به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، ساعت یک ظهر، هوا گرم و طاقت فرسا بود؛ در مسیر محل کارم توجهم به تجمعی در گوشه‌ای از خیابان خیام جلب شد.

مردانی با دسته گلی در دست و نگاهی مضطرب و نگران دو به دو گرم گفتگو با یکدیگر بودند، گویی اتفاق مهمی رخ داده بود.

خواستم چون رهگذری ساده بگذرم و به مسیرم ادامه دهم که ناگهان چهره مردی بیش از دیگران توجهم را به سوی خود جلب کرد، از یک سو نگرانی تاخیر رسیدن به محل کارم را داشتم و از سوی دیگر شَم مددکاری و خبرنگاری ام مرا مُجاب کرد تا جویای اصل ماجرا شوم.

جلوتر رفتم، صدای مرد را شنیدم که با شکوه و شکایت زیرلب زمزمه می‌کرد: " از فردا چه خواهد شد؟! اجاره خانه، شیرخشک بچه، هزینه‌های درمان پدر و مادرم، تکلیف این‌ها چه خواهد شد؟! و بعد با سر دادن آهی از سر حسرت سرش را میان دستانش گرفت.

چند قدم آن طرف‌تر مرد دیگری با شکوه از طول عمر کوتاه یک گل خطاب به دوستش می‌گفت: خدا را شاهد می‌گیرم گل‌ها سه ساعت هم عمر نمی‌کنند، تمام هزینه‌ها را از جیبم پرداخت می‌کنم، هزینه گل همانی که بوده، هست بدون سر سوزنی کم و زیاد، اما کیفیت گل‌ها زمین تا آسمان فرقشان است.

 

آن سوی جمعیت مردی که از ظاهر و سنوات سنی اش می‌شد فهمید پیشکسوت جمع است؛ می گفت: ۳۰۰ هزار تومان پول لباس دادیم حالا که از کار برکنار شدیم ۲۰۰ هزار تومان بابت کثیفی لباس از پولمان کسر می‌کنند،‌ای داد از این قوانین عجیب و غریب، تا به کی باید سکوت کرد؟

اطرافیان با کَفی که برایش زدند مُهر تایید کلامش را صادر کردند، از بین همین جمعیت مردی که احمدآقا خطابش کردند و از او خواستند تا جریان سفته‌ها را بازگو کند، گفت: وعده سر خرمن که شاخ و دُم ندارد، ۵ میلیون سفته از ما گرفتند حالا که سر سازش با حرف زور نداریم هر بار ما را به ۲۰ روز آینده حواله می‌دهند.

آن طرف جمعیت گویی مردی دست از دهانش برداشته بود و راز‌های مگو را فاش می‌کرد، انگار کسی حس کنجکاوی ام را قلقلک داد کمی نزدیک‌تر رفتم تا صدا را واضح‌تر بشنوم او با بغضی که در صدایش نمایان بود، گفت: مردحسابی ۵ بسته گل را نمی‌توانم بفروشم، مادرم مریض است و پدرم سکته کرده، من ۵ بسته گل تو را بفروشم چه کسی از این دو مراقبت کند باید چندرغازی دربیاورم که تنها کفاف داروهایشان را بدهد، امان ...، امان از مکافات این دنیا که تمامی ندارد!

بغضش با او یاری نکرد و اشکش که فروریخت غرور مردانه اش خدشه دار شد، فردی از میان جمعیت برای آرام کردن حال دگرگون او دست بر شانه اش گذاشت و گفت: برادر دلت خوش است ما نباشیم خارجی‌ها را می‌آورند، آن‌ها نباشند بچه‌ها را به کار می‌گیرند، این‌ها که می‌گویی مشکل توست نه او! گمان می‌کنی که برایشان فرق می‌کند که شرایط تو چیست؟

 

وقتی حرف از بچه‌ها به میان آمد دیگر تاب ایستادن نداشتم به زحمت از میان جمعیت گذشتم و خودم را به مرد رساندم، اما با حضور من سکوت معناداری حکم فرما شد، سریعاً گفتم: عذرخواهم که استراق سمع کردم، آنقدر صدایتان بلند بود که خواه ناخواه به گوشم می رسید، در آن لحظه نگاه سنگین جمع چاشنی آن سکوت مرگبار شد،گویی با زبان بی زبانی می‌گفتند: تو کیستی که پا برهنه وارد جمعمان شدی؟

من هم بی معطلی گفتم: من خبرنگارم از حرفهایتان دستم آمد، از فرد بالادستی شکایت و گله دارید؛ شنیدم حرف از کار اتباع خارجی و بچه‌ها شد یک نفر برایم می‌گوید که این فرد کیست؟ چه شده که کارد به استخوانتان رسیده است؟!

تا حرفم به پایان رسید تک به تک همه متفرق شدند و تنها همان مرد پیشکسوت جمع نگاه عاقل اندر سفیهی به من انداخت و گفت: برو پدرجان، خدا روزیت را جای دیگر حواله کند باز در این اوضاع قمر در عقربمان چطور جریمه ۵۰۰ هزار تومانی مصاحبه با تو را بپردازیم!

 

من که مات و مبهوت این جمله ماندم به سمتش دویدم و پرسیدم: چه کسی شما را از مصاحبه با خبرنگار منع کرده است؟ که تنها با پوزخندی از جانب مرد مواجه شدم.

برای بررسی صحت و سقم جریان با پیگیری‌های فراوان بعد از هماهنگی توانستم با محسن نعیمی مقدم معاون سازمان ساماندهی مشاغل شهری خراسان رضوی گفتگویی چند دقیقه‌ای در ارتباط با معضلات و مشکلات گل فروشان داشته باشم.

وی در ارتباط با اجرای طرح ساماندهی گل فروشان، می‌گوید: این طرح چندین سال پیش با پیمانکاری فرهنگی کلید خورد و به مدت سه سال با ترک تشریفات، همکاری ما و ایشان به طول انجامید، اما خوشبختانه یا متاسفانه بر اساس سیاست‌های سیستم‌ اداری که باید فرصت مدیریتی در اختیار  همه پیمانکاران نیز قرار بگیرد، همکاری با پیمانکار قبلی را به پایان رساندیم و طرح به مزایده گذاشته شد.

معاون سازمان ساماندهی مشاغل شهری خراسان رضوی می‌گوید: در شرایطی که طرح به مزایده گذاشته می‌شود، تصمیم گیرنده اصلی ریال است و رقم و عدد تعیین کننده اند و مسئولیت ما تنها نظارت است.

نعیمی با اشاره به اینکه به هیچ وجه قصد من ارزش گزاری نیست، می‌افزاید: هر کسی تخصصی دارد، تخصص پیمانکار قبلی فرهنگ سازی و کارآفرینی بود در حالی که تخصص پیمانکار جدید، اقتصاد و درآمدزایی است و اگر من در جایگاه یک مدیر، این قدرت را داشتم که ترک تشریفات بگیرم طرح را به پیمانکار قبلی واگذار می‌کردم.

وی درخصوص میزان درآمد گل فروش ها، تصریح می‌کند: در جلسه‌ای که با حضور پیمانکار و جمعی از گل فروش‌ها برگزار شد، پیمانکار پیشنهاد بیمه نیرو‌ها و دریافت حقوق طبق قانون کار را داد، اما متاسفانه مجموعاً تمام افراد به سمت کار خویش فرما متمایل شدند و خواستار کارآزاد و کسب سود شخصی بودند.

معاون سازمان ساماندهی مشاغل شهری خراسان رضوی با اشاره به عدم مراجعه گل فروشان برای دریافت بیمه، می‌گوید: مقرر شد تا صورت جلسه امضا نشود تا اگر شخصی تمایل به ثبت نام داشت، بتواند مراجعه کند و با دریافت بیمه، مطابق قانون کار حقوق دریافت نماید اما حتی یک فرد هم زیر بار بیمه نرفت.

نعیمی می‌افزاید: این افراد تنها زمان حال را در نظر دارند و آینده نگری در نگرش و تفکر آن‌ها مشهود نیست چراکه باتوجه به اینکه گل را پیمانکار تهیه می‌کند در حال حاضر سود بیشتری عایدشان خواهد شد.

وی در ارتباط با کیفیت و قیمت گل، ادامه می‌دهد: گل‌ها در سه سطح B ،A و C موجود می‌باشد و در سه  قیمت بسته به توانایی خرید گل فروش تعریف شده است.

 

معاون سازمان ساماندهی مشاغل شهری خراسان رضوی می‌گوید: قیمت هر شاخه گل بر روی ساقه آن درج شده است و هدف از این اقدام، جلوگیری از گران فروشی گل‌ها و ایجاد یک نظام واحد و منظم است که درصورت مشاهده هر شاخه گل بدون قیمت جریمه‌ای معین برای آن در نظر گرفته شده است.

نعیمی می‌افزاید: با توجه به افزایش چند برابری اجاره‌ پیمانکار نسبت به سال گذشته، باید به هر صورت از ورود گل قاچاق و تخطی از قانون جلوگیری شود، تا او نیز ضرری را متحمل نشود بنابراین با در نظر گرفتن جریمه‌های سنگین برای متخلفین سعی در ایجاد یک فضای ایمن دارد.

وی با اشاره به ضرورت فروش ۵ بسته گل، تصریح می‌کند: فروش ۱ بسته گل یا ۵ بسته گل برای ما تفاوتی ندارد، اما سیاست پیمانکار این است که براساس رندمی که در هر چهارراه گرفته شده است میزان مشخصی گل در زمان مشخصی به فروش خواهد رسید و اگر کسی نمی‌تواند ۵ بسته را به فروش برساند این امکان وجود دارد که تقاطعش را تغییر دهد.

معاون سازمان ساماندهی مشاغل شهری خراسان رضوی می‌گوید: جذب نیرو از فیلتر پیمانکار عبور می‌کند، اما با این حال در صورت مشاهده اتباع خارجی علاوه بر اعمال جریمه به جد با این موضوع برخورد خواهد شد.

 

نعیمی در ارتباط با کار کودکان، می‌افزاید: در این خصوص همیشه با یک پارادوکس مواجه هستیم و دائماً بر روی لبه تیغ حرکت کرده ایم و تا به امروز سعی ما بر این بوده تا با تفکیک رده سنی کودکان مانع فعالیت و کار آن‌ها شویم، به همین جهت حضور کودکان را تکذیب می‌کنیم، مگر کودکان گل فروشی که آزاد به فعالیت می‌پردازند.

وی ادامه می‌دهد: در باب معضلات و مشکلات گل فروشان بحث اول خود شخص است، که باید سیستم تامین اجتماعی را با حداقل قانون برای آن‌ها پیاده کنیم و در پیمان بعدی این موضوع، حتما عملی خواهد شد.

معاون سازمان ساماندهی مشاغل شهری خراسان رضوی می‌گوید: این افراد در حال حاضر تنها به کسب درآمد بیشتر توجه دارند و شرایط پیش رو را درنظر نمی‌گیرند این در حالی است که بیمه رکن اساسی برای هر فرد شاغل است.

نعیمی می‌افزاید: کیفیت و قیمت گل  مسائلی از این دست همه قابل حل می‌باشد و اگر تیم نظارتی ما تشخیص به ضعف مدیریتی دهد، شخص مناسب تری را جایگزین خواهیم کرد و دغدغه‌ی ما نیز بیشتر حول محور معیشتی افراد است.

وی تصریح می‌کند: اگر شهرداری، شورای شهر و سایر سازمان‌های مرتبط بپذیرند که این محل، مکانی برای کسب درآمد نیست و بر جنبه فرهنگی آن تاکید شود، ما در زمینه فرهنگی مدیریت مناسبی را جایگزین خواهیم کرد تا بیشتر دغدغه‌ی مردم را داشته باشد.

به دنبال برقراری گفتگو با  پیمانکار جدید طرح، چندین مرتبه با ایشان تماس حاصل شد، که متاسفانه با عدم پاسخگوی این مقام مسئول مواجه شدم.

محمد حاجیان شهری، عضو شورای شهر و رئیس کمیسیون خدمات شهری، بهداشت، سلامت و محیط زیست مشهد می‌گوید: در گذشته، کودکان کار و اتباع بیگانه سر چهارراه‌ها به اشکال مختلف درآمد کسب می‌کردند که این موضوع تبعاتی داشت و در مواردی شاهد فروش مواد مخدر از همین طریق بودیم بنابراین شهرداری برای سامان‌دهی این افراد، اعلام مزاید می‌کند و، چون آن زمان فقط یک شرکت "پیمانکار" حاضر می‌شود در این حوزه ورود کند، کار به همین پیمانکار واگذار می‌شود و اواجازه می‌دهند به جای کودکان، از افراد بالای ۱۸ سال برای فروش گل در سر چهارراه‌ها استفاده کند.

وی تصریح می‌کند: سال ۹۷، من تحقیق درباره این موضوع را شروع کردم و بعد از بررسی‌ها و راستی‌آزمایی که شد، صحت گفته‌های پیمانکار در بیش از ۸۰ درصد موارد تأیید شد و درباره موارد جزئی که باقی مانده بود، تذکرات لازم را دادیم.

رئیس کمیسیون خدمات شهری، بهداشت، سلامت و محیط زیست مشهد می‌گوید: سال ۹۷ بیش از ۵۰ گل فروش در سر چهارراه‌ها فعالیت می‌کردند که حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد هزینه فروش گل، به خودشان تعلق می‌گرفت.

حاجیان با اشاره قرارداد جدیدی که در آن رقم پرداختی پیمانکار به شهرداری چند برابر افزایش یافته بود، می‌افزاید: هر قرارداد جدیدی که بسته می‌شود باید یک نسخه از آن به شورا ارسال شود، اما چنین قرارداری به دست ما نرسیده است.

وی موضوع را پیگیری کرده و پس از اطمینان از اینکه قرارداد جدیدی بسته شده است، دستور بررسی وضعیت فعلی گل‌فروشان را داد. از آنجایی که این موضوع به صرف زمان نیاز داشت، حاجیان از مسئول مرتبط خواست موضوع را در ایام تعطیلات بررسی کند.

 

این عضو شورای اسلامی شهر مشهد، در نهایت می‌گوید: متأسفانه پیمانکار فعلی به تعهداتش عمل نکرده و اجحاف‌هایی در حق گل‌فروشان شده است.

حاجیان می‌افزاید: در بررسی‌های میدانی متوجه شدیم پیمانکار فعلی، گل‌فروشان را بیمه نکرده که این خلاف مقررات است، و ساعت کاری آن‌ها رعایت نمی‌شود و گل‌فروشان باید تا زمانی که تمام گل‌هایشان را به فروش برسانند، کار کنند.

وی با بیان اینکه نحوه کار پیمانکار فعلی ابهامات زیادی دارد، تصریح می‌کند: شهرداری ۵۰ مکان را به او اجاره داده تا با به‌کارگیری توان‌بخشان و افراد تحت پوشش بهزیستی، آن‌ها به فروش شاخه گل اقدام کنند، اما اکنون تعداد گل‌فروشان کمتر از ۵۰ نفر است و با آمار‌های ضد و نقیضی که به ما اعلام شده است احتمالا حدود ۲۰ تا ۳۰ نفر هستند و می‌توان یکی از دلایل این کاهش تعداد نفرات را، ناراضی بودن گل‌فروشان از حقوقشان دانست.

رئیس کمیسیون خدمات شهری، بهداشت، سلامت و محیط زیست مشهد، با مقصر دانستن سازمان میادین می‌گوید: سازمان میادین وظیفه نظارت بر این مسائل را برعهده دارد و درباره گل‌فروشان، این سازمان به وظایف نظارتی خود عمل نکرده که باعث چنین مسئله‌ای شده است.

حاجیان می‌افزاید: قیمتی که پیمانکار فعلی در مزایده قبول کرده است به شهرداری بپردازد، رقم بالایی است و اگر بخواهد حقوق و بیمه کارگران را مطابق قانون پرداخت کند، به راحتی نمی‌تواند تعهد خود به شهرداری را بپردازد پس ممکن است همین‌طور که پیش آمده از حقوق کارگران کم کند بنابراین باید مشخص شود قیمت کارشناسی این قرارداد را چه کسی و بر چه مبنایی تعیین کرده است.

وی با تأکید بر اینکه سازمان میادین باید درباره این موضوع پاسخ‌گو باشد، ادامه می‌دهد: اکنون این سازمان باید سپرده پیمانکار را ضبط کند و حقوق اجحاف شده کارگران را بپردازد همچنین در صورت لزوم به فسخ قرارداد اقدام کند.

عضو کمیسیون ویژه مناطق پیرامونی و کم برخوردار مشهد، در پاسخ به اینکه چه راهکاری می‌توان اندیشید تا برای موارد مشابه، در حق کارگران اجحاف نشود، می‌گوید: ما خلأ قانونی نداریم و هرجا چنین مشکلاتی ایجاد می‌شود، قانون به درستی اعمال نشده و نظارت‌ها ضعیف و ناقص بوده است.

حاجیان می‌افزاید: برای پروژه‌های بزرگ و چند میلیاردی احداث، توسعه و نگهداری، شهرداری بر اساس گزارش کار ناظران خودش، ابتدا حقوق کارگران را پرداخت می‌کند تا اجحافی در حق آنان نشود.

وی تصریح می‌کند:، چون برخی کارگران اظهار می‌کردند که پیمانکاران، ساعت کاری‌شان را کمتر از آنچه هست، اعلام می‌کنند، سیستم ثبت اثر انگشت برایشان تهیه می‌شود تا دیگر چنین مشکلی نداشته باشند و این کار انجام شده است.

رئیس کمیسیون خدمات شهری، بهداشت، سلامت و محیط زیست مشهد، می‌گوید: درباره قرارداد‌های کوچک که مربوط به گل‌فروشان و باغبانان است، چون حقوقشان به صورت درصدی یا ساعتی محاسبه می‌شود، شهرداری مستقیم ورود نکرده است، اما اگر دستگاه نظارتی به وظایفش عمل کند، درباره آن‌ها هم مشکلی پیش نمی‌آید.

در نتیجه پیگیری و بررسی‌های پی در پی به این نقطه رسیدم که چاره کار در مدیریت پیمانکاری است به این دلیل که به صورت خاص با این افراد در ارتباط می‌باشد و نقطه ضعفی که منجر به ایجاد این معضلات شده است نگاه کاملاً انتفاعی پیمانکار جدید می‌باشد، گرچه از جهاتی می‌توان به پیمانکار حق داد و از جهاتی بسیار می‌توان با مدیریت، برنامه ریزی و دقتی مضاعف قسمتی از بار فشارکاری این عده از فروشندگان بی نام و نشان گل را کاهش داد، و این مهم تنها می‌طلبد که ما همه‌ی انگیزه و اهداف اقتصادی و درآمدی خود را بر دیگران تحمیل نکنیم.

 

انتهای پیام//ف.س