کِشت گلخانه‌ای راهبرد عبور از تنش کم آبی خمین
کِشت گلخانه‌ای به عنوان روشی پیشرفته در تامین و تولید فرآورده‌های کشاورزی، راهبرد مهمی در مناطق کم آب نظیر خمین برای عبور از تنش کم آبی است.
کشاورزی از مهمترین بخش‌های نظام اقتصادی است که ضمن تضمین امنیت غذایی در اشتغالزایی، تولید ثروت و تامین نیاز زیربخش‌های متنوع نقش‌آفرینی دارد.
کشت‌های‌گلخانه‌ای در افزایش محصول صرفه آب و حفاظت محصولات در برابر شرایط اقلیمی در کشور حائز اهمیت است.
اساسا در شرایط طبیعی عوامل اصلی رشد گیاه (آب و خاک) را تنها می‌توان از طریق آبیاری، وجین، کودپاشی و ... تا حدودی مناسب رشد گیاه ساخت، اما کنترل و تنظیم دما و رطوبت محیط و نور، از دست کشاورز خارج است؛ در صورتی که در کشت گلخانه‌ای می‌توان این عوامل را کنترل و جهت رشد مطلوب گیاه تنظیم نمود.
خمین به عنوان یکی از شهر‌های مهم در نوار جنوبی استان مرکزی است و ۵۲ درصد از جمعیت ۱۰۵ هزار نفری این شهرستان کشاورز هستند.
این خطه رتبه دوم تولید گل شاخه بریده استان مرکزی بعد از محلات را در اختیار دارد.
به گفته رییس سازمان جهادکشاورزی استان مرکزی؛ اولویت کشاورزی در این استان با توجه به کمبود آب و خشکسالی به کشت تولید گلخانه‌ای است.
علی صفری اظهار کرد: ۷۲۲ هکتار از اراضی کشاورزی این استان فضای گلخانه‌ای است و ۱۹۵ هکتار برای کشت سبزی و صیفی جات با برداشت ۵۵ هزار تن در سال پیش بینی شده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی گفت: برنامه سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی برای توسعه سطح زیر کشت گلخانه‌های سبزی، صیفی و گل و گیاهان زینتی حدود ۲۰ هکتار است.
علی اصغر زارعی اضافه کرد: ۵۳ هزار تن سالانه انواع محصولات سبزی و صیفی از جمله فلفل دلمه‌ای، گوجه و خیار در گلخانه‌های سبزی و صیفی، ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار شاخه گل شاخه بریده، ۵۱ میلیون گلدان گل آپارتمانی و ۱۵۶ میلیون بوته گل فصلی و نشایی در گلخانه‌های گل و گیاهان زینتی این استان تولید می‌شود.
وی توضیح داد: استان مرکزی در زمینه تولید گل شاخه بریده مقام دوم، گل آپارتمانی مقام سوم و گل فصلی و نشایی مقام نخست کشور را به خود اختصاص داده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی گفت: علاوه بر کشت گل و گیاهان زینتی در فضا‌های گلخانه‌ای، ۵۹۳ هکتار از اراضی باز کشاورزی استان مرکزی نیز زیر کشت گل و گیاهان زینتی قرار دارد.
زارعی افزود: بیشترین گلخانه‌های گل و گیاهان زینتی در شهرستان‌های خمین، محلات، ساوه و اراک و گلخانه‌های سبزی و صیفی در شهرستان‌های اراک، ساوه و زرندیه قرار دارد.
وی کاهش مصرف آب و افزایش تولید در اراضی گلخانه‌ای را از جمله مزایای گلخانه‌ها عنوان کرد و گفت: کشت محصولات کشاورزی در اراضی گلخانه‌ای علاوه بر کاهش ۱۰ برابری مصرف آب کشاورزی افزایش ۱۰ برابر تولید محصول در این اراضی را به همراه دارد.
احمدرضا جعفری ادامه داد: توسعه سطح گلخانه‌های خمین از سال ۹۲ به دلیل کم آبی و نیز صرفه اقتصادی این نوع از کشت و کار آغاز شد.
وی اظهار کرد: ۳۶۶ واحد گلخانه‌ای با مساحت بیش از ۱۳۰ هکتار شامل ۴۲ واحد گلخانه‌ای هیدروپونیک و ۳۲۴ واحد گلخانه‌ای با بستر خاکی در خمین فعالیت دارند.
مدیر جهاد کشاورزی خمین میانگین اشتغال دائم در هر هکتار گلخانه این خطه را ۱۰ نفر عنوان کرد و افزود: یکهزار و ۳۰۰ نفر در بخش گلخانه‌های خمین اشتغال دارند.
جعفری بیان کرد: سطح گلخانه‌های گل و گیاهان زینتی در خمین ۱۱۵ هکتار است و پارسال ۷۲ میلیون انواع گل شاخه بریده، رز، گلایول، لیسیانتوس، لیلیوم، میخک، داودی و عروس در این گلخانه‌ها تولید شد.
مدیر جهاد کشاورزی خمین ادامه داد: سطح گلخانه سبزی و صیفی در این شهرستان ۱۵ هکتار با میانگین عملکرد ۶۰ تن و تولید بیش از ۹۰۰ تن انواع سبزی و صیفی است.
جعفری یادآور شد: عملیات اجرایی ساخت مجتمع گلخانه‌ای شهرستان خمین از سال ۸۶ در زمینی به وسعت بیش از ۱۰۰ هکتار در روستای لیلیان خمین کلید خورده و واگذاری ۱۰۴ قطعه زمین برای راه‌اندازی گلخانه در این مجتمع طراحی شده و تاکنون ۱۵ بهره‌بردار در بیش از هفت هزار مترمربع از این مجتمع فعالیت خود را آغاز کردند.
جعفری خاطرنشان کرد: بهره‌برداری کامل از شهرک گل و گیاه خمین ظرفیت ایجاد ۴۰۰ فرصت شغلی مستقیم و یکهزار فرصت شغلی غیر مستقیم را دارد.
علیرضا نظری تاکید کرد: شناسایی ظرفیت‌های صادرات گل‌های آپارتمانی و شاخه بریده این شهرستان در دستور کار است.
با توجه به محدودیت‌های منابع آبی خمین ظرفیت‌های این شهرستان در زمینه محصولات گلخانه‌ای و شاخه بریده و تولید گل‌های آپارتمانی باید شناسایی شود.
نظری افزود: تولید گل‌های آپارتمانی و شاخه بریده می‌تواند برای بهره‌برداران ارزش افزوده ایجاد کند.
با توجه به شرایط کم آبی و لزوم استفاده بهینه از منابع موجود، یکی از اولویت‌های وزارت جهاد کشاورزی، ایجاد و توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای است و به گفته مسوولان استان، این ظرفیت در استان مرکزی وجود دارد و نیاز است با برنامه‌ریزی و تامین زیرساخت‌های موجود در این حوزه مسیر شکوفایی کشاورزی در استان هموار شود.
