جونده کوچکی در میان لانه اش در زیر زمین حرکت کرده و از سوراخ لانه به بیرون سرک می کشد، تاریکی و سکوت شب همه جا را فرا گرفته، با احتیاط برای یافتن غذا از لانه اش بیرون می آید، خطری تهدیدش نمی کند با خیالی آسوده به فعالیت خود ادامه می دهد، ناگهان چنگال های جغد را در بدنش احساس می کند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران، جغدها موجوداتی شکارگرند و از طیف وسیعی از جانوران تغذیه می کنند اکثر جغدها شب فعال هستند و فعالیت خود را آغاز تاریکی هوا شروع می کنند. در چرخه طبیعت این پرندگان منحصر به فرد به برترین حواس و تجهیزات برای شکاری موفق تکامل یافته اند.
محمدعلی الله قلی کارشناس محیط زیست گفت: جغدها جزو پرندگان شکاری هستند و دانشمندان 45 گونه جغد شناسایی کرده اند که در ایران 11 نوع جغد دیده شده و حدود 4 یا 5 نوع آن به ندرت دیده شده اند.
وی با بیان اینکه جغدها پرندگان منحصر به فردی هستند که با دارا بودن ویژگی هایی خاص نسبت به سایر پرندگان شکاری خیلی خاص و متمایز هستند، افزود: پرهای جغد پوشش مخملی دارد که این امکان را به آنها می دهد که هنگام پرواز هیچ صدایی ندارند. این پرندگان قدرت بی نظیری در شنوایی دارند که این بدلیل فرم سر آنهاست که نقش هدایت کننده ای دارد و صداها را به سمت گوشهایشان هدایت می کند و در اکثر مواقع نیازی ندارند طعمه هایشان را ببینند و از طریق صدا متوجه طعمه می شوند.
*از فاصله 30-20متری متوجه وجود طعمه زیر برف می شوند
جغدها با شنیدن امواج به سمت طعمه می روند و حتی زیر برف متوجه طعمه ها می شوند.
وی ادامه داد: بیشترین چیزی که در جغد توجه را جلب می کند چشمان درشت آنها که برخلاف سایر پرندگان که چشمهایشان در دو طرف سر واقع شده، این چشم ها در جغد کنار هم و جلوی صورت قرار گرفته است.
الله قلی فرم قرار گرفتن پاهای جغدها را از دیگر ویژگی های خاص این پرندگان استثنایی دانست و تصریح کرد: کلیه پرندگان 3 انگشت جلو و یک انگشت به سمت عقب دارند در حالیکه جغدها یکی از انگشت های جلو که انگشت درونی است به سمت عقب بدن متمایل شده که حالت گیره را برای جغد دارد.
وی اظهار داشت: آنها پرندگانی هستند که طعمه خود را درسته می بلعد ولی سیستم گوارش آنها این امکان را می دهد که قسمت های قابل هضم را دفع کنند و قسمت های غیر قابل هضم را به صورت توده ای شامل چشم، ناخن، استخوان ها را بالا می آورند که به آن PELLET می گویند.
* در اسارت اعتصاب غذا می کنند
جغدها پرندگان اسارت نیستند چون در اسارت اعتصاب غذا می کنند و غدا نمی خورند که این موضوع هم به خاطر سیستم گوارشی آنهاست و به همین دلیل از عمر طبیعی آنها می کاهد.
همچنین آنها در اسارت یا می میرند یا فرار می کنند به هیچ وجه اهلی نمی شوند. فقط در بین انواع جغدها شاه بوف که بزرگترین آنهاست در اسارت غذا می خورد.
الله قلی گفت: در ایران انواعی از جغدها در حومه شهرها دیده می شوند که شامل مرغ حق، جغد کوچک، جغد انبار، شاه بوف، جغد شاخدار می باشد.
در تهران حدود یک ماه پیش در خیابان ظفر، سعادت آباد و امام حسین گزارش هایی در خصوص مشاهده مرغ حق شده است که با موش قطعه قطعه شده تغذیه شده و در پارک طالقانی تهران رها سازی شدند.
* کلاغها دشمن طبیعی جغدها
غیر از انسان، کلاغها دشمن طبیعی جغدها هستند و یک دلیل که در شهر دیده نمی شوند حضور کلاغها است. کلاغها از جغدها می ترسند و وقتی متوجه حضور آنها در شهر می شوند، به طور دسته جمعی جغد را از شهر بیرون می کنند.
* آیا جغدها شوم هستند؟
در باورهای اجتماعی دیدگاه هایی در خصوص جغدها آمیخته خرافات است بدین صورت که با دیدن جغد آن را با سنگ می زنند و بدشگون می دانند. در نقاطی از گیلان شنیدن صدای جغد نشان از رسیدن خبری نامبارک دارد.
الله قلی در این باره معتقد است: بعضی از گونه های جغد در مخروبه ها و خانه های متروکه زندگی می کنند و روزها در مکان های دنج و خلوت استراحت می کنند و شب ها بیدار هستند.مردم آنها را شوم می دانند که این بدلیل پرواز آرام و بی صدای آنهاست. در گذشته در انگلستان جغد انبار را که جغدی سفید است را زوج می نامند.
جغد در ایران سمبل نحسی است ولی در اروپا (فرانسه، آلمان)سمبل شانس است چون به ندرت دیده می شود.
* جغد تالابی و جغد انبار در معرض انقراض هستند
این کارشناس محیط زیست با ابراز نگرانی از چوب حراجی که به حیات وحشمان زده می شود، اظهار داشت: بسیاری از پرندگان از جمله جغدها در تورهای دامگاههای مناطق حفاظت شده به دام می افتند همین طور بسیاری از شکارچیان آنها را شکار کرده و بعد از تاکسیدرمی در معرض فروش قرار می دهند./ل
گزارش از هراتیان