صادرات زیورآلات نقره از مشهد و هزار اما و اگر
با شیوع بیماری کرونا فروش زیورآلات نقره در مشهد محدود شده و صادرات آن یک راه حل برای مقابله با رکود این روز‌های بازار نقره مشهد است.
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، از پارسال پیگیری‌های متعددی برای موضوع صادرات زیورآلات نقره به ویژه صادرات چمدانی این محصولات اصیل و قدیمی شهر مشهد انجام شده بود که در نهایت بعد از پیگیری‌های استانی قول تصمیمات طلایی در این زمینه داده شد و قرار بود خلأ قانونی و اشتباه محاسباتی در صادرات چمدانی زیورآلات نقره و برابری میزان صادرات آن با طلا به میزان تنها ۱۵۰ گرم اصلاح شود و به ۳ کیلوگرم برسد، اما چیزی نگذشت که مشخص شد این قول و قرار‌ها خیلی زود فراموش شده و تصمیمات طلایی هم بدلی از آب درآمده است و حالا هیچ کس در کشور شنونده صدای جمعیت زیاد استادکاران و هنرمندان نقره ساز مشهدی نیست.
اسماعیل صمدی، تولیدکننده و صادرکننده زیورآلات طلا و نقره و مالک کارگاه نقره سازی می‌گوید: دیگر خبری از کارگاه‌های شلوغ و پر هیاهو تولید نقره نیست و بیشتر کارگران بیکار شده اند. قبلا ۷۵ نفر استادکار ماهر، طراح و کارگر داشتیم که حالا رسیده به ۱۸ نفر که آن هم فقط در زمینه ساخت طلا فعالیت می‌کنند و تولید نقره این کارگاه تقریبا به صفر رسیده است.
او می‌افزاید: ما هم از کرونا و مشکلاتش متضرر شدیم، چون باعث شد مراسم عروسی و خرید طلا در داخل حذف شود و به دلیل نیامدن زائر فروش زیورآلات نقره به صفر برسد، از مدیران حوزه صادرات هم ضربه خوردیم که صادرات ما را با بخشنامه‌های عجیب و غریب شان به صفر رساندند.
این تولید کننده طلا و نقره ادامه می‌دهد: در یک کلمه بگویم چند ماه است که کلا تعطیل هستیم، نمی‌دانید با چه انگیزه‌ای بخش طراحی را راه اندازی کرده بودیم، ۱۸ خانم تحصیل کرده در این بخش کار می‌کردند، اما حالا فقط دو نفر هستند، در بخش تولید استادکاران ما بیشترین تعداد در مشهد بودند، اما حالا به ۱۰ نفر رسیده اند.
تعطیلی ۲ هزار کارگاه تولید زیورآلات نقره
مهدی لوحی، رئیس کمیسیون سازندگان طلا، نقره و جواهر اتحادیه طلا و جواهر مشهد می‌گوید: همه تولیدکنندگان نقره با خاک یکسان شده اند، ما در مشهد بیش از ۲۲۰۰ واحد تولیدی نقره داشتیم که حالا تعداد کارگاه‌های نقره سازی فعال ما به ۲۰۰ کارگاه هم نمی‌رسد.
او می‌افزاید: با کلی دوندگی و رفت و آمد، با قول‌های متعدد مسئولان در نهایت گفتند که صادرات چمدانی نقره به ۳۰۰ گرم افزایش یافته، اما در این مدت بعد از این مصوبه حتی یک مورد صادرات ۳۰۰ گرمی انجام نشده است در صورتی که ۲۵ درصد از این درآمد ارزآوری آن است چرا؟ چون قید‌هایی در این بخشنامه آمده که برای ما عجیب و خنده دار است، مثلا گفته اند که از هرکدام از انواع مصنوعات نقره مثل انگشتر، النگو و گردنبند فقط یک عدد می‌توانند ببرند، یعنی اگر کسی به میزان ۳۰۰ گرم فقط انگشتر بخواهد، نمی‌تواند ببرد.
اسماعیل صمدی، تولیدکننده و صادرکننده زیورآلات طلا و نقره و مالک کارگاه نقره سازی می‌گوید: دیگر خبری از کارگاه‌های شلوغ و پر هیاهو تولید نقره نیست و بیشتر کارگران بیکار شده اند. قبلا ۷۵ نفر استادکار ماهر، طراح و کارگر داشتیم که حالا رسیده به ۱۸ نفر که آن هم فقط در زمینه ساخت طلا فعالیت می‌کنند و تولید نقره این کارگاه تقریبا به صفر رسیده است.
او می‌افزاید: ما هم از کرونا و مشکلاتش متضرر شدیم، چون باعث شد مراسم عروسی و خرید طلا در داخل حذف شود و به دلیل نیامدن زائر فروش زیورآلات نقره به صفر برسد، از مدیران حوزه صادرات هم ضربه خوردیم که صادرات ما را با بخشنامه‌های عجیب و غریب شان به صفر رساندند.
این تولید کننده طلا و نقره ادامه می‌دهد: در یک کلمه بگویم چند ماه است که کلا تعطیل هستیم، نمی‌دانید با چه انگیزه‌ای بخش طراحی را راه اندازی کرده بودیم، ۱۸ خانم تحصیل کرده در این بخش کار می‌کردند، اما حالا فقط دو نفر هستند، در بخش تولید استادکاران ما بیشترین تعداد در مشهد بودند، اما حالا به ۱۰ نفر رسیده اند.
تعطیلی ۲ هزار کارگاه تولید زیورآلات نقره
مهدی لوحی، رئیس کمیسیون سازندگان طلا، نقره و جواهر اتحادیه طلا و جواهر مشهد می‌گوید: همه تولیدکنندگان نقره با خاک یکسان شده اند، ما در مشهد بیش از ۲۲۰۰ واحد تولیدی نقره داشتیم که حالا تعداد کارگاه‌های نقره سازی فعال ما به ۲۰۰ کارگاه هم نمی‌رسد.
او می‌افزاید: با کلی دوندگی و رفت و آمد، با قول‌های متعدد مسئولان در نهایت گفتند که صادرات چمدانی نقره به ۳۰۰ گرم افزایش یافته، اما در این مدت بعد از این مصوبه حتی یک مورد صادرات ۳۰۰ گرمی انجام نشده است در صورتی که ۲۵ درصد از این درآمد ارزآوری آن است چرا؟ چون قید‌هایی در این بخشنامه آمده که برای ما عجیب و خنده دار است، مثلا گفته اند که از هرکدام از انواع مصنوعات نقره مثل انگشتر، النگو و گردنبند فقط یک عدد می‌توانند ببرند، یعنی اگر کسی به میزان ۳۰۰ گرم فقط انگشتر بخواهد، نمی‌تواند ببرد.
رئیس کمیسیون سازندگان طلا، نقره و جواهر اتحادیه طلا و جواهر مشهد ادامه می‌دهد: در شش ماه نخست امسال فقط در یک مورد ۳۰۰ گرم زیورآلات نقره از سوی یکی از فروشندگان به یک زائر عراقی فروخته شده بود، اما او هم در فرودگاه نتوانسته بود عبور کند و گمرک اجازه خروج آن‌ها را نداده بود. با این شرایط تا یکی دو ماه آینده همان تعداد محدود که به حیات خود ادامه می‌دهند دیگر توانی نخواهند داشت و تعطیل می‌شوند.
لوحی بیان می‌کند: تصمیمات دولتی در این زمینه بسیار غیر کارشناسی است، یک مثال دیگر این است که فلز نقره و سنگ قیمتی به صورت جداگانه ارزش گذاری می‌شود که این هم از عجایب روزگار است، مصوبه‌ای نوشته اند که تا کنون خودشان هم نتوانستند آن را اجرایی کنند، مگر می‌شود من به زائر غیر ایرانی بگویم انگشتری که به تو می‌فروشم سنگ و فلزش از هم جداست؟ اگر نمی‌خواهند صادرات انجام شود، راهکار آن مشخص است، در گمرک را ببندند و به طور کلی ممنوع کنند و خیال همه مان را راحت کنند، نه این که با این بخشنامه‌ها ادعای افزایش صادرات داشته باشند، اما در حقیقت از آن جلوگیری کنند.
آرای صاحب نظران در تصمیم گیری‌های کلان دولتی نقشی ندارد
علی غفوری مقدم، معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی با اشاره به مکاتبات متعدد این سازمان با وزارت صمت، گمرک و بانک مرکزی می‌گوید: درخواست ما برای صادرات نقره به صورت چمدانی برای مصنوعات نقره ۶ کیلوگرم و برای زیورآلات نقره ۳ کیلوگرم بوده که برای مصنوعات تا ۳ کیلو و برای زیورآلات تا ۳۰۰ گرم تایید شد، اما تاکنون همین مقدار نیز اجرایی نشده است.
او می‌افزاید: دلیل اجرایی نشدن این مصوبه این است که در صادرات زیورآلات تاکید شده که می‌توانند یک النگو، انگشتر و یک جفت گوشواره و گردنبند صادر کنند که عملا اگر کسی بخواهد همه این میزان را انگشتر یا گردنبند خریداری کند امکان پذیر نیست و همان ۱۵۰ گرم گذشته لحاظ می‌شود و این یعنی با گذشت بیش از یک سال و نیم پیگیری مکرر هنوز همان جایی هستیم که قبلا بودیم با این تفاوت که حتی پیچیدگی کار بیشتر از قبل هم شده است.
معاون سازمان صمت خراسان رضوی ادامه می‌دهد: در بخش ارزش گذاری سنگ و فلزات گران بها نیز تا امروز در کل کشور فقط یک بار در وزارت صمت ارزش گذاری سنگ گران قیمت انجام شده یعنی عملا هیچ اقبالی به بخشنامه جدید صورت نگرفته است و درخواست و اصرار ما از ابتدا این بوده که، چون ما در کشور صاحب نظریم و در این حوزه متخصصان زیادی در استان داریم، به این افراد آموزش‌های مد نظر بانک مرکزی و گمرک ارائه و ارزش گذاری به استان تفویض شود و اجازه دهند کار با سرعت بالاتر و به صرفه‌تر انجام شود.
غفوری مقدم بیان می‌کند: باید در تصمیم گیری در سطح ملی به نظرات متخصصان حوزه‌های مختلف بیش از این اهمیت داده و از آن‌ها استفاده شود، اما این طور نیست، در کمیته‌های ملی از استان‌های صاحب نظر دعوت کنند تا در تصمیم گیری‌ها نظر آنان لحاظ شود، اما الان این طور نیست و حتی نمی‌دانیم که مشکل کار و دلیل این مخالفت‌ها دقیقا چیست و کدام مرجع با این درخواست‌ها مخالفت می‌کند تا ما توضیحات لازم را بدهیم و آن‌ها را اقناع کنیم.
پیگیری کردیم، بقیه دست ما نیست
علی رسولیان، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی در اظهاراتی با اشاره به تفاهم نامه‌های استانداری با ایمیدرو بیان می‌کند: متاسفانه ضربه‌ای که نبود زائران ایرانی و خارجی و شیوع ویروس کرونا به صنعت نقره سازی مشهد و استان وارد کرده، مهم‌ترین مشکل در این حوزه است، اما به هرحال در این مدت اقداماتی برای پسا کرونا صورت گرفته است تا بتوان از این صنعت حمایت کرد.
بیشتر بخوانید
او می‌افزاید: ایمیدرو در این زمینه تفاهم خوبی با استان داشته است و درباره آموزش‌های تخصصی حوزه صنعت نقره و گوهرسنگ‌ها فعالیت خواهد کرد. همچنین محل نمایشگاه دائمی گوهرسنگ‌ها و زیورآلات نقره نیز در برج مهر کوهسنگی آماده بهره برداری است که با همکاری ایمیدرو تجهیز خواهد شد.
معاون اقتصادی استاندار ادامه می‌دهد: از ظرفیت بازارچه مرزی دوغارون نیز برای گسترش بازار بین المللی استفاده خواهد شد.
رسولی بیان می‌کند: درباره صادرات چمدانی نقره درخواست‌های متعدد و مکرری از سوی استان انجام شده و درخواست مشخص ما افزایش حجم صادرات چمدانی زیورآلات نقره تا ۳ کیلوگرم بوده، اما متاسفانه هنوز محقق نشده است.
او تصریح می‌کند: بانک مرکزی و وزارت صمت باید پاسخ گو باشند که چرا این کار تا به حال انجام نشده و ما در استان تا جایی که در توان داشتیم پیگیری کردیم و باز هم این پیگیری را ادامه می‌دهیم و امیدواریم این تلاش‌ها نتیجه بخش باشد.
به ظاهر کلید حل مشکلات نقره این بار در خارج از استان است و اقداماتی که برای حمایت از بخش خصوصی لازم بوده در استان انجام شده، پس این بار به سراغ مدیران دولتی و متولیان اصلی صادرات در کشور رفتیم و بعد از پیگیری‌های مکرر چند هفته‌ای دو سرنخ این مشکل را در سازمان توسعه تجارت ایران و بانک مرکزی دنبال کردیم.
چرا اجازه افزایش صادرات نقره داده نمی‌شود؟
فرهاد نوری، معاون سازمان توسعه صادرات کالا و خدمات سازمان توسعه تجارت ایران درباره درخواست‌های افزایش حجمی صادرات نقره می‌گوید: نقره سازان درخواستی برای توسعه صادرات چمدانی و افزایش میزان صادرات مجاز چمدانی از ۱۵۰ گرم به ۳ کیلوگرم داشت که با جلسات متعددی که با حضور بانک مرکزی، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، گمرک و دیگر نهاد‌های مرتبط داشتیم در نهایت اوایل امسال میزان صادرات چمدانی به دو برابر افزایش یافت و به ۳۰۰ گرم رسید و در پاسخی که از سوی بانک مرکزی به درخواست ما داده شده بود اعلام شده است با توجه به ملاحظات بانک مرکزی برای جلوگیری از خروج طلا و کاربرد طلا در برخی از مصنوعات نقره و تاکید بر این که در مبادی ورودی و خروجی کارشناسی تخصصی در این حوزه وجود نداشته است بیم آن می‌رود که خروج سرمایه از طریق خروج طلا در قالب این کالا‌ها انجام شود و به همین دلیل بیش از ۳۰۰ گرم به صلاح نیست.
او ادامه می‌دهد: البته مسئله‌ای که پس از این بخشنامه مطرح شده این بوده است که اگر خریداران خارجی که به صورت سیاحتی و زیارتی به کشور مسافرت کرده اند خرید مصنوعات فلزات گران بها را با ارز خارجی مانند دلار و یورو انجام دهند منطق اقتصادی برای افزایش میزان صادرات چمدانی وجود دارد تا بتوانند فقط برای همین خریداران خارجی این افزایش را اعمال کنند.
آماده تفویض اختیار هستیم
معاون سازمان توسعه صادرات کالا و خدمات سازمان توسعه تجارت ایران ادامه می‌دهد: درخصوص تفویض اختیار استانی به مراکز تولید و عرضه عمده این محصولات مانند مشهد و اصفهان نیز بانک مرکزی موافقت خود را اعلام کرده است، مشروط بر این که توافقات مالی مبالغ کارشناسی بین فعالان اقتصادی و بانک ملی کارگشایی صورت گیرد که البته فعالان اقتصادی فعلا این روش را به صرفه نمی‌دانند.
فضا برای مطرح کردن افزایش سهمیه مثبت نیست
نوری در پاسخ به این پرسش که چرا قید یونیک صادراتی برای مصنوعات نقره به صورت انگشتر، النگو و گردنبند از هر کدام یک عدد آمده و عملا به این دلیل امکان تحقق صادرات بدون قید همان ۳۰۰ گرم فعلی هم موجود نیست، بیان می‌کند: به هرحال در جلسات کارشناسی افرادی با نظرات و دغدغه‌های متفاوت حضور دارند که مشابه همین نظرات را بیان می‌کنند و هدف اصلی سازمان توسعه تجارت نیز افزایش صادرات و رونق تجارت است، اما به هرحال بانک مرکزی نیز به دنبال صیانت از منابع ارزی خود و گمرک نیز به دنبال دقت در اظهارنامه‌ها بوده و بخش خصوصی هم توسعه کسب و کار خود را در نظر دارد، اما واقعیت این است که با توجه به شرایط کشور و تاکید بر ثبت اظهارنامه‌های ارزی، امکان افزایش سهمیه‌هایی که بدون این اظهارنامه‌ها است و امکان ردیابی مشخصی ندارد، فراهم نیست و خیلی فضا برای مطرح کردن این موارد مثبت نیست. ما امروز اظهارنامه صادراتی به تفکیک با عنوان صادرت نقره نداریم و اجناسی که در آن هم طلا به کار رفته و هم نقره، صادر می‌شود که تفکیک این دو به خصوص در گمرکات غیر تخصصی سخت است. قطعا ما به دنبال توسعه صادرات هستیم، اما نمی‌توانیم سیاست‌های کلی اقتصاد فعلی را در نظر نگیریم.
پیشنهاد تشکیل شرکت مدیریت صادرات نقره
او تصریح می‌کند: اساسا تجارت چمدانی برای کسب و کار‌های کوچک بوده و الگوی مناسبی برای توسعه تجارت نیست و این صنف اگر به دنبال توسعه تجارت خود هستند باید به صورت رسمی به دنبال صادرات باشند و به دنبال تشکیل شرکت مدیریت صادرات بروند تا هم حق و حقوق دولت پرداخت و هم از تخلفات جلوگیری شود، ما نمی‌توانیم به اندازه همه افرادی که تجارت چمدانی می‌کنند بازرس بگذاریم، این اتفاق برای سوغات شهر‌های دیگر مانند گز اصفهان و سوهان قم انجام شده، اما در برخی صنوف در جلسات دو نظر کاملا متناقض درباره یک موضوع بیان می‌شود و این به دلیل نبود هماهنگی و شرکت‌های مشترک است که ما پیشنهاد می‌کنیم در موضوع مصنوعات نقره نیز این اتفاق زودتر انجام شود، تا زمانی که این صنف کوچک است و رسمی نیست این مشکلات وجود دارد.
این مقام مسئول تاکید می‌کند: میزان صادرات این صنف به اندازه یک شرکت صنایع غذایی ماست، اما به دلیل بعد اجتماعی و اشتغال زیاد مصنوعات نقره و حفظ میراث فرهنگی آمادگی کامل داریم تا در سازمان توسعه تجارت هر نوع کمکی برای توسعه تجارت‌ها انجام دهیم و در جلسه بعدی میز نقره در کشور نیز این موضوع را با جدیت دنبال خواهیم کرد.
منبع: خراسان
انتهای پیام//م. م
