به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد نقاره نوازی در آستان مقدس امام رضا(ع) به اواسط قرن نهم و ورود میرزا ابولقاسم بابر نوه گوهر شاد خاتون در سال0 86 هجری قمری باز می گردد.
اینک نقاره هر صبح پیش از طلوع افتاب و هر عصر پیش از غروب آفتاب نواخته می شودو همزمان با برآمدن و فروشدن آفتاب آخرین نواهای نقاره گوش را می نوازد،این بدان معنی است که نماز گزاران فرصت اندکی برای برپا داشتن نماز دارند و باید برای انجام فریضه نماز بشتابند و نماز خود را در حمدو ستایش پروردگار اقامه نمایند.افزون بر این نقاره نوازان زمانی که حادثه ای فرخنده همانند شفای بیمار که باعث شادمانی مردم گردد اتفاق افتد و یا این که جشنی همگانی برپا باشد نیز بر طبل ها می کوبند و بر شیپور ها می دمند،اضافه براین در زمان تحویل هر سال شمسی و در شب هاب میلاد معصومان و بزرگداشت مناسبت های مذهبی همچون اعیاد غدیر،قربان و فطر نقاره نواخته می شود.
و اما روزهای مصادف با وفات ائمه
طاهرین علیهم السلام و ایام محرم و
صفر که زمان سوگواری شیعیان است نقاره
خانه نیز به احترام آئین سوگواری در سکوتی حزن انگیز فرو می رود.
برج نقاره خانه در ضلع غربی صحن انقلاب و یا همان صحن عتیق سابق که
خود در شرث حرم مطهر رضوی واقع است در گذشته فقط یک طبقه بوده ولی
امروزه امروزه دارای 2 طبقه شامل
یک طبقه زیرین برای قرار دادن شیپورها و طبل ها و طبقه بالائی
برای استقرار نقاره زنان می باشد.
محل و ارتفاع نقاره خانه به دلیل مشرف بودن به صحن های حرم مطهر و دیده شدن نقاره ها از دیگر صحن ها می باشد و به هنگام برآمدن آفتاب به دلیل هیاهوی شهری نوای نقاره خانه در ذکر غریب الغربا و در چهار سوی مشهد و الرضا به گوش میرسد.
و در این بین شاید گفته های پیر نقاره زن حرم عالم آل محمد(ع) احمد اقوام شکوهی در خصوص نقاره زنان که 67 سال از عمر 85 ساله خود را به ذکر علی بن
موسی الرضا ودر جوار او پرداخته لطف دیگری
داشته باشد
شکوهی
اظهار میکند:نقاره زنان شامل یازده
نفر می باشند که پنج نفر بر طبل می کوبند
و هشت نفر در شیپورها می دمند ،آستان قدسی ها به نقاره زن ها عمله شکوه می گویند.
وی می گوید: نواختن نقاره به جهت آگاهی از نزدیک شدن پایان وقت نماز است که به وسیله طبل و کرنا انجام می شود،البته طبل ها ذکری ندارند و به عنوان کوس شادمانه و همنواز از شروع تا پایان با کرناها نواخته می شوند.
پیر نقاره زن خاطر نشان می کند: در واقع نقاره نوعی طبل است که الت نواختن آن دو عدد چوب ساده به طول تقریبی 120 سانتی متر و از جنس مس یا برنج می باشد که با دو دست نواخته می شودو یکی از طبل ها طبل سرچشنی است که یک دنده از ابتدا تا انتها می نوازد و چهار طبل دیگر کورگه هستند که پشت بند آن می زنند، نقاره از دو کاسه بزرگ و کوچک مسی و چدنی ساخته شده است ورویه آن از پوست ضخیم و دباغی شده گاو تهیه می شود و هر روز به نقاره ها و پوست روی آنها رسیدگی می شود.
پیر نقاره زن حرم عالم آل محمد علی بن موسی الرضا(ع)ذکر هر روزه نقاره را در جلال و شکوه ضامن آهو این چنین سر داد:
دست اول:(سرنواز )سردسته کرنا نوازها ،کرنا را به طرف گنبد حضرت به عنوان سلام می گیرد و می دمد:(سلطان دنیا و عقبی علی بن موسی الرضا)
پس نوازان که تعداد آنها چهار نفر می باشند،جواب می دهند:(امام رضا)
سرنواز مجدد با سر کرنا به طرف گنبد حضرت اشاره میکند و چنین می نوازد:(امام رضا)
دست دوم:کرنای سرنواز ذکر می کند:(مولی مولی مولی علی بن بن موسی الرضا)
پس نازان جواب می دهند:(رضا جان)
سرنواز سر کرنا را به طرف گنبد می گیرد و ذکر می کند:(یا امام غریب یا امام رضا)
دست سوم:کرنای سرنواز ذکر می کند :(دوران دوران امام رضاست)
در این موقع طبل ها به عنوان شادی طبل های خود را به صدا در می آورند.این طبل ها به کوس شادمانه معروف است.
دوباره سرنواز ذکر می کند:(دوران دوران امام رضا دادرس بی چارگان )
پس نوازان پاسخ می دهند:(ای دادرس درماندگان)
زمانی که پس نوازان می خواهند کرنای خود را بر زمین قرار دهند سرنواز می گوید:(فریاد رس)سخن پایانی:سال گذشته در چهارمین همایش شورای عالی سیاست گذاری مراسم نقاره نوازی حرم مطهر رضوی در فهرست آثار معنوی کشور جای گرفت،امید بر این است که این نجوای آسمانی همانگونه که در تارو پود وجود مسلملنان و ایرانیان تنیده شده است روزی به ثبت جهانی رسد /س
گزارشگر: زهرا بشارتی