امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 25 خرداد 1392 خورشیدی برابر با 6 شعبان 1434 هجری و 15 ژوئن 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
تشکیل «مجلس عالی» در تهران و عزل محمد علی شاه از سلطنت (1288 ش)
پس از فتح تهران به دست مجاهدان و پناهنده شدن محمد علی شاه قاجار به سفارت روسیه، در روز بیست و پنجم خردادماه 1288 ش برابر با بیست و هفتم جمادی‌الثانی 1327 ق، همه گروه‌های مردم تهران برای دیدار و عرض تبریک به سرداران فاتح تهران، به جانب آنان شتافتند.
سپس اجتماعی باشکوه با حضور پانصد تن از نمایندگان مجلس، مجاهدان و شخصیت‌های برجسته تشکیل شد که نام «مجلس عالی» گرفت و در همان جا تصمیمات مهمّی اتخاذ شد. بر این اساس، محمد علی شاه از سلطنت خلع و فرزند خردسالش به نام احمد شاه در دوازده سالگی به سلطنت انتخاب شد. همچنین مقرر گردید تا هنگام بلوغ وی، علیرضا خان عضدالمُلک به عنوان نیابتِ سلطنت، وظایف او را به عهده گیرد. در این جلسه، چون هیئت وزیران تشکیل نشده بود، هیئتی به جای آن مأمور رسیدگی به امور کشور گردید.
رحلت عالم مجاهد و فقیه جلیل آیت‌اللّه «سید مصطفی مجتهد کاشانی» (1298 ش)
آیت‌اللّه سید مصطفی بن سید حسین مجتهد کاشانی نجفی در حدود سال 1230 ش (1267 ق) در کاشان به دنیا آمد. وی پس از گذراندن مقدمات ابتدایی، در حوزه درس پدرش قرار گرفت و فقه و اصول و معقول و منقول و ریاضیات را فرا گرفت. سید مصطفی کاشانی سپس راهی اصفهان شد و از محضر عالم بزرگ، شیخ محمدتقی رازی تهرانی اصفهانی معروف به صاحب حاشیه معالم بهره گرفت تا به درجه رفیع اجتهاد رسید. وی در بیست و پنج سالگی در حالی که جامع علوم و ماهر در فقه، اصول، تفسیر و حکمت و ریاضی بود راهی تهران گردید و پس از فوت پدر عالمش، چندین سال ریاست علمی و مرجعیت مذهبی مردم را بر عهده گرفت. آیت‌اللَّه سید مصطفی کاشانی در سال 1274 ش، پس از سفر حج، ساکن نجف اشرف شد و با ایجاد حوزه درسی خویش، در شمار علمای بزرگ آن سامان قرار گرفت.
این عالم مجاهد در جریان اشغال عراق توسط انگلستان در بحبوحه جنگ جهانی اول، به همراه علمای بزرگ دیگر، قیام مردمی ضد استعمار انگلیس را اداره و رهبری کرد و در این راه، جان‌فشانی‌های فراوانی از خود نشان داد. این عالم سترگ از آن پس ساکن کاظمین گردید و تا پایان عمر در آن شهر مسکن گزید. آیت‌اللَّه سید مصطفی کاشانی سرانجام پس از عمری سرشار از خدمت علمی و مجاهده، در 25 خرداد 1298 ش برابر با اواسط رمضان 1337 قدر 68 سالگی در کاظمین بدرود حیات گفت و در همان جا به خاک سپرده شد. لازم به ذکر است که عالم مجاهد و فقیه بزرگ آیت‌اللَّه سید ابوالقاسم کاشانی، رهبر مذهبی نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران و مبارز دوران ستم‌شاهی، فرزند ایشان می‌باشد.
برگزاری اجلاس بین‌المجالس اسلامی در تهران (1378 ش)
اولین اجلاس بین‌المجالس کشورهای اسلامی، به منظور تأسیس اتحادیه مجالس کشورهای اسلامی با پیام مقام معظم رهبری حضرت آیت‌اللَّه خامنه‌ای و سخنان حجت‌الاسلام سید محمد خاتمی، رییس جمهور، در محل سالن اجلاس سران کنفرانس اسلامی در تهران آغاز به کار کرد. در این اجلاس سه روزه، رؤسا و هیئت‌های پارلمانی بلندپایه حدود پنجاه کشور اسلامی به منظور تأسیس سازمان مجالس کشورهای اسلامی گرد هم آمدند که از این میان، رؤسای مجالس 28 کشور به همراه نایب رئیسان و رؤسای کمیته‌های خارجی، حضور داشتند. در این اجلاس، ایران به ریاست سازمان مجالس کشورهای اسلامی انتخاب شد و یکی از مهمترین کارهای این سازمان، ارتباط مجالس کشورهای مسلمان با یکدیگر عنوان گردید. در این اجلاس، اساسنامه اتحادیه تصویب شد و جمهوری اسلامی ایران به مدت 2 سال به ریاست آن دست یافت. این کنفرانس هر دو سال یک بار در یکی از کشورهای عضو تشکیل جلسه خواهد داد. شورای کنفرانس، کمیته اجرایی و دبیرخانه، سه نهاد این اتحادیه می‌باشد که دبیرخانه آن در تهران واقع است.
شهادت علامه «ابراهیم خویی» عالم مسلمان ایرانی (1325 ق)
علامه ابراهیم خویی در سال 1247 قدر خوی متولد شد و پس از فراگیری مقدمات علوم، راهی نجف اشرف گردید. وی در محضر استادانی هم چون شیخ مرتضی انصاری و شیخ حسین کوه کمرهای کسب فیض کرد و به اجتهاد دست یافت. پس از آن به ایران بازگشت و در زادگاه خود به ارشاد مردم، تدریس علوم و معارف اسلامی و تألیف کتاب پرداخت. علامه خویی در فقه، اصول فقه، حدیث، کلام، فلسفه، عرفان و رجال استادی برجسته بود. مورخان او را به داشتن فضل بسیار و گشاده‌دستی می‌ستایند. الدُّرَّةُ النجفیه، اثری منظوم در شرح نهج‌البلاغه مشتمل بر چهار هزار بیت و نیز کتاب شرح چهل حدیث از اوست. این عالم بزرگ در راه ایجاد حکومت مشروطه و ظلم‌ستیزی و آزادی خواهی تلاش بسیار کرد و سرانجام در 78 سالگی به دست عوامل محمدعلی شاه قاجار، در منزل خود به شهادت رسید.
تصرف قزاق خانه رشت توسط انقلابیون جنگل (1299 ش)
چند
روز پس از اعلان جمهوری در گیلان، انقلابیون جنگل از نیروهای قزاق رشت
خواستند یا به نیروهای انگلیسی مستقر در ایران حمله کنند یا با تحویل سلاح
خود، به شهرهای خویش بازگردند؛ اما نیروهای قزاق چون خود را تحت فرمان
حکومت مرکزی می‌دانستند این امر را منوط به اجازه مرکز کردند؛ بنابراین چون
مذاکرات انقلابیون و قزّاقان به بن بست رسید، جنگلی‌ها تصمیم به تسخیر
قزاق خانه رشت گرفتند. از این رو از بامداد بیست و پنجم خرداد 1299 ش، نبرد
سختی بین دو طرف درگرفت و تلفات زیادی وارد آمد.
در نهایت پس از به توپ
بستن قزاق خانه توسط جنگلی‌ها، نیروهای قزّاق تسلیم شدند. ولی به دستور
میرزا کوچک خان جنگلی، اسیران، آزاد شد و به شهرهای خود بازگشتند. فتح قزاق
خانه، هر چند موقعیت جنگلی‌ها را در این منطقه افزایش داد ولی دولت مرکزی
از این مسأله به راحتی نگذشت و تا سرکوبی کامل نهضت جنگل پیش رفت تا این که
به شهادت میرزا کوچک خان جنگلی و پایان قیام جنگل انجامید.
درگذشت میرزا «لطفعلی نصیری» عالم، ادیب و شاعر صاحب نام معاصر (1350 ق)
میرزا لطفعلی بن محمدکاظم تبریزی نصیری ملقب به صَدرُالافاضل، عالم و فاضل از مشاهیر صاحب کمال قرن چهاردهم هجری، در رمضان 1268 قدر شیراز به دنیا آمد. در کودکی همراه پدر به تهران رفت. در ابتدا به اصول خط و ادبیات روی آورد و سپس به فراگیری اصول و فقه و حدیث و تفسیر و نیز منطق و ریاضیات و الهیات پرداخت. از صدر الا فاضل تالیفات متعددی به جای مانده است از قبیل اساطیر، دستور البلاغه، کَلِم و حِکَم و قصاید گوناگون. وی در شعر به «فانی» تخلص می‌کرد. وفات میرزا لطفعلی در سال 1350 قدر 82 سالگی واقع شد و در جوار مزار شیخ صدوق (با بویه) در ری مدفون گردید.
سرکوب قیام استقلال طلبان اسکاتلندی توسط نیروهای انگلیس (1708 م)
انگلستان از دیرباز همواره در صدد الحاق منطقه اسکاتلند در شمال این کشور، به سرزمین اصلی خود بود تا اینکه این امر در اوایل قرن هفدهم تحقق یافت؛ اما قیام‌های متعدد اسکاتلندی‌ها علیه سلطه انگلیس حاکی از نارضایتی آنها از چنین وضعیتی بود. با این حال، پارلمان‌های دو کشور در سال 1707 مدر یک دیگر ادغام شدند. این تصمیم خشم اسکاتلندی‌ها را برانگیخت و موجب قیام دیگری شد که در روز پانزدهم ژوئن 1708 م سرکوب گردید. با این حال، در پی گسترش اعتراض‌ها، لندن مجبور شد با تأسیس یک پارلمان محلی در اسکاتلند موافقت کند.
تولد «تیتسیانو تی سین» نقاش برجسته ایتالیایی (1477 م)
تیتسیانو و چلی نقاش ایتالیایی که به تی سین شهرت یافته است، در نیمه ژوئن 1477 مدر جنوب سلسله جبال آلپ در ایتالیا به دنیا آمد. وی در هنر نقاشی به استادی رسید و شهرتی عظیم پیدا کرد. تی سین بزرگ‌ترین و پرکارترین هنرمند در جمع نقاشان ونیزی است و از جمله بزرگ‌ترین نقاشان دنیای غرب. وی همچنین در مقام رنگ‌شناسی چیره‌دست است. وی پدر شیوه جدید در نقاشی است. تی سین در سال 1516 م به مقام نقاش جمهوری ونیز برگزیده شد. هم‌زمان با گذشت سال‌های عمر تی سین، افتخار و عظمت به او نزدیک‌تر می‌شد و تمام بزرگان اروپا او را می‌شناختند.
تحول کار تی سین هم چون روند زندگی‌اش پرشتاب بود. او به سرعت شیوه‌ای توانمند بر اساس سبک شاعرانه پدید آورد. احساسات درباریان، نیروهای کیهانی، راز زندگی و مرگ و خوشی‌های عشق مقدس از مضامینی بودند که در آثارش به آنها می‌پرداخت. از آثار تی سین می‌توان از مردی با دست کش، مریم با اعضای خانواده پزارو، گذاشتن تاج خار بر سر مسیح (ع)، تک چهره خود و پرت ده‌های بسیاری از مشاهیر زمان او را یاد کرد. تیتسیانو و چلی معروف به تی سین پس از حدود یک قرن زندگی در عالم هنر سرانجام در نیمه ژوئیه سال 1576 م، درگذشت.
اعدام «ایمره ناگی» سیاست مدار اصلاح طلب مجارستانی (1897 م)
ایمره ناگی سیاست مدار اصلاح طلب و مردمی مجارستان، در سال 1896 مدر خانواده‌ای روستایی در مجارستان به دنیا آمد. وی در کشاکش جنگ جهانی اول به جنبش کمونیستی پیوست و به هنگام انقلاب روسیه راهی مسکو شد تا نیروهای بلشویکی را جهت نیل به پیروزی یاری رساند. ناگی در مسکو تحصیلات خود را در رشته کشاورزی به اتمام رساند و به عنوان یک مبلغ کمونیستی طرفدار لنین، راهی کشور خویش گردید. فعالیت سیاسی ناگی تا زمان جنگ جهانی دوم ادامه یافت و در نهایت پس از تشکیل یک دولت موقت انقلابی و کمونیستی در مجارستان در سال 1944 م، وی به وزارت کشاورزی رسید. اقدامات ناگی موجی از خشم و نفرت را علیه شوروی و مصالح حزب کمونیست ایجاد نمود؛ و مردم آشکارا انزجار خود را از حزب کمونیست شوروی و مجارستان اعلام می‌کردند.
این حوادث، نهایتاً خشم کرملین را برانگیخت و موجبات اشغال نظامی مجارستان توسط ارتش سرخ شوروی سابق را در سال 1956 م به وجود آورد. با ورود ارتش سرخ به کشور، ناگی به سفارت یوگسلاوی در بوداپست پناهنده شد. پس از 20 روز، علی‌رغم قول تا مین جانی وی، او را به مقر حزب کمونیست منتقل کردند. ای مره ناگی دو سال بعد به اتهام خیانت به آرمان‌های سوسیالیسم محاکمه و سرانجام در 15 ژوئن 1958 مدر 62 سالگی اعدام شد. او نزد مردم مجار به عنوان یک قهرمان ملی که مصالح ملی را بر منافع حزبی ترجیح داده بود، شناخته شده است.
تولد «یوری آندروپوف» رهبر پیشین اتحاد جماهیر شوروی سابق (1914 م)
یوی ولادیمیرویچ آندروپوف (زاده ۱۵ ژوئن ۱۹۱۴ - درگذشته ۹ فوریه ۱۹۸۴) سیاست‌مدار اتحاد شوروی و دبیر کل حزب کمونیست اتحاد شوروی از ۱۲ نوامبر ۱۹۸۲ تا روز مرگش بود.
او مجموعاً حدود ۱۶ ماه این سمت را به عهده داشت و در این مدت در واقع رهبر شوروی بود. او پس از کنستانتین چرننکو، کوتاه‌ترین مدت رهبری شوروی را به عهده داشت.
برخی از رخدادهای امروز
• 763: یک خورشید گرفتگی روی داد که آشوری‌ها شرح آن را بر سفال نوشته‌اند و این سفالنبشته تا به امروز باقی مانده است.
• 1389: ترکان عثمانی در جنگ کوزوو بر صرب‌ها پیروز شدند و سابقه مسلمان شدن بیشتر مردم کوزوو از همان زمان است.
• 1752: بنجامین فرانکلین با فرستاد یک بادبادک به آسمان فیلادلفیا در هوای توفانی و تو ام با رعد و برق و مشاهده سوختن بادبادک رابطه الکتریسیته ساکن و صاعقه را اثبات کرد.
• 1785: نخستین سانحه هوایی تاریخ بشر در فرانسه روی داد و دو تن که با یک بالون هوای گرم تا ارتفاع 450 متری بالا رفته بودند که از دریای مانش بگذرند و در انگلستان فرود آیند بر اثر آتش گرفتن بالن سقوط کردند و جان سپردند. یکی از این دو، «ژان فرانسوا دو روزیه (عکس بالا)» مدرس فیزیک و شیمی و سازنده بالن بود.
• 1860: نخستین مهاجر سفید پوست در ایداهو ایالت کوهستانی آمریکا مستقر شد.
• 1924: 318 سال پس از استقرار مهاجران انگلیسی و 148 سال بعد از اعلام استقلال ایالات متحده، با تصویب یک قانون، بومیان (سرخپوستان) اتباع این بشمار آمدند.
• 1992: پس از جنگ جهانی دوم، برای نخستین بار پارلمان ژاپن تصویب کرد که نظامیان این کشور که عنوان «نیروی دفاع از خود» را دارند به خارج از مرزهای ژاپن اعزام شوند! برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید