امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 23 اردیبهشت 1392 خورشیدی برابر با 2 رجب 1434 هجری و 13 می 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
انحصار چاپ اسکناس در ایران توسط بانک ملّی ایران (1309 ش)
کشور فرانسه برای اولین بار پس از انقلاب کبیر خود، پول کاغذی را رواج داد. در ایران تا سال 1268 ش که بانک شاهنشاهی تشکیل شد، پول رایج کشور، مسکوکِ طلا و نقره بود. در آن سال نشر اسکناس در سراسر ایران منحصراً به بانک شاهنشاهی وابسته به انگلیس تعلق گرفت. دو سال بعد، اسکناس جدید بانک با سرلوحه فارسی و علامت شیر و خورشید و عکس ناصرالدین شاه قاجار و ذکر ارزش آن منتشر شد.
مجموعاً بانک شاهنشاهی، چهل سال در ایران اسکناس منتشر کرد تا این که در 23 اردیبهشت 1309 ش، حق انتشار اسکناس از آن بانک سلب و در مقابل دویست هزار لیره انگلیس، به بانک ملی ایران واگذار گردید. اسکناس‌های بانک ملی در سال 1310 ش منتشر شد و تا سال‌ها، رایج بود.
لغو نهایی کاپیتولاسیون در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی (1358 ش)
کاپیتولاسیون عبارت است از وضع ناشی از قراردادهایی که دولت‌های استعمارگر به دول ضعیف تحمیل می‌کردند. به موجب آن قراردادها، اتباع دولت‌های استعماری، پس از ورود به قلمرو دولت ناتوان، تحت حاکمیت دادگاه‌های دولت متبوع خود باقی می‌ماندند و محاکم دولت ضعیف، حق محاکمه آنها را نداشتند. این قانون خفَّت بار پس از امضای عهدنامه ترکمنچای بین ایران و روسیه در زمان فتحعلی شاه قاجار اجرا شد. در سایه این قانون ننگین، بیگانگان هرچه می‌خواستند به ایران وارد و یا از ایران خارج می‌کردند. این قانون، اصلِ حاکمیت و استقلال کشور را متزلزل می‌ساخت و به قوانین خارجی، اعتبارِ برون مرزی می‌بخشید. کاپیتولاسیون که در واقع از الحاق ماده واحده‌ای به قرارداد وین - مصونیت اتباع سیاسی - به وجود می‌آمد، به صورتی نیمه مخفی، ابتدا در مجلس سنا و سپس در 21 مهرماه 1343 شمسی در مجلس شورای ملی به تصویب رسید.
امام خمینی (ره) در برابر این قانون ننگ‌آور و خفت‌بار، عکس‌العمل سختی نشان دادند و در تاریخ 4 آبان 1343 شمسی سخنرانی مهمی ایراد نمودند. سخنان حضرت امام، طوفانی عظیم در جامعه به پا کرد که رژیم انتظار آن را نداشت. لذا آن حضرت را در سیزدهم آبان همان سال دستگیر و به ترکیه تبعید کردند. سرانجام در ادامه مبارزات امام امت و امت امام، سه ماه پس از پیروزی انقلاب، به پیشنهاد هیئت وزیران و تصویب شورای انقلاب اسلامی، در بیست و سوم اردیبهشت ماه سال 1358 ش حق کاپیتولاسیون و امتیازات و ملحقات آن برای همیشه و به طور نهایی لغو شد.
پیام حضرت امام خمینی در نجف به مناسبت اربعین شهدای یزد (1357 ش)
حضرت آیت الله خمینی در نجف به مناسبت اربعین شهدای یزد گفتند: حالا یک جنبشی در ملت ایران پیدا شده و آن طور که گفته شده است بیش از 30 شهر تظاهرات بر ضد این مرد کرده‌اند و مرگ بر شاه گفته‌اند، اینها به منطق شاه، از خارج از کشور وارد ایران شده‌اند.
تولد «ابن رومی» شاعر مشهور عرب در بغداد (221 ق)
علی بن عباس بغدادی معروف به ابن رومی از کودکی تحصیل علم را نزد پدرش آغاز کرد و سپس نزد اساتید برجستهٔ آن زمان تحصیلات خود را ادامه داد. ابن رومی در جوانی در علوم رایج زمان به ویژه در ادبیات و سرودن شعر مهارت خوبی پیدا کرد. وی را شاعر خاص امام حسن عسکری (ع) می‌دانند، زیرا اشعار بسیاری در مدح آن حضرت سروده است. از ابن رومی اشعار زیبایی برجای مانده که تسلط او بر شعر و وسعت اطلاعاتش را نشان می‌دهد. ابن رومی در 28 الا ولی 283 در 62 سالگی وفات یافت و به قولی کشته شد.
درگذشت «ابوریحان بیرونی» دانشمند بزرگ مسلمان (440 ق)
محمد بن احمد بن ریحان هروی خوارزمی بیرونی معروف به ابوریحان بیرونی، از مشاهیر حکمای نامی و اکابر فلاسفهٔ اسلامی ایران زمین می‌باشد که در فنون ریاضی، طب، نجوم و سایر علوم زمان خود، متبحر بوده است. وی نزدیک به چهل سال در هند اقامت گزید و علاوه بر تسلط کامل به زبان آنها، افکار حکمای هند و فلاسفهٔ یونان را ضمیمهٔ معارف اسلامی نمود و علوم و معارف اسلامی را در بلاد هندوستان رواج کلی داد. هم‌چنین در ریاضیات، هیئت و جغرافیا فعالیت‌های علمی زیادی داشته و کتب گوناگونی نگاشته است. وی معاصر حکیم ابوعلی مسکویه، ابوسهل مسیحی و ابوعلی سینا، بوده است. این فیلسوف و حکیم بزرگ مسلمان، قرن‌ها قبل از دانشمندان غربی، کروی بودن زمین را کشف کرد و بر اساس محاسبات خود به این نتیجه رسید که زمین هر روز یک بار به دور خود و هر سال یک بار به دور خورشید می‌چرخد. ابوریحان بیرونی به زبان‌های عربی، یونانی و سانسکریت تسلط داشت و با تکیه بر دانش گستردهٔ خویش، کتاب‌های متعددی را ترجمه کرد. علاوه بر آن حدود نیمی از آثار با ارزش این دانشمند نامی مسلمان در علم ریاضیات و نجوم می‌باشد. الارشادُ فی احکامِ النجوم، زیج مسعودی و مال لهند از جمله تالیفات اوست.
تولد «مارتین لوتر» مؤسس فرقه پروتستان (1483 م)
مارتین لوتر، در 13 مه 1483 مدر شهر ایزلبن آلمان به دنیا آمد. وی در ابتدا به تحصیل فلسفه، حقوق، ادبیات و موسیقی پرداخت و سپس استاد علوم مذهبی گردید. وی در سال‌های جوانی به دلیل سوء اختلافات بین مقامات کلیسا بر برخی از اعمال ارباب کلیسا ایراد گرفت. آغاز قیام لوتر بر ضد کلیسای کاتولیک و استبداد مذهبی، بر سر مسئله آمرزش گناهان از طرف کشیشان و پاپ بود. با قیام لوتر، طلسم تعصب مذهبی و استیلاطلبی و استبداد کاتولیکی قرون وسطی در هم شکست و مذهبی نو با نام پروتستان شکل گرفت.
لوتر معتقد بود که یگانه چیزی که در مسیحیت معتبر است کتاب مقدس می‌باشد از این رو، هیچ‌گونه حجیّتی برای مقام پاپی، شوراهای کلیسایی یا آرای صاحبان کلیسا و قدّیسان قائل نبود.
از دیدگاه پروتستان، هر مسیحی می‌تواند پیام کتاب مقدس را به وجدان شخصی خود دریابد و نجات و رستگاری شخص تنها از طریق فیض الهی و در ضمنِ ایمان، پدید می‌آید. از جمله ویژگی‌های اخلاق و تفکر پروتستانی، خردگرایی، تاکید بر آزادی فردی، تساهل و مدارا، تکیه بر تولید و گسترش ثروت، عبادت دانستن کار، موهبت الهی دانستنِ ثروت و پسندیده دانستن آن را می‌توان برشمرد. پروتستان در طی سال‌های حیات خود به چندین فرقه تقسیم شد و در کشورهای آلمان، اسکاندیناوی، بریتانیای کبیر، فرانسه، سوئیس و مجارستان، طرفداران بیشتری یافت. رهبر پروتستان‌ها، در اواخر عمر دچار بیماری شد و سرانجام در 12 ژوئیه 1546 مدر 71 سالگی درگذشت.
تولد «والْتْ ویتْمَن» شاعر و روزنامه‌نگار امریکایی (1819 م)
والت ویتمن دومین پسر والتر ویتمن و لوئی زا ون و لر در 31 می 1819 به دنیا آمد در سن 12 سالگی یادگیری حرفهٔ چاپ و نشر را شروع کرد و دل بستهٔ واژه‌ها شد. بیش تر خودآموخته و با اشتیاقی سیری ناپذیر مطالعه می‌کرد. با آثار هومر، دانته، شکسپیر و کتاب مقدس آشنا شد. در نیویورک مدتی کارگر چاپ خانه بود تا این که آتشی خانمان سوز کارخانه را از بین برد. در سال 1836 در سن 17 سالگی در یک مدرسهٔ تک کلاسه در لانگ آیلند شروع به تدریس کرد که تا سال 1841 نیز ادامه یافت تا این که در همان سال به پیشهٔ خبرنگاری به صورت تمام وقت روی آورد. او 11 سال در واشنگتن ماند و شغلی در وزارت کشور به دست آورد، اما وقتی منشی وزیر پی برد که او همان شاعر برگ های سبزه زار است کار او نیز پایان پذیرفت در ابتدای دههٔ 1870، ویتمن در «کام دن» سکنی گزید جایی که در خانهٔ برادرش به دیدار مادر محتضرش رفت. او پس از مرگ مادرش هرگز به واشنگتن برنگشت و تا سال 1882 نزد برادرش ماند. واپسین سال های عمرش را در خانهٔ دواشکوبهٔ تخته کوب گذراند پس از مرگش در 26 مارس 1892 در آرامگاهی که خودش طرحش را ریخته بود و ساخته بود، در قطعه زمینی در گورستان هارلی به خاک سپرده شد.
آغاز خروج نیروهای انگلستان در پی پایان قیمومیت بر فلسطین (1948 م)
در پی شکست دولت عثمانی در جریان جنگ جهانی اول، سربازان انگلیسی، فلسطین را اشغال کردند. پنج سال بعد، در سال 1922 م، جامعه ملل، تحت نفوذ انگلیس، قیمومیت بریتانیا بر فلسطین را در آن سرزمین پذیرفت. از آن به بعد، سازمان‌های صهیونیستی برای تحقق این هدف توسعه‌طلبانه، یهودیان بسیاری را از نقاط مختلف جهان به ویژه اروپا به فلسطین مهاجرت دادند با این، انگلیسی‌ها برای جلوگیری از مشکلاتی که افزایش سکنه یهودی فلسطین به وجود آورده بود، مهاجرت یهودیان را به این سرزمین محدود ساخت؛ اما تحت فشار صهیونیست‌ها، امریکا از سال 1945 م رسماً دولت انگلیس را برای حل مسئله فلسطین به نفع یهودیان تحت فشار قرار داد و در پایان سال 1945 م، یک کمیسیون مشترک امریکا و انگلیس برای بررسی این مسئله تشکیل شد. انگلیس نیز که زمینه را برای تشکیل دولت صهیونیستی مناسب می‌دید، اعلام کرد که نیروهایش را تا 13 مه 1948 از فلسطین خارج خواهد کرد. هم‌زمان با خروج تدریجی نیروهای انگلیسی، تشکیلات نظامی یهودیان که در سال‌های جنگ دوم جهانی و پس از آن شکل گرفته بود، جای آنها را گرفتند. در نهایت با خروج آخرین سربازان انگلیسی از خاک فلسطین در 13 مه 1948 م، مقدمات اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی فراهم شد و فردای آن روز، این رژیم تحمیلی، حضور خود در این سرزمین و تشکیل دولت اسرائیل را اعلام کرد.
تهیه و تنظیم اولین آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی در ایران (1330 ش)
آیین‌نامه رانندگی مجموعهٔ قوانین و مقررات رانندگی است که هر راننده‌ای باید آن را مطالعه و در زمان رانندگی رعایت کند. متقاضیان دریافت گواهینامه رانندگی، باید قبل از امتحان عملی در آزمونی که معمولاً کتبی برگزار می‌شود، به پرسش‌هایی که از این آئین‌نامه طرح شده‌اند پاسخ دهند.
در اردیبهشت ماه سال 1390 مجلس شورای اسلامی قانون جدید راهنمایی و رانندگی را به تصویب رساند. در این طرح مقررات سختی برای کنترل تردد کلیه وسایل نقلیه در سطح کشور در نظر گرفته شده است.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید