به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند، ویلا سازی در کنار رودخانه‌ها دارای جذابیت زیادی برای افراد است، آنقدر جذاب که افراد را مشتاق به ساخت و ساز در حریم رودخانه‌ها و دور زدن قانون کرده است، آن هم بدون اخذ مجوز‌های قانونی و توجه به این نکته که این باغ ویلا‌ها در معرض خطر سیل و رواناب قرار دارند.

هر رودخانه دارای یک بستر و یک حریم است. در یک تعریف ساده می توان بستر را زمینی دانست که رودخانه در آن جریان دارد و حریم آن مقدار از زمین است که از بعد از بستر رودخانه شروع می‌شود و با توجه به میزان بارندگی‌های سالانه و حجم آب رودخانه، بین یک تا ۲۰ متر تعیین می‌شود.

قانون می‌گوید در حریم رودخانه‌ها اجازه ساخت و ساز وجود ندارد و مردم برای هر گونه دخل و تصرف در حریم رودخانه باید از سازمان‌های مربوطه مجوز بگیرند. اما اوضاع گویا جور دیگری رقم خورده است، خرید و فروش زمین در حریم رودخانه‌ها همچنان در جریان است؛ زمین‌هایی که حالا شکل باغ ویلا به خود گرفته و در مسیر طبیعی رودخانه ساخته شده اند.

ساخت و ساز‌های حریم رودخانه در خراسان جنوبی بیشتر در روستا‌هایی به چشم می‌خورد که خوش آب و هوا هستند و فاصله چندانی هم با شهر ندارند، روستا‌هایی مانند خراشاد، خوان، بهدان، اکبرآباد، حسن آباد، سورگ و هر روستای دیگری که رودخانه فصلی دارد به این سرنوشت گرفتار شده اند.

رودخانه‌هایی که هنگام بارش‌های شدید خطرآفرین می‌شوند و سیلاب چنان خود را به باغ ویلا‌ها می‌زند که اثری از این ساخت و ساز‌ها باقی نمی‌ماند.

باغ ویلا‌هایی که برای دیدن طبیعت دیوار شده اند

داستان دنباله دار خرید و فروش‌های غیر مجاز در حاشیه رودخانه‌ها که برخی از آن‌ها غیرقانونی و بدون مجوز و رعایت اصول ساخت است، ما را راهی یکی از این روستا‌ها کرد.

وارد روستا که شدیم کنار رودخانه فقط دیوار بود، دیوار‌هایی که هرازگاهی فقط شکلش عوض و گاهی فنس و گاهی دیوار‌های بتنی شده اند.

ویلا‌هایی چند طبقه که با هرسیل و باران امکان خرابی و ویرانی و به خطر افتادن جان شهروندان وجود داشت.

یکی از اهالی روستای بهدان می‌گوید: مردم این روستا و دیگر روستا‌ها با وجود قرار داشتن در یکی از بهترین و خوش آب و هوا‌ترین مناطق بیرجند، اما با مشکلات زیادی روبرو هستند.

بهدانی می‌گوید: بیشتر کسانی که در این منطقه ویلاسازی کرده اند غیربومی هستند و بومیان این منطقه باید معضلاتی مانند ترافیک و آسیب‌های زیست محیطی و آلودگی آن را متحمل شوند.

یکی دیگر از ساکنان این روستا هم می‌گوید: خطوط دیواره رودخانه نشان می‌دهد این رودخانه جاری شدن سیل تا ارتفاع سه متر را در خود دیده است و این اتفاق ممکن است دوباره روی دهد که در این صورت آب بیش از دویست خانه را با خود می‌برد، اما کسی گوشش به این حرف‌ها بدهکار نیست.

این پیرمرد ریش سفید روستا حرف جالبی می‌زند او با اشاره به ساخت خانه‌های زیادی در حریم رودخانه روستا می‌گوید: "رودخانه، خانه رود است. خانه اش را خراب کنی، خانه ات را خراب می‌کند. "

نا آگاهی در خرید، علت سبزشدن بنا‌ها در حاشیه رودخانه‌ها

با وجودی که قانون به صراحت گفته هرگونه ساخت وساز در بستر و حریم رودخانه‌ها ممنوع است، اما عده‌ای یا بدون اطلاع از قانون و یا به صرف اعتماد به برخی مشاوران املاک و یا افراد متخلف، قانون را دور می‌زنند و اقدام به خرید زمین در حریم رودخانه‌ها و ساخت و ساز آن می‌کنند.

فرد پزشکی که مالک باغ ویلایی ۵۰۰ متری درکنار رودخانه روستا است به خبرنگار ما می‌گوید: همه حرف‌های شما را قبول دارم، اما من این خانه را من به همین شکل خریده ام، مالک قبلی آن را در حریم رودخانه ساخته است.

بیشتر بخوانید

•  کوه‌هایی که به اسم طرح هادی خورده می شوند
• دردسر‌های ویلاسازی برای روستائیان / سرقت آب در خانه باغ ها، مردم را تشنه‌تر کرد
•  انجام مطالعات تعیین حریم و بستر رودخانه های خراسان جنوبی

او در پاسخ به این سؤال که در صورت وقوع سیل چه می‌کنید؟ چنین جواب می‌دهد:" این خانه فقط ۶ متر از حریم رودخانه را گرفته است و بعید می‌دانم روزی آنقدر پر آب شود که به دیواره ویلای من برسد. "

فرد دیگری که خودش را پیمانکار معرفی می‌کند، ویلایی را در یکی دیگر از روستا‌ها در دست ساخت دارد. او در پاسخ به سؤال ما درباره چرایی ساخت و ساز در حریم رودخانه می‌گوید: من طبق سفارش کارفرما عمل می‌کنم، او دوست دارد خانه اش در کنار رودخانه باشد و من هم می‌سازم.

او که برای ساخت این خانه تاکنون بیش از ۷۰ میلیون تومان از کارفرما پول دریافت کرده و ظاهراً سود خوبی هم نصیبش شده است می‌گوید: این دهمین خانه‌ای است که من در کنار رودخانه می‌سازم و مجوز‌ها را هم خود کارفرمایان تهیه می‌کنند و من نمی‌دانم آیا قانون را دور می‌زنند یا خیر؟

مراجعه به مشاور املاک، شاه کلید معاملات قانونی

برای معامله زمین یا ملک حتماً باید از مشاوره حقوقی املاک بهره ببریم، این یعنی هر فردی قبل از خرید و فروش زمین یا ملک در کنار توجه به مسائل مالی، باید به ابعاد حقوقی آن نیز توجه کند تا در دام مشکلات بعدی نیفتد.

میری یکی از مشاوران املاک بیرجند درباره ضرورت استفاده از مشاوره حقوقی معاملات ملکی می‌گوید:اولین نکته مهم در خرید این گونه اراضی، همان احراز هویت فردی و گواهی‌های اثبات مالکیت فروشنده است و انتهای قولنامه مهر و امضای دهیاری حتما باید ضمیمه شود و استعلام‌های ابتدایی گرفته شود.

او به ناآگاهی برخی از مردم هنگام خرید زمین‌های حریم رودخانه اشاره و بیان می‌کند: بسیاری از افراد از طریق سایت دیوار و دیگر سایت‌ها خرید و فروش را انجام می‌دهند درصورتی که این کار کارشناسی شده نیست و بعد‌ها خریدار متضرر می‌شود.

استعلام بستر و حریم رودخانه قبل از هرگونه معامله زمین یا ملک

مردم قبل از خرید و فروش زمین در حریم رودخانه‌ها به شرکت آب منطقه‌ای مراجعه کنند تا در خصوص سند با مشکل مواجه نشوند.

سروری مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با بیان این مطلب به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان می‌گوید: هر گونه معامله اراضی حریم و بستر رودخانه‌ها غیرقانونی است و در سال‌های اخیر به دلیل خشکسالی‌های بوجود آمده، بالا رفتن ارزش اراضی و هزینه نسبتاً کم تصرف بستر رودخانه‌ها، میزان دخل و تصرف در حریم این رودخانه‌ها بسیار چشمگیر و نگران کننده است.

او تأکید می‌کند: برای اراضی حاشیه رودخانه‌ها بدون استعلام از شرکت آب منطقه‌ای، هیچ سند ثبتی صادر نخواهد شد و ساخت و ساز در این محدوده ممنوع است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی همچنین از دهیاری‌ها می‌خواهد قبل از وقوع سیل و کنترل حریم رودخانه ها، از ساخت وساز‌های غیر مجاز در حریم و بستر رودخانه‌ها جلوگیری کنند.

تخریب بنا‌های غیرمجاز حاشیه رودخانه‌ها

تجربه نشان داده یکی از دلایل افزایش خسارت‌های سیل، ناشی از تجاوز به حریم رودخانه‌ها و ساخت و ساز‌های غیر مجاز در این محدوده بوده که مسئولان قضایی بار‌ها بر اقدامات پیشگیرانه تأکید و متخلفان را متوجه برخورد‌های شدید قضایی کرده اند.

حجت الاسلام وحدانی نیا معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل خراسان جنوبی می‌گوید: دستگاه‌های متولی بر ساخت و ساز‌ها در روستا‌های نزدیک شهر بیشتر نظارت داشته باشند تا تخلفی صورت نگیرد.

او همچنین به شهروندان و بنگاه‌های معاملاتی که اقدام غیر قانونی در تقسیم و فروش اراضی دارند هشدار داد و افزود:هرگونه ساخت و ساز غیر مجاز تخریب خواهد شد.

حجت الاسلام وحدانی نیا بیان می‌کند: ازابتدای امسال تاکنون ۷۳ مورد اخطاریه برای ساخت وساز‌های غیرمجاز حاشیه رودخانه‌ها صادرشده که با حکم قضایی، حدود ۴هزار مترمربع ازاین اراضی رفع تصرف شده است.

دستکاری در طبیعت به چه قیمتی؟

ساخت و ساز‌های غیرمجاز در بستر و حریم رودخانه‌ها با وجود ممنوعیت قانونی همچنان ادامه دارد، متخلفانی که بدون توجه به هشدار‌ها و دور زدن قانون، به حریم رودخانه‌ها هم رحم نمی‌کنند و با دستکاری در طبیعت، باغ ویلا‌های گران قیمت را در مسیری می‌سازند که حتی مسیر هدایت سیلاب‌ها را هم سد می‌کنند.

در خراسان جنوبی هم در سال‌های اخیر تعدادی از افراد سودجو و منفعت طلب در حریم رودخانه‌ها ساخت و ساز کرده‌اند این در حالی است که سازمان‌های متولی نباید اجازه چنین اقداماتی را به این سودجویان بدهند.

قانون می‌گوید: به ساخت و ساز‌های غیرمجاز در حریم رودخانه‌ها و هر جایی که غیرمجاز ساخت و ساز شده باشد، خسارت پرداخت نخواهد شد و اگر مجوز‌ها غیرقانونی باشد دستگاه قضا به سراغ کسانی خواهد رفت که مجوز غیرقانونی داده‌اند.

گزارش از سمیرا گنجی

انتهای پیام/ک