به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، تشی‌ها یا خارپشت‌ها جوندگان بزرگی هستند که بخش‌های زیادی از سطح بدن آن‌ها برای حفاظت از گزند حیوانات شکارچی، پوشیده از خار‌هایی تیز و بلند است. تشی‌ها شامل دو خانواده کاملا مجزا هستند.

تشی‌های بر جدید (Erethizontidae) که گونه‌های بومی آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی هستند و تشی‌های بر قدیم (Hystricidae) که گونه‌های بومی اروپا، آسیا و آفریقا هستند. از این دو خانواده فقط یک گونه در ایران زندگی می‌کند. اکثر تشی‌ها طولی بین ۶۰ تا ۹۰ سانتی متر دارند و طول دُم در بین گونه‌های مختلف بین ۵ تا ۲۵ سانتی متر است. وزن تشی‌ها بین ۵ تا ۱۶ کیلوگرم بوده و رنگ آن‌ها ترکیبی از قهوه ای، خاکستری و سفید است. این جانوران سرعت کمی دارند، جثه‌ای بزرگ و حس بویایی بسیار قوی داشته و عموما شناگران ماهری هستند. رژیم غذایی تشی را همه‌ی قسمت‌های گیاهان (پیاز، ریشه، ساقه، میوه و برگ)، استخوان و گا‌ها شاخ حیوانات و حشرات تشکیل می‌دهد.

بیشتربخوانید

• حیوانات عجیب و غریب دورگه + تصاویر

زیستگاه

تشی‌های بر قدیم در اکثر زیست گاه‌ها اعم از جنگلی، کوهستانی، استپی و بیابانی زندگی می‌کند. گاهی نیز در حواشی باغات و اراضی کشاورزی ساکن می‌شود. تشی‌های بر جدید اکثر عمر خود را روی درختان زندگی می‌کنند و مناطق جنگلی و پر درخت را برای زندگی انتخاب می‌کنند.

تشی جانوری پستاندار و جونده است که بدنش با پوششی از تیغ پوشیده شده و به هنگام احساس خطر تیغ‌های خود را به بدن دشمن فرو می‌برد. تشی را نباید با جوجه تیغی که از خانوادهٔ دیگری است اشتباه گرفت. این جانور از زیرراستهٔ تشی‌شکلان (Hystricomorpha)، خانوادهٔ تشی‌های بر جدید (Erethizontidae) است.

تشی بزرگ‌ترین جونده ایران است. خار‌های بلند روی بدنش او را از سایر پستانداران متمایز می‌کند. خار‌های ناحیه گردن و شانه نازک و بلند است، موقعی که آن‌ها را سیخ می‌کند به شکل بادبزن در می‌آیند و حیوان بزرگ‌تر به نظر می‌رسد. خار‌های قسمت پشت کوتاه‌تر و کمی کلفت‌تر با نوار‌های سیاه و زرد، و خار‌های ناحیه دم کوتاه و سفیدند.

اندازه‌ها

طول سر و تنه تشی ۷۰ تا ۹۰ سانتی‌متر، دم ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر، طول خار ۱۸ تا ۳۵ سانتی‌متر، وزن ۱۱ تا ۲۵ کیلوگرم است.

زیستگاه

تشی در بیشتر زیستگاه‌ها اعم از جنگلی، کوهستانی، استپی و بیابانی زندگی می‌کند. گاهی نیز در پیرامون باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی ساکن می‌شود. یکی از مناطقی که این حیوان دارای فراوانی زیاد است و می‌توان آن را به وفور پیدا کرد منطقه‌ی پشتکوه استان یزد است. روستای بندر روستایی است که این منطقه بیشترین تعداد سیخور (تشی) را دارا است.

پراکندگی

تشی در قاره آسیا و در بیشتر مناطق ایران به استثنای آذربایجان غربی پراکندگی دارد.

عادات

این جانور شبگرد است و به صورت انفرادی زندگی می‌کند، ولی گاهی یک گروه فامیلی کوچک در یک لانه ساکن می‌شوند.

بر خلاف آنچه که شایع است؛ تشی نمی‌تواند خار‌های خود را پرت کند. در موقع احساس خطر برای بزرگ جلوه دادن خود خار‌ها را سیخ می‌کند و خود را از پشت و یا بغل به حیوان مهاجم می‌کوبد.

غذا

تشی از تمام قسمت‌های گیاهان تغذیه می‌کند. برای خوردن پیاز و ریشه گیاهان زمین را حفر می‌کند.

تولیدمثل

این جانور در سال یک بار تولید مثل می‌کند. دوره آبستنی آن حدود۱۱۲ روز است و ۱ تا ۴ بچه می‌زاید. بچه‌ها در زمان تولد دارای مو و چشم‌های باز هستند. تا دو ماهگی وابسته به مادرند و در یک سالگی بالغ می‌شوند. طول عمر تشی حدود ۱۵ سال است.

آیا جوجه تیغی و تشی‌ها تیغ پرتاب می‌کنند؟

برای پاسخ به این سوال در ابتدا باید به سراغ این برویم که باور پرتاب تیغ از کجا نشأت می‌گیرد. در زمان‌های قدیم، افرادی که تیغ این دو جانور (بیشتر تشی که با مطالعه این متن فرق جوجه تیغی با تشی را متوجه شدیم) را در جنگل‌ها یا دیگر مناطق می‌دیدند، خیال می‌کردند که جانوری وجود دارد که می‌تواند تیغ پرتاب کند، اما این باور غلط است. برویم ببینیم که تیغ این دو حیوان چگونه می‌افتد؟

سیستم دفاعی تشی‌ها به گونه‌ای است که در زمان فرار از شکارچی امکان افتادن تیغ‌های او وجود دارد؛ اما چگونه؟ معمولا زمانی که شکارچی تشی ها، پلنگ آن‌ها را دنبال می‌کند به خاطر سرعت بیشتر آن نسبت به تشی، زودتر به او می‌رسد، در چنین مواقعی تشی چه می‌کند؟ این جانور که زودتر از پلنگ خسته می‌شود، تیغ‌های خود را سیخ کرده و به یکباره می‌ایستد و به این صورت پلنگ با او و تیغ هایش برخورد می‌کند.

در این شرایط تیغ‌هایی که سست‌تر هستند به زمین می‌افتد و یا به دست و پای پلنگ فرو می‌روند. تشی به هیچ عنوان قادر نیست که تیغ هایش را پرتاب کند، او تنها از آن به عنوان چیزی برای در امان ماندن از پلنگ استفاده می‌کند، همین و بس.

جوجه تیغی‌ها که به خاطر جثه کوچکشان، حیوانات دیگر خیلی دلشان می‌خواهد که آن را شکار کنند نیز از تیغ هایش به عنوان وسیله دفاعی استفاده می‌کند.

زمانی که حیوانی مانند روباه به جوجه تیغی نزدیک می‌شود، خود را به حالت توپ گردی در آورده روباه نتواند او را بگیرد و به این صورت تیغ هایش به دست روباه می‌رود و آن دسته از تیغ‌های او نیز که سست‌تر هستند به زمین می‌ریزد. اینگونه است که انسان‌ها خیال می‌کنند که جوجه تیغی‌ها تیغ خود را به سمت روباه پردتاب کرده اند. پس جوجه تیغی‌ها نیز اصلا نمی‌توانند تیغ خود را پرتاب کنند.

تفاوت تشی و جوجه تیغی در یک نگاه

تشی را بعضی با جوجه تیغی اشتباه می‌کنند؛ در صورتیکه که کاملا با هم تفاوت دارند. جوجه تیغی از رده پستانداران و راسته حشره خواران است، اندازه جمجمه و خار و دم آن کوچک است وزن آن حداکثر ۱ کیلوگرم است و به علت خوردن آفات گیاهی از لحاظ کشاورزی مفید است در صورتیکه تشی از رده پستانداران و از راسته جوندگان است و اندازه جمجمه خار و دم آن بزرگ و وزن آن به ۳۰ کیلوگرم و از لحاظ وزن به ۳۰ کیلوگرم هم می‌رسد و از لحاظ کشاورزی یک آفت به شمار می‌رود.

منبع: تابناک باتو 

انتهای پیام/