پیشرفت ۹۸ درصدی ساخت سد لاستیکی فخرآباد رشت

شرکت آب منطقه‌ای گیلان با توجه به نیاز مبرم به کنترل آب‌های سطحی به عنوان یک برنامه کوتاه مدت تا زمان احداث سازه‌های بزرگ منابع آب (سد‌های بزرگ) اقدام به ساخت ۱۱ سد لاستیکی در شهرستان‌های استان کرده است.

سد لاستیکی فخر آباد رشت یکی از این سد‌های لاستیکی است؛ این سد بر روی رودخانه اوشمک قرار دارد که این رودخانه پس از طی مسافت حدود ۴۰ کیلومتر و با عبور از شهر‌های کوچصفهان، لشت نشا، روستای فخر آباد و زیباکنار به دریای خزر می‌ریزد.

وحید خرمی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گیلان درباره آخرین وضعیت این سد لاستیکی گفت: سد لاستیکی فخر آباد با طول تاج بیش از ۴۰ متر، ارتفاع لاستیک ۳ متر و نیم و حجم مخزن ذخیره آب ۴۵۰ هزار مترمکعب و قابلیت تنظیم سالانه ۲ میلیون مترمکعب آب و همچنین تسهیل استفاده از ایستگاه‌های پمپاژ موجود بر روی رودخانه اشمک در حال ساخت است.

او افزود: توسعه و بهبود آبیاری حدود هزار هکتار از شالیزار‌های منطقه، جلوگیری از تداخل آب شور دریا با آب شیرین رودخانه اشمک، تغذیه آب زیرزمینی، جمع‌آوری آب‌های خروجی زهکش‌ها در منتهی الیه ورودی به دریا و باز چرخانی آب و ساماندهی رودخانه از جمله اهداف ساخت این سد است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گیلان، بهبود شرایط زیست محیطی و بیولوژی و اکولوژی محدوده طرح، ایجاد حوضچه مکش مناسب جهت پمپاژ، کاهش هزینه پمپاژ و ذخیره‌سازی آب و تنظیم جریان آب را از دیگر اهداف اجرای این طرح اعلام کرد.

خرمی تصریح کرد: برای تکمیل این سد لاستیکی که همینک دارای پیشرفت فیزیکی ۹۸ درصدی و در حال بهره برداری آزمایشی است تاکنون یک هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال با ارزش کنونی ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال هزینه شده است.

ساخت سد‌های لاستیکی فن آوری به نسبت جدیدی است که برای مهار آب‌های سطحی به کار گرفته می‌شود؛ سابقه استفاده از سد‌های لاستیکی در دنیا به حدود ۶۰ سال اخیر می‌رسد. 

تخمین زده می‌شود در حال حاضر بیش از ۴ هزار سد لاستیکی در مناطق مختلف دنیا ساخته شده است.

این سد‌ها از یک تیوپ بزرگ و حجیم تشکیل شده اند و بر روی یک بستر بتنی نصب و به وسیله هوا پر می‌شوند و اتصال بدنه پلاستیکی به بستر بتنی با استفاده از مهار‌های فولادی صورت می‌پذیرد و از مولفه‌های کاربردی مهم سد‌های لاستیکی کنترل ساده آن جهت تنظیم تعادل فشار درون تیوپ، اجرای فرمان تخلیه و یا پر کردن تیوپ است سهولت اجرا، طراحی سریع، سهولت نصب و بهره برداری، هزینه اندک اجرای طرح و مدت زمان کوتاه اجرا از ویژگی‌های مهم سد‌های لاستیکی است.

با توجه به انعطاف پذیری قابل توجه در مقابل عوامل خارجی، امکان تغییر شکل و سبکی سد‌های لاستیکی می‌توانند جایگزین مناسبی برای سازه‌های آبی جهت کنترل سیلاب در استان‌های شمالی کشور محسوب شوند.