13 بهمن‌ماه به روایت تاریخ؛
زادروز استاد شهید، آیت الله مطهری (1298 ش)
استاد شهید، مرتضی مطهری در تاریخ سیزدهم بهمن‌ماه سال ۱۲۹۸ هجری شمسی در شهر فریمان قدم به عرصه حیات گذارد. معظم‌له پس از تحصیل مقدمات، راهی حوزه علمیه قم شد و از محضر بزرگانی همچون آیت‌الله العظمی بروجردی، علامه طباطبایی و حضرت امام خمینی (ره) بهره برد. با شروع نهضت اسلامی ایران از سال‌های ۱۳۴۱ ش و ۱۳۴۲ ش، شهید مطهری نیز فعالانه وارد صفوف نهضت شد و اوج فعالیت‌هایش در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ ش بود که توسط ساواک دستگیر و زندانی شد و پس از آزادی نیز تمام هم و غم خود را مصروف تشکل نیروهای مبارز و مسلمان و حفظ نهضت از آسیب‌ها و انحرافات کرد.
در این سال‌ها، استاد به تبیین فرهنگ اسلامی در جامعه پرداخت و در پایگاه‌های مختلف مخصوصاً حسینیه ارشاد، مسجد جاوید، مسجد الجواد و... به آگاهی بخشیدن به نسل جوان و دیگر اقشار جامعه ایران پرداخت تا اینکه در سال ۱۳۵۱ ش توسط ساواک دستگیر و ممنوع المنبر شد. سرانجام، این مبارز خستگی‌ناپذیر و دانشمند و فقیه عالی‌مقام به‌وسیله جنایت‌کاران جاهل گروهک فرقان در شب دوازدهم اردیبهشت ۱۳۵۸ ش به شهادت رسید. از استاد شهید آثار گران‌قدری در زمینه‌های مختلف به‌جای مانده که همواره تبیین‌کننده اسلام ناب محمدی (ص) و دارای دقت، ظرافت، روشن‌بینی و جامعیت کم‌نظیری بوده و هست.
رحلت فقیه کبیر و عالم مجاهد «حاج میرزا جواد مجتهد تبریزی» (1274 ش)
حاج میرزا جواد بن احمد مجتهد تبریزی در اواسط قرن سیزدهم هجری قمری در تبریز به دنیا آمد. وی پس از طی دروس مقدماتی و سطوح، در محضر درس عالمانی همچون: سید حسین کوه کمره‌ای و ملامحمد فاضل ایروانی حاضر شد و به مدارج عالی علمی و فقهی دست یافت. میرزا جواد مجتهد تبریزی از آن پس به امور دینی و وظایف مذهبی مشغول گردید و پس از سالیانی ریاست مطلقه علمیه را که توام با نفوذ و اقتدار فراوان بوده، به دست گرفت. ایشان در میان مردم و امرا و حکام وقت نیز دارای وجهه‌ای کم نظیر بوده به طوری که حاکمان زمان، اوامر و احکام او را قبول و اجرا می‌کردند.
در جریان نهضت تحریم تنباکو، وقتی که دربار قصد مقاومت در برابر این فتوا را داشت، میراز جواد مجتهد خود به ناصرالدین شاه تلگراف زد که اگر امر میرزای شیرازی در مورد دخانیات اجرا نشود، ما خودمان اقدام خواهیم کرد. ایشان در کنار فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی، به عنوان یکی از برجستگان حوزه علمیه تبریز به شمار می‌رفت. حوزه‌ای که ده‌ها مجتهد مسلّم و تعداد زیادی صاحب رساله را در خود جای داده بود. میرزا جواد مجتهد تبریزی سرانجام در 13 بهمن 1274 ش درگذشت و در نجف به خاک سپرده شد.
رحلت دانشمند و محقق بزرگوار «میرزا محمدحسین فاضل تونی» (1339 ش)
میرزا محمدحسین فاضل تونی، دانشمند و عالم بزرگ مسلمان در سال 1257 ش در شهرستان فردوس در استان خراسان متولد شد. او در دوران تحصیل از محضر عالمان برجسته‌ای همچون ادیب نیشابوری کسب فیض کرد و به مدارج عالی علمی و معنوی دست یافت. فاضل تونی در فقه، اصول فقه، حکمت، عرفان، ریاضی، نجوم و ادبیات عرب از معلومات وسیعی برخوردار بود. بعدها به سمت استادی در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزیده شد و تدریس زبان و ادبیات عرب و فلسفه قدیم به او واگذار شد. فاضل تونی با اینکه در سال 1339 به علت کهولت سن باز نشسته شد از تدریس نیاسود و به کار خود ادامه داد. از میرزا فاضل تونی کتب ارزشمندی چون حکمت قدیم، الهیات و حواشی بر اسفار به یادگار مانده است. این استاد بزرگوار سرانجام در سیزدهم بهمن 1339 در 82 سالگی در تهران درگذشت و به جوار رحمت حق تعالی شتافت.
واکنش‌های داخلی و خارجی در قبال سخنان حضرت امام در بهشت زهرا (1357 ش)
وزارت امور خارجه دولت آمریکا که از حامیان اصلی رژیم شاه بود، پس از سخنان پرشور امام خمینی در روز 12 بهمن 57 در بهشت زهرا و مواضع صریح معظّمٌ لَه در مقابل سیاست مداخله جویانه آمریکا در ایران، این سخنان را ضدآمریکایی خواند. رژیم صهیونیستی نیز از بازگشت حضرت امام به ایران ابراز نگرانی کرد، زیرا به خوبی می‌دانست که امام و مردم انقلابی ایران از مخالفان سرسخت این رژیم غاصب و اشغالگر هستند. تاس، خبرگزاری رسمی دولت شوروی نیز در واکنش به بازگشت امام به کشور اعلام کرد که بازگشت آیت‌اللَّه خمینی به ایران، سیر مبارزات را در آن کشور وارد مرحله سرنوشت‌سازی کرده است. از طرف دیگر، در این روز مردم مشتاق دیدار امام، عازم اقامتگاه ایشان در مدرسه علوی تهران شدند. ایشان طی سخنانی برای مردم، رژیم را مخالف عقل و حقوق بشر خواندند و تأکید کردند که هر ملتی حق دارد، سرنوشت خود را شخصاً تعیین کند.
رحلت عارف زاهد آیت اللَّه «مجدالدین قاضی» امام جمعه موقت دزفول (1364 ش)
آیت‌اللَّه سیدمجدالدین قاضی در سال 1279 ش (1318 ق) در یک خانواده روحانی در دزفول متولد شد. وی پس از کسب معارف دینی از محضر علمای بزرگ، ضمن پرداختن به تربیت طلاب و هدایت مردم، مبارزه با طاغوت را نیز پیوسته پی‌گیری می‌کرد و در نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) یکی از روحانیون پیشتاز و پیشاهنگ محسوب می‌شد. آیت‌اللَّه قاضی همچنین در راه کسب پیروزی سپاهیان اسلام و نبرد با کفار بعثی عراق تلاش‌های بلیغی به عمل آورد. ایشان پس از انقلاب به عنوان امام جمعه موقت دزفول برگزیده شد و تا پایان عمر در این سنگر مشغول به خدمت بود. آیت اللَّه قاضی سرانجام در سیزدهم بهمن 1364 ش برابر با 21 جمادی‌الاول 1406 ق در 85 سالگی درگذشت.
درگذشت عالم ربانی آیت‌اللَّه «حاج محمد روحانی کرمانی» (1373 ش)
آیت‌اللَّه حاج شیخ محمد روحانی کرمانی در سال 1304 ش (1344 ق) در کرمان به دنیا آمد. علی رغم داشتن مشکلات مالی، شوق و علاقه وافر ایشان به تحصیل دانش، باعث گرایش به کسب معارف اسلامی و طی مدارج علمی در وی گردید. پس از طی مقدمات و سطوح در کرمان، مدتی در درس خارج مراجع عظام شرکت کرده و سپس در مدت هفت سال اقامت در نجف اشرف از محضر آیات عظام سید محسن حکیم، سید محمود شاهرودی و سید ابوالقاسم خویی مراحل بالای فقه و اصول را طی نمود و به درجه اجتهاد رسید. آیت‌اللَّه روحانی همچنین در درس حضرات آیات: سید حسین بروجردی، علامه طباطبایی و امام خمینی در قم بهره جست و در سال 1343 ش در حوزه علمیه کرمان به تدریس پرداخت. همچنین ایشان سال‌ها امامت مسجد طباطبایی و خواجه خضر (ع) کرمان را عهده‌دار بود. سرانجام این عالم ربانی در 13 بهمن 1373 ش در 69 سالگی درگذشت.
ورود شاه و فرح به دهلی نو، و اعتراضات دانشجویان ایرانی و هندی به آنها (1356 ش)
هنگام برگزاری تظاهرات پر سر و صدای خود علیه شاه ایران با پلیس چماق بدست هند درگیر شدند. دانشجویان شعارهایی نظیر (مرگ بر شاه) می‌دادند.
درگذشت «ابوسهل هروی» دانشمند و ادیب (433 ق)
محمد بن علی هروی نحوی ولغوی شهیر، معروف به مؤذن، از ادبای قرن پنجم هجری قمری بوده است. وی دارای آثار قلمی از جمله اَسماءُ الاَسَد، اَسماءُ السَّیف و التَّلویحُ فی شرحِ الفَصیح می‌باشد. وفات وی در قاهره روی داد.
رحلت «ابوطیب طبری» فقیه وادیب مسلمان (450 ق)
ابوطیب طبری، فقیه و ادیب مسلمان در سال 348 ق در آمل متولد شد و برای کسب دانش به نقاط مختلف سفر کرد. ابوطیب بالاخره در بغداد سکنی گزید و به درس و بحث پرداخت و در زمره‌ی علمای بزرگ زمان خود درآمد. وی تا پایان عمر طولانی خود، مسند قضا و افتاء را در بغداد برعهده داشت. ابوطیب طبری با ادبیات و شعر آشنا بود و اشعاری نیز سروده است. از جمله آثار ابوطیب می‌توان به جواب فی السّماع و الغِناء و التَّعلیقةِ الکبری فی الفروع در ده جلد، اشاره کرد.
وفات «محمد بن ابیوردی» شاعر و ادیب (507 ق)
از محمد بن احمد بن عثمان مشهور به ابیوردی، شاعر و ادیب مشهور، به عنوان شاعری خوش قریحه و لغت‌شناسی ادیب یاد شده است که درعلم لغت، حدیث، تاریخ و برخی از علوم دیگر استاد بود. وی در فن کتابت، مهارتی بسزا داشت و کُتُبش هنوز هم از جمله منابع مهم لغت به شمار می‌رود. اشعار ابیوردی از زیبایی خاصی برخوردار بوده و بیان وی، شیرین و روان می‌باشد. وی در اشعارش برخی معانی تازه را به نظم کشیده است. تاریخ ابیورد و طبقاتُ العُلوم از اوست. وفات ابیوردی در اصفهان روی داد.
وقوع جنگ خونبار «روتر» بین فرانسه با پروس، اتریش و سوئد (1814 م)
نبرد خونین روتیر در محلی به همین نام در نزدیک رود «اوب» میان نیروهای متحد شامل کشورهای پروس، اتریش و سوئد در برابر ارتش فرانسه به رهبری ناپلئون بُناپارت اتفاق افتاد. در این جنگ که در اول فوریه 1814 م نیروهای فرانسه چهل هزار تن و قوای متحد چهار برابر بودند، سربازان فرانسه به دلیل نداشتن روحیه و نیز نابرابری نیروهای‌طرفین، نتوانستند در برابر نیروهای مجهّز و تازه نفس متحدین مقاومت کنند. بنابراین این جنگ با شکست ناپلئون پایان پذیرفت.
اشغال مسجد بابری توسط هندوهای افراطی در کشور هند (1986 م)
مسجد بابری هند همواره مورد ادعای مسلمانان و هندوهای این کشور بوده و هر کدام، این مکان را متعلق به خود می‌دانستند. پس از جدایی پاکستان از هند، در سراسر هند تبلیغات گسترده‌ای بر ضد مسلمانان آغاز شد که با توطئه‌های هندوها، این مسجد در ول فوریه 1986 م به اشغال آنان درآمد. پس از اشغال مسجد، فعالیت‌های وسیعی برای اخراج آنان از مسجد صورت گرفت، ولی بی‌نتیجه ماند. سرانجام در 6 دسامبر سال 1992 م هندوهای افراطی بدون حضور محسوس نیروهای انتظامی، مسجد را ویران کردند. ویران نمودن مسجد بابری، موجی گسترده علیه هندوها به وجود آورد و مسلمانان به شدت با این عمل مخالفت کردند.
کشف شیوه نگهداری اغذیه به صورت کنسرو (1804 م)
طریقه نگهداری اغذیه فاسدشدنی به صورت «کنسرو» توسط «آپر» مکتشف بزرگ کشف شد. آپر، پس از سال‌ها مطالعه و آزمایشهای مختلف در مورد نگهداری اغذیه مختلف به این نتیجه رسید که تنها در صورت دور نگهداشتن این نوع اغذیه از جریان هوا می‌توان آنها را سالم نگهداشت.
اولین کارخانه کنسروسازی جهان را خود «آپر» تاصسیس کرده بود.
برخی از رویدادهای 1 فوریه
1650: «رنه دکارت» فیلسوف بزرک فرانسوی درگذشت.
1662: چینیان هلندی‌ها را از تایوان بیرون راندند و دژی را که در آنجا ساخته بودند ویران ساختند.
1946: قانون اساسی یوگوسلاوی که برپایه آن این سرزمین به صورت یک کنفدراسیون سوسیالیستی اداره شود به اجرا در آمد. در دهه 1990 این کنفدراسیون تجزیه شد و در دهه یکم قرن 21 از میان رفت. جدایی اعضای کنفدراسیون و کسب استقلال، خونین بود و بهانه مداخله و نفوذ بلوک غرب را به دست داد.
1957: (1335 خورشیدی) کار نصب لوله نفت سراسری ایران که مراکز تولید نفت را به پالایشگاه شهر ری متصل می‌سازد به پایان رسید.
1958: مصر و سوریه اعلام کردند که به توافق رسیده‌اند در هم ادغام شوند و جمهوری متحد عرب را تشکیل دهند.
1959: در یک رفراندم که در سویس برگزار شد، مردان این کشور با دادن حق رای و شرکت در انتخابات به زنان مخالفت کردند. برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید