امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 4 خرداد 1392 خورشیدی برابر با 14 رجب 1434 هجری و 25 می 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
گشایش موزه قرآن و کتابت (صاحب‌الامر) در تبریز (1380 ش)
مسجد صاحب‌الامر یکی از مساجد قدیمی و کهن شهر تبریز است که در مرکز این شهر واقع شده است. این بنا توسط شاه تهماسب یکم ایجاد شده است و در آغاز متعلق به وی بوده است. بعدها با حملهٔ سپاهیان عثمانی به ایران، مسجد صاحب‌الامر به طور کلی ویران گردید. کاتب چلبی در کتاب «جهان‌نما» این باره می‌نویسد: «در قسمت شرقی میدان صاحب آباد متصل به جامع سلطان حسن، مسجد مزین دیگری وجود داشت که چون بنایش از شاه تهماسب بود، عساکر عثمانی جابه‌جا خرابش کردند.» پس از عقب‌نشینی عثمانیان، این مسجد توسط «میرزا محمدابراهیم» -وزیر آذربایجان در زمان شاه سلطان حسین- مورد بازسازی قرار گرفت.
مسجد صاحب‌الامر در اثر زمین‌لرزهٔ سال ۱۱۹۳ هجری، خسارت فراوانی دید و در سال ۱۲۶۶ هجری، به همت میرزا «علی‌اکبر خان» (مترجم کنسولگری شوروی در تبریز)، مورد مرمت قرار گرفت و «مدرسهٔ اکبریه» در یکی از صحن‌های آن ایجاد گردید. این بنا دارای یک گنبد و دو مناره است که شکل گنبد و مناره‌ها با سایر مساجد تفاوت بسیاری دارد. از زمان شاه تهماسب یکم، تنها دو تاق مرمرین در این مسجد باقی مان ده است که جنبهٔ تاریخی دارند. در کنار یکی از تاق‌ها، سنگ‌نبشته‌ای مرمرین و در بالای تاق دیگری، سورهٔ «الجن» نوشته شده است. امروزه موزه قرآن و کتابت در محل مسجد صاحب‌الامر ایجاد شده است.
عزل «سید ضیاءالدین طباطبایی» از ریاست وزرا به فرمان احمدشاه قاجار (1300 ش)
در جریان کودتای سوم اسفند 1299، عامل نظامی کودتا رضاخان و عامل سیاسی و کارگردان ظاهر و باطن، سید ضیاءالدین طباطبایی بود که با حمایت انگلیس صورت گرفت. سید ضیاء در نخستین روزهای ورود قوای قزاق به تهران، با احمدشاه ملاقات و فرمان رییس‌الوزرایی خود را با اختیارات کامل دریافت کرد. وی در اولین روز صدارت خویش دست به اقداماتی زد و نزدیک به دویست تن از رجال کشور و روحانیان را باز داشت نمود و طی اعلامیه‌ای، علل و جهات صدارت خود را به حکّام و والیان در سراسر کشور ابلاغ کرد. نقطه زوال دولت سید ضیاءالدین طباطبایی معروف به دولت سیاه و کابینه صد روزه را باید در اختلاف بین وی و سردار سپه جُست. رضاخان که با سید ضیاء روابط خوبی نداشت، با نزدیک شدن هر چه بیشتر به احمدشاه و اظهار اطاعت و انقیاد، زمینه را برای برکناری سید ضیاء فراهم ساخت.
به ویژه که احمدشاه از زمان امضای حکم ریاست وزرایی سید ضیاء، از او دل خوش نبود و اهانت‌ها و بی‌ادبی‌های سید، شاه را به شدت خشمگین ساخته بود. همچنین منتقدین و وابستگان به دربار که عده زیادی از آنان در حبس رفته بودند، تلاش شبانه‌روزی خود را برای بر کناری او معمول می‌داشتند. سرانجام در روز اول خرداد 1300، شاه به سید ضیاء، تکلیف استعفا نمود، اما سید ضیاء اطاعت نکرد تا این که احمد شاه وی را در چهارم خرداد بر کنار کرد و دولت 93 روزه‌اش سقوط کرد. پس از برکناری، در همان روز در حالی که از خزانه دولت مبلغ بیست و پنج هزار تومان به او برای مخارج سفر داده بودند با تنی چند از دوستان و نزدیکان خود از طریق بغداد عازم اروپا شد و بیست و دو سال در اروپا اقامت گزید.
سقوط شلمچه در منطقه شرق بصره توسط رژیم بعثی عراق (1367 ش)
فرایند
سقوط فاو، با توجه به تأثیرات تعیین‌کننده آن بر تغییر توازن به سود عراق،
بسیار حائز اهمیت بود. عراقی‌ها، پس از حمله به فاو، در زمانی کمتر از 48
ساعت، نقل و انتقال از منطقه فاو را با هدف آمادگی برای عملیات بعدی آغاز
کرده و 38 روز پس از حمله به فاو، سرانجام در بامداد روز چهارم خرداد سال
1367، به منطقه شلمچه حمله کردند، در نهایت پس از هشت ساعت درگیری، شلمچه
در حالی سقوط کرد که بیش از هفتاد درصد از توان دشمن در جنوب متمرکز شده
بود. نتایج برخاسته از سقوط شلمچه منجر به انجام اقداماتی از جانب جمهوری
اسلامی ایران گردید که: افزایش فعالیت‌های دیپلماتیک و پی‌گیری روند
جابجایی در بندهای قطعنامه 598، دعوت از مردم برای پشتیبانی جبهه‌ها و نیز
انتصاب حجت‌الاسلام و المسلمین هاشمی رفسنجانی به عنوان جانشین فرماندهی کل
قوا از آن جمله می‌باشد.
سوء قصد به جان «آیت‌اللَّه هاشمی رفسنجانی» توسط گروهک فرقان (1358 ش)
در عصر روز جمعه چهارم خرداد 1358، هنگامی که وال مسلمین هاشمی رفسنجانی از اعضای اصلی شورای انقلاب و افراد مؤثر نظام، در منزل بود، دو نفر به قصد ملاقات ایشان و با ادعای این که حامل نامه‌ای از جانب یکی از مقامات مملکتی برای وی می‌باشند، اجازه حضور خواسته و داخل منزل شدند. در آن روز بر حسب اتفاق، پاسدار محافظ آقای هاشمی در منزل نبود و جوان ضارب با سوء استفاده از این موقعیت، قصد ترور ایشان را داشت که بر اثر درگیر شدن با آقای هاشمی، موفق به انجام نقشه خائنانه‌اش نگردید و گلوله به جای حساسی از وی اصابت نکرد.
در این میان با کمک خانواده آقای هاشمی، ضارب کارش را ناتمام رها کرده و می‌گریزد. در اثر این سوء قصد، آقای هاشمی از پشت هدف اصابت گلوله واقع شده که پس از آن برای مداوا به بیمارستان منتقل گردید. حضرت امام در پیامی این باره فرمودند: «بدخواهان بدانند هاشمی زنده است چون نهضت زنده است. من به آقای هاشمی، فرزند برومند اسلام، تبریک می‌گویم که در راه هدف تا نزدیک شهادت به پیش رفته و سلامت و ادامه خدمت ایشان را از خدای تعالی خواستارم».
تولد عبدالحسین سپنتا (1348-1286)
عبدالحسین سپنتا متولد 1286 تهران، فارغ‌التحصیل به تریتیب از مدرسه سن لویی، مدرسه زرت شیان تهران، استیورت تهران، استیورت ممو ریال کالج اصفهان و کالج آمریکایی تهران است. وی فعالیت هنری را با روزنامه نگاری آغاز کرد و نخستین روزنامه‌اش را سال 1307 با نام «دورنمای ایران» در بمبئی منتشر کرد. او فعالیت هنری را از زمان تحصیل در مدرسه زرتشتیان با تئاتر، زیر نظر فردریک تالبرگ شروع کرد و سال 1312 با نگارش فیلمنامه فیلم «دختر لر» سینما را تجربه کرد. از دیگر فعالیت های جنبی وی می‌توان به ترجمه متون، انتشار هفته نامه های مختلف و ساخت فیلم های مستند اشاره کرد. سپنتا یکی از «نام‌آوران سینمای ایران» می‌باشد که سال 1348 در اصفهان به دیدار حق شتافت.
درگذشت فریدون خرسند طراح گرافیک 1363 ش
فریدون خرسند صفایی پس از گذراندن دبستان و دبیرستان در سال 1345 موفق به اخذ دیپلم در رشتهٔ طبیعی گردید و پس از طی خدمت نظام برای ادامهٔ تحصیل راهی انگلستان شد و در سال 1356 موفق به دریافت درجه لیسانس در رشتهٔ طراحی گرافیک گردید. خرسند در طول مدت تحصیل، از سوی دانشگاه مربوطه جایزه‌ها و بورس‌های متعددی را دریافت کرد.
او هم چنین علاوه بر بر اخذ لیسانس در رشتهٔ طراحی گرافیک، موفق به دریافت دیپلم از انجمن طراحان و هنرمندان صنعتی انگلستان و لیسانس طراحی تبلیغاتی نیز گردید و در طول تحصیل به فعالیت‌های حرفه‌ای هم اشتغال داشت که از این دوره آثار زیادی در دست است. خرسند در اوایل سال 1357 به ایران مراجعت نمود و در مؤسسهٔ چاپ و نشر دانش نو مشغول به کار شد و پس از انقلاب اسلامی در مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به کار طراحی پرداخت و تا پایان عمر در این مرکز ماند و آثاری را بر جا گذارد که از آن جمله می‌توان به پوسترهای «دومین سالگرد انقلاب اسلامی»، «مدرسهٔ فیضیه» و «سالگرد سیزده آبان» اشاره کرد. فریدون خرسند صفایی به سبب ابتلاء به بیماری سرطان درگذشت.
نخستین نبرد مسلمانان با مشرکان مکه در صدر اسلام (2 ق)
اولین درگیری مسلمانان پس از استقرار در مدینه، به فرماندهی عبداللَّه بن جحش اسدی با کاروان قریش به سر گردگی عمر بن الحضرمی بود که در این نبرد، عمر بن الحضرمی کشته شد. این جنگ در تاریخ اسلام به «سَریهٔ عبداللَّه بن جحش» معروف گشته است.
خودکشی «هاینْریشْ هیمْلِرْ» رئیس سازمان اطلاعات و امنیت آلمان نازی (1945 م)
هاینریش هیملر از سران جنایت‌کار آلمان نازی در 7 نوامبر 1900 مدر شهر مونیخ آلمان به دنیا آمد. وی از خانواده‌ای اشرافی بود اما برای امرار معاش به مشاغل گوناگون دست زد و در جریان تأسیس حزب نازی از نخستین اعضای آن شد. هیملر در سال 1929 م به ریاست گروه پلیس سیاسی نظامی آلمان موسوم به اس‌اس رسید. ایدئولوژی ناسیونال سوسیالیسم مبتنی بر تفوق و برتری نژاد آریایی و سرکوب دشمنان داخلی و خارجی آلمان به رهبری یک پیشوا بود و هیملر نیز در پست‌های گوناگون خود، این تفکر و ایدئولوژی را دنبال می‌کرد. هیملر در سال 1936 به ریاست شهربانی آلمان رسید و در سال‌های میانی جنگ جهانی دوم به وزارت کشور منصوب گردید.
وی در تمامی دوران مسئولیت‌های مختلف و گوناگونی که بر عهده داشت با بی‌رحمی و شدت عمل هرچه بیشتر رفتار می‌کرد و دامنه این برخورد آن چنان گسترده بود که حزب نازی نیز تابع نظرات آن شده بود. هاینریش هیملر در این زمان از سفاک‌ترین افراد حزب نازی به شمار می‌رفت و عامل شکنجه و قتل عده بسیاری از انسان‌ها در اردوگاه‌های مرگ بود. در واقع در چند سال آخر حکومت نازی‌ها بر آلمان، هیمْلِر به سانِ یک دیکتاتور واقعی رفتار می‌کرد و حتی رؤسا و کارگردانان حزبی را هم دچار وحشت و اضطراب کرده بود. با این همه وی در آستانه شکست آلمان در جنگ جهانی دوم، در آوریل 1945 م به متفقین پیشنهاد داد که آلمان بین انگلستان و فرانسه تقسیم شود ولی متفقین این پیشنهاد را نپذیرفتند. وی یک ماه پس از آن توسط نیروهای انگلیسی بازداشت گردید، اما قبل از رسیدگی به جرائمش به وسیله سیانور خودکشی کرد و در 25 ماه مه 1945 مدر 45 سالگی به عمرش خاتمه داد.
امضای منشور سازمان کشورهای افریقایی و تشکیل سازمان وحدت افریقا (1963 م)
به دنبال تشکیل کنفرانس تاریخی سازمان وحدت کشورهای افریقایی در آدیس‌آبابا پایتخت اتیوپی در بیستم مه 1963 م، این سازمان در 25 مه آن سال شکل گرفت و به تدریج تمامی کشورهای استعمار زده این قاره به عضویت آن درآمدند. بنیان‌گذاران سازمان وحدت افریقا، جمال عبدالناصر، قوام نکرومه و احمد سُکوتوره رؤسای جمهوری وقت مصر، غنا و گینه بودند. این سازمان تلاش‌های خود را جهت ایجاد یک پارچگی میان کشورهای افریقایی، حل و فصل اختلافات این کشورها، دفاع از حق حاکمیت کشورهای عضو و آزادی سرزمین‌های تحت استعمار افریقا متمرکز کرده است.
منشور سازمان کشورهای افریقایی که با حضور 30 کشور این قاره در اتیوپی به امضا رسید در حال حاضر مورد تأیید 53 کشور، چندین سازمان و جبهه آزادی بخش افریقایی است و همگی عضو این سازمان می‌باشند. مقر سازمان وحدت افریقا در کشور اتیوپی می‌باشد و اجلاس سران، هرسال در یکی از کشورهای عضو برگزار می‌شود. سازمان وحدت افریقا در سال 2002 م با تحت پوشش قرار دادن اکثریت مطلق کشورهای این قاره، به اتحادیه افریقا تغییر نام داد.
عقب‌نشینی فضاحت‌بار نیروهای رژیم صهیونیستی از جنوب لبنان (2000 م)
پس از امضای قرارداد کمپ دیوید توسط انور سادات رئیس جمهور مصر، این کشور در بین هم‌پیمانانِ عرب خود مورد سرزنش قرار گرفت و طی سالیان بعد منزوی گردید. ادامه اختلاف بین کشورهای عربی و اوضاع بحرانی لبنان، رژیم صهیونیستی را به عملیات تجاوزکارانه‌ای در منطقه تشویق کرد. از این رو در روز ششم ژوئن 1982 م، نیروهای رژیم اشغال گر قدس، به این بهانه که لبنان به مرکز عملیات تروریستی علیه اسرائیل تبدیل شده و امنیت این رژیم را به خطر انداخته حمله سراسری و همه جانبه ای را به جنوب لبنان آغاز نمودند و تا جنوب بیروت نیز پیشروی کردند. نیروهای رژیم صهیونیستی پس از تصرف بخشی از جنوب لبنان و بمباران مراکز تجمع فلسطینی‌ها در بیروت، این شهر را مورد حمله قرار دادند.
در همین حال اردوگاه‌های فلسطینی بیروت نیز که در محاصره ارتش رژیم اشغال گر قدس قرار گرفته بود، مورد حمله فالانژهای مسیحی قرار گرفت. این قتل‌عام‌ها، خشم و نفرت عمومی را در سراسر جهان برانگیخت. از این رو، پس از مدتی و در اثر مقاومت فلسطینیان و فشار افکار عمومی، نیروهای صهیونیستی، از بیروت عقب‌نشینی نموده و در جنوب لبنان مستقر شدند؛ اما سرانجام با حملات پی در پی استشهادی و وارد آوردن تلفات جانی و مالی بسیار به نیروهای اسرائیل توسط بر کفان حزب اللَّه لبنان، ارتش رژیم صهیونیستی مجبور شد به طرزی ذلت بار در 25 مه سال 2000 م از جنوب لبنان عقب‌نشینی نموده و پس از هجده سال، خاک لبنان را ترک کند.
کشف خلیج گینه در غرب افریقا توسط دریانوردان فرانسوی (1360 م)
خلیج
گینه در غرب قاره افریقا و در اقیانوس اطلس واقع شده است. این خلیج در
بیست و پنجم ماه مه 1360 متوسط دریانوردان فرانسوی که از منطقه دیپ در شمال
این کشور بودند، کشف گردید و نفوذ فرانسه در این قاره بنا نهاده شد.
مدتی
پس از کشف خلیج گینه، نفوذ فرانسویان در این قاره آغاز شد و به تدریج آنان
بر سرزمینی که بعدها، گینه نامیده شد، تسلط یافتند. استعمارگران فرانسه تا
نیمه دوم قرن بیستم در این منطقه به صورت مستقیم حضور داشتند. برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید