امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 1 خرداد 1392 خورشیدی برابر با 11 رجب 1434 هجری و 22 می 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
روز بزرگداشت «صدرالدین محمد قوام شیرازی» معروف به «ملاصدرا»
صدرالدین محمد شیرازی مشهور به صدرالمُتِألّهین و ملاصدرا در نهم الا ولی سال 980 قدر شیراز به دنیا آمد. سنگ بنای علمی و اخلاقی ملاصدرا در محضر درس شیخ بهایی، عالم کم نظیر دوران صفوی بنانهاده شد و تکمیل این بنای معنوی در محضر دانشمند نامی و استاد بزرگ، میرداماد، صورت گرفت. ملاصدرا، درایه، رجال، فقه و اصول را از شیخ بهایی؛ فلسفه، کلام، عرفان و علوم ذوقی را از میرداماد و علوم طبیعی، ریاضی، نجوم و هیئت را از محضر حکیم ابوالقاسم میرفندرسکی از علمای نامدار زمان فراگرفت. وی سپس بر مسند تدریس تکیه زد و ضمن آشنایی با فلسفه اشراق و مکتب مَشّاء، به تدوین حکمت متعالیه پرداخت.
ملاصدرا با ترکیب چهار مکتب مهم عرفانی، فلسفی و دینی شامل مشاء، اشراق، عرفان محیی‌الدین عربی و آموزه‌های دینی اسلام، حکمت متعالیه را بنیان نهاد و تأثیری شگرف و غیرقابل انکار بر فلسفه اسلامی گذاشت. وی در این مکتب کوشیده است عرفان و فلسفه دین یا به سخن دیگر، تهذیب نفس و برهان عقلی و وحی را در یک مجموعه هماهنگ، ترکیب و یگانه سازد. ملاصدرا تلاش کرد تا در پرتو معرفت عرفانی و فلسفه عقلانی، تفسیری دیگر گون از دین دست دهد. از این حکیم الهی بیش از چهل عنوان کتاب به یادگار مانده که اسفار اربعه مهم‌ترینِ آنهاست. سرانجام این عالم ربانی و فیلسوف اسلامی، پس از عمری پربار، در سال 1050 ق در هفتاد سالگی در شهر بصره عراق دار فانی را وداع گفت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
آغاز به کار «هیئت‌های مؤتلفه اسلامی» با نظارت حضرت امام خمینی (ره) (1342 ش)
پس از وقایع مربوط به لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در سال 1341، دسته‌های گوناگون مردمی تشکیل گردیدند که در صدد مبارزه با رژیم شاه بودند. افراد و اعضای این گروه‌های مردمی، از مسلمانان ناب و خالص ولی اکثراً فاقد تجربه سیاسی و ساز ماندهٔ و حتی معلومات کافی و عمیق مذهبی و اجتماعی بوده و به کمک‌های فکری و تعلیمات دینی و سیاسی و ساز ماندهٔ نیاز داشتند. این گروه‌ها طی جلساتی با هم آشنا شده و با نظر و تصویب حضرت امام خمینی (ره)، استاد شهید مرتضی مطهری و چند تن دیگر از شخصیت‌های روحانی، متکفّل هدایت و تغذیه معنوی آنان که از آن پس هیئت‌های مؤتلفه اسلامی خوانده می‌شدند، گردیدند. همگامی مؤتلفه با حوزه علمیه قم و مبلّغان و ائمه جماعات، نیروی عظیم مردم مسلمان ایران را، پشت سَرِ امام و مراجعِ دیگر، وارد میادین مبارزه کرد. مهمترین اقدام این هیئت‌ها، ترور و اعدام انقلابی حسنعلی منصور، نخست وزیر سرسپرده رژیم پهلوی و عامل تصویب قانون ننگین کاپیتولاسیون و تبعید حضرت امام به ترکیه بود. اغلب اعضای جمعیت مؤتلفه، پس از پیروزی انقلاب، جذب حزب جمهوری اسلامی شدند. در سالیان بعد جمعیت موتلفه اسلامی موجودیت خود را حفظ کرده است.
آغاز محاصره اقتصادی ایران توسط آمریکا و اروپا (1359 ش)
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دولت آمریکا به دخالت‌های خود در امور داخلی ایران ادامه داد. در آبان 1358 که شاه ظاهراً برای درمان به آمریکا رفت، روابط جمهوری اسلامی با آمریکا بسیار بحرانی شد. ملت ایران ضمن محکوم کردن اقدامات آمریکا به دلیل حمایت از رژیم محمد رضا پهلوی، خواستار استرداد وی جهت محاکمه شدند، اما آمریکا این درخواست را رد کرد. به دنبال رد این خواسته و نیز در پی افزایش مداخلات آمریکا در امور داخلی ایران، سفارت آمریکا در 13 آبان 1358 به تصرف دانشجویان پیرو خط امام درآمد و کلیه کارکنان آن به گروگان گرفته شدند. در پی تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران، شیطان بزرگ که به ایران پس از انقلاب اسلامی، به چشم همان ایرانِ زمان رژیم ستم‌شاهی می‌نگریست و به دنبال شکست‌های سیاسی، تبلیغاتی و نظامی خویش برای رهایی گروگان‌ها، در اول خرداد 1359، به حربه تحریم اقتصادی توسل جست؛ اما از همان آغاز، شکست چنین توطئه‌ای روشن بود.
روز بهره وری و بهینه سازی مصرف
تاریخچه بهره وری می‌توان گفت برای نخستین بار لغت «بهره وری» توسط فردی به نام «کوئیزنی» در سال ۱۷۷۶ (میلادی) بکار برده شد. بیش از یک قرن بعد یعنی در سال ۱۸۳۳ (میلادی) فردی به اسم «لیترِ» بهره‌وری را «قدرت و توانایی تولید کردن» تعریف کرد. بایستی توجه داشت که واژه بهره‌وری با گسترش انقلاب صنعتی و جهت افزایش سودمندی حاصل از نیروی کار, سرمایه و مواردی از این دست گسترش یافت ولی اصطلاح بهره‌وری آب در چند ساله اخیر و به دلیل کمبود این ماده ارزشمند گسترش یافته است.
شهادت محمد بروجردی فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهداء 1362 ش
اول خرداد 1362 هجری شمسی: محمد بروجردی فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا براثر انفجار مین به شهادت رسید. بروجردی در جوانی برای آموزش‌های نظامی و فراگیری فنون چریکی عازم سوریه و لبنان شد؛ و بعد از آن به نیروهای تحت فرماندهی شهید چمران پیوست.
شهید بروجردی بعد از فرمان امام خمینی (رحمة الله (علیه)) برای سرکوبی ضد انقلابیون عازم پاوه و سپس کردستان شد گفتنی است که همه ساله کنگره سرداران شهید استان تهران 36000 شهید سپاه تهران به پاس قدردانی از مقام والای این عزیزان برگزار می‌شود.
درگذشت محسن بدیع پیشگام صنعت لابراتوار فیلم در ایران 1368 ش
متولد 1287 در بصره، سال 1303 به ایران آمد و در 1306 به فرانسه رفت و دیپلم مهندسی مکانیک و برق گرفت. در فاصله سال های 1310 تا 1320 در فرانسه و انگلستان بود و با گرفتن بورس رادیو از انگلستان به لندن رفت و پس از چهار سال مدرکی معادل لیسانس گرفت. سال 1321 به ایران بازگشت، با این هدف که کارگاه ساخت دستگاه گیرنده رادیو تأسیس کند اما چون تصور می‌کردند حرفش نادرست است به او پروانه کسب ندادند. با این وجود مانع کارش نشدند تا اینکه در خیابان فردوسی مغازه ای به اسم «رادیو سازی بدیع» باز کرد و هفت سال در این حرفه بود. در سال 1327 در فیلم دوم دکتر کوشان به عنوان صدار بردار فعالیت کرد.
سپس استودیو فیلم برداری عقاب را تأسیس کرد و امکانات خود را در اختیار علی دریا بیگی قرارداد تا فیلم شکار خانگی را بسازد. ولگرد سومین فیلمی بود که محسن بدیع فیلم برداری و تروکاژهای آن را انجام داد. آخرین شب فیلم دیگری بود که مهندس بدیع در سال 1333 تهیه کرد. وی به تدریج آن قدر در کارش تبحر یافت که همراه مو شق سروری و ساموئل خاچیکیان «تروکاژ های» شب نشینی در جهنم را فراتر از ظرافیت های سینمای ایران انجام داد. ستاره ای چشمک زد (1342) آخرین فیلم بدیع است. بدیع تا آخرین سال های زندگیش در امور لابراتوار فیلم در استودیو بدیع که در اواخر دهه 1340 به مرکز خدمات صنایع فیلم ایران تغییر نام داد، فعال بود. وی در سال 1367 در گذشت.
تولد «ابوبکر محمد» معروف به «ابن انباری» ادیب و مفسر مسلمان (271 ق)
ابوبکر محمد، معروف به ابن انباری، ادیب، لغت شناس و مفسر علوم قرآنی در بغداد به دنیا آمد و پس از فراگیری علم لغت و علوم قرآنی به آموختن حدیث روی آورد. او دارای حافظه‌ای نیرومند بود و در کار تدریس، در برابر شاگردانش، بسیار فروتنی نشان می‌داد. ابن انباری به دانش بسیار و تالیفات بی‌شمار و حافظهٔ شگفت و فضایل اخلاقیِ فراوان نام‌آور بود. وی در عین دانشمندی، سخت پارسا بود و به گناهی و حرامی آلوده نشد. ابنان باری علاوه بر تدریس و تربیت شاگردان، کتاب هایی از قبیل اَدَبُ الکاتِب و ضمائِرُ القرآن تا لیف کرد. وفات ابن انباری در روز عید قربان سال 328 قدر 57 سالگی روی داد.
درگذشت «ابن عساکر مشقی» مورخ و محدث شهیر اسلامی (571 ق)
ابوالقاسم علی بن حسن دمشقی معروف به ابن عساکر نزد عالمان و فقیهان عالی مقام دمشق، علوم قرآن، حدیث، فقه و اصول را با اشتیاق فراوان فرا گرفت. ابن عساکر به سبب حفظ و روایت احادیث بسیار، کثرت سفرهای علمی و استفادهٔ علمی و استفاده از مشایخ بزرگ در شهرهای اسلامی و تا لیف کتب مهم، در شمار یکی از بزرگ‌ترین حافظان حدیث و نویسندگان تاریخ در روزگار خویش درآمد. از ابن عساکر بیش از صد و سی اثر ممتاز علمی و تاریخی به جای مانده که تاریخ دمشق یا تاریخ کبیر در هشتاد جلد، مناقِبُ الشَّباب و الا مالی فی الحدیث از آن جمله‌اند. این شخصیت برجستهٔ علمی سرانجام در رجب سال 571 ق در 72 سالگی در دمشق درگذشت و پس از تشییعی با شکوه، در همان شهر به خاک سپرده شد.
درگذشت «ویکتور هوگو» شاعر و نویسنده مشهور فرانسوی (1885 م)
ویکتور هوگو، درخشان‌ترین شخصیت ادبی فرانسه در قرن نوزدهم، در 26 فوریه 1802 مدر شهر بزان سون فرانسه به دنیا آمد. وی در ابتدا وارد عرصه ادبیات گردید و پس از مطالعه آثار بزرگان، مقام ادبی مهمی به دست آورد. وی در 25 سالگی به عضویت آکادمی فرانسه پذیرفته شد و هم‌زمان به عنوان نماینده به پارلمان فرانسه راه یافت. هوگو در زمان حکومت ناپلئون سوم، به دلیل مخالفت با سیاست‌های مستبدانه وی از صحنه سیاست دور افتاد و نزدیک به 19 سال در تبعید به سر برد. در همین دوران بود که ویکتور هوگو، رمان‌های ماندگار خود را خلق کرد. هوگو را می‌توان مروج و پیشاهنگ مکتب رمانتیسم در این دوره دانست چرا که این مکتب به وسیله او به اوج شکوفایی و رشد رسید. بر اساس مکتب رمانتیسم، قواعد و سنت‌های کلاسیک، مانع درک طبیعت، لذت بردن از آن و بیان آن بود.
این مکتب به برتری احساسات و تخیل بر عقل باور داشت و معتقد بود که هنرمند باید بدون هیچ قیدی به بیان احساسات خود بپردازد. هوگو، طرفدار آزادی در هنر بود. ویکتور هوگو در سال‌های پایانی عمر مورد احترام و ستایش عمومی بود به طوری که در جشن تولد هشتاد سالگی او، شش‌صد هزار تن از مردم پاریس و شهرهای دیگر فرانسه برای تهنیت و گرامیداشت او در برابر خانه‌اش گرد آمدند. بینوایان، مردی که می‌خندد، کارگران دریا، ناپلئون کوچک، گوژپشت نوتر دام و روح انسان از معروف‌ترین رمان‌های ویکتور هوگو می‌باشند. ویکتور هوگو سرانجام در 22 می 1885 مدر 83 سالگی در اوج محبوبیت و شهرت درگذشت و پس از تشییعی با شکوه در پاریس به خاک سپرده شد.
انحلال «کمینترن» یا کمونیست بین‌الملل توسط استالین رهبر شوروی (1943 م)
بعد از پیروزی انقلاب روسیه و روی کار آمدن کمونیست‌ها، ایجاد و برقراری نهضت سوسیالیسم جهانی در دستور کار سران مسکو قرار گرفت. در این زمینه در سال 1919 م کمین ترن به معنای کمونیست بین‌الملل تشکیل شد. شکل‌گیری این ساختار علاوه بر آنکه از نظریه «صدور انقلاب» نشأت می‌گرفت، به تحرکات و تحریکات دول غربی به ویژه انگلستان و فرانسه باز می‌گشت. این مسائل باعث گردید تا حزب کمونیست شوروی برای مشاوره و برنامه‌ریزی جهت مبارزه با مشکلات و نیز ایجاد هماهنگی، به کمین ترن روی آورد. دهه 1920 م شاهد اوج‌گیری قدرت کمین ترن بود اما در نیمه دهه 1930 مو پس از ناکامی در گسترش انقلاب و برقراری نهضت جهانی سوسیالیسم، سیاست مبارزه‌جویی کنار گذاشته شد.
در نیمه ماه مه 1943 و در اوج جنگ جهانی دوم، مقامات شوروی با اطلاع از بدگمانی متتفقین در مورد توسعه مبانی و اندیشه‌های کمونیسم، برای دادن اطمینان خاطر به آنها تصمیم به انحلال این سازمان گرفتند. مقامات شوروی در نهایت در 22 ماه مه 1943 م انحلال کمین ترن را اعلام کردند. در واقع سران کرملین با این عمل خود قصد داشتند. به جهانیان وانمود کنند که از ترویج عقاید اشتراکی در کشورهای دیگر دست کشیده‌اند و سیاست تنش‌زدایی در پیش گرفته‌اند. این مسئله هم‌چنین از اختلافات داخلی در احزاب کمونیست و نیز عقاید تروتسکی که به انقلاب جهانی پای بند بود ناشی می‌گردید.
ورود نخستین چاپخانه مدل گوتنبرگ به ایران
تاریخ ورود نخستین چاپخانه به ایران را 22 می سال 1640 میلادی (370 سال پیش، یکم خرداد) نوشته‌اند. این ماشین چاپ (مدل گوتنبرگ) توسط یک ایرانی ارمنی به منظور نصب در جلفای اصفهان وارد ایران شده بود. در آن زمان شهر اصفهان پایتخت ایران و شاه صفی رئیس کشور بود.
روز ملی و اتحاد دو یمن (1990 م)
در پی نشست دو جانبه وزرای خارجه دو کشور یمن شمالی و جنوبی و در یک اعلامیه مشترک، اتحاد دو یمن در 22 مه 1990 م اعلام شد. به این ترتیب این دو کشور، تحت عنوان جمهوری یمن، بار دیگر کشوری واحد تشکیل دادند و اعضای پارلمان مشورتی دو کشور، قانون اساسی یمن واحد را به اتفاق آراء تصویب کردند. پس از این تحولات، سرهنگ علی عبداللَّه صالح، به عنوان رئیس جمهور یمن متحد انتخاب شد. اتحاد دو یمن بیشتر متأثر از تمایل مردم دو کشور به اتحاد و هم‌چنین تغییراتی بود که بر اثر اعمال سیاست فضای باز سیاسی صورت گرفت.
در سال 1914 م، در پی قراردادی میان امپراتوری عثمانی و انگلیس، یمن جنوبی از یمن شمالی، جدا شده بود. یمن کشوری است واقع در جنوب غربی آسیا و در حاشیه جنوبی شبه جزیره عربستان با 555/000 کیلومتر مربع وسعت و در همسایگی عربستان واقع است. جمعیت یمن بیش از 18 میلیون نفر است که اکثریت آنها مسلمان و عرب بوده و به زبان عربی صحبت می‌کنند.برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید