سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

دربی یا داربی؟ / پشت پرده و تاریخچه شهرآوردهای بزرگ جهان و ایران + تصاویر

شاید پیدا کردن کسی که اولین بار عبارت دربی یا داربی را به ادبیات رسانه های فوتبالی وارد کرد دشوار باشد، اما هر که بود خیلی زود موفق شد و واژه مد نظرش را جا انداخت تا جایی که معادل فارسی آن(شهرآورد) رونقی نگرفت و فقط در بخش های خبری عصا قورت داده تلویزیون استفاده شد و می شود.

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، به ده سال نمی رسد که دربی دربی می کنیم. بعضی هایمان هم می گوئیم داربی و انگار هنوز در این مقوله حساس(!) بین دوستان مطبوعاتی اختلاف نظر وجود دارد که بعید است همکاران رسانه ای تا ابد به اجماع برسند که بالاخره داربی است یا دربی!

هر کدام از اینها که درست باشد البته چیزی از اصل قضیه را تغییر نمی دهد. منظور نام گذاری این مسابقه است که تا همین چند سال پیش فقط می گفتیم استقلال- پرسپولیس یا بر عکس پرسپولیس – استقلال. اصلا کجای این بد بود که یکهو شد دربی؟

 اکنون وقتی با ابراهیم آشتیانی ،علی پروین ،علی جباری یا حسن روشن و ... مصاحبه می کنیم در هر سوال حداقل یک بار از دربی می پرسیم اما خودمان هم می دانیم این واژه برای آنها و حتی شاید خودمان که بیشتر از دربی، استقلال – پرسپولیس دیده ایم بیگانه است؛ به نظر می رسد آنها و حتی سرخابی های دهه 60 و 70 هم نمی دانند از چه می پرسیم. برای آنها شاید همان استقلال - پرسپولیس قشنگ تر و آشنا تر باشد.

 اصلا چه کسی بود که اول بار عبارت دربی یا داربی را به ادبیات رسانه های فوتبالی وارد کرد؟ شاید پیدا کردن این فرد دشوار باشد اما هر که بود خیلی زود موفق شد و واژه مد نظرش را جا انداخت تا جایی که معادل فارسی آن، که چندان هم زشت نیست(شهرآورد) رونقی نگرفت و فقط در بخش های خبری  عصا قورت داده تلویزیون استفاده شد و می شود.



 البته حتما و حتما فرد یا افرادی که واژه دربی یا داربی را به ذهن و زبان و قلم ما وارد کردند بی گناهند و شاید باید برایشان کف زد که عبارت طولانی تر «استقلال – پرسپولیس» را با یک کلمه کوچک عوض کردند اما چرا این واژه فرنگی زیاد به شهرآوردمان نمی آید و همان استقلال – پرسپولیس قبلی برازنده جدال این دو رقیب سنتی است؟

جمعه 6 بهمن هفتاد و ششمین نبرد دو تیم محبوب پایتخت برگزار می شود. شهرآورد بزرگ فوتبال ایران که می‌توان آن را معروف‌ترین دربی آسیا دانست، رقابتی 44 ساله است که اتفاقات تلخ و شیرینی داشته. از درگیری و ناتمام ماندن تا گل‌های فراموش نشدنی و شعار "6 تایی‌ها" یا نشان دادن عدد "4".

در گزارش تفصیلی زیر در 3 بخش به معرفی دربی یا داربی یا شهرآورد پرداخته ایم؛

1 - ریشه یابی و چگونگی پیدایش دربی یا داربی؟

2 - معروفترین دربی های جهان

3 - تاریخچه دربی بزرگ ایران بین استقلال و پرسپولیس



***بخش اول - دربی یا داربی؟

واژه «Derby» در تلفظ انگليسي «داربي» (Dar-bee) و در لهجه آمريكايي «دربي»

دربی نیز مانند فوتبال خاستگاهی انگلیسی دارد ؛ (Der-bee)، نام شهري است در كشور انگلستان كه در جنوب دو منطقه «داربي شاير» و «شايركانتي» واقع شده است. اگر شما در فرهنگ لغات انگليسي دنبال اين كلمه بگرديد، با اين جواب رو به رو خواهيد شد: «نام شهري در انگليس، مسابقه اسب دواني، نوعي کلاه نمدي لبه دار».

مي بينيد كه آن تصوري كه ما از معني اين كلمه در ورزش فوتبال داريم، در فرهنگ لغت پيدا نمي شود؛ هرچند سابقه تاريخي داربي، بي ارتباط با مسابقات اسب دواني نيست! البته بايد درنظر داشته باشيد كه تلفظ صحيح اين واژه، داربي است.

 * چگونگي پيدايش

ماجرا از اين قرار است كه در قرن 18 ميلادي، «ادوارد اسميت استنلي» دوازدهمين دوك منطقه داربي، با يكي از دوستان نزديكش براي برگزاري نوعي مسابقه اسب دواني و چگونگي مراحل آن برنامه ريزي مي كنند و قرار مي شود اين مسابقه جديد با اسبهاي 3 ساله نر! در پنج مرحله برگزار شود. اما دو طرف بر سر نامگذاري آن با يكديگر شرط بندي مي كنند و قرار مي شود با پرتاب سكه، فرد برنده نام مسابقات را تعيين كند، كه «اسميت استنلي» دوك داربي، برنده اين ماجرا شده و نام اين مسابقه «داربي استيك» گذاشته مي شود. (مسابقه اي كه جزو مشهورترين هاي حال حاضر رشته سواركاري است و جايزه آن مبلغي معادل يك ميليون و 250هزار پوند انگليس است!)


عده اي عقيده دارند كه نام «داربي» از اين ماجرا اخذ شده است. اما عده اي ديگر از مورخان فوتبالي، معتقدند «داربي» از نام يك بازي فوتبال كهن كه در شهر كوچك «آشبورن» واقع در منطقه «داربي شاير» برگزار مي شود، گرفته شده است.

اين بازي از قرن 12 ميلادي تاكنون همه ساله در بين دو روز مذهبي خاص مسيحيان (Ash Wednesday وShrove Tuesday) از ساعت 2 بعدازظهر الي 10 شب در اين شهر برگزار مي شود كه طي آن نيمي از مردم شهر به دو دسته تقسيم شده و در بين دو دروازه اصلي آشبورن، قرار گرفته و سعي مي كنند توپي را كه شبيه توپهاي راگبي است، وارد دروازه تيم مقابل قرار دهند.

اما نظريه سومي نيز وجود دارد كه مي گويد خاستگاه داربي، شهر بندري ليورپول است. همانطور كه مي دانيد بندر ليورپول يكي از شهرهاي مهم فوتبالي كشور انگلستان به شمار مي رود كه در آن دو باشگاه قديمي و رقيب «اورتون» و «ليورپول» قرار گرفته اند.

حكايت اين نظريه نيز خواندني است. اورتون به عنوان اولين باشگاه فوتبالي اين شهر در سال 1878 تأسيس مي شود و براي مسابقات خود استاديوم «آنفيلد» را اجاره مي كند. 14 سال بعد يعني در 1892 باشگاه ليورپول ديده به جهان مي گشايد و درست در همان هنگام، «جان هولدينگ» مالك استاديوم آنفيلد كه تا آن هنگام، اين استاديوم را به آبي هاي مرسي سايد (اورتون) به مبلغ ماهيانه 100پوند اجاره داده بود، مبلغ اجاره نامه را بالا مي برد (250پوند) كه چون اورتوني ها قدرت پرداخت اين پول را نداشتند، مجبور به عوض كردن زمين اختصاصي خود مي شوند و راه «گوديسون پارك» را درپيش مي گيرند، تا از آن به بعد، سرخهاي مرسي سايد (ليورپول) در آنفيلد بازي كنند. اين مسأله باعث مي شود تا هواداران اورتون، ليورپول را دشمن درجه يك خود فرض كنند (چون ليورپول از توان مالي بيشتري برخوردار بود و آنفيلد را تصاحب كرد)

نكته اصلي اين ماجرا در اين قضيه نهفته كه 2 ورزشگاه «گوديسون پارك» و «آنفيلد» در دو طرف «استنلي پارك» واقع شده، پاركي كه به ياد «ادوارد اسميت استنلي» دوازدهمين دوك داربي نامگذاري شده است و به خاطر همين مسأله، ديدارهاي اين دو تيم به «داربي» شهرت يافت.



* چند مدل داربي داريم؟


دكتر حميدرضا صدر درباره پيدايش داربي مي گويد: حقيقت آن است كه اگر از مردم انگلستان در اين باره جويا شويد، آنها نيز نمي توانند پاسخ درستي را به شما بدهند، زيرا بسياري از كلمات هستند كه ممكن است در زندگي روزمره آن را به كار ببريد درصورتي كه اگر شخصي از شما بپرسد اين واژه از كجا به وجود آمده، جوابي براي آن فرد نداشته باشيد، مانند اصطلاح «ماست مالي كردن» در فرهنگ خودمان.

اين كارشناس ورزشي كه سالها در جزيره مه آلود زندگي كرده ادامه مي دهد: آنچه مسلم است، بسياري از انگليسي ها پيدايش داربي را مربوط به پيدايش مسابقات اسب دواني در منطقه «داربي شاير» كه توسط «ارل آو داربي» (همان ادوارد اسميت استنلي دوازدهمين دوك داربي) به وجود آمد، مي دانند.

سردبير بخش فوتبال خارجی روزنامه دنياي فوتبال در مورد تنوع داربي ها نيز اظهار مي كند: آنچه كه در معناي كلي داربي بايد گفته شود، «برگزاري مسابقه بين دو تيم رقيب». حال مي خواهد آن دو تيم در يك شهر باشند، يا در دو منطقه مختلف از يك كشور.

وي ادامه مي دهد: داربي ها از لحاظ محتوا شكلهاي گوناگوني دارند. گاه مسايل مذهبي در اين امر دخيل هستند مثل داربي شهر گلاسكو اسكاتلند كه جزو مشهورترين هاي جهان در اين زمينه است. (هواداران سلتيك كاتوليك و هواداران رنجرز پروتستان هستند!) يا گاه مسايل تاريخي و قومي باعث به وجود آمدن آن مي شود مانند ال كلاسيكوي اسپانيا. (ماجراي ژنرال فرانكو و تنفر مردم كاتالان از پايتخت نشينان)



بعضي اوقات كري هايي كه بين يك طبقه خاص از اجتماع به وقوع مي پيوندد باعث حساسيت يك بازي مي شود، مانند طبقه كارگران آلمان در منطقه رودخانه «روئر» و داربي مشهور بين بوروسيا دورتموند و شالكه صفر چهار كه به داربي «رودخانه» نيز شهرت دارد.

يا فاصله طبقاتي كه بين مردم وجود دارد باعث تماشايي شدن يك بازي مي شود مانند داربي شهر ميلان كه هواداران آث از طبقه كارگر هستند و هواداران اينتر از طبقه اشراف به شمار مي روند.

*** بخش دوم - مشهورترين داربي هاي جهان

سايت www.footballderbies.com به عنوان مرجعي معتبر؛ مشهورترين داربي هاي جهان را معرفي كرده كه ما در اين جا به معرفي 5 داربي مشهور جهان در سطح هاي گوناگون آن مي پردازيم. البته بد نيست بدانيد كه داربي سرخ آبي هاي تهران به عنوان بيست و ششمين داربي مهم جهان از سوي اين سايت معرفي شده كه بالاتر از داربي  تيمهاي همشهري در شهرهايي همچون منچستر يا بارسلوناست.

داربي های مشهور بين تيمهاي همشهري:

*فنرباغچه - گالاتاسراي

*بوكاجونيورز - رويورپلاته

*سلتيك گلاسكو - گلاسكو رنجرز

*المپياكوس - پاناتينايكوس

*ستاره سرخ بلگراد - پارتيزان بلگراد

* لاتزیو - رم

* میلان - اینتر

* لیورپول - اورتون

داربي های مشهور بين تيمهاي يك منطقه:

*ساندرلند - نيوكاسل

*سنت اتين - المپيك ليون

*بوروسيا دورتموند - شالكه صفر چهار

*ليورپول - منچستريونايتد

*كارديف سيتي - سوانا سيتي

داربي های مشهور بين تيمهاي رقيب:

*بارسلونا - رئال مادريد

* اینتر میلان - یوونتوس

*هايدوك اشپيلت - دينامو زاگرب

*آژاكس - فاينورد روتردام

*پاريسن ژرمن - المپيك مارسي

*ترابوزان اسپور - فنرباغچه

**************************************************

پشت پرده دربی‌های بزرگ جهان:

بوسه اسکاتلندی
دربی شهر گلاسکو میان رنجرز و سلتیک همچنان تحت تاثیر نزاع مذهبی میان پروتستان‌ها و کاتولیک‌های اسکاتلندی قرار دارد. رنجرز در سال 1873 تاسیس شده و یکی از قوانین اولیه آن این بود: بازیکن کاتولیک در رنجرز جایی ندارد اما در سال 1888 سر و کله مهاجران کاتولیک با تاسیس باشگاه سلتیک پیدا شد. دو اقدام به قتل، دو حمله با ساطور، یک حمله با تبر، 9 چاقوکشی و 35 کتک کاری جمعی تنها نمونه‌هایی از اتفاقاتی است که در طول تاریخ دربی گلاسکو رخ داده است.

حتی در جریان جنگ جهانی دوم احساسات میهن پرستانه هم اجازه نداد تا طرفداران رنجرز و گلاسکو از خجالت هم در نیایند. در سال 2013 همچنان دربی گلاسکو تحت تدابیر شدید امنیتی برگزار می‌شود. این دربی پربیننده‌ترین برنامه تلویزیونی در اسکاتلند است و اگر ترس از خرابی چمن ورزشگاه آیبراکس زمین اختصاصی رنجرز نبود هنوز هم خاکستر اجساد هواداران مرحوم این تیم در فضای ورزشگاه پخش می‌شد.

سلتیکی‌های کاتولیک با عکس پاپ و شعارهای آنچنانی در مورد ملکه انگلستان اعصاب رنجرزها را خراب می‌کنند و در مقابل پروتستان‌های وفادار هم بی‌اصالتی حریف را به رخ می‌کشند. ضربات هولناک با سر به صورت هواداران تیم مقابل میان رنجرزها و سلتیکی‌ها رایج است. ضرباتی که به "بوسه اسکاتلندی" شهرت دارد.
 


 دربی دلا کاپیتاله
در ایتالیا دربی‌های بزرگی وجود دارد، دربی میلانی‌ها، تورینی‌ها یا سیسیلی‌ها اما هیچکدام به اندازه دربی شهر رم میان لاتزیو و آ اس رم زیر سایه تنفر انجام نمی‌شود. زرد و قرمزها (Giallorossi) یا گرگ‌های رمی سالیان سال است که نماینده طبقات کارگر و فرودست شناخته می‌شوند و لاتزیو نماینده طبقه متوسط رو به بالای ایتالیا، ضمن آنکه هواداران بیانکوچلستی همواره انگ فاشیست بودن را همراه دارند.

حمایت موسولینی دیکتاتور ایتالیا در جنگ جهانی دوم به اضافه شعارهای نژادپرستانه گاه و بیگاه طرفداران لاتزیو و اینکه این تیم تا سال 2001 که فابیو لیورانی را جذب کرد بازیکن سیاه پوست نداشته از جمله مستندات رمی‌ها برای این ادعاست. بی‌تردید بسیاری هنوز بازی 5 می 2002 و رقابت هفته پایانی بر سر قهرمانی کالچو را به یاد دارند.

بازی که هواداران لاتزیو با تمام وجود اینتر از شهر میلان را تشویق کردند و از بازیکنان خود خواستند تا بازی را به حریف واگذار کنند تا رم قهرمان نشود. با این حال هواداران لاتزیو با گرفتن مواضع آزادیخواهانه مانند حمایت از مردم غزه و فلسطین در بازی‌های این تیم اذهان عمومی را نسبت به خود مثبت‌تر کرده‌اند.


دربی ایتالیانو و مادونینا
دربی ایتالیانو نامی است که بر دیدارهای یوونتوس و اینتر گذاشته شده و اهمیت دیدار میان بینانکونری‌ها و نرآتزوری‌ها را نشان می‌دهد و دلیلی است بر آنکه دربی می‌تواند فراتر از دیدار دو تیم همشهری باشد. البته دربی میلان میان آث میلان و اینتر خودش فلسفه دیگری دارد. باشگاه میلان در سال 1899 تاسیس شد اما در 1908 اختلاف در این تیم سبب جدایی برخی بازیکنان از جمله بیشتر نفرات خارجی این تیم و زمینه ساز تاسیس باشگاه اینترناسیوناله شد. در میلان هم اینتر به اقشار بالادستی جامعه تمایل پیدا کرد و قشر متوسط رو به پایین طرفداران میلان بودند. البته حمایت ثروتمندان از اینتر سبب شد تا میلانی‌ها هم به مرور زمان خود را به نهادهای قدرت پیوند دهند.


خاطره انگیزترین رویارویی‌های آتزوری و نرآتزوری مربوط به دهه 90 میلادی و  دوران نسل طلایی هلندی‌های میلان شامل فان باستن، گولیت، رایکارد و کومن در مقابل نخبگان فوتبال آلمانی یعنی ماتئوس، برمه و کلینزمن در اینتر باز می‌گردد. حتی دو تیم برای نشان دادن اختلاف نظرشان به یک ورزشگاه دو نام متفاوت دادند، ورزشگاهی که برای میلانی‌ها، سن سیرو و برای اینتری‌ها، جوزپه مه‌آتزا است.

دربی تورین با وجود برخی هواداران متعصب تورینی که حتی تورینو را اصیل‌تر از یوونتوس می‌دانند و دربی سیسیل بین پالرمو و کاتانیا با معادلات خاص این جزیره از جمله دیدارهایی است که با وجود شهرت کمتر، حساسیت ویژه‌ای دارند. هم رده با هولیگان‌های خرابکار در فوتبال انگلستان، در فوتبال ایتالیا نیز اولتراها با استعداد آتش افروزی و استفاده از وسایل دودزا دربی‌های ایتالیایی را تهدید می‌کنند.

سوپرکلاسیکو
دربی بوئینس آیرس پایتخت آرژانتین میان بوکاجونیروز و ریورپلاته حساس‌ترین رویداد در مسابقات فوتبال این کشور است. طرفداران بوکا با اندکی اختلاف از طرفداران پلاته بیشتر هستند. در سال 2012 ریورپلاته در دسته پایین‌تر بود و سوپرکلاسیکو به فراموشی سپرده شد اما در سال 2013 با بازگشت پلاته این دربی هم از سر گرفته می‌شود. طرفدران ریورپلاته چندی پیش برای آنکه گینسی شوند پرچمی 8 کیلومتری را با حضور 80 هزار هوادار در خیابان‌های بوئینس آیرس به حرکت درآوردند.


ال کلاسیکو
به گزارش مشرق، مادریدی‌ها به آن ال کلاسیکو و کاتالان‌ها ال‌کلاسیک می‌گویند و البته با نام ال دربی اسپانول، ال دربی و ال سوپرکلاسیکو هم شناخته می‌شود. دیدار رئال مادرید و بارسلونا پر بیننده‌ترین رویداد فوتبالی جهان است که در اسپانیا فراتر از یک جدال فوتبالی شناخته می‌شود اما ریشه اختلاف میان اهالی کاتالونیا و کاستیا به اعماق تاریخ اسپانیا باز می‌گردد و از دوره قرون وسطی تا زمان جنگ داخلی اسپانیا به نوبت اهالی این دو ایالت یکدیگر را به خیانت متهم می‌کنند.

در دوران حکومت اسلامی بر اسپانیا اهالی برشلونه یا بارسلون بیش از مادریدی‌ها مورد توجه بودند. کاتالان‌ها در سال 1931 به سقوط سلطنت و تشکیل جمهوری در اسپانیا کمک کردند اما حاصل این جمهوری کودتای ژنرال فرانکو بود و کاتالان‌ها تمامی ستم‌های بعدی فرانکو بر مردم بارسلون را به پای مادریدی‌ها نوشته‌اند و حتی بازیکنان مبارز و دست چپی اسپانیایی برای مبارزه با دیکتاتور اسپانیا به تیم بارسلونا ملحق می‌شدند. باشگاهی که همچنان نماد حکومت پادشاهی در اسپانیاست.


 در دهه 1950 میلادی نیز رقابت دو باشگاه بر سر دی استفانو بازیکنی که بعدها اسطوره مادریدی‌ها شد، بر دشمنی فوتبالی دو باشگاه اضافه کرد. برای همین است که رفتن بازیکن به خصوص از کاتالونیا به کاستیا گناهی نابخشودنی به حساب می‌آید. اکنون در سال 2013 ایالت کاتالونیا اقتصاد خود را برتر از اسپانیا بحران‌زده می‌داند و موفقیت فوتبالی لاماسیا آنقدر تاثیرگذار بوده است که آنها به دنبال جدایی سیاسی از کشور اسپانیا و یا پیوستن به فرانسه هستند، اتفاقی که شاید حیات بزرگترین و پر بیننده‌ترین دربی فوتبالی را پایان بخشد.

دربی مادرید میان رئال و اتلتیکو، دربی کاتالونیا میان بارسلونا و اسپانیول و دربی اوسکال میان اتلتیک بیلبائو و رئال سوسیداد دیدار همشهری‌ها و هم ایالتی‌هایی است که در فوتبال اسپانیا ارزش و اعتبار خود را دارد.

دربی انگلیسی

بی تردید انگلستان به عنوان مهد معرفی دربی فوتبال، دربی جذاب هم کم ندارد. دربی شمال لندن میان آرسنال و تاتنهام بدون توجه به جایگاه یا موقعیت دو تیم در جدول همواره برای هواداران آنها حساس بوده است. باشگاه فوتبال آرسنال با نام باشگاه دیال اسکوئر در سال 1886 توسط کارگران کارخانه اسلحه‌سازی سلطنتی در منطقه وول‌ویچ در جنوب شرقی لندن شروع به کار کرد و در مدت کوتاهی پس از آن به آرسنال سلطنتی تغییر نام داد. باشگاه تاتنهام هاتسپر که با نام اسپرز شناخته می‌شود هم در سال 1882 تشکیل شد.


نخستین دربی میان آرسنال و تاتنهام نیز در 4 دسامبر 1909 برگزار شد. با قدرت گرفتن تیم چلسی این تیم هم در دربی لندن برای خود جایی باز کرده و البته وقتی سخن از تیم‌های لندنی و دربی این شهر است نباید فولام را فراموش کرد. اما دربی مرسی ساید میان لیورپول و اورتون برخلاف دربی لندن بیشتر مواقع دوستانه بوده و حتی بازیکنان مشهوری چون یان راش، استیو مک منمن و مایکل اوون که طرفدار اورتون بودند، لباس لیورپول را به تن کردند و آلن هارپر، دیو واتسون و پیتر رید از جمله علاقه‌مندان به اورتون بودند که لباس قرمز رقیب را پوشیدند. دربی منچستریونایتد و منچسترسیتی نیز با وجود آنکه از سال 1881 و با برتری 3 بر صفر یونایتدها آغاز شد اما در سایه رشد سال‌های اخیر سیتی مدتی است که مهیج‌تر از گذشته شده است. هر چند که در دهه 1990 میلادی دیدارهای منچستریونایتد و بلکبرن حکم دربی جزیره را داشت. تمامی دربی‌های انگلیسی تحت تاثیر خطر حضور هولیگان‌ها برگزار می‌شود.

 دربی پرتغالی
تیم پورتو، نماد شهر شمالی پورتو است و بنفیکا، تیم بزرگی از لیسبون. این دو باشگاه نه تنها در عرصه فوتبال، بلکه در رشته‌های بسکتبال و هاکی هم با یکدیگر رقابت‌های حساسی برگزار می‌کنند. این دیدار را جنگ بین شمالی‌ها و جنوبی‌های پرتغال قلمداد می‌کنند. در سال‌های اخیر اسپورتینگ لیسبون نیز وارد این رقابت شده است.

دربی قاهره
دیدار دو تیم بزرگ شهر قاهره یعنی الاهلی و الزمالک یکی از جنجالی‌ترین دربی‌ها نه تنها در مصر بلکه در قاره آفریقاست. باشگاه الاهلی در سال 1907 تاسیس شد و از جمله نخستین مراکزی بود که جریان مبارزه با استعمار انگلستان در آن شکل گرفت و حتی پیراهن سرخ این باشگاه نماد پرچم استقلال طلبان مصری در مبارزه با استعمار است. در مقابل باشگاه الزمالک که در سال 1911 تاسیس شده، از ابتدا تحت کنترل حکومت بریتانیایی و نفوذ نظامیان و اشراف بود. حتی با تشکیل پادشاهی دست نشانده ملک فاروق این باشگاه به نام او تغییر پیدا کرد. به همین دلیل تا زمان انقلاب مردم مصر در سال 2011 الزمالک مورد نفرت آزادیخواهان بود.

هر چند در کنار باشگاه پرطرفدار الاهلی، الزمالک هم دیگر تیم پر هوادار قاهره بوده اما همین تضادهای سیاسی همواره دربی‌های این دو تیم را پرحاشیه و همراه با درگیری کرده است. تنها در زمان انقلاب مردم مصر بود که هواداران الزمالک که لقب چماقداران مبارک را گرفته بودند به انقلابیون پیوستند و اولتراهای فوتبالی دو رقیب، این بار در نقش حامیان انقلاب متحد شدند. هرچند که در میدان فوتبال همچنان الزمالک و الاهلی دربی داغ مصر را برگزار می‌کنند.

  دربی استانبول
به گزارش مشرق، تماشاگران ترک با کسی شوخی ندارند این را هواداران انگلیسی به خصوص لیدزی‌ها که یک هواداراشان توسط طرفداران گالا کشته شد، به خوبی می‌دانند. قدرت فوتبال ترکیه با حضور بشیکتاش، فنرباغچه و گالاتاسرای در استانبول محصور شده اما تنها در روز بازی فنرباغچه و گالاتاسرای است که استانبول پرالتهاب‌ترین روز خود را می‌گذارند. با آنکه آتاتورک خود طرفدار فنرباغچه بوده اما گالاتاسرای نماینده ترکیه مدرن و  بخش اروپایی استانبول است و بخش آسیایی این شهر در سمت شرقی تنگه بسفر، طرفداران تمام عیار فنرباغچه هستند. با وجود موفقیت‌های بیشتری گالا در فوتبال اروپا اما فنرباغچه از نظر تعداد طرفدار اکثریت بیشتری در ترکیه دارد. در روز نبرد زرد و آبی‌ها و زرد و قرمزهای استانبول، ترکیه فوتبالی ترین روز خود را می‌گذارند.

  دربی ژرمنی
در جنوب آلمان دربی مونیخی بایرن و مونیخ 1860 همواره مورد توجه است اما دیدار بایرن مونیخ و نورنبرگ هم به عنوان دربی باواریا ویژگی خاص خود را دارد. مونیخی‌ها در مجموع خود را تافته جدا بافته فوتبال آلمان می‌دانند. با این حال دربی چالش برانگیز آلمانی‌ها دربی روهر میان شالکه و دورتموند است. ریشه کینه و اختلاف به زمانی بازمی‌گردد که دورتموند نماینده مردم ناراضی منطقه روهر و شالکه تیم وابسته به امپراتوری پروس به حساب می‌آمدند و هنوز در سال  2013 اختلافات به جا مانده در طول تاریخ دربی‌های این دو همشهری را ملتهب می‌کند.

دربی کلاسیکو دوس میلوئس بین دو تیم مطرح شهر ریودوژانیرو، یعنی واسکو دو گاما و فلامینگو در ورزشگاه 180 هزار نفری ماکارنا مطرح‌ترین دربی فوتبال برزیل و مادر دربی‌ها بین پاناتینایکوس و المپیاکوس هم شهرآورد مطرح آتنی‌ها در فوتبال یونان هستند که در زمره دربی‌های بزرگ جهان قرار دارند.

سرانجام یکی از مطرح ترین دربی‌های جهان و آسیا شهرآورد تهران میان استقلال و پرسپولیس است که هفتادوششمین آن ساعت 15:00 روز جمعه در ورزشگاه آزادی تهران برگزار می‌شود.

دیگر دربی‌های مطرح در کشورهای مختلف بدین شرح است:


* استرالیا: سیدنی - ملبورن ویکتوری

* اتریش: آستریا وین - راپیدوین

* بلژیک: آنتورپ - ژرمینال بیرشوت

* بوسنی و هرزگوین: سارایوو - زلیه زنیکار

* بلغارستان: لفسکی صوفیه - زسکا صوفیه

* شیلی: یونیورسیداد دو شیلی - یونیورسیداد کاتولیکا

* چین: شاندونگ - دالیان

* کلمبیا: میلوناریوس -ایندیپندنته سانتا فه

* کرواسی: دینامو زاگرب - هایدوک اشپیلت

* جمهوری چک: اسپارتا پراگ - اسلاویا پراگ

* قبرس: امونیا - آپوئل

*دانمارک: کپنهاگن - بروندبی

* فنلاند: اف سی اینتر - تی پی اس

* فرانسه: پاری‌سن‌ژرمن - مارسی

* مجارستان: فرانس واروژ - ام تی کی

* هندوستان: ایست بنگال - موهون باگان

* ایرلند جنوبی: بوهمیان - شامراک روورز

* ژاپن: جف یونایتد- کاشیوا ریسول

* لیبی: الاهلی بن غازی - الاهلی تریپولی

* مکزیک: کلاب آمه‌ریکا - گوادالاخارا

* مراکش: رجاء - ویداد

* هلند: آژاکس - فاینورد

* نروژ: مولده اف کی - روزنبرگ

*پاراگوئه: الیمپیا - سرو پورتنو


******************************************************************************

***بخش سوم - تاریخچه دربی های پایتخت

دربی بزرگ فوتبال ایران که می‌توان آنرا معروف‌ترین دربی آسیا دانست، رقابتی 44 ساله است که اتفاقات تلخ و شیرینی داشته. از درگیری و ناتمام ماندن تا گل‌های فراموش نشدنی و شعار "شش تایی‌ها" یا نشان دادن عدد "چهار".



از نخستین دربی پایتخت که شانزدهم فروردین‌ سال 47 با تساوی بدون گل به پایان رسید تا به امروز در مجموع 75 نبرد تاریخی بین سرخابی‌های پایتخت برگزار شده که استقلالى‌ها 24 مرتبه و پرسپولیسی‌ها 18 مرتبه پیروز شده‌اند و در 33 بازى دیگر دو تیم به نتیجه تساوى رضایت داده‌اند. در این دیدارها هر دو تیم 70 مرتبه دروازه یکدیگر را هم باز کرده‌اند.
البته 4 گل پرسپولیس و 2 گل استقلال از روی ضربات پنالتی پایان مسابقه به ثمر رسیده است و 3 پیروزی 3 بر صفر(با رای فدراسیون فوتبال) برای استقلالی‌ها ثبت شده که این گل‌های زده و خورده در آمار نیامده است.

نتایج کامل 76 دربی گذشته پایتخت به شرح زیر است:


1- شانزدهم فروردین سال 1347
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

2- بیستم دی سال 1347
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

3- سیزدهم مرداد سال 1348
* پرسپولیس یک - استقلال 3
گل‌ها: احمد منشی زاده (8)، علی جباری (44) و کارو حق وردیان (88) برای استقلال و کاظم گنجاپور (72) برای پرسپولیس

4- هفدهم بهمن سال 1348
* پرسپولیس صفر - استقلال 3
(اولین بازی ناتمام دو تیم که نتیجه آن با رای فدراسیون فوتبال سه بر صفر به سود استقلال اعلام شد)
- این بازی با برتری یک بر صفر استقلال در جریان بود که با اعتراض بازیکنان پرسپولیس نیمه تمام ماند. تک گل استقلال را نیز غلامحسین مظلومی در دقیقه 9 به ثمر رسانده بود.

5-  سوم مهر سال 1349
* پرسپولیس 2 - استقلال 3
گل‌ها: جواد قراب (73)، کارو حق وردیان (87) وعباس مژدهی (88) برای استقلال و علی پروین (7) و حسین کلانی (23) برای پرسپولیس

6- بیست و هفتم دی سال 1349
* استقلال 3 - پرسپولیس صفر
(دومین بازی ناتمام دو تیم که نتیجه آن با رای فدراسیون فوتبال سه بر صفر به سود استقلال اعلام شد)
- این بازی تا دقیقه 75 یک بر یک مساوی در جریان بود ، تا اینکه بازیکنان تیم  پرسپولیس به دلیل اعتراض به  نحوه قضاوت داور زمین را ترک کردند. براساس رای صادره از سوی فدراسیون فوتبال تیم استقلال با نتیجه 3 برصفر برنده بازی شد. پیش از قطع مسابقه حسن کلانی (2) برای پرسپولیس گلزنی کرده بود و تک گل استقلال را نیز عباس مژدهی در دقیقه 75 به ثمر رسانده بود.

7- بیست و هشتم خرداد سال 1350
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: غلامحسین مظلومی (30) برای استقلال و صفر ایرانپاک (90) برای پرسپولیس

8- پانزدهم بهمن سال 1350
* پرسپولیس 4 - استقلال یک
گل‌ها: حسین کلانی (43 و 90)، صفر ایرانپاک (56) و محمود خوردبین (75) برای پرسپولیس و علی جباری (73) برای استقلال

9- سوم فروردین سال 1351
* پرسپولیس 2- استقلال صفر
گل‌ها: صفر ایرانپاک (50) و حسین کلانی (89)

10- یازدهم اسفند سال 1351
* استقلال 2 - پرسپولیس صفر
گل‌ها: علی جباری (40 و 87) 

 

11- بیست و پنجم خرداد سال 1351
* استقلال یک - پرسپولیس صفر
گل: رضا عادلخانی (3)

12- شانزدهم شهریور سال 1352
* پرسپولیس 6 - استقلال صفر
گل‌ها: همایون بهزادی (50 و 86 و 90)، ایرج سلیمانی (45 و 56) و حسین کلانی (32)

13- هجدهم آذر سال 1352
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: همایون بهزادی (46) برای پرسپولیس و علی جباری (70) برای استقلال

14- چهارم خرداد سال 1353
* استقلال یک - پرسپولیس صفر
گل: حسن روشن (88)

15 - بیست و هفتم آذر سال 1353
* پرسپولیس 2 - استقلال یک
گل‌ها: صفر ایرانپاک (50) و اسماعیل حاج رحیمی پور (70) برای پرسپولیس و غلامحسین مظلومی (60) برای استقلال

16- پانزدهم اردیبهشت سال 1354
* استقلال 3 - پرسپولیس یک
گل‌ها: غلامحسین مظلومی (11 و 62) و مسعود مژدهی (47) برای استقلال و صفر ایرانپاک (53) برای پرسپولیس

17- بیست و پنجم مهر سال 1354
* پرسپولیس 2 - استقلال صفر
گل‌ها: جهانگیر فتاحی (22) و اسماعیل حاج رحیمی پور (38)

18- بیست و هفتم اسفند سال 1354
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: مسعود مژدهی (20) برای استقلال و محمود خوردبین (85) برای پرسپولیس

19- دوم مهر سال 1355
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: هادی نراقی (26) برای استقلال و علی پروین (40) برای پرسپولیس

20- هجدهم اردیبهشت سال 1356
* استقلال 3 - پرسپولیس صفر
گل‌ها: محرم عاشوری (45)، حسن روشن (83) و سعید مراغه چیان (88)  

21- هجدهم آذر سال 1356
* پرسپولیس 2 - استقلال یک
گل‌ها: صفر ایرانپاک (15 و 34) برای پرسپولیس و حسن روشن (85) برای استقلال

22- بیست و پنجم آبان سال 1358
* استقلال یک - پرسپولیس صفر
گل: غلامرضا فتح آبادی (42)

23- سیزدهم تیر سال 1359
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

24 - شانزدهم مهر سال 1360
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

25- هفدهم دی سال 1361
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: غلامرضا فتح آبادی (10) برای پرسپولیس و بهتاش فریبا (87) برای استقلال

26- پانزدهم مهر سال 1362
* استقلال یک - پرسپولیس صفر
گل: پرویز مظلومی (59)

27- بیست و پنجم خرداد سال 1365
* پرسپولیس 3 - استقلال صفر
گل‌ها: شاهرخ بیانی (12و 52) و ناصر محمدخانی (62)

28- هفتم فروردین سال 1366
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

29- هجدهم شهریور سال 1367
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: فرشاد پیوس (46) برای پرسپولیس و جعفر مختاری فر (60) برای استقلال

30- نوزدهم اسفند سال 1367
* پرسپولیس صفر(4) - استقلال صفر(2)
(این دیدار در رقابت‌های جام حذفی برگزار شد که پرسپولیس در ضربات پنالتی حریف خود را از پیش رو برداشت)

  31- هفدهم آذر سال 1368
* پرسپولیس یک - استقلال صفر
گل: رضا عابدیان (18)

32- چهارم خرداد سال 1369
* استقلال 2 - پرسپولیس یک
گل‌ها: عباس سرخاب (46) و عبدالصمد مرفاوی (72) برای استقلال و نادر میر احمدیان (12) برای پرسپولیس

33- بیست و هشتم دی سال 1369
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: شاهرخ بیانی (62) برای استقلال و فرشاد پیوس (75) برای پرسپولیس


34- چهارم بهمن سال 1370
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

35- پانزدهم اسفند سال 1370
* استقلال 2 - پرسپولیس صفر
گل‌ها: عبدالصمد مرفاوی (8) و صادق ورمزیار (15)

36- هشتم خرداد سال 1371
* استقلال یک - پرسپولیس صفر
گل: عبدالصمد مرفاوی (48)

37 - یازدهم دی سال 1371
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

38 - پانزدهم دی سال 1373
* استقلال 3- پرسپولیس صفر
(سومین بازی ناتمام دو تیم که نتیجه آن با رای فدراسیون فوتبال سه بر صفر به سود استقلال اعلام شد)
- این بازی تا دقیقه 88 دو بر دو مساوی دنبال می شد اما به دلیل درگیری کاپیتان‌های دو تیم و هجوم تماشاگران منتسب به تیم پرسپولیس به داخل زمین نیمه تمام ماند. پس ازیک روز کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال رای به پیروزی سه بر صفر تیم استقلال داد. تا پیش از قطع مسابقه برای پرسپولیس فرشاد پیوس (21 - پنالتی) و بهزاد داداش زاده (56) گلزنی کرده بودند و گلهای تیم استقلال توسط صادق ورمزیار (79 - پنالتی) و ادموند اختر (87) به ثمر رسیده بود.

39- هفتم بهمن سال 1373
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

40- ششم مرداد سال 1374
* استقلال 3 - پرسپولیس یک
گل‌ها: ادموند اختر (7)، صادق ورمزیار (16) و محمد تقوی (36) برای استقلال و مرتضی کرمانی مقام (49) برای پرسپولیس 

41- هشتم دی سال 1374
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

42- بیست و هفتم مهر سال 1375
* پرسپولیس یک - استقلال صفر
گل: ادموند بزیک (87)

43- بیستم تیر سال 1376
* پرسپولیس 3 - استقلال صفر
گل‌ها: ادموند بزیک (30)، مهدی مهدوی کیا (70) و بهنام طاهرزاده (87)

44- بیست و دوم آبان سال 1377
* پرسپولیس یک - استقلال صفر
گل‌: مهدی هاشمی نسب (45)

45- دوم فروردین سال 1378
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل ها: مهدی هاشمی نسب (3) برای پرسپولیس و فرد ملکیان (43) برای استقلال

46- بیستم تیر سال 1378
* پرسپولیس 2 - استقلال یک
گل‌ها: مهدی هاشمی نسب (12) و افشین پیروانی (85) برای پرسپولیس و سهراب بختیاری زاده (50) برای استقلال

47- دوم مهر سال 1378
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

48- هشتم اسفند سال 1378
* پرسپولیس 2 - استقلال صفر
گل‌ها: مهدی هاشمی نسب (8) و پایان رافت (80)

49- نهم دی سال 1379
* پرسپولیس 2 - استقلال 2
گل‌ها: بهروز رهبری فر (57) و علی کریمی (89) برای پرسپولیس و محمد نوازی (67) و مهدی هاشمی نسب (86) برای استقلال



50- پنجم اسفند سال 1379
* استقلال یک - پرسپولیس صفر
گل: علیرضا اکبرپور (72)

 

51 - بیست و هشتم اسفند سال 1380
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: رضا جباری (25) برای پرسپولیس و محمد نوازی (38) برای استقلال

52- نوزدهم اردیبهشت سال 1381
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

53 - بیستم دی سال 1381
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: علی سامره (1) برای استقلال و علی انصاریان (70) برای پرسپولیس

54- بیست و سوم خرداد سال 1382
* پرسپولیس 2 - استقلال یک
گل‌ها: یحیی گل محمدی (11) و بهنام ابوالقاسم پور (50) برای پرسپولیس و علیرضا اکبرپور (63) برای استقلال

55- بیست و پنجم مهر سال 1382
* استقلال 2 - پرسپولیس یک
گل‌ها: علی سامره (8) و محمود فکری (57) برای استقلال و عیسی ترائوره (70) برای پرسپولیس

56- سیزدهم بهمن سال 1382
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: داوود سید عباسی (3) برای استقلال و حامد کاویانپور (20) برای پرسپولیس

57- اول آبان سال 1383
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

58- هفتم اسفند سال 1383
* استقلال 3 - پرسپولیس 2
گل‌ها: غلامرضا عنایتی (68)، محمود فکری (83) و پیروز قربانی (90) برای استقلال و سهراب انتظاری (77) و شیث رضایی (84) برای پرسپولیس

59- چهاردهم آبان سال 1384
* استقلال یک - پرسپولیس صفر
گل: غلامرضا عنایتی (56)

60- نوزدهم اسفند سال 1384
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

61- دوازدهم آبان سال 1385
* پرسپولیس 2 - استقلال یک
گل‌ها: مهرزاد معدنچی (23) و مهرداد اولادی (70) برای پرسپولیس و امیرحسین صادقی (17) برای استقلال


62- دهم فروردین 1386
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: علیرضا واحدى‌ نیکبخت‌ (13) برای پرسپولیس و شیث رضایی (42 - گل به خودی) برای استقلال

63- بیست و دوم مهر 1386
* استقلال یک - پرسپولیس یک
گل‌ها: امیدرضا روانخواه (58) برای استقلال و محسن خلیلی (83) برای پرسپولیس

64- پانزدهم فروردین ماه 1387
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: محسن خلیلی (28) برای پرسپولیس و امید رضا روانخواه (4) برای استقلال

65 - 12 مهرماه 1387
* پرسپولیس یک - استقلال یک
گل‌ها: علی کریمی (88) برای پرسپولیس و آرش برهانی (46) برای استقلال

66- بیست و پنجم بهمن 1387
* استقلال یک - پرسپولیس یک
گل‌ها:
مجتبی جباری (67) برای استقلال و مازیار زارع (3+90 - پنالتی) برای پرسپولیس

67- دهم مهر 1388
* استقلال یک - پرسپولیس یک
گل‌‎ها:
حسین کاظمی (55) برای استقلال و عادل کلاه کج (51) برای پرسپولیس

68- چهاردهم بهمن 1388
* پرسپولیس 2 - استقلال یک
گل‌ها
: هادی نوروزی (37) و کریم باقری (87) برای پرسپولیس و فرهاد مجیدی (16) برای استقلال

69- جمعه 23 مهر 1389
* استقلال یک - پرسپولیس صفر

گل‌: فرهاد مجیدی (1+90)

70- جمعه 10 فروردین 1390
* پرسپولیس صفر - استقلال یک
گل
: آرش برهانی (43)

71- جمعه 25 شهریور 1390
* پرسپولیس صفر - استقلال 2
گل‌ها:
فرهاد مجیدی(15) و مجتبی جباری (82)

72- دوشنبه 16 آبان‌ 1390
* استقلال 2 - پرسپولیس 2
گل‌‌ها:
آرش برهانی (33) و حنیف عمران‌زاده (70) برای استقلال و هادی نوروزی (7- پنالتی و 47) برای پرسپولیس

73- جمعه 18 آذرماه 1390
* پرسپولیس صفر - استقلال 3
گل‌‎ها: مجتبی جباری(95 و 98- پنالتی) و  اسماعیل شریفات(107)

74- پنجشنبه 13 بهمن 1390
* استقلال 2 - پرسپولیس 3
گل‌ها: میلاد میداودی (31) و فریدون زندی (50) برای استقلال - ایمون زاید (82، 83 و 1+90) برای پرسپولیس

75- جمعه 3 شهریور 1391
* پرسپولیس صفر - استقلال صفر

تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.