از رحلت آیت اللَّه «میرزا جواد آقا تهرانی» تا ایجاد سازمان ناتو

رحلت عالم فاضل و پرهیزگار آیت اللَّه «میرزا جواد آقا تهرانی» (1368 ش)

انتصاب «رضاخان میرپنج» به نخست وزیری توسط «احمدشاه قاجار» (1302 ش)
هنگامی که مشیرالدوله از سوی احمدشاه قاجار به نخست وزیری منصوب گردید، رضاخان با سمت وزارت جنگ در هیئت دولت حضور یافت. پس از چندی، رضاخان که در پی فرصتی برای قدرت بیشتر و جولان در کشور بود، نخست وزیر را تهدید کرد و موجبات ترس و سپس استعفای او را پدید آورد. از آن سو، طرفداران سردار سپه نیز با غوغا سالاری در مطبوعات، رضاخان را بهترین گزینه برای ریاست دولت معرفی کردند به طوری که به خود احمد شاه نیز فهمانده شد که فعلاً مرد میدان ایران، فقط سردار سپه است. مشیرالدوله نیز می‌دانست اگر شاه به اروپا برود، او قادر به کنار آمدن با سردار سپه و طرفداران او نخواهد بود؛ لذا در اواخر مهرماه نزد احمد شاه رفت و به هر ترتیب که بود، او را راضی ساخت تا استعفایش را بپذیرد. شاه ناگزیر تن بدین کار داد و با وجود مخالفت آیت‌اللَّه سیدحسن مدرس و یاران او، در تاریخ سوم آبان 1302 ش سردار سپه را به عنوان رییس الوزرا معرفی و منصوب کرد و پس از یک هفته، خود، راهی اروپا شد و رضاخان را یکه‌تاز میدان نمود. با خروج احمد شاه از ایران، رضاخان همه کاره کشور شد و از آن پس، مقدمات تغییر نظام حکومتی را در سر پروراند. احمدشاه‌در حالی که کشور را ترک می‌گفت که نمی‌دانست بازگشتی برایش متصور نیست و در این سفر، تاج و تختش را از دست خواهد داد و رضا میر پنج حکومتی دیگر بنیان خواهد نهاد.

عملیات جاده ماهشهر، به طور مشترک به فرماندهی ارتش (1359 ش)
این عملیات در تاریخ ۳ آبان ۱۳۵۹ با هدف عقب راندن ارتش عراق از منطقه اشغالی شرق کارون صورت گرفت.

درگذشت فریدون مشیری، شاعر و ترانه سرای نامدار ایران (1379 ش)
فریدون مشیری در سی‌ام شهریور ۱۳۰۵ در تهران به دنیا آمد. سالهای اول و دوم تحصیلات ابتدایی را در تهران انجام داد و سپس به علت مأموریت اداری پدرش به مشهد رفت و بعد از چند سال دوباره به تهران بازگشت و سه سال اول دبیرستان را در دارالفنون گذراند و آنگاه به دبیرستان ادیب رفت. مشیری سرودن شعر را از نوجوانی و تقریباً از پانزده سالگی شروع کرد. اولین مجموعه شعرش با نام تشنه توفان در ۲۸ سالگی او با مقدمه محمدحسین شهریار و علی دشتی در ۱۳۳۴ به چاپ رسید. معروف‌ترین اثر وی شعر «کوچه» نام دارد که در اردیبهشت ۱۳۳۹ در مجله «روشنفکر» چاپ شد. این شعر از زیباترین و عاشقانه‌ترین شعرهای نو زبان فارسی است. او در سال ۱۳۳۳ با خانم اقبال اخوان ازدواج کرد و اکنون دو فرزند به نام‌های بابک و بهار از او به یادگار مانده‌است. مشیری سال‌ها از بیماری رنج می‌برد و در بامداد روز جمعه ۳ آبان ماه ۱۳۷۹ خورشیدی در سن ۷۴ سالگی در تهران درگذشت.

روز تَرویه
روز هشتم ذی‌الحجه، روز ترویه است. علت نامگذاری این روز به این جهت بود که در زمان حضرت ابراهیم (ع)، درصحرای عرفات آب یافت نمی‌شد به این جهت مردم برای رفع نیاز آبِ روز نهم، در روز هشتم، آب را ازمکه به سرزمین عرفات حمل می‌نمودند. به همین جهت عده‌ای به هم می‌گفتند تَرَوَیتُم تَرَوَیتُم؟ آیا سیراب شدید؟

حرکت امام حسین (ع) از مکه به سوی عراق (60 ق)
امام حسین (ع) در پی خودداری از بیعت با یزید بن معاویه، مکه را به قصد کوفه در عراق ترک کرد. آن حضرت، چهار ماه قبل از آن، از مدینه زادگاه و محل زندگی خود به همراه جمعی از خاندانش به مکه آمده بود. درمدتی که امام حسین (ع) در مکه بود، با استفاده از حضور تعداد زیادی از زائران خانه‌ی خدا در این شهر، توانست عده‌ی زیادی از مسلمانان را از ظلم و فساد حکومت یزید بن معاویه آگاه کند. در عین حال، به دلیل دعوت‌های مکرر مردم کوفه از امام و همچنین توطئه‌ی ترور ایشان در مکه توسط عاملان حکومت یزید، آن حضرت رهسپار کوفه شد. ضمن آن که ترک مکه در هشتم ذی‌الحجه که از ایام حج است، باعث جلب توجه بیشتر همگان به مخالفت امام با حکومت جابرانه‌ی یزید گردید.

یورش به مکه و قتل عام حجاج خانه‌ خدا توسط حکومت قرمطی بحرین (317 ق)
ابوطاهر، رییس حکومت قرمَطی بحرین در حمله‌ای بی‌رحمانه به شهر مکه، پس از اشغال این شهر مقدس، حجاج را قتل عام کرد واموال آن‌ها را به غارت بُرد. وی همچنین حَجَرالاسوَد، سنگ مقدسی را که بر کعبه نصب شده بود به همراه اموال و اسیرانِ فراوان به بحرین انتقال داد. سرقت حجرالاسود، دنیای اسلام را در آن روزگار به شدت تکان داد و مسلمانان را خشمگین کرد. حجرالاسود، 22 سال در دست قرمطیانِ بحرین بود تا آن که در سال 339 ق باوساطت خلیفه‌ی فاطمی آن را به مکه باز گرداندند. فرقه‌ی قرمطیان، عقایدی انحرافی و سخت گیرانه داشتند به طوری که قتل مسلمانانِ مخالفِ خود را جایز می‌دانستند.

پذیرش ایران به عضویت سازمان ملل متحد (1945 م)
سازمان ملل متحد در تاریخ 24 اکتبر 1945 هنگامیکه اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، چین، فرانسه و اکثریتی از امضاء کنندگان دیگر منشور ملل متحد را مورد تصویب قرار دادند، رسما موجودیت پیدا کرد. منشور ملل متحد اعلام داشت که عضویت سازمان ملل متحد به روی همه ملت‌های صلح دوست که الزامات و داوری آن را می‌پذیرفتند، گشوده است. در ایران سازمان ملل دارای چهارده دفتر نمایندگی و برنامه اجرائی می‌باشد. این واحدهای اجرائی و آژانس‌ها جمعاً «تیم کشوری سازمان ملل متحد» را در ایران تشکیل می‌دهند و تحت سرپرستی «هماهنگ کننده مقیم» سازمان ملل که در عین حال سمت «نماینده مقیم برنامه عمران سازمان ملل متحد» را نیز عهده دار می‌باشد، وظائف خود را انجام می‌دهد.

پایان جنگ‌های 30 ساله مذهبی در اروپا پس از امضای معاهده «وِسْتْفالی» (1648 م)
از سال 1555 م پروس (آلمان) به دو اردوگاه مذهبی تقسیم شد و کاتولیک‌ها و پروتستان‌ها هر کدام اتحادیه جداگانه‌ای برای خود تشکیل داده بودند. در این هنگام، به دنبال درگیری که بین دو طرف در سال 1618 م روی داد جنگ‌های سی ساله مذهبی اروپا آغاز شد و پس از مدتی به صورت یک کشمکش بین‌المللی درآمد و سپس ماهیت سیاسی به خود گرفت. در طول این سال‌ها، جنگی به دنبال جنگ دیگر شروع می‌شد به طوری که قسمت اعظم اروپا را در انهدام و ویرانی فرو برد. در نهایت در 24 اکتبر 1648 م معاهده وِسْتْفالی در ناحیه‌ای به همین نام واقع در شمال غربی آلمان، بین کشورهای اتریش، سوئد، پروس و فرانسه به امضا رسید و به موجب آن، جنگ‌های خونینِ پروتستان‌ها و کاتولیک‌ها پایان یافت. پس از امضای معاهده وستفالی، سوئد حاکمیت دولت پروس را بر مردم پروتستانْ مذهبِ این کشور به رسمیت شناخت و فرانسه با دریافت غرامت جنگی و تصاحب برخی از مناطق غربیِ کشور پروس، صلح را پذیرفت.

ایجاد بازوی نظامی اروپای غربی و ارتش پیمان آتلانتیک شمالی ناتو (1950 م)
به دنبال تأسیس پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو در سال 1949 م، ارتش آتلانتیک شمالی در 24 اکتبر 1950 م به پیشنهاد فرانسه ایجاد گردید. فرانسه پیشنهاد کرده بود دولت‌هایی که در اتحادیه بزرگ آتلانتیک شمالی عضویت دارند، برای دفاع مشترک از یک حمله احتمالی دولت‌های بیگانه به خاک یک یا چند کشور عضو اتحادیه، ارتشی تشکیل دهند. با این حال، پس از تشکیل این نیروی نظامی، امریکا از همان ابتدا کوشید از این پیمان در جهت اهداف سلطه طلبانه خود استفاده کند. این مسئله زمینه ساز ایجاد برخی اختلافات با دیگر کشورهای اروپایی گردید.
از همین رو، ژنرال دوگل رئیس جمهور وقت فرانسه که نسبت به مقاصد امریکا بدبین بود نیروهای فرانسوی را از پیمان ناتو خارج کرد و مقرّ ناتو از آن پس به بروکسل در بلژیک انتقال یافت. طی وقایع و جریاناتی که به تدریج رخ داد این نکته به اثبات رسید که هر جا صدای مخالفتی علیه امریکا و انگلیس یا کشورهای متحد آن‌ها مثل رژیم صهیونیستی بلند می‌شود، ارتش آتلانتیک شمالی، گرداننده اصلی سرکوب است و سلاح‌های ارسالی ناتو، نقش موثری را در سرکوب تمامی انقلاب‌های سراسر عالم بازی می‌کند. هم‌چنین کودتاها و سرنگونی رژیم‌های مختلف دنیا به نحوی با ناتو و مستشاران نظامی و سیاسی آن ارتباط دارد.

پایان جنگ چهارم اعراب و اسرائیل موسوم به جنگ رمضان (1973 م)
در ششم اکتبر 1973 م، محمد انور سادات رئیس جمهور وقت مصر، برای جبران شکست جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967 م، حمله غافل‌گیرانه‌ای را به مواضع اسرائیل در طول کانال سوئز انجام داد. به فاصله کمی پس از آغاز حمله نیروهای مصری، سربازان سوریه نیز در ارتفاعات جولان که در جنگ‌های سال 1967 م به تصرف رژیم صهیونیستی درآمده بود، دست به حمله زدند و سربازان اسرائیلی را از تمام مناطق متصرفی خود در جنگ 1967 بیرون راندند.
در نهایت پس از گذشت سه هفته از آغاز جنگ، در حالی که در مراحل اولیه نبرد، موفقیت با مصری‌ها بود، ولی با سرازیر شدن سیل کمک‌های امریکا، این جنگ نیز در 24 اکتبر 1973 م، با شکست و عقب نشینی اعراب خاتمه یافت. پس از این شکست، سادات چاره‌ای جز تغییر کلی سیاست‌های خارجی خود و نزدیکی به غرب ندید و به دنبال بهبود رابطه با امریکا، در یک سفر خفت‌بار به سرزمین‌های اشغالی در نوزدهم نوامبر 1977 م، باب مذاکرات مستقیم را با اسرائیل گشود. سرانجام علی رغم مخالفت شدید سایر کشورهای عرب، انورسادات در مارس 1979 م، به عقد قرارداد صلح کمپ‌دیوید و به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی تن در داد.

برخی از رویدادهای 24 اکتبر
1795: در پی سازش قدرت‌های اروپایی، «فدراسیون لهستان و لیتوانی» میان روسیه، پروس (آلمان)، و اتریش تقسیم شد.
1836: کبریت اختراع شد و اندکی بعد به بازار آمد.
1931: برای نخستین بار، جوراب نایلن وارد بازار شد. نخستین جورابهای نایلن در شهر ویلمینگتون آمریکا که کارخانه مربوط در آنجا قرار داشت عرضه شد.
1944: ناوهواپیمابر ژاپنی به نام «زویکاکو Zuikaku» در نزدیکی فیلیپین مورد حمله همزمان نیروی هوایی و زیردریایی‌های آمریکا قرار گرفت و غرق شد و 842 تن از ملوانان و افسرانش کشته شدند. این ناو در عملیات حمله به پرل هاربور که ضمن آن ناوگان آمریکا در اقیانوس آرام تقریبا منهدم شد شرکت کرده بود.     
1957: کریستیان دیور فرانسوی طراح معروف لباس درگذشت.