آیه ۲۲۴– ۲۲۷سوره شعرا
وَالشُّعَرَاء يَتَّبِعُهُمُ الْغَاوُونَ ﴿۲۲۴﴾ أَلَمْ تَرَ أَنَّهُمْ فِي كُلِّ وَادٍ يَهِيمُونَ ﴿۲۲۵﴾ وَأَنَّهُمْ يَقُولُونَ مَا لَا يَفْعَلُونَ ﴿۲۲۶﴾ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَذَكَرُوا اللَّهَ كَثِيرًا وَانتَصَرُوا مِن بَعْدِ مَا ظُلِمُوا وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنقَلَبٍ يَنقَلِبُونَ ﴿۲۲۷﴾
و شاعران را گمراهان پیروی می‌کنند (۲۲۴) آیا ندیده‌ای که آنان در هر وادیی سرگردانند (۲۲۵) و آنانند که چیزهایی می‌گویند که انجام نمی‌دهند (۲۲۶) مگر کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده و خدا را بسیار به یاد آورده و پس از آنکه مورد ستم قرار گرفته‌اند یاری خواسته‌اند و کسانی که ستم کرده‌اند به زودی خواهند دانست به کدام بازگشت گاه بر خواهند گشت (۲۲۷)
این چهار آیه در پایان سوره شعرا آمده است و دلیل آنکه نام سوره را شعرا نهاده‌اند نیز همین چند آیه است.
چنین به نظر می‌رسد که خداوند در این آیات شاعران و شعر ایشان را مورد انتقاد قرار داده و دلایل انتقاد خود را نیز بدین صورت بیان کرده است که این شعرا چنانند که بیشتر افراد گمراه و سرگشته به دنبالشان می‌روند.
آیا نمی‌بینی که در هر وادی سرگردانند و هر لحظه سخنی می‌گویند و دمی دیگر آن سخن را لغو می‌کنند و آیا نمی‌بینی که این شاعران سخن‌ها می‌گویند که هیچ بدان عمل نمی‌کنند؟
بسیاری از مفسران از همین بخش آیات نتیجه گیری کرده‌اند که شعر و ادبیات مورد تأیید قرآن نیست و باید شاعران را از اجتماع و مدینه فاضلهٔ اسلام بیرون کرد.
این نگرش تا امروز همچنان دوام یافته و بعضی را بر آن داشته است که بنویسند شعر خواندن اگر حرام نباشد حداقل مکروه است و به خصوص در مسجد و بر منبر خواندن آن صواب نیست.
بدین ترتیب دفتر شاعران را نیز مطرود و مردود خوانده‌اند و حتی کتاب‌هایی چون مثنوی مولانا و گلستان و بوستان سعدی را نیز طرد کرده‌اند.
اما حقیقت آن است که در آیه آخر خداوند استثنایی آورده است که همهٔ شاعران بزرگ جوامع بشری را شامل می‌شود و از ملامت می‌رهاند و آن شاعرانی هستند که به خدا ایمان دارند و کار نیکو می‌کنند و یاد خدا در شعرهایشان حضور دارد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید