آنطور که در برخی از کتاب‌های تاریخی نوشته‌اند ارگ کلاه فرنگی بیرجند با معماری خاص و ویژه خود به عنوان دارالحکومه محل حکمرانی امیر معصوم خان در اواخر دوره زندیه احداث شده است و همواره به عنوان یکی از سمبل‌های میراث فرهنگی این شهر مطرح بوده است.

یکی از مطالبات همیشگی مردم در مورد این بنای تاریخی جداسازی ارگ کلاه فرنگی از ساختمان اداری فرمانداری بیرجند بوده که اقداماتی نیز در این خصوص صورت گرفته است. همچنین مسئولین قول ایجاد موزه تاریخی سیاسی بیرجند را در این مجموعه تاریخی داده‌اند.

هادی شاه وردی گفت: یکی از مسائلی که شهروندان عزیز پیگیر آن هستند بحث راه‌اندازی موزه تاریخ سیاسی بیرجند در محل ارگ کلاه فرنگی است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی بیان‌کرد: در وهله اول باید به این نکته مهم اشاره کنم که اطلاق موزه به یک مکان، ضوابط و شرایط خاصی مانند تعداد اثر و مستندات دارد که گاه در برخی از مباحث رعایت نمی‌شود.

شاه وردی ادامه‌داد: در زمینه تبدیل ارگ کلاه فرنگی به موزه تاریخ سیاسی بیرجند ما بعد از جمع‌آوری مستندات از سوی مردم و …آن را برای تأیید به اداره کل موزه‌های وزارتخانه خواهیم فرستاد که در صورت تأیید این موزه ارزشمند راه اندازی خواهد شد.

وی افزود: در صورتی که این مجوز اعطا نشود، ما مجوز مجموعه تاریخ سیاسی بیرجند را خواهیم گرفت.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: البته در ایام نوروز تعدادی از این مستندات را در مجموعه ارگ کلاه فرنگی برای بازدید گردشگران به نمایش خواهیم گذاشت، ولی اطلاق موزه ملزم به رعایت کردن یک سری مراحل است.

شاه وردی اظهار کرد: از مردم عزیز خراسان جنوبی و به ویژه شهرستان بیرجند درخواست می‌کنیم که اگر در حوزه حکمرانی و تاریخ سیاسی بیرجند مستنداتی دارند به ما ارائه دهند و ما در مجموعه و یا موزه تاریخ سیاسی به نام خودشان و به صورت امانت نگهداری خواهیم کرد.

وی بیان کرد: برخی از این مستندات را ما در اختیار داشته و در زمینه دریافت برخی دیگر اسناد با وزارت امور خارجه رایزنی کرده‌ایم که با هماهنگی دوجانبه در این زمینه مشکل خاصی وجود ندارد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: جهت ایجاد مجموعه و یا موزه تاریخ سیاسی بیرجند برای اینکه بعد تخریبی صورت نگیرد، الحاقات بعدی به مجموعه ارگ کلاه فرنگی که به اصالت بنا آسیبی نمی‌زند را حذف کردیم.

هزینه ۸۵۰ میلیون تومانی برای مرمت ارگ کلاه فرنگی

شاه وردی بیان‌کرد: در مورد مرمت آثار تاریخی نمی‌توان اعتبار مشخص و دقیقی را بیان کرد چرا که هر سال ممکن است این مبلغ تغییر کند، ولی در حوزه نور پردازی، جداسازی محوطه و… ارگ کلاه فرنگی بیرجند تاکنون حدود ۸۵۰ میلیون تومان هزینه شده است.

وی با تأکید بر اینکه بازدید از مجموعه ارگ کلاه فرنگی برای ایام عید امکان پذیر است، ادامه داد: البته برای راه اندازی مجموعه یا موزه تاریخ سیاسی بیرجند نمی‌توان زمان دقیقی را مشخص کرد و امیدواریم در سال ۱۴۰۲ این مهم محقق شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی یادآور شد: در مورد جدا سازی ارگ کلاه فرنگی از ساختمان اداری فرمانداری بیرجند نیز باید گفت که این مهم محقق شده است.