**يكي از مهمترين ملزومات توسعه پايدار كشور قانونمداري همه افراد جامعه در كليه سطوح است، به نظر شما وضعیت قانونمداری و قانونگریزی در رفتارهای اجتماعی مردم ما در چه وضعیتی است؟ نقاط قوت و ضعف کشور ما در این زمینه چیست؟ شما چه برنامهای برای تقویت قانونمنداری و كاهش قانونگریزی در کشور دارید؟
**بر اساس مفاد اصل 113 قانون اساسی رئیس جمهور پس از مقام رهبری عالی ترین مقام کشور است. از نظر جنابعالی نوع رابطه رئیس جمهور با دو قوه دیگر چگونه است؟ و چه اختیاراتی برای نظارت بر اجرای قانون اساسی در دیگر قوا دارد؟ مكانيزم اجرايي مورد نظر جنابعالي براي پيگيري اجرا و نظارت بر اجراي قانون اساسي چيست؟
**در قوانین کشور ما، برای برخی از موارد احتمالی که ریاست جمهوری اسلامی ایران از قوانین تخطی نماید ضمانت اجرا یا راهکار مناسب و فوری در نظر گرفته نشده است. به نظر شما برای علاج این مسئله در مواجهه با دستورات احتمالی ریاست محترم جمهوری که برخلاف قوانین کشور اعم از قانون بودجه یا سایر قوانین باشد چه روشی باید در پیش گرفته شود؟ توصیه شما چیست؟
**اگر تشخیص دهید که التزام بر اجرای قانون در مواردی منتهی به کاهش و یا سلب محبوبیت شما نزد گروهی از مردم شود و اهالی یک منطقه یا یکی از صنوف از تصمیم شما آزرده شوند و یا اگر تشخیص دهید که اجابت انتظارات گروهی از مردم تنها خارج از ضوابط قانونی میسر باشد، موضع شما چه خواهد بود؟ برای مثال فرض کنید که اگر خواست اهالی یک شهر مغایر با قانون تقسیمات کشوری باشد، شما چه خواهید کرد؟ یا اگر خواست اهالی یک منطقه، در اختیار گرفتن معادن منطقه آنها توسط اهالی محلی و سلب صلاحیت از بهره برداران قبلی آنها برخلاف قانون معادن باشد شما چه خواهید کرد؟ یا اگر اجابت درخواست گروهی از مردم و جلب رضایت آنها تنها با انجام پرداختهایی خارج از قانون بودجه میسر باشد شما چه خواهید کرد؟
**نحوه تعامل صحیح با مجلس شورای اسلامی در نگاه شما چگونه است؟ اگر احیاناً نماینده يا نمايندگاني از مجلس شورای اسلامی رأی دادن به لوایحی که از نظر شما تصویب آنها برای پیشبرد سیاستهایتان و مصلحت کشور اهمیت زیادی دارد یا رأی اعتماد به وزیران شما را منوط به امتیاز گرفتن برای حوزه انتخابی خویش کنند، شما مصلحت کشور را در چه می دانید و چه واکنشی خواهید داشت؟
**با توجه به اينكه اصل سوم قانون اساسي يكي از عالي‌ترين اصول در احقاق حقوق ملت است، و با توجه به اینکه ریاست جمهوری اسلامی ایران به موجب اصل 113 ناظر بر اجرای قانون اساسی است لطفاً ارزیابی خود را از میزان موفقیت به دست آمده تا کنون در حصول بندهای ذیل اصل 3 قانون اساسی بالاخص مفاد بندهاي 1 – 3- 4 و 8 از اصل مذکور بیان فرمایید؟ اگر اعتقاد شما بر این است که در برخی از این موارد هنوز اهداف مورد نظر تحقق کامل نیافته‌اند چه برنامه یا دیدگاهی برای نیل به آن اهداف دارید؟ به گمان شما در صورتیکه شما بعنوان منتخب ملت به ریاست جمهوری اسلامی ایران برگزیده شوید، در خاتمه دوران تصدی شما تا چه میزان در دستيابي به تحقق کامل این اهداف پيشرفت خواهیم كرد؟
**نگاه شما به حقوق اقلیت ها چگونه است؟ آیا شما در احراز مشاغل دولتی توسط اقلیت های قومی یا مذهبی میزانی از محدودیت را قائل هستید؟ تا چه اندازه به برابری فرصت ها و آزادی مراسم یا اعمال مذهبی براي اقليت‌هاي قومي يا مذهبي شناخته شده در قوانین کشور معتقد هستید؟ آیا به نظر شما اقلیتها بدون محدودیت مجاز به برپاکردن معابد یا مراکز مذهبی خود در شهرها یا مناطقی که جمعیتی از آنها زندگی می کنند هستند؟
**چنانچه حفظ حقوق و آزادي‌هاي مدني شهروندان که در قوانین کشور از جمله قانون اساسی محترم شمرده شده است در برهه ای از زمان از نظر كارشناسان و مشاوران شما در تزاحم با حفظ نظام که از واجبات است قرار گیرد؛ شما چگونه بین این دو تعادل برقرار می کنید. اساسا دیدگاه شما راجع به نظام تعادلی صحیح بین این دو چیست؟
**دیدگاه شما نسبت به نقش سازمان های غیردولتی و موسسات مردم نهاد در اداره امور اجتماعی و فرهنگی کشور چیست؟ ارزیابی شما از یک نگاه بدبینانه در کشور که توسعه این سازمانها را به جهت احتمال نفوذ دشمنان در تزاحم با امنیت ملی قرار می دهد چیست؟در مقابل ارزیابی شما از دیدگاه دیگری که توسعه این موسسات در همه بخشها را بهترین راه فراهم آوردن مشارکت مردم و نخبگان در امور اجتماعي - فرهنگي می داند و معتقد است در هر کجا که ممکن است دولت باید نقش خود را به نفع این موسسات کاهش دهد چیست؟ حضرتعالی وضعیت كنوني کشور را به لحاظ میزان نقش موسسات مردم نهاد و سهم آنها از اداره امور فرهنگی- اجتماعی کشور تا چه حد مطلوب میدانید؟
**مطمئناً جنابعالی در پیروی از سیاست‌های نظام که بر اساسی فرامین رهبری و مصوبات قانونی فراهم آمده اند معتقد به ادامه روند خصوصی سازی هستید. لطفاً دیدگاه خود را در توسعه روند خصوصی سازی به بخشهایی نظیر بهداشت، آموزش، فرهنگ و هنر و پژوهش بیان فرمایید. دیدگاه شما نسبت به سرمایه گذاری سرمایه داران در امور تخصصی نظیر بهداشت، آموزش، فرهنگ و هنر، تحقیق و پژوهش و نظایر آنها البته با شرط رعایت موازین تخصصی که در آیین نامه های مربوطه قابل پیش بینی است از جمله بکارگیری متخصصان هر يك از اين حوزه‌ها چیست؟
**به رغم وجود قوانين بالادستي از جمله قوانين برنامه توسعه و سند چشم انداز 20 ساله گاهی شاهد تغییرات وسیع در سیاست‌ها هستیم. به نظر شما تغییر وسیع سیاست‌ها در پی تغییر رئیس جمهور یا وزرا تا چه میزان شایسته و موجه است و مرز آن با تغییرات نابجا در کجاست؟ از نظر جنابعالی برقراری ثبات در سیاست ها به نحوی که با تغییر اشخاص همه سیاست‌های یک دستگاه دستخوش تغییر نشوند، در كشور ما چگونه قابل تأمین است؟
**راه حل شما برای اینکه فرصت های برابر پیش روی متخصصان، کارشناسان و نخبگان در احراز مشاغل مدیریتی قرار گيرد و کشف استعدادهای ناشناخته انسانی کشور چیست؟ از نظر جنابعالی عضویت در ستادهای انتخاباتی جنابعالی یا خویشاوندی یا صمیمیت های قبلی تا چه حد می توانند به عنوان یکی از معیارها در انتخاب افراد و مسؤولان لحاظ گردند؟ چه معیارهای دیگری را برای استفاده از سرمایه های انسانی کشور در نظر دارید؟
**برخی از دغدغه خاطرها نیاز به توجه ویژه و فوری دارند، از جمله قوانين معطل مانده مربوط به حفظ محيط زيست در حوزه هاي مختلف و بالاخص كنترل آلودگي هوا كه هر ساله زندگي جمعيت كثيري از مردم را تحت تأثير قرار مي‌دهد، و یا نارسایی های موجود در برخی قوانین یا سیاست‌ها در تأمین حقوق افراد داراي معلوليت كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم زندگي يك دهم از جمعيت كل كشور را تحت شعاع خود قرار مي‌دهد. آیا جنابعالی نگاه ویژه ای به این دغدغه‌ها دارید؟ آیا در این موارد برنامه خاصی مورد نظر شما هست؟
**بسیاری از حقوقدانان معتقدند که برخی از حقوق ملت ایران در مجامع بینالمللی به درستی و به قدر کفایت دنبال نشده است. شکایت علیه صادرکنندگان و استفاده کنندگان از جنگافزارهای شیمیایی عليه مردم ایران در طول دفاع مقدس، دريافت غرامت ناشی از جنگ تحمیلی مطابق حقوق بين‌الملل، شکایت از نقض بیطرفی دولت آمریکا در جنگ ایران و عراق با حمله به سکوهای نفتی و مطالبه غرامت، شکایت از اعمال تحریمهای غیرمنصفانه و مغایر با موازین بشردوستانه علیه ملت ایران در مراجع بین المللی، شکایت از رفتار ناشایست و تبعیضآمیز نسبت به اتباع ایران در برخی از فرودگاهها و مرزهای برخی از کشورها و امثالهم از این جمله‌اند. شما برای دفاع از حقوق ملت ایران در چارچوب حقوق و روابط بینالملل در موارد یاد شده بویژه طرح دعوا عليه تحريمهای کنونی در ديوان بين‌المللي دادگستري مطابق موازين بين‌المللي با استفاده از حقوقدانان مجرب چه برنامهای دارید؟
**با توجه به اهميت نقد کارشناسانه عملكرد دستگاه‌هاي دولتي از نگاه مستقل و خارج از این دستگاهها و با توجه به خلاء ایفای شایسته این نقش توسط احزاب در کشور ما و از آنجایی که عملکرد جنابعالی و دولت شما ممکن است کمتر مورد نقد کارشناسانه احزاب مخالف قرار گیرد و این امر ممکن است که راه را بر انتقادات غیر سازنده بگشاید، شما چه راه حلی برای نقد علمی مستمر و سيستماتيك دولت خویش و نیز ارزیابی از انطباق رفتارهای دولت با قوانین دارید؟
**به گفته متخصصان هرچه در تقويت دستگاه قضايي و سازمان‌هاي تابعه آن به ويژه در امور پيشگيري از جرايم سرمايه‌گذاري شود، سريعاً در برقراري عدالت و احساس امنيت و كاهش دعاوي و روان شدن چرخ توسعه كشور تأثير خواهد گذاشت. به نظر مي‌رسد نگاه دولت در لوايح بودجه به سهم دستگاه قضايي از بودجه عمومي كشور مبتني بر باور فوق نيست و نياز به تحول در نگرش دولت احساس مي‌شود. نظر جنابعالي در اينباره چيست؟
**مطالعه آمار وقوع جرايم در كشور نگراني متخصصان اين حوزه را بر انگيخته است. همچنين افزايش شكايت شهروندان از فساد مالي و رشوه در دستگاه‌هاي دولتي بر اين نگراني‌ها افزوده است. از طرف ديگر مطالعه برخي تحولات اجتماعي نظير افزايش آمار طلاق نيز باعث تشديد اين نگراني‌هاست. ديدگاه شما در تحليل علل موارد فوق چيست؟ و فكر مي‌كنيد براي يافتن راه حل‌هاي عملي و درمان اين وضعيت چه مسيري را بايد طي كنيم؟
**در میان مشاوران و اطرافیان شما حقوقدانان چه جایگاهی دارند؟ اگر قائل به ضرورت استفاده از ظرفیت جامعه حقوقی کشور در تنظیم لوایح و مقررات هستید، چه طرح یا روش یا مکانیزم عملی براي توسعه فعاليت اين افراد در این امر و نیز بکارگیری این ظرفیت برای جهت‌دهي جامعه به سمت نظم و عدالت در نظر داريد؟ آیا جنابعالی در صورتی که بعنوان ریاست محترم جمهوری ایران برگزیده شوید علاقمند به برگزاری نشست‌های آزادی که با جمعیت‌هایی از حقوقدانان کشور ترتیب داده شود خواهید بود؟
**آيا جنابعالي موافق هستيد كه در صورت انتخاب به عنوان رئیسجمهور کشور، در مدت تصدي مقام رياست جمهوري توسط حضرتعالی، از تطبيق عملكرد شما با آنچه به این سوالات پاسخ داده‌اید ساليانه گزارش کارشناسی منصفانه‌اي به جنابعالي و افكار عمومي ارائه نماييم؟
انتهاي پيام/