
کیومرث یزدان پناه کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به مذاکرات بیان کرد: فضای کلی مذاکرات به سمت توافقی جامع بدون بند غروب آفتاب خواهد بود و در صورت تحقق ، فضای جدیدی را در روابط دو کشور آمریکا و ایران حاکم خواهد شد. لذا همانگونه که مذاکره فرآیندی تعاملی بین دو یا چند طرف ذینفع می باشد و هدفش رسیدن به توافق درباره موضوعی خاص است و معمولاً موارد مهمی مثل ؛اعتماد یا بیاعتمادی بین طرفیناهداف مشترک یا متضادسطح آمادگی طرفین را در بر میگیرد آن هم با چارچوبهای فرهنگی، و اهداف سیاسی یا اقتصادی در آمیخته است.
وی ادامه داد: از طرفی دیگر وجود واسطه (میانجی) با توجه به حجم خصومت ها و اتفاقات متعددی که میان ایران و آمریکا افتاده ، امری طبیعی است که تا جایی ادامه می یابد و در نهایت دو کشور به سمت مذاکره مستقیم حرکت خواهند کرد.میزان قدرت و نفوذ طرفین هم یکی از جدی ترین بحث هایی است که در هدایت مباحث مهم مذاکرات نقش آفرینی می کند. از اینرو فضای مذاکره میتواند با روند تعاملی و سازنده پیش برود و هم در صورت برقرار نشدن اعتماد متقابل به سمت تنشزایی و رقابتی حرکت کند. لذا همه چیز بستگی دارد به نوع رابطه، موضوع مورد مذاکره، و نحوه برخورد طرفین.به همین دلیل مذاکره مستقیم بیشتر از مدل غیر مستقیم آن می تواند بر سرنوشت این موضوع حیاتی اثر گذارباشد و اهمیت راهبردی این دوره از مذاکرات ایجاب میکند تا طرفین را ترغیب کند که بدون واسطه مستقیم با هم مذاکره کنند.
یزدان پناه افزود: مهترین ویژگیهای مذاکره مستقیم این است که طرفین شفافتر و سریعتر امکان درک بهتر مباحث موضوعات دغدغه ها و انتظارات را برای خود فراهم کنند. از سوی دیگر کنترل بیشتر روی روند مذاکره یکی از کلیدی ترین مباحثی است معمولا از طریق مذاکره مستقیم حاصل می شود. هر چند به نظر می رسد که ایران و آمریکا هنوز به هم اعتماد باطنی ندارند و نیاز به سطحی از اعتماد یا حداقل پذیرش گفتوگو به سبک فعلی دارند تا به نحوه پذیرش مرحله بعدی یعنی مذاکرات مستقیم متمرکز شوند .
کارشناس مسائل سیاست خارجی ادامه داد: دو کشور که نمایندگان رسمیشان در یک جلسه رو در رو مذاکره میکنند در شرایطی قرار می گیرند که مسیر درک متقابل در موضوعات مورد نظر را برایشان تسهیلات می کند اما در مذاکره غیرمستقیم طرفین مجبورند از طریق واسطه یا میانجی با هم ارتباط بگیرند که با توجه به ویژگیهای این نوع مذاکرات و محدودیت هایی که مذاکره کنندگان با آن مواجه اند. از جمله :شرایط سخت انتقال مباحث ، نگرانی های ناشی از انتقال درست مباحث توسط میانجی و بر هم خوردن تمرکز مذاکره کنندگان در حین مذاکره و دیگر موضوعات مبتلا به، فرصت برای بررسی مواضع طرف مقابل بدون پذیرش علنی گفتوگو را تا حد زیادی کاهش می دهد و این شرایط که معمولا پیشبرد اهداف را کندتر از مذاکره مستقیم می کند، دردسرهای پیوسته ای را در مسیر مذاکرات ایجاد می کند از جمله ماهیت و اشکال مذاکره که با اهدافی مستقیم و ظاهری غیر مستقیم دنبال می شود.
وی بیان کرد: همین مذاکرات جاری و غیرمستقیم بین ایران و آمریکا که از طریق کشورهای واسطه یا نمایندگان بینالمللی انجام میشود ، شکلی متفاوت از نگاه سیاسی بوده و هم مفهوم مذاکره مستقیم را دارد. و هم مذاکره غیر مستقیممستقیم بدین معنا که برای اولین بار همه موضوعات دوسویه در حال طرح است و خبری از دیگر کشورهای غربی و چین و روسیه نیست و غیر مستقیم هم بدین معنا که فعلا مذاکره کنندگان رودرروی هم قرار ندارند. علم سیاست به ما می آموزش که بهتر است مذاکرات مستقیم صورت بگیرد تا شفاف و بدون اتلاف وقت اضافی به نتیجه برسد.
این فرموده آفریدگار ماست میگوید آنها چه یک باشند چه ۵ به علاوه یک چه ۴+۱ همه و همه پشت یکدیگر بر علیه شما هستند مگر نمیبینید یک کودک معصوممان را وقتی به مدرسه میفرستیم درس خوان هم اگر باشد همه در برابرش هستند غالباً
ما هم همینجور دنیا هم همینجور گول نخوریم
و عراقچی و تخت روانچی را با ویتکوف اشتی میدادم و یه دست روبوسی میکردن / تا مردم ایران بتونن بعد از ۴۵ سال یه نفس راحتی بکشن