دكتر ناصر هداوند متخصص داروسازي باليني در گفتگو با
خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران با بيان اينكه امروزه بیماریهای قلبی عروقی یکي از مهمترین عوامل مرگ و میر محسوب می شوند که در این میان سکته قلبی از جایگاه و حساسیت خاصی برخوردار است گفت : تنگ شدن عروق کرونر و بروز سکته های قلبی وابسته به عوامل مختلفي است كه یکی از این عوامل بالابودن چربی خون است.
وي افزود: چربی که مضر كه باعث آسیب به جدار رگ و تنگی آن می شود
کلسترول LDL است که جهت پایین آوردن آن داروهایی مختلفی از جمله استاتین ها وجود دارد ولي تا کنون دارویی که بتواند HDL یا چربی خوب را بالا ببرد نداشتیم كه اخیراً دارویی تولید و تحت مطالعه بالینی قرار گرفته که می تواند چربی خوب را بالا برده و از این طریق جلوی تنگ شدن عروق کرونر و سکته های قلبی را بگیرد .
اين متخصص داروسازي باليني با اشاره به اينكه این دارو Dalcetrapib نام دارد و افق جدیدی را در درمان بیماری های قلبی و عروقی و در پیشگیری از این بیماری ها باز کرده كه برای افرادی که چربی مضر آنها نرمال و چربی خوب آنها پایین است مناسب می باشد.
وي تصريح كرد :از دیگر عوامل خطرزا در بیماری های قلبی و عروقی مصرف دخانیات خصوصاً سیگار ، پیپ و قلیان است که اینها باعث آسیب به جدار رگ می شود و شیوه زندگی و داشتن رژیم غذایی مناسب نقش بسزایی در بیماریهای قلب عروقی دارد بهمین دلیل امروزه ما با جوان های سی یا سی و پنج ساله ای مواجه می شویم که مبتلا به
سکته قلبی شده و پدر او که هفتاد سال سن داشته و کاملاً سالم است او را همراهی می کند.
دكتر هداوند با بيان اينكه یعنی خوردن غذاهای پرچرب و دور شدن از رژیم غذایی سالمی که در گذشته بوده از جمله عوامل اين وضعيت است به طوري كه در گذشته سبزیجات و میوه جات بیشتر خورده شده و غذا با آرامش بیشتری خورده می شد درحالي كه امروزه بیشتر غذاهای سرخ شده و فست فود ها ،
شکلات حاوی کالری زیاد و ... است كه مصرف صد گرم شکلات می تواند پانصد کیلوکالری انرژی ایجاد کند که در نتیجه باعث چاقی و یا بالارفتن قند شده و در کل شکلات های حاوی چربی کمتر در پیشگیری از بروز گرفتگی عروق کرونر موثر هستند.
مكمل هاي كلسيم در پيشگيري از پوكي استخوان نقش مهمي دارد وي گفت : مصرف مکمل های
کلسیم در خانم ها برای پیشگیری از
پوکی استخوان مفید است ولی تحقیقات نشان داده که مصرف قرص کلسیم بعد از سن یائسگی در خانم ها احتمال بروز بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می دهد به طوريكه افراد ديابتيك ، نارسايي كليه و تنگي عروق كرونر كه ريسك بالايي در بروز بيماريهاي قلبي دارند داروی کلسیم و
ویتامین D مصرف نکند و از منابع طبیعی برای تامین کلسیم و ویتامین مثل لبنیات کم چرب ، ماست ، پنیر و شیر D استفاده کند ریسک بروز سکته قلبی را افزایش می دهد.
اين متخصص داروسازي باليني با بيان اينكه در گذشته مرگ و میر بیماران پس از سکته قلبی بالا بود ولی امروزه با توجه به انتقال سریع بیماران به بیمارستان، در دسترس بودن تجهیزات پزشکی باز کننده عروق کرونر( بالون و استنت ) و عرضه داروهای جدید موثر تر و کم عارضه تر بخصوص در پروسه درمان طولانی مدت پس از ترخیص بیمار مبتلا به سکته قلبی از بیمارستان و روش های بازتوانی عملکرد عضله قلب، کیفیت و طول عمر این دسته از بیماران دستخوش تغییرات مثبت زیادی شده است يادآور شد : عرضه فنر های داخل کرونر یا اسنتت ها یک انقلابی در درمان بیماری های کرونر بود و در افرادی که دچار تنگی عروق کرونر می شوند ، مي توان با بالون رگ را باز كرده و براي جلوگيري از تنگي دوباره استنت گذاشته شود .
وي با اشاره به اينكه استنت های موجود در چند سال اخیر، استنت آغشته به دارو بود افزود: تحقیقات جدید نشان می دهد در مواردی که استنت گذاشته می شود اگر قطر رگ بیشتر از سه میلی متر باشد بین استنت های دارویی و استنت های غیر دارویی تفاوتی در نتیجه ی درمانی نخواهد بود به همين دليل نبايد فکر کرد که هر چه استنت های قلبی گرانتر باشد بهتر است چرا كه ممکن است برای یک بیماری با شرایط خاص و سایز رگی که وجود دارد استنت ارزان برای او مناسب تر باشد ولي در تنگی عروق کرونر پزشک باید برحسب سایز رگ باید تصمیم بگیرد که چه استنتی را برای بیمار بگذارد .
دكتر هداوند با اشاره به اينكه برای ترمیم عضله اسیب دیده قلب از
سلول های بنیادی نیز استفاده می شود ادامه داد : خوشبختانه در کشور ما در سال 83 این کار در مورد بیمارانی که سکته ی قلبی کرده بودند شروع شده است.
سلولهاي بنيادي در بهترين وضعيت ، عضله قلب را 5 درصد بهتر ميكنند وي افزود: با سلول های بنیادی که در کشورهای مختلف و در مراکز مختلف استفاده شده است هنوز ما نتیجه ی مطلوب را در بیماری های قلبی و عروقی نگرفته ایم كه در بهترین شرایط استفاده از سلول های بنیادی صرفاً توانسته وضعیت عضله ی قلب را پنج درصد بهتر کند ولي مشکل موجود این است که چه این سلول های بنیادی از مغز استخوان برداشته شده باشد و چه از بافت چربی ، از طریق رگ وارد عضله ی قلب شده و یا بصورت باز به داخل عضله ی قلب تزریق و سلول ها تبدیل به عضله می شوند ولی اینکه به صورت یک توده ی عضلانی واحد تبدیل شود و بتوانند قلب را تقویت کنندهنوز علم به آنجا دست پیدا نکرده است .
وي ادامه داد : در حال حاضر ما به بیماران و خانواده ی آنها هنوز استفاده از سلول های بنیادی را برای درمان نارسایی های قلبی و سکته های قلبی توصیه نمی کنیم چرا كه اين موضوع فقط تحقیقاتی بوده و ممکن است یک یا دو مرکز در ایران هم این کار را بکنند ولی بيماراني که وارد این درمان می شوند باید بدانند که این کار تحقیقاتی بوده ممکن است در این بررسی به نتیجه ای هم نرسند.
اين متخصص داروسازي باليني در خصوص درمانهای دارویی بيان داشت : در گذشته های نه چندان دور بیمارانی که از سکته قلبی جان سالم بدر می بردند فقط داروهایی نظیر آسپرین، وارفارین، هپارین و دیگوکسین را در دسترس داشتند و در اين عرصه وارفارین داروی نسبتا قدیمی که علی رغم عوارض و تداخلات دارویی بسیار زیاد و بعضا خطرناک بطور روتین سالهاست در بیماری قلبی و عروقی استفاده می شود.
وي گفت : در کسانی که دریچه های مصنوعی یا نامنظمی های ضربان قلب دارند و مستعد ایجاد لخته هستند ما بصورت روتین به آنها وارفارین می دهیم و این افراد باید مرتب آزمایش پی تی بدهند و هر چند هفته یک بار پی تی شان را تنظیم کنند كه این کار مشکلی هست و بیماران باید مرتب این کار را انجام بدهد.
دكتر هداوند با اشاره به اينكه داروی های جدید تری در اين عرصه عرضه شده اند تصريح كرد :برخي از اين داروها جهت پیشگیری از انعقاد خون در بیماران ارتوپدی که تعویض زانو یا لگن داشته اند استفاده می شود.
اين متخصص داروسازي باليني بيان داشت : برای بیمارانی که متعاقب سکته قلبی دچار اختلال بطن چپ و نارسایی قلبی می شوند و حجم ضربه ای کمتر از 40% دارند داروی Eplerenone نیز عرضه شده كه این دارو طبیعتا باعث کاهش سدیم و افزایش پتاسیم میشود پس در بیمارانی که پتاسیم سرمی آنها بالای 5 می باشد نباید استفاده شود./عط