به گزارش
سرويس بين الملل باشگاه
خبرنگاران ؛ كوفي عنان دبيركل سابق سازمان ملل متحد و نماينده ويژه اين سازمان در بحران سوريه، در ساعات پاياني روز گذشته وارد تهران شد، تا در خصوص راه هاي پايان دادن به خشونت ها در سوريه با مقامات ارشد كشورمان از جمله علي اكبر صالحي وزير امور خارجه، ديدار و گفتگو كند.
كوفي عنان كه اوايل اسفندماه سال گذشته به عنوان ميانجي بين المللي از سوي سازمان ملل انتخاب شد، پس از انتصاب خود به اين سمت، طرح 6 ماده اي را براي پايان دادن به خشونت هاي سوريه، تهيه و تنظيم كرد و پس از آن هم رايزني هاي خود با دولت هاي بزرگ و دولت هاي منطقه از جمله ايران را آغاز كرد.
كوفي عنان كه از ابتدا به جايگاه ويژه ايران در مسائل منطقه اي و فرامنطقه اي اعتقاد داشت، روز 23 فروردين براي اولين بار راهي ايران شد تا با مقامات كشورمان در مورد راه هاي خروج سوريه از بحران، مشورت كند.
عنان با تاكيد بر نقش مهم ايران در مسائل مختلف منطقه اي و فرامنطقه اي بخصوص سوريه، بر اين باور است كه "ايران بخشي از راه حل سوريه است".
دبيركل سابق سازمان ملل اين بار نيز براساس همين باور به ايران سفر كرده است.
سفر روز گذشته عنان به تهران در شرايطي متفاوت صورت مي گيرد و در حدفاصل سفر اول و دوم او به ايران تحولات مختلفي در خصوص مسئله سوريه، اتفاق افتاده است.
سفر دوم عنان به ايران در حالي انجام مي شود كه ده روز قبل در نشست 30 ژوئن در ژنو كه براي بررسي اوضاع سوريه و بحث در خصوص طرح 6 ماده اي كوفي عنان برگزار شده بود، نماينده اي از كشورمان حضور نداشت.
علت غيبت ايران در آن نشست، مخالفت آمريكا و شخص هيلاري كلينتون وزير امور خارجه اين كشور بود.
در خصوص علت مخالفت آمريكا با حضور ايران نيز بحث ها و تحليل هاي بسياري صورت گرفت، در حاليكه آمريكا با طرح ادعاهاي واهي ايران را يكي از عوامل خشونت در سوريه معرفي و به اين بهانه با حضور ايران در نشست ژنو مخالفت كرد.
اما تحليلگران و كارشناسان بسياري معتقد بود كه آمريكا براي آن كه جايگاه و نفوذ ايران را در منطقه زير سوال برده و ناديده بگيرد، از ايران براي اين نشست دعوت نكرد.
ضمن آنكه قرار بود در ژنو طرح تشكيل دولت جديد سوريه منهاي بشار اسد كليد بخورد _كه همين طور هم شد_ و كاملا واضح بود كه اگر ايران در اين نشست حاضر مي شد، با اين طرح مخالفت مي كرد.
كوفي عنان و بان كي مون پيش از نشست ژنو هم بر تاثيرگذاري ايران بر تحولات منطقه بخصوص سوريه تاكيد كردند، به همين دليل هم بود كه سخنگوي سازمان ملل در واكنش به غيبت ايران در اين نشست، به رسانه ها گفت؛ كوفي عنان ايران را از نتايج نشست ژنو مطلع خواهد كرد.
علاوه بر عنان، مقامات مسكو هم بارها بر نقش كليدي ايران سوريه تاكيد داشته اند، به طوري كه سرگئي لاوروف هم دعوت نشدن ايران به ژنو را "اشتباه" خوانده بود.
اكنون كوفي عنان با سفر دوباره خود به ايران در طي كمتر از دو ماه، عملا به آمريكا ثابت كرد كه نمي توان نقش ايران را ناديده گرفت و پايان خشونت ها در سوريه بدون مشاركت ايران، امكان پذير نيست.
اين سفر عنان، در واقع دهن كجي به آمريكايي است كه داعيه دار "ابرقدرتي" در جهان است.
اين چندمين باري است كه آمريكا در مسئله سوريه "سنگ روي يخ" مي شود.
پيش از اين هم، روسيه و چين دوبار قطعنامه هاي ضد سوري شوراي امنيت سازمان ملل متحد را كه با فشارهاي آمريكا صادر شده بود، وتو كردند و علنا با آمريكا به مخالفت برخاستند. مخالفتي كه براي آمريكا سخت گران آمد و مقامات واشنگتن را به واكنش واداشت، به طوري كه وتوي مسكو و پكن را "شرم آور" توصيف كردند.
اما اين دو كشور عضو دائم شوراي امنيت سازمان ملل متحد، تحت تاثير لفاظي هاي آمريكا قرار نگرفته و عزم خود را جزم كرده اند تا تن به خواسته هاي نامعقول و نامشروع واشنگتن ندهند.
در همين راستا، پكن و مسكو نشست "دوستان غربي" سوريه" در پاريس را كه روز جمعه برگزار شد، وتو كرده و در آن حاضر نشدند.
اين دو كه معتقدند در جريان مسئله ليبي فريب واشنگتن را خوردند و با اعلام منطقه پرواز ممنوع در اين كشور كه منجر به مداخله نظامي ناتو شد، موافقت كردند. اين بار گفته اند فريب واشنگتن را نخواهند خورد.
از قضا واشنگتن اين بار هم خواهان اعلام منطقه پرواز ممنوع در سوريه شده و مك كين سناتور آمريكايي نيز در سفر هفته گذشته خود به لبنان و ديدار با مخالفان سوريه، خواستار تشكيل منطقه حائل در شمال لبنان شده بود.
اما وزارت خارجه روسيه در واكنش به اين خواسته واشنگتن، ضمن مخالفت با طرح منطقه پرواز ممنوع گفت؛ اجازه نخواهد داد سناريوي ليبي در سوريه نيز تكرار شود.
كوفي عنان قبل از سفر به تهران در دمشق با بشار اسد ديدار و گفتگو كرد. آمريكا و غرب در شرايطي نقشه مداخله نظامي در سوريه را در سر مي پرورانند كه بشار اسد با طرح 6 ماده اي عنان، موافقت كرده است.
به نظر مي رسد، عنان با متقاعد كردن اسد، راهي تهران شده تا حمايت مقامات ارشد ايران را نيز براي اين طرح جلب كند.
اين در حاليست كه ايران همواره از حاميان اين طرح بوده و از حل بحران سوريه از طريق مسالمت آميز و بدون دخالت خارجي، پشتيباني كرده است.
غرب به رهبري آمريكا، طرح 6 ماده اي آمريكا را "بدون بشار اسد" تفسير مي كند.
بايد ديد آيا عنان مي تواند با حمايت كشورهاي تاثيرگذاري مانند ايران و روسيه و چين، بحران سوريه را با طرح صلح خود حل كند؟
آيا او مي تواند در ادامه راه بازهم در برابر فشارهاي آمريكا و غرب مقاومت كرده و مستقل تصميم گيري و عمل كند؟
گزارش از رضا عسگري