تماشای تلویزیون چه تاثیری بر سبک زندگی کودکان می‌گذارد؟

فریبا سلطانی روانشناس شخصیت و درمانگر کودک خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گفت: تلویزیون تمرکز و توجه چشم و گوش کودک را به یک فضای کوچک معطوف می‌کند و افراد بدون خروج از خانه، روی صندلی خود راحت و آسوده با استودیوها، صحنه‌های نمایش و دوربین‌های خبری ارتباط تصویری و شنیداری برقرار می‌کنند.

او با اشاره به اینکه تلویزیون به عنوان رسانه‌ای نافذ همه قوای ادراک انسان (عقل، وهم و خیال) را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نمی‌توان آن را بصورت مطلق خوب یا بد دانست، افزود: قاب جادویی  وسیله‌ای برای افزایش سرعت و توانمندی کودکان و از سویی دیگر وسیله‌ای برای نابودی جامعه انسانی و عملکرد‌های رفتاری (مغزی، روحی و رفتاری) است که در برخی شرایط می‌تواند مفید و رشد دهنده و گاهی اوقات زیان بخش باشد.

تاثیرات مثبت و منفی تلویزیون

سلطانی در خصوص کارکرد‌ها و تاثیرات مثبت تلویزیون بیان کرد:  این دستگاه ابزاری موثر در آموزش و یادگیری جهت افزایش شناخت و آگاهی کودک است و بوسیله آن اطلاعات کودکان در مورد مسائلی مانند خود، هم سن و سالان، خانواده، زندگی، دین طبیعت، باید‌ها و نبایدها، آداب اجتماعی، جنسیت و... افزایش می‌یابد و آموزش می‌بیند و از نظر روانشناسی آموزه‌هایی که تلویزیون به کودکان یاد می‌دهد به دلیل غیرمستقیم و بی طرف بودن نافذتر از نقش آموزشی و تربیتی والدین است.

این روانشناس شخصیت اظهار داشت: تلویزیون فرصت مناسبی برای اجتماعی شدن کودکان تک فرزند و تنهای امروزی را مهیا کرده و باتوجه به مشغله‌های گوناگون والدین و بزرگتر‌ها فرصت مناسبی برای درک نقش‌های گوناگون خانوادگی مانند پدری، مادری، همسری، خواهری و برادری و وظایف آن‌ها در برابر یکدیگر و همچنین درک نقش‌های اجتماعی گوناگون مانند شاگرد و استاد، رئیس و مرئوس، کارگر و کارمند و... و شناخت وظایف شخصی هر کدام، شناخت اماکن عمومی و مذهبی مانند بیمارستان و مسجد و... فراهم می‌کند.

او تصریح کرد: امروزه در زندگی آپارتمان نشینی، کودکان زمان بیشتری را به تماشای تلویزیون اختصاص داده و مطالبی که مناسب سن آن‌ها نیست را دریافت می‌کنند که این امر فعالیت‌های رشدی و حرکتی کودکان را دچار اختلال کرده و اگر زمان تماشای  قاب جادویی مدیریت نشود و آزادی بیش از حد در این زمینه به کودک داده شود بی شک و حتما تلویزیون جزو اصلی زندگی و سرگرمی او شده و سبب ایجاد مشکلات اساسی خواهد شد.

فریبا سلطانی با اشاره به اینکه تلویزیون بعنوان رسانه‌ای نافذ همه قوای ادراک انسان (عقل، وهم و خیال) را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بخش گسترده‌ای از مغز کودکان در هنگام تماشای آن غیرفعال شده و این منفعل بودن در بلند مدت موجب تحلیل رفتن و تنبل شدن مغز و کاهش هوش و قدرت تحلیل او می‌شود، گفت: از دیگر کارکرد‌های منفی تلویزیون می‌توان به اختلال در تمرکز، رشد، خلاقیت و یادگیری، خواب (دیر خوابیدن و دیر بیدار شدن)، تقلید رفتار‌های پرخاشگرانه و رواج خشونت، بروز رفتار‌های نامناسب و پرخطر اشاره کرد.

روانشناس شخصیت و درمانگر کودک کاهش تعاملات اجتماعی و ارتباط کمتر با هم سن و سالان، ایجاد رعب و وحشت مربوط به جنگ و شنیدن اخبار منفی و بوجود آمدن مشکلات جسمی و روحی، استفاده از تکیه کلام‌ها و اصطلاحات نامناسب، کاهش مطالعه کودکان و بی دقتی در انجام تکالیف مدرسه، کم تحرکی، بلوغ زودرس، تاثیر آگهی‌های تبلیغاتی بر نگرش و علایق کودکان، بدآموزی از تماشای فیلم و نمایش‌های مربوط به مواد مخدر و دیگر خلاف‌های نمایشی مانند سرقت، دعوا، درگیری و... را از دیگر عوارض تماشای تلویزیون دانست.

راه‌های مقابله با اثرات منفی تلویزیون

او با بیان اینکه تلویزیون رسانه ملی و دولتی است و متولیان امر باید تلاش کنند برنامه‌های مخصوص بزرگسالان در زمانی پخش شوند که کودکان موفق به تماشای آن‌ها نشوند و همچنین قفل‌های الکترونیکی در اختیار والدین قرار بگیرد که بتواند در برنامه ریزی آن‌ها موثر باشد، اظهار کرد: والدین همچنین با نصب تراشه رایانه‌ای r-ship در تلویزیون می‌توانند در برنامه‌هایی که مناسب کودک نیست اختلال ایجاد کنند.

سلطانی اذعان داشت: ایجاد برنامه تنظیم شده، متنوع و دارای زمانبندی معین شده از سوی والدین، آشنا کردن کودکان با برنامه‌های علمی، آموزشی، جشنواره ها، مسابقات، فیلم‌های کلاسیک و اخبار و رویداد‌های پند آموز و همراهی والدین با کودک در هنگام تماشای تلویزیون، تطابق داشتن برنامه‌ها با زندگی واقعی و فرهنگ خانواده از دیگر راه‌های مقابله با اثرات منفی تلویزیون است.

روانشناس و درمانگر کودک در پایان گفت: والدین، مربیان و مشاوران باید در خصوص اثرات تلویزیون (مثبت و منفی)، اهداف آگهی‌های تجاری در حال پخش، نحوه استفاده از این دستگاه و ... صحبت کنند یا برنامه‌های در این زمینه تدوین و تهیه و از رسانه‌های جمعی پخش و اجرا شود.

انتهای پیام/ی