان و سپس به مشهد تبعید شد. سید احمد نیز به مشهد رفت و از محضر استادانی چون حضرات آیات: حاج آقا حسین قمی، میرزا ابوالحسن انگجی و میرزا محمد آیت‌اللَّه زاده خراسانی استفاده کرد. سپس بعد از اقامتی دو ساله در تبریز، راهی قم شد. وی پس از سالیانی به مدارج عالی علم و کمال و فقاهت دست یافت و خود نیز سال‌ها به تدریس فقه و اصول و کلام و اخلاق پرداخت. آیت‌اللَّه خسروشاهی سپس به دعوت پدر به تبریز مراجعت نمود و تا آخر عمر، رسالت خود را در آن جا ادامه داد.
 این فقیه بزرگوار در آغاز قیام امام خمینی (ره) در سال 1342 ش، از جمله علمای مبارزی بود که در تبریز به طرفداری از جنبش اسلامی امام پرداخت و در این راه، بارها توسط عمّال پهلوی در تبریز، دستگیر، زندانی و تبعید شد. آیت‌اللَّه سید احمد خسروشاهی سرانجام در 28 خرداد 1356 ش برابر با 30 جمادی الثانی 1397 ق در 65 سالگی دارفانی را وداع گفت و برحسب وصیت در صحن مطهر امام رضا (ع) دفن گردید. برخی از آثار علمی و قلمی ایشان بدین قرار است: رسالةُ فی المواعظ، حاشیه بر کتاب تبصره علامه حلی و حاشیه برعروةُ الوثقی و... .

ثبت مسجد جامع اردبیل از دوران سلجوقی و ایلخانی به شماره 248 در فهرست آثار ملی ایران.
مسجد جامع اردبیل ازمهمترین وقدیمی‌ترین مساجد اسلامی ایران و آذربایجان به شمار می‌رود. دوره ساخت مسجد مربوط به سلجوقیان می‌باشد. در بدنه مناره مسجد فرمان اوزون حسن آق قویونلو و کتیبه‌ای که تاریخ ۸۷۸ هجری را دارد و ابعاد آن ۸۰/۹ × ۵۰/۱۲ متر می‌باشد. سازه اصلی مسجد از نوع آجر می‌باشد.

درگذشت فقیه عالی قدر «قاضی ابوالقاسم ابن برّاج» (481 ق)
شیخ سعدالدین ابوالقاسم، برّاج طرابلسی معروف به قاضی در حدود سال 400 ق در مصر به دنیا آمد. ابن بَرّاج از علم وسیع و اطلاعات شایسته در زمینهٔ فقه و علوم اسلامی برخوردار بوده و تالیفات فراوانی در این باره دارد. او از شاگردان خاص سید مرتضی و شیخ طوسی بود و مورد توجه آنان قرارگرفت. شیخ ابوالقاسم بن بَرّاج بعدها نمایندهٔ شیخ طوسی در شام گردید و یکی از مردان فقه و فقاهتِ معروف آن دیار شد.
بسیاری از فقیهان و محدّثانِ سده‌های بعد، در اجازه‌هایی که به برخی از شاگردان خود داده‌اند، به شخصیت و آثار او اشاره کرده‌اند. قاضی، از نویسندگانی است که نوشته‌هایی در فقه و کلام از خود به یادگار گذاشته است. نوشته‌های به جای مانده از او، شامل مجموعه‌ای از فتواهای فقهی است که در آن‌جا، استدلال‌های فقهی و نقد نظرهای دیگر فقیهان، بسیار کم به چشم می‌خورد. جواهر الفقه، عِمادُ المُحتاج فی مناسک الحاجّ و... از تالیفات اوست. سرانجام این عالم ربانی در حدود هشتادسالگی در طرابلس در لبنان بدرود حیات گفت.

درگذشت «ابن انباری» فقیه و لغت شناس مسلمان (577 ق)
ابوالبرکات، کمال الدین عبدالرحمن ابن محمد، مشهور به ابن انباری، تحصیلات خود را در مدرسهٔ نظامیهٔ بغداد به پایان رساند و به علّت کسب مدارج عالی در علوم فقهی و ادبی، در همان مدرسه به تدریس مشغول شد. ابن انباری پس از طی مراتب علمی، به استادی دست یافت و شیخ زمانه گردید. آنگاه آثارش شهرت یافت و طلاب علم از هرسو به محضرش شتافتند. ابوالبرکات در مقام استادی، نَفَسی گرم و مبارک داشت، چنان‌که هر کس نزد وی شاگردی کرد، از مشاهیر شد. ابن انباری مردی دیندار و پارسا و زاهدی مخلص و بی‌پیرایه بود. او از هیاهوی نظامیه روی برتافت و در گوشهٔ عُزلَت نشست. بیشتر اوقات ابن انباری صرف تألیف در علم نحو شده است. وی می‌کوشید قواعد و اصول فقهی و نحوی را به هم پیوند دهد. از همین رو، شیوهٔ او در برداشت‌های نحوی، بیشتر به شیوهٔ فقیهان شبیه است. از ابن انباری کتب و رساله‌های بسیار بر جای مانده است که کتاب اسرارُ العربیَّه شهرتی بیشتر دارد.

پایان زندگی سیاسی «ناپلئون» به دنبال شکست در جنگ تاریخی «واترلو» (1815 م)
پس از فرار ناپلئون بُناپارت از تبعیدگاه خود در جزیره اِلْب و به دست گرفتن مجدد قدرت در فرانسه، اتحاد جدیدی بر ضد او به سرعت شکل گرفت. ناپلئون برای مقابله با ارتش‌های دولت‌های پروس و انگلیس که در دهکده‌ای به همین نام، در بلژیک علیه سپاه ناپلئون صف آرایی می‌کردند، حمله پیشگیرانه‌ای به عمل آورد. ولی در این نبرد که در دشت واترلو درگرفت، ناپلئون با هفتاد و پنج هزار سرباز، تاب مقاومت در برابر یک‌صد و شصت هزار نیروی متحد دشمن را نیاورد.

در جنگ واترلو به علت بارندگی بسیار شدید و صعب‌العبور بودن راه‌ها، حرکت توپخانه ناپلئون که وی در جنگ‌ها به آن اتکای زیادی داشت به تاخیر افتاد و قوای کمکی هم در خطوط مقدم جنگ، به موقع به امپراتور فرانسه نرسید. در نتیجه، ناپلئون در این جنگ شکست خورد و تسلیم نیروهای دول متحد گردید. با شکست ناپلئون در نبرد واترلو در هجدهم ژوئن 1815 م، وی به پاریس بازگشت و چون از تجهیز قوا برای ادامه نبرد ناامید شد، به نفع پسرش از مقام سلطنت استعفا داد، ولی متحدین به تقاضای او برای واگذاری حکومت به فرزندش اعتنا نکردند. در نهایت، ناپلئون به وسیله کشتی جنگی انگلیس به جزیره سنت هلن در جنوب اقیانوس اطلس تبعید شد و شش سال بعد در سال 1821 م در همان جا درگذشت.

اعلام جمهوری در کشور مصر (1953 م)
شکست مصر در جنگ با رژیم صهونیستی در سال 1948 م، مردم مصر را به حکومت ملک فاروق پادشاه این کشور بی‌اعتماد و اوضاع داخلی مصر را متزلزل کرد. این اوضاع باعث به وجود آمدن یک سازمان مخفی در داخل ارتش مصر تحت عنوان جنبش افسران آزاد شد که با سلطه انگلیس و خاندان پادشاهی مصر مخالف بود. این سازمان در سال 1952 م طی یک کودتای انقلابی به رهبری سرلشکر محمدنجیب و سرهنگ جمال عبدالناصر، ملک فاروق را وادار به استعفا کرد. رهبران کودتا سپس فرزند خردسال فاروق به نام احمد فؤاد را با عنوان فاروق دوم موقتاً به سلطنت نشاندند؛ اما یک سال بعد ابتدا شورای جانشین پادشاه را لغو نموده و با اعلام پایان فرمان‌روایی خاندان پادشاهی در 18 ژوئن 1953 م و تبعید خاندان فاروق، در مصر حکومت جمهوری برقرار شد و یک ماه بعد ژنرال محمدنجیب نیز به عنوان نخستین رئیس جمهور مصر سوگند یاد کرد. با این حال، ژنرال نجیب یک سال بعد توسط جمال عبدالناصر بر کنار شد و عبدالناصر به دلیل مبارزه با رژیم اشغال‌گر قدس در مصر و جهان عرب محبوبیت یافت. مصر در شمال شرقی قاره افریقا و در کنار دریاهای مدیترانه و سرخ قرار دارد و از کشورهای مهم عربی به شمار می‌رود.

امضای معاهده «سالت» - 2" بین رهبران امریکا و شوروی سابق (1979 م)
رقابت‌های ایالات متحده امریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق بر سر تولید سلاح‌های مرگبار هسته‌ای، سرانجام آن‌ها را به این نتیجه رساند که به خاطر منافع خود، این سلاح‌ها را محدود کنند. پس از ناکارامدی قرارداد سالت 1 آن‌ها مجبور شدند در 18 ژوئن 1979 م، برای کاهش بیشترِ این سلاح‌ها، معاهده دیگری تحت عنوان «سالت» - 2" امضا کنند. ولی با تهاجم شوروی به افغانستان در دسامبر 1979 م، جیمی کارتر رئیس جمهور وقت امریکا این قرارداد را از کنگره پس گرفت و مسابقه تسلیحاتی بین امریکا و شوروی همچنان ادامه یافت، سرانجام پس از روی کار آمدن گورباچف و ایجاد دگرگونی‌های اساسی در سیاست‌های داخلی و خارجی شوروی، توافق‌هایی به مراتب وسیع‌تر از آنچه در قرارداد سالت - 2 پیش بینی شده بود، بین امریکا و شوروی به عمل آمد. با این حال هیچ کدام از دو طرف به ویژه امریکا، پیمان‌های محدود کردن سلاح‌های استراتژیک را رعایت نکردند و در سال‌های بعد، امریکا با اصرار بر اجرای طرح سپر موشکی، در صدد لغو پیمان سالت - 2 نیز برآمده است.

روز عشاء رباني يكي از مراسم مسيحيان
«عشاء ربّاني» موضوعي است كه تمام مسيحيان عالم بدون استثناء به آن اعتقاد دارند و به آن عمل ميكنند. امّا اين موضوع با عبارات مختلفي ممكن است به كار رود. مسيحيان معتقدند كه «يهوداي اَسخر يوطي» كه يكي از حوّاريّون عيسي مسيح بوده است سرانجان جاي آن حضرت را به يهوديان اطلاع داد و يهوديان هم عيسي مسيح را گرفتند و بر سر دار كردند و بعد او را به خاك سپردند و سپس بعد از دو شب و يك روز عيسي مسيح به آسمان رفت. مسيحيان معتقدند شب آخري كه عيسي مسيح در ميان حوّاريّون بود به آنان نان فطير و شراب خورانيد و عنوان كرد كه اين نان همان تكّه هاي بدن من هست و آن شراب را هم عيسي مسيح به عنوان خون خود به آنها داد تا بنوشند. اين سنّتي است كه مسيحيان معتقدند عيسي مسيح آن را دستور داده است و تا به امروز اين سنّت برقرار است و تمام مسيحيان عالم حدّاقل هر سال يكبار آن را انجام ميدهند. كاتوليكها هفته اي يكبار، پروتستانها و ارتودوكسها هم هر ماه يكبار اين سنّت را انجام ميدهند.

استعفای «نجم الدین اربکان» نخست وزیر اسلام گرای ترکیه (1997 م)
در انتخابات دسامبر 1995 م، بنیادگرایان اسلامی که به مرور در میان جوامع ترک نفوذ کرده و از موقعیت مناسبی برخوردار بودند، به عنوان عمده‌ترین گروه سیاسی کشور، 158 کرسی از 550 کرسی پارلمان را به خود اختصاص دادند. در این میان، احزاب لائیک ترکیه با هم ائتلاف کردند تا جلوی نفوذ پارلمانی اسلام‌گرایان را بگیرند. با این حال نجم‌الدین اَربکان و رهبر اسلام‌گرایان ترکیه در ژوئن 1996 م به نخست‌وزیری رسید و کابینه‌ای ائتلافی تشکیل داد.

این رو شورای امنیّت ملی ترکیه که نظامیان نفوذ فراوانی در آن دارند، در فوریه سال 1997 م دستورالعملی را برای نخست‌وزیر از جمله در مورد مقابله با اسلام گرایان این کشور صادر کرد. در نهایت، چهار ماه بعد در روز 18 ژوئن 1997 م، اربکان تحت فشار نظامیان ناچار به استعفا از سمت نخست‌وزیری شد و چندی بعد به خاطر عقایدش محاکمه و به پنج سال محرومیت از فعالیت‌های سیاسی محکوم گردید. به دنبال این وقایع، حزب اسلام گرای رفاه نیز منحل اعلام شد.

برخی از رخدادهای امروز
• 1812: در پی حمله نظامی انگلستان به ایالات متحده، ظاهرا به انتقام جدا شدن این مهاجر نشین انگلیسی از آن کشور، دولت ایالات متحده نیز به انگلستان اعلان جنگ داد.
• 1903: نخستین مسابقه اتومبیلرانی مسافت زیاد به پایان رسید و اتومبیل برنده مسابقه در سه ماه از سانفرانسیسکو خود را به نیویورک رساند. امروزه اتومبیلها این مسافت را سه روزه طی می کنند.
• 1948: کمیسیون ویژه سازمان ملل اعلامیه جهانی حقوق بشر را تصویب کرد.
• 1974: گئورگی ژوکف مارشال شوروی و فاتح برلین که از او به عنوان یک نابغه نظامی یاد می شود در 78 سالگی درگذشت. او در دسامبر 1896 به دنیا آمده بود. ژوکف با تاکتیک تمرکز آتش توپ، ارتش های هیتلر را در دروازه های مسکو متوقف ساخت و تا برلین عقب راند.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.